ILPP2/443-245/09-4/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2009 r. (data wpływu 25 lutego 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 kwietnia 2009 r. (data wpływu 4 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 30 kwietnia 2009 r. (data wpływu 4 maja 2009 r.) o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W grudniu 2001 r. pomiędzy Wnioskodawcą, a dwoma innymi stronami: spółką kapitałową (B) oraz osobą fizyczną (C), została zawarta umowa wspólnego przedsięwzięcia, zgodnie z którą:

* Zainteresowany zobowiązał się nabyć określoną nieruchomość we własnym imieniu, ale na wspólny rachunek wszystkich stron umowy (także uczestników B i C) i zakupu tego dokonał,

* uczestnik B wpłacił na rachunek Wnioskodawcy kwotę pieniężną na pokrycie kosztów nabycia i zagospodarowania nieruchomości,

* Zainteresowany oraz uczestnik C zobowiązali się do działania na rzecz zagospodarowania ww. nieruchomości poprzez umożliwienie jej wykorzystywania na cele budownictwa mieszkaniowego,

* ewentualne pożytki wynikające z zagospodarowania lub zbycia powyższej nieruchomości miały zostać podzielone w ten sposób, że ich wartość przewyższająca kwotę wpłaconą wcześniej przez uczestnika B (kwota ta miała zostać zwrócona temu podmiotowi w pierwszej kolejności z uzyskanych pożytków) miały przypaść stronom umowy (3 strony) w równych częściach (1/3).

Obecnie strony umowy postanowiły dokonać rozliczenia z uczestnikiem B w ten sposób, iż Wnioskodawca przeniesie na rzecz uczestnika B 1/3 nieruchomości i uczestnik B przestanie być stroną opisanej wyżej umowy wspólnego przedsięwzięcia. Po zakończeniu opisanych wyżej rozliczeń, z uwagi na rezygnację ze wspólnego przedsięwzięcia, Zainteresowany rozważa dokonanie sprzedaży przypadającej na niego 1/3 nieruchomości. Opisana nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę w drodze umowy sprzedaży w 2001 r., w wykonaniu umowy wspólnego przedsięwzięcia. Nie stanowi ona składnika działalności gospodarczej. W przeszłości Zainteresowany nie dokonywał sprzedaży nieruchomości w ramach działalności gospodarczej.

Wnioskodawca ponadto wskazał, iż cele budownictwa mieszkaniowego, w związku z którymi zobowiązał się on wraz z drugą osobą fizyczną (stroną umowy wspólnego przedsięwzięcia) do działania na rzecz zagospodarowania nieruchomości - miały w założeniu obejmować zbudowanie obiektów mieszkaniowych i ich dalszą sprzedaż, bądź innego rodzaju wykorzystanie w celu osiągnięcia korzyści.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dokonanie sprzedaży przypadającej na Wnioskodawcę 1/3 opisanej wyżej nieruchomości (nabytej w wykonaniu umowy wspólnego przedsięwzięcia) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie sprzedaży przypadającej na niego 1/3 nieruchomości (przypadającej w tym znaczeniu, iż jakkolwiek nabył on całą nieruchomość we własnym imieniu, to jednak nabyta została na wspólny rachunek stron umowy wspólnego przedsięwzięcia, stąd przypadający na Zainteresowanego udział wynosi właśnie 1/3), nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Obowiązujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) wskazują jako podatników, podmioty i osoby wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą (w rozumieniu przepisów ustawy), bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W świetle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, z działalnością gospodarczą podlegającą VAT mamy do czynienia wówczas, gdy określona czynność - spełniająca kryteria dostawy towarów lub świadczenia usług - została wykonana nawet jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy. Jeżeli natomiast osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku, np. własnego budynku mieszkalnego, działki lub samochodu, jeżeli wykonuje to w warunkach wskazujących, że działania te nie są czynione z zamiarem ich powtarzania i nie zmierzają do nadania im stałego charakteru, a towary te nie były nabywane jedynie w celu ich zbycia - czynności te nie mogą być uznane za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a zatem osoba je wykonująca nie uzyskuje statusu podatnika VAT. Jak wynika z opisanego stanu faktycznego, w przedstawionym przypadku w najmniejszym nawet stopniu nie wystąpiły przesłanki, które uzasadniałaby zakwalifikowanie planowanej sprzedaży jako dokonanej w wykonaniu działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Przedmiotowa nieruchomość nie została bowiem przez Wnioskodawcę nabyta w celu odsprzedaży. Miała ona zostać zagospodarowana w ramach opisanego wyżej wspólnego przedsięwzięcia, nie doszło ono jednak do skutku, stąd powstać może konieczność dokonania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. Nie stanowi ona składnika działalności gospodarczej.

W przeszłości Zainteresowany nie dokonywał sprzedaży nieruchomości w ramach działalności gospodarczej, sprzedawał wyłącznie nieruchomości prywatne. W tym kontekście brak jest również podstaw - zdaniem Wnioskodawcy - do przyjmowania, iż sprzedaż została dokonana w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy. Wniosek taki byłby bowiem uprawniony jedynie w przypadku zakupienia nieruchomości specjalnie na cele jej późniejszej odsprzedaży - co wskazywać by mogło na zamiar gospodarczego obrotu ziemią. Tymczasem, powtarzając w tym zakresie za Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, co do zasady warunkiem uznania danej osoby za podatnika jest jej stałe zaangażowanie w prowadzoną działalność gospodarczą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6 ustawy).

