ILPP2/443-244/11-5/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 25 stycznia 2011 r. (data wpływu 31 stycznia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 8 kwietnia 2011 r. (data wpływu 11 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* prawidłowe - w zakresie opodatkowania posiłków wydawanych przez stołówkę szkolną dla własnych uczniów oraz dla młodzieży przebywającej na obozach i zgrupowaniach, spoza szkoły,

* nieprawidłowe - w zakresie opodatkowania posiłków wydawanych przez stołówkę szkolną dla pracowników szkoły.

W dniu 31 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania posiłków wydawanych przez stołówkę szkolną. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 8 kwietnia 2011 r. (data wpływu 11 kwietnia 2011 r.) o doprecyzowanie opisu zaistniałego stanu faktycznego, pytania przyporządkowane do opisu sprawy oraz pełnomocnictwo dla osoby podpisanej na wniosku do występowania w imieniu Wnioskodawcy o wydanie interpretacji indywidualnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W Szkole znajduje się internat i stołówka. Stołówka szkolna nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym. Posiłki wydawane są za odpłatnością uczniom i pracownikom. Odpłatność za wyżywienie jest dochodem budżetowym, który jest odprowadzany do organu prowadzącego Szkołę - Starostwo Powiatowe. Ze stołówki korzystają uczniowie mieszkający w internacie, pracownicy szkoły i obca młodzież przebywająca na obozach sportowych i zgrupowaniach organizowanych przez Kluby Sportowe. W internacie mieszkają uczniowie Szkoły, okresowo młodzież przyjeżdżająca na obozy sportowe i zgrupowania, osoby dorosłe, które korzystają z noclegów.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, iż jest jednostką budżetową samorządu terytorialnego. Jest objęty systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Jest zapisany w rejestrze ewidencji szkół. Organem prowadzącym jest Starosta Powiatu.

Internat przy szkole jest prowadzony zgodnie ze Statutem Szkoły. Podstawą prawną Statutu jest ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (tekst jedn. z 2004 r. Dz. U. Nr 273, poz. 256 z późn. zm., rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 r. w sprawie ramowych statutów publicznych szkół - Dz. U. z 2002 r. Nr 10, poz. 96 z późn. zm.).

Klasyfikacja statystyczna czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę:

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy poprawne jest stosowanie następujących stawek podatku VAT od dnia 1 stycznia 2011 r.:

* posiłki wydawane dla własnych uczniów i pracowników szkoły - zwolnione,

* posiłki wydawane dla młodzieży przebywającej na obozach i zgrupowaniach spoza szkoły - 8%.

Zdaniem Wnioskodawcy:

* posiłki wydawane dla własnych uczniów i pracowników szkoły - art. 43 ust. 1 pkt 24 lit. a - zwolnione,

* posiłki wydawane dla młodzieży przebywającej na obozach i zgrupowaniach spoza szkoły - ex 10.85.1 - 8%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w zakresie opodatkowania posiłków wydawanych przez stołówkę szkolną dla własnych uczniów oraz dla młodzieży przebywającej na obozach i zgrupowaniach, spoza szkoły,

* nieprawidłowe - w zakresie opodatkowania posiłków wydawanych przez stołówkę szkolną dla pracowników szkoły.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 5a ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że w Szkole znajduje się internat i stołówka. Stołówka szkolna nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym. Posiłki wydawane są za odpłatnością uczniom i pracownikom. Odpłatność za wyżywienie jest dochodem budżetowym, który jest odprowadzany do organu prowadzącego Szkołę - Starostwo Powiatowe. Ze stołówki korzystają uczniowie mieszkający w internacie, pracownicy szkoły i obca młodzież przebywająca na obozach sportowych i zgrupowaniach organizowanych przez Kluby Sportowe. Zainteresowany jest jednostką budżetową samorządu terytorialnego. Jest objęty systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Jest zapisany w rejestrze ewidencji szkół. Organem prowadzącym jest Starosta Powiatu.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ww. ustawie, oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347), zwolnione jest kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.

Cytowany przepis umiejscowiony został w rozdziale 2 tego aktu, zatytułowanym "Zwolnienia dotyczące określonych czynności wykonywanych w interesie publicznym", co oznacza, iż usługi szkoleniowe na gruncie Dyrektywy podlegają zwolnieniu od podatku wyłącznie, gdy są wykonywane w interesie publicznym, tzn. wypełniają obowiązki, jakie ciążą na danym państwie wobec jego obywateli. W żadnym przepisie Dyrektywy nie została jednak wskazana definicja "interesu publicznego", nie zostały również określone podmioty, które mogą działać "w interesie publicznym". Oznacza to, że zarówno komercyjne przedsiębiorstwa jak i niekomercyjne organizacje mogą prowadzić działalność z zakresu "interesu publicznego".

