ILPP2/443-356/11-2/AD - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług medycznych świadczonych przez zakład opieki zdrowotnej, polegających na obserwacjach szpitalno-psychiatrycznych, zlecanych postanowieniem sądowym.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 maja 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP2/443-356/11-2/AD Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług medycznych świadczonych przez zakład opieki zdrowotnej, polegających na obserwacjach szpitalno-psychiatrycznych, zlecanych postanowieniem sądowym.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wojewódzki Szpital, przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2011 r. (data wpływu 14 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania usług medycznych polegających na obserwacjach szpitalno - psychiatrycznych zlecanych postanowieniem sądowym - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania usług medycznych polegających na obserwacjach szpitalno - psychiatrycznych zlecanych postanowieniem sądowym.

Pismem z dnia 10 lutego 2011 r. Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego - działając na podstawie art. 170 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - przekazał przedmiotowy wniosek do rozpatrzenia Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wojewódzki Szpital świadczy usługi w zakresie opieki medycznej nad osobami chorymi nerwowo i psychicznie na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.), ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z późn. zm.), ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.).

Za zrealizowane świadczenia w związku z umową z Narodowym Funduszem Zdrowia Szpital korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54 z późn. zm.). W zakresie działalności szpitala jest prowadzenie obserwacji szpitalno - psychiatrycznych na oddziałach o wzmocnionym zabezpieczeniu na podstawie postanowień sądowych. Na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień oraz w powiązaniu z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) obserwacje będące badaniem na zlecenie sądu są pokrywane z budżetu państwa, którego dysponentem jest odpowiednio Minister Sprawiedliwości, Prezes Sądu Najwyższego lub Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego. Celem prowadzonych obserwacji szpitalno - psychiatrycznych jest postawienie diagnozy - opinii biegłych, która skutkować może w zakresie odpowiedzialności za popełnione czyny. Obserwacje prowadzone są na podstawie art. 202 w powiązaniu z art. 203 ustawy - Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz. U. z dnia 4 sierpnia 1997 r.). Opinia wystawiona po przeprowadzeniu obserwacji przez dwóch biegłych z zakresu psychiatrii oraz psychologa zawiera stwierdzenia dotyczące zarówno poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia czynu, jak i jego aktualnego stanu zdrowia psychicznego oraz zdolności do udziału w postępowaniu, a w razie potrzeby co do okoliczności wymienionych w art. 93 Kodeksu karnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze zmianą przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i wprowadzeniem od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 18, Szpital może korzystać z przedmiotowego zwolnienia w podatku od towarów i usług w zakresie świadczenia usług polegających na obserwacjach szpitalno - psychiatrycznych zalecanych postanowieniem sądowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, działalność Szpitala w zakresie prowadzenia obserwacji szpitalno - psychiatrycznej podlega zwolnieniu przedmiotowemu w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 (ustawa z dnia 11 marca 2004 r. Dz. U. Nr 54) z uwagi na to, iż obserwacje prowadzone są w celu właściwego zdiagnozowania pacjenta oraz służą przywracaniu, ratowaniu bądź poprawie zdrowia osób poddanych obserwacji szpitalno - psychiatrycznej w dalszym procesie leczenia. Fakt, że wydanie opinii o stanie zdrowia psychicznego osoby podejrzanej o popełnienie czynów niedozwolonych na podstawie obserwacji może skutkować określeniem odpowiedzialności karnej jest wyłącznie okolicznością towarzyszącą procesowi diagnozowania i leczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak wynika z regulacji art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Podstawowa stawka podatku od towarów i usług dla dostawy towarów i świadczenia usług zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy wynosiła do końca 2010 r. 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Artykuł 146a ust. 1 ustawy (wprowadzony z dniem 1 stycznia 2011 r. ustawą z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej - Dz. U. Nr 238, poz. 1578) stanowi natomiast, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano również możliwość zastosowania stawek preferencyjnych oraz zwolnień od podatku.

W stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r. wyznaczenie zakresu zwolnienia usługi z opodatkowania podatkiem VAT następowało poprzez zidentyfikowanie usługi (czynności) w klasyfikacji statystycznej (PKWiU). Zwolnienie miało charakter wyłącznie przedmiotowy.

Należy zaznaczyć, że w myśl obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. przepisu art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Artykuł 5a został dodany do ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 1 pkt 2 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2011 r. ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476).