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Przedstawiony wyżej art. 15 ust. 2 ustawy, definiuje działalność gospodarczą znacznie szerzej, niż to wynika z ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.). Powołana ustawa o swobodzie działalności gospodarczej za działalność gospodarczą uznaje bowiem zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.

O ile ustawa o swobodzie działalności gospodarczej za działalność gospodarczą uznaje jedynie czynności wykonywane w sposób ciągły, zorganizowany i profesjonalny, o tyle ustawa o podatku VAT katalog podatników poszerza o podmioty, które mimo że czynność wykonały jednorazowo - jednak działały z zamiarem jej powtarzania. Z działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku VAT mamy do czynienia, jeżeli podmiot wykonując określone czynności działa w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy i ma zamiar wykonywać tego typu czynności częstotliwie.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia "częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jeden).

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż pomiędzy Wnioskodawcą, a dwoma innymi stronami: spółką kapitałową oraz osobą fizyczną, została zawarta umowa wspólnego przedsięwzięcia, zgodnie z którą Zainteresowany zobowiązał się nabyć określoną nieruchomość we własnym imieniu, ale na wspólny rachunek wszystkich stron umowy, a także wraz z drugą osobą fizyczną zobowiązali się do działania na rzecz zagospodarowania ww. nieruchomości, poprzez umożliwienie jej wykorzystywania na cele budownictwa mieszkaniowego.

Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę w drodze umowy sprzedaży w 2001 r., w wykonaniu umowy wspólnego przedsięwzięcia. Nie stanowi ona składnika działalności gospodarczej. W przeszłości Zainteresowany nie dokonywał sprzedaży nieruchomości w ramach działalności gospodarczej.

Wnioskodawca ponadto wskazał, iż cele budownictwa mieszkaniowego, w związku z którymi zobowiązał się on wraz z drugą osobą fizyczną (stroną umowy wspólnego przedsięwzięcia) do działania na rzecz zagospodarowania nieruchomości - miały w założeniu obejmować zbudowanie obiektów mieszkaniowych i ich dalszą sprzedaż bądź innego rodzaju wykorzystanie w celu osiągnięcia korzyści.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać również osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Przykładowo zlecenie wykonania analizy opłacalności inwestycji, która w rezultacie nigdy faktycznie nie została zrealizowana, powinno być traktowane jako działalność gospodarcza.

Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie transakcji. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Zatem w przedmiotowej sprawie fakt, iż planowane przedsięwzięcie nie doszło do skutku nie przesądza o tym, że Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, gdyż już samo poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu osiągnięcia określonych korzyści ze wspólnego przedsięwzięcia należy również uznać za działalność gospodarczą.

Rozstrzygające o kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży gruntów są okoliczności, w jakich sprzedaż zostaje dokonana. Aby z powyższego tytułu stać się podatnikiem podatku od towarów i usług należy między innymi we własnym imieniu i na własny rachunek wykonywać czynności sprzedaży w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy, nawet jeśli zostały one wykonane jednorazowo. O częstotliwym zaś zamiarze wykonywania czynności świadczyć mogą takie okoliczności jak chociażby wszystkie działania (cel i środki) ukierunkowane dla zbycia danej nieruchomości gruntowej.

W przedmiotowej sprawie sprzedaż nieruchomości należy zakwalifikować jako dokonaną w okolicznościach wskazujących na działalność gospodarczą. Jedną z takich okoliczności jest nabycie nieruchomości w celu prowadzenia działalności gospodarczej - zamiar wybudowania obiektów mieszkaniowych i ich dalszą sprzedaż bądź innego rodzaju wykorzystanie w celu osiągnięcia korzyści, a więc na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a nie na cele osobiste Wnioskodawcy.

W przedstawionej sytuacji nie można mówić o majątku osobistym Wnioskodawcy, niewykorzystywanym na cele działalności gospodarczej, gdyż przedmiotowy grunt został nabyty, jak wykazano wyżej, z zamiarem prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Dlatego, nawet jeśli Zainteresowany początkowo nie zamierzał przeznaczyć nabytego gruntu do sprzedaży, to nie ulega wątpliwości, że nabył go dla celów działalności gospodarczej.

W takiej sytuacji, dostawa przedmiotowej nieruchomości kwalifikuje tę czynność jako działalność gospodarczą podejmowaną w celach zarobkowych. Nie można zatem uznać, aby powyższe działanie podejmowane było przez Wnioskodawcę wyłącznie dla realizacji prawa do rozporządzania swoim majątkiem osobistym.

Wymienione powyżej okoliczności jednoznacznie wskazują, iż zarówno w momencie nabycia gruntu, jak i w czasie jego posiadania, podjęto szereg działań wskazujących na zamiar związania zakupionej nieruchomości z działalnością gospodarczą, a zatem jej sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż jak już wcześniej wskazano, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów, a grunt niewątpliwie jest towarem. Tym samym, Zainteresowany stanie się z tytułu tej dostawy podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Ponadto tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisanym zdarzeniu przyszłym, które nie zostały objęte pytaniem oraz własnym stanowiskiem w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.