ILPP2/443-255/14-4/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 6 marca 2014 r. (data wpływu 10 marca 2014 r.) uzupełnionym pismem z 26 maja 2014 r. (data wpływu 27 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawianych faktur - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawianych faktur. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 27 maja 2014 r. o doprecyzowanie opisu sprawy i własne stanowisko do drugiego z zadanych pytań.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest czynnym płatnikiem podatku VAT. Przedmiotem prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług. Jedna z firm ubezpieczeniowych, dla których Zainteresowany świadczy usługi, wystawia faktury w jego imieniu w ramach procedury samofakturowania.

Wspomniana firma z początkiem roku 2014 wystawia faktury VAT metodą kasową uzasadniając to zmianami jakie weszły z dniem 1 stycznia 2014 r. w ustawie o podatku od towarów i usług, a dokładniej powołując się na art. 106e ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

2. Zainteresowany podpisał oświadczenie, w którym wyraża zgodę na wystawianie faktur w jego imieniu przez firmę ubezpieczeniową.

3. Wnioskodawca nie rozlicza się metodą kasową, o której mowa w art. 21 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 504 z późn. zm.).

4. Firma ubezpieczeniowa wystawia faktury "metodą kasową", tzn. umieszcza na fakturach zwrot: "metoda kasowa".

5. Tak, faktura zawiera dopisek "metoda kasowa".

6. Faktury wystawiane są cyklicznie trzy razy w miesiącu: 3-ego, 11-ego oraz 23-ego dnia każdego miesiąca.

7. Nie można wskazać dokładnej daty faktycznego wykonania usługi.

8. Wnioskodawca otrzymuje zapłatę w dniu wystawienia faktury lub w ciągu kilku dni od wystawienia faktury (uzależnione jest to od dnia tygodnia w jakim została wystawiona faktura).

9. Termin wystawienia faktury pokrywa się z terminem płatności.

Przykład:

Wnioskodawca zawiera polisę w dniu 1 kwietnia 2014 r., wpłatę od klienta otrzymuje w dniu 15 kwietnia 2014 r. Wykonuje on przelewy cyklicznie na koniec każdego tygodnia pobranego od klientów inkasa, czyli w tym przypadku w dniu 18 kwietnia 2014 r., a bank realizuje przelew w dniu 21 kwietnia 2014 r. Firma ubezpieczeniowa otrzymuje pieniądze w dniu 22 kwietnia 2014 r., a tym samym transakcję tą ujmuje na fakturze wystawionej w dniu 23 kwietnia 2014 r. Gdyby firma ubezpieczeniowa otrzymała przelew w dniu 25 kwietnia 2014 r., wówczas ujęłaby transakcję na fakturze wystawionej w dniu 3 maja 2014 r.

Jak wynika z powyższego przykładu data wykonania usługi to 1 kwietnia 2014 r., jednak na fakturze transakcja ta znajdzie się dopiero po otrzymaniu pieniędzy przez firmę ubezpieczeniową.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w zaistniałej sytuacji wspomniana wcześniej firma ubezpieczeniowa wystawia faktury w sposób prawidłowy. Czy też powinna ona skorygować wystawione faktury.

Zdaniem Wnioskodawcy, firma ubezpieczeniowa wystawia faktury w sposób nieprawidłowy i niezgodny ze stanem faktycznym, ponieważ Zainteresowany jako osoba prowadząca działalność gospodarczą nie dokonywał zgłoszenia aktualizacyjnego VAT-R jako podmiot rozliczający się na zasadzie "metody kasowej".

Firma ubezpieczeniowa powinna skorygować wystawione przez siebie w imieniu Wnioskodawcy faktury.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, że od dnia 1 stycznia 2014 r. regulacja dotycząca zasad wystawiania faktur została zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. - zwanej dalej ustawą), w Dziale XI Dokumentacja w Rozdziale 1 Faktury oraz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2013 r. poz. 1485 - zwanym dalej rozporządzeniem).

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy - podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106b ust. 2 ustawy - podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi - stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy - podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Ilekroć mowa w ustawie o fakturze - rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie - art. 2 pkt 31 ustawy.

Artykuł 106b określa przede wszystkim, kto i w jakich przypadkach jest zobowiązany do wystawienia faktury. W pierwszej kolejności należy więc zauważyć, że podmiotem zobowiązanym do wystawienia faktury jest podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy). Warto zauważyć, że ustawodawca nie odnosi się do podatnika zarejestrowanego na VAT, co sprawia, że obowiązek wystawienia faktury jest niezależny od faktu dokonania rejestracji.

Podatnik nie jest zobowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku VAT - art. 106b ust. 2 ustawy. Jednak na żądanie nabywcy podatnik ten ma obowiązek wystawienia faktury (art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy), jeżeli żądanie zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę.

