ILPP2/443-421/10-4/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2010 r. (data wpływu 22 marca 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 maja 2010 r. (data wpływu 28 maja 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT - jest:

* prawidłowe - w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji związanej z siecią kanalizacyjną,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji związanej z siecią wodociągową.

W dniu 22 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 24 maja 2010 r. (data wpływu 28 maja 2010 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy i przyporządkowanie, które pytanie dotyczy stanu faktycznego, a które zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT. Gmina nie posiada własnego ujęcia wody, dlatego zakupuje hurtowo wodę od Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. w L., następnie dokonuje refakturowania na zakład budżetowy gminy pod nazwą Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w M., posiadający swój odrębny numer NIP i rozliczający się indywidualnie z podatku VAT. Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej został utworzony w celu realizacji zadań gminy, dotyczących między innymi działalności w zakresie eksploatacji urządzeń wodno-kanalizacyjnych. Zainteresowany dokonuje budowy, rozbudowy sieci wodociągowej, sieci kanalizacyjnej. Gmina po zakończeniu ww. inwestycji nie wykorzysta jej do czynności podlegających opodatkowaniu, przekaże je Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej w M. do bezpłatnego używania na czas nieokreślony.

Z pisma uzupełniającego wniosek wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT czynnym. Faktury związane z realizacją zadań inwestycyjnych pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej lub wodociągowej", będą wystawiane na niego. W przypadku likwidacji zakładu budżetowego, realizowane inwestycje będą miały związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi VAT. Jednak na dzień dzisiejszy kwestia likwidacji Gminnego Zakładu Gospodarki Komunalnej (zakład budżetowy) jest nieaktualna, tzn. nie jest planowana jego likwidacja. Zainteresowany wybudowaną sieć kanalizacji sanitarnej, a także wodociągowej, odda nieodpłatnie zakładowi budżetowemu, utworzonemu właśnie w celu prowadzenia działalności wodno-kanalizacyjnej.

Wnioskodawca wskazał także, że pytanie nr 1 w poz. 55 wniosku ORD-IN dotyczy stanu faktycznego, zaś pytanie nr 2 w poz. 55 zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w odniesieniu do realizowanych inwestycji istnieje możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub w części przez Gminę.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego w związku ze zrealizowaną inwestycją w sieci kanalizacyjnej, gdyż nie wykonuje on czynności opodatkowanych związanych z tą infrastrukturą. Usługi świadczy Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w M. posiadający swój odrębny numer NIP oraz rozlicza się indywidualnie z podatku VAT. Brak jest więc możliwości odzyskania podatku VAT przez Zainteresowanego. Jednak w przypadku inwestycji związanych z infrastrukturą wodociągową, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż Gmina dokonuje czynności opodatkowane w zakresie odsprzedaży hurtowej wody.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji związanej z siecią kanalizacyjną,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji związanej z siecią wodociągową.

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

nbspnbspnbsp - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz - art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT. Zainteresowany dokonuje budowy, rozbudowy sieci wodociągowej, sieci kanalizacyjnej. Jak wynika z opisu sprawy, po zakończeniu ww. inwestycji, Gmina nie wykorzysta jej do czynności podlegających opodatkowaniu, lecz przekaże ją Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej do bezpłatnego używania na czas nieokreślony, utworzonemu właśnie w celu prowadzenia działalności w zakresie eksploatacji urządzeń wodno-kanalizacyjnych.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 i ust. 3 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tut. Organ jeszcze raz zwraca uwagę na fakt, iż jak poinformował Wnioskodawca, inwestycja polegająca na budowie, rozbudowie zarówno sieci wodociągowej, jak i kanalizacyjnej, po jej zakończeniu nie będzie wykorzystywana przez niego do czynności podlegających opodatkowaniu, lecz oddana do bezpłatnego używania na czas nieokreślony.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie do użytkowania majątku wytworzonego w ramach realizacji przedmiotowej inwestycji, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania odbędzie się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, zwolnionych od podatku VAT na podstawie § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).

W przedmiotowej sprawie warunek wskazany w art. 86 ustawy nie jest zatem spełniony, gdyż Gmina jest tylko inwestorem przedmiotowej inwestycji, a towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie są związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Reasumując, Zainteresowany w odniesieniu do realizacji inwestycji związanej zarówno z siecią kanalizacyjną, jak i wodociągową nie ma możliwości odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych na niego, ponieważ nie jest spełniony podstawowy warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto, zwrócić należy uwagę, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie tut. Organ informuje, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej możliwości odliczania podatku VAT w zaistniałym stanie faktycznym. Jeżeli chodzi o możliwość odliczenia podatku VAT od realizowanych inwestycji w przypadku dokonania likwidacji zakładu budżetowego w zdarzeniu przyszłym kwestia ta została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 16 czerwca 2010 r. nr ILPP2/443 421/10-5/SJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.