W tym kontekście wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, "pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 szóstej dyrektywy powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika" (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

Przechodząc do regulacji krajowych - jako implementacji ww. art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE - wskazać należy, że na podstawie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a), nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

W myśl art. 67a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę.

Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne - art. 67a ust. 2 ww. ustawy.

Stosownie do art. 67a ust. 3 tej ustawy, warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

Zgodnie z art. 67a ust. 4 cyt. ustawy, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

Przepis dodany ustawą z dnia 7 września 2007 r., przewiduje wyraźnie możliwość - ale nie obowiązek - prowadzenia przez szkoły publiczne stołówek. Celem ich prowadzenia nie jest świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie funkcje socjalno-bytowe, polegające na zapewnieniu żywienia uczniom szkoły. Ponieważ szkoła nie prowadzi działalności dla zysku, opłaty za korzystanie ze stołówki powinny być kalkulowane na poziomie zapewniającym wyłącznie pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków, a ściślej tzw. wsadu do kotła. Niedopuszczalne jest ustalanie jakichkolwiek narzutów zapewniających szkole zysk lub refundację kosztów, których zgodnie z ustawą nie może ona przerzucać na korzystających z usług stołówki.

Uwzględniając powyższe należy zaznaczyć, że zwolnieniem od podatku objęte są usługi w zakresie kształcenia i wychowania. Określenie, czy dane świadczenie mieści się w kategorii uprawniającej do korzystania z ww. zwolnienia powinno uwzględniać naturę tego świadczenia, w tym wszystkie okoliczności sprawy istniejące w danym stanie faktycznym.

Umożliwienie uczniom wyżywienia w szkole jest realizacją zadań szkoły, do jakich została powołana, tj. wychowawczej i opiekuńczej, która wchodzi w zakres usługi.

Świadczenie opieki polega także na zapewnieniu żywienia i dożywiania dzieciom i młodzieży korzystającym z kształcenia i wychowania w jednostkach organizacyjnych systemu oświaty, w sytuacji gdy jest to niezbędne dla prawidłowego kształcenia i wychowania w jednostkach organizacyjnych systemu oświaty.

Zatem, funkcjonowanie stołówek szkolnych zapewnia prawidłową realizację zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów. Opiekuńcza funkcja nie obejmuje natomiast nauczycieli i innych pracowników szkoły.

W związku z powyższym, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej, jednakże tylko na rzecz uczniów tej szkoły, gdyż tylko ich obejmuje opiekuńcza funkcja szkoły i im ma ona zapewnić prawidłowy rozwój. Personel Szkoły ma natomiast zapewnić prawidłową realizację tych zadań, a zatem wydawanie posiłków pracownikom szkoły nie może korzystać ze zwolnienia od podatku.

Wobec powyższego, w zakresie opodatkowania posiłków wydawanych przez stołówkę szkolną dla własnych uczniów, stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Z opisu sprawy wynika, iż wydawanie posiłków zarówno dla własnych uczniów, jak i na rzecz pracowników szkoły sklasyfikowane zostało przez Wnioskodawcę w grupowaniu PKWiU z 2008 r. - PKWiU 85 "Usługi w zakresie edukacji". Z kolei, czynności wydawania posiłków młodzieży przebywającej na obozach i zgrupowaniach, spoza szkoły - Zainteresowany zaklasyfikował według PKWiU z 2008 r. jako PKWiU 55.51.10 "Usługi stołówkowe".

W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 246, poz. 1649 z późn. zm.), w § 7 ust. 1 pkt 1 wskazano, iż stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

W pozycji 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia wskazano na usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56), z wyłączeniem sprzedaży:

Wobec powyższego, sprzedaż posiłków pracownikom Szkoły oraz młodzieży spoza Szkoły, przebywającej na obozach i zgrupowaniach, jest opodatkowana 8% stawką podatku - zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia w związku z poz. 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia, pod warunkiem, że sprzedaż ta sklasyfikowana jest w grupowaniu PKWiU ex 56, według obowiązującej dla celów podatku od towarów i usług Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, wprowadzonej w życie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.).

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy dotyczące sprzedaży posiłków pracownikom Szkoły uznano za nieprawidłowe. Z kolei, za prawidłowe należało uznać stanowisko Zainteresowanego w zakresie sprzedaży posiłków młodzieży spoza szkoły, przebywającej na obozach i zgrupowaniach.

Tut. Organ informuje, że od dnia 6 kwietnia 2011 r. odpowiednikiem powołanego § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 146, poz. 1649 z późn. zm.), jest § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W kwestii dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług zakwaterowania w internacie szkoły - w dniu 5 maja 2011 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie Nr ILPP2/443-244/11-6/MN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.