W konsekwencji, podatnik dokumentujący czynność zwolnioną podlega pod przepisy o podatku VAT (dotyczące faktur). Ma zatem obowiązek wystawienia na żądanie nabywcy faktury na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT, zawierającej dane zgodne z przepisami o VAT. Przepisy o VAT będą także obowiązywały jeśli podatnik dobrowolnie (bez żądania nabywcy) zdecyduje się wystawić taką fakturę.

Stosownie do art. 106d ust. 1 ustawy - podmiot, o którym mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury:

- jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.

Na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy, faktura powinna zawierać:

Ustawa zawiera także szereg wymogów dotyczących ujęcia w treści faktury konkretnej informacji związanej z konkretną transakcją, podatnikiem etc. I tak, dla określonych czynności lub sytuacji, gdy faktura jest wystawiana przez określone podmioty, faktura powinna zawierać dodatkowo także następujące elementy.

Na mocy art. 106e ust. 1 pkt 16 ustawy - w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1 - faktura powinna zawierać wyrazy "metoda kasowa".

Natomiast w myśl art. 106e ust. 1 pkt 17 ustawy - faktura powinna zawierać w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 - wyraz "samofakturowanie".

Stosowanie do art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41.

I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy - zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Faktura nie zawiera w przypadku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 pkt 2 - danych określonych w ust. 1 pkt 12-14 (art. 106e ust. 4 pkt 3 ustawy).

W myśl art. 106i ust. 1 ustawy - fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy - art. 106i ust. 2 ustawy.

Rozdział 2 rozporządzenia wskazuje na przypadki, w których faktury mogą zawierać zakres danych węższy niż określony w art. 106e ustawy, oraz zakres tych danych. I tak, § 3 rozporządzenia mówi, że faktura dokumentująca:

Z powołanych przepisów wnika, że faktury z dopiskiem "metoda kasowa" wystawione mogą być nie tylko przez podmiot o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy, tj. małego podatnika rozliczającego się "metodą kasową", ale również podmiot wykonujący czynności, co do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy, tzn. podmiot, u którego obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych zwolniona od podatku VAT na podstawie art. 43 ustawy. Jedna z firm ubezpieczeniowych, dla których Zainteresowany świadczy usługi, wystawia faktury w jego imieniu w ramach procedury samofakturowania. Zainteresowany podpisał oświadczenie, w którym wyraża zgodę na wystawianie faktur w jego imieniu przez firmę ubezpieczeniową. Wnioskodawca nie rozlicza się metodą kasową, o której mowa w art. 21 ustawy. Firma ubezpieczeniowa od początku 2014 r. umieszcza na fakturach zwrot: "metoda kasowa". Faktury wystawiane są cyklicznie trzy razy w miesiącu: 3-ego, 11-ego oraz 23-ego dnia każdego miesiąca. Nie można wskazać dokładnej daty faktycznego wykonania usługi. Wnioskodawca otrzymuje zapłatę w dniu wystawienia faktury lub w ciągu kilku dni od wystawienia faktury (uzależnione jest to od dnia tygodnia w jakim została wystawiona faktura). Termin wystawienia faktury pokrywa się z terminem płatności.

Jak już wskazano powyżej w uzasadnieniu interpretacji podatnik nie jest zobowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej, co wynika z art. 106b ust. 2 ustawy. Jednakże na żądanie nabywcy podatnik ten ma obowiązek wystawienia faktury, dokumentującej sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

W rozporządzeniu w sprawie wystawiania faktur określono dla faktury dokumentującej czynności zwolnione mniejszy zakres danych, który trochę się różni w zależności od podstawy zwolnienia (§ 3 pkt 1-3 rozporządzenia).

W konsekwencji, podatnik dokumentujący czynność zwolnioną podlega pod przepisy o podatku VAT (dotyczące faktur). Ma zatem obowiązek wystawienia na żądanie nabywcy faktury na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy, zawierającej dane zgodne z przepisami o VAT. Przepisy o VAT będą także obowiązywały jeśli podatnik dobrowolnie (bez żądania nabywcy) zdecyduje się wystawić taką fakturę.

Skoro Wnioskodawca ma podpisaną z firmą ubezpieczeniową umowę na wystawienie faktur w jego imieniu i na jego rzecz, (z której wynika procedura zatwierdzenia faktur przez podatnika) a firma ubezpieczeniowa wystawia tę fakturę i dotyczy to czynności (usług) korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, to w stosunku do wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności zastosowanie znajdzie przepis art. 106e ust. 16 i 17 ustawy, tj. faktura będzie zawierać wyrazy "samofakturowanie" oraz "metoda kasowa".

Zatem, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy stwierdzić należy, że firma ubezpieczeniowa postępuje prawidłowo wystawiając w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy faktury z dopiskiem "metoda kasowa", ponieważ jest to zgodne z art. 106e ust. 1 pkt 16 ustawy.

Tym samym, odpowiedź na pytanie czy należy dokonać korekty wystawionych faktur stała się bezprzedmiotowa.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z własnego stanowiska w sprawie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.