W znowelizowanej ustawie o podatku od towarów i usług w poszczególnych punktach art. 43 ust. 1 ustawy o VAT wymieniono czynności zwolnione od podatku wskazując na ich cechy, charakter i okoliczności wykonania.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez:

a.

lekarzy i lekarzy dentystów,

b.

pielęgniarki i położne,

c.

osoby wykonujące inne zawody medyczne, o których mowa w art. 18d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.),

d.

psychologów.

Z powyższego przepisu wynika, że od dnia 1 stycznia 2011 r. zwolnieniu od podatku podlegają usługi opieki medycznej, które spełniają określone warunki - służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę podmioty (lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarki, położne, psychologów i osoby wykonujące inne zawody medyczne, o których mowa w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej).

Nadmienić należy, że z dniem 1 kwietnia 2011 r. weszła w życie nowelizacja do ustawy o podatku od towarów i usług, tj. ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332).

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy uzyskał nowe brzmienie, zgodnie z którym zwolnieniu podlegają również usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

a.

lekarza i lekarza dentysty,

b.

pielęgniarki i położnej,

c.

medycznych, o których mowa w art. 18d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.),

d.

psychologa.

Powyższą nowelizacją dodane zostały również w art. 43 ust. 1 ustawy nowe przepisy, tj. m.in. art. 43 ust. 1 pkt 18a, i 19a.

Zgodnie z pierwszym z nich zwolnieniu podlegają również usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich terenie.

Natomiast w myśl art. 43 ust. 1 pkt 19a ustawy, zwolnieniu podlega również świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.

Jak stanowi art. 6 ww. ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach - od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. podatnik może stosować zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, 19, 19a i 22 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Zauważyć przy tym należy, iż z powołanego przepisu art. 43 ust. 1 ustawy jednoznacznie wynika, że zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Stąd dla zastosowania zwolnienia nie jest wystarczające spełnianie przez Zainteresowanego tylko jednego z koniecznych warunków, tj. kryterium podmiotowego.

Ze zwolnienia korzystają bowiem tylko takie usługi - kryterium przedmiotowe - których celem jest diagnostyka lub terapeutyka (leczenie), świadczone przez zakłady opieki zdrowotnej, bądź w ramach wykonywanych zawodów medycznych (lekarzy i lekarzy dentystów, pielęgniarki i położne, osoby wykonujące inne zawody medyczne oraz psychologów). Wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem - nie ma prawa do zastosowania zwolnienia z VAT. Świadczenie usług, dokonywane w ramach wykonywania zawodu lekarza, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeśli nie odpowiadają one koncepcji opieki medycznej. Jeśli głównym celem usług medycznych nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia, ale raczej udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących pewne prawne konsekwencje, nie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku. Jeżeli usługa polega na wydaniu ekspertyzy lekarskiej, to chociaż wyniki tej usługi należą do kompetencji świadczącego usługi medyczne i mogą obejmować działania, które są typowe dla zawodów medycznych, to jednak, aby do takiego katalogu świadczeń zastosować przedmiotowe zwolnienie muszą one równocześnie służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

We wniosku wskazano, że Wojewódzki Szpital prowadzi obserwacje szpitalno - psychiatryczne na oddziałach o wzmocnionym zabezpieczeniu na podstawie postanowień sądowych. Obserwacje mają na celu ocenę stanu psychicznego pacjenta i sporządzenie opinii biegłych, która skutkować może w zakresie odpowiedzialności za popełnione czyny. Opinia wystawiana po przeprowadzeniu obserwacji zawiera stwierdzenia dotyczące poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia czynu, jak i jego aktualnego stanu zdrowia psychicznego i zdolności do udziału w postępowaniu sądowym.

Rozpatrując kwestię zwolnienia usług świadczonych przez Wnioskodawcę, należy zatem mieć na uwadze fakt, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy zwalnia od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej służące określonemu celowi, to jest, profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Z powyższego wynika zatem, że zasadniczym celem opisanej we wniosku usługi medycznej nie jest zatem ochrona, zachowanie ani tym bardziej ratowanie zdrowia, stąd nie może być ona objęta zwolnieniem od podatku od towarów i usług.

Reasumując, w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny i powołane wyżej regulacje prawne stwierdzić należy, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegające na obserwacjach szpitalno - psychiatrycznych zlecanych postanowieniem sądowym nie korzystają ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług. Usługi te nie spełniają podstawowej przesłanki umożliwiającej zastosowanie zwolnienia to jest, ich bezpośrednim celem nie jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia, lecz sporządzenie opinii biegłych o stanie zdrowia psychicznego osoby poddanej obserwacji szpitalno - psychiatrycznej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św Mikołaja 78/79, 50-126 po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl