ILPP2/443-2092/10-3/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2010 r. (data doręczenia 29 grudnia 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 marca 2011 r. (data doręczenia 17 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 17 marca 2011 r. pismem, w którym doprecyzowano opis sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, na podstawie umowy z Zakładem Komunikacji Miejskiej, w oparciu o obowiązujące w Miejskim Zakładzie Komunikacji (MZK) aktualne przepisy, tj.:

w jego imieniu dokonuje kontroli biletów pasażerów korzystających z ich usług. Zgodnie z umową, środki uzyskane z wystawionych mandatów wpływają na konto Spółki. Na koniec miesiąca Zainteresowany wystawia fakturę na kwotę ustalonego miesięcznego za wykonanie usługi oraz kwotę uzyskanych wpłat za wypisane mandaty. Całość opodatkowuje podatkiem VAT - stawka 22%.

Wnioskodawca uważa, że przychody uzyskane z mandatów są elementem wykonanej usługi, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, iż pieniądze uzyskane z wystawionych mandatów wpływają na jego rachunek. Na koniec miesiąca jest wystawiana faktura obejmująca kwotę ustalonego ryczałtu i wysokość uzyskanych wpłat z mandatów w danym miesiącu. Całość jest opodatkowana 22%. MZK otrzymuje jednocześnie od Zainteresowanego notę księgową uznającą na kwotę uzyskanych mandatów. Pozostała kwota z faktury miesięcznej jest płacona przelewem. Całość należności na fakturze, tj. ryczał i należność za bilety jest opodatkowana.

Zgodnie z § 6 pkt 1 ppkt b umowy, strony ustaliły, że kwotę równą wpływom w danym miesiącu z opłat od pasażerów zostają wniesione na konto MZK. Aby nie dokonywać przelewów Wnioskodawca wystawia notę księgową, ponieważ wynika to z pkt 3 ww. umowy. w myśl § 6 pkt 3 cyt. umowy, zapłata za fakturę następuje poprzez kompensatę należności Zleceniodawcy powstałej z wyegzekwowanych opłat z kwotą wynagrodzenia należnego zleceniodawcy bez podatku VAT. Stosownie do § 6 pkt 4 powołanej umowy, Zleceniodawca przekaże na konto pozostałą kwotę wartości netto wynikającą z faktury po dokonanej kompensacie oraz należny w całości podatek VAT z faktury w ciągu 14 dni od daty otrzymania faktury - np. faktura wynosi... zł (ryczał) +... zł za bilety netto (ogółem zł). Notą księgową Zainteresowany uznaje MZK, a pozostałość należności, tj.... zł i VAT od całości... zł płacą przelewem. Rozliczanie wynika z umowy nr... zawartej z MZK.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka zasadnie uznała tą czynność za podlegającą opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowe usługi powinny być opodatkowane przez Spółkę, jako nabywcę wartości kontroli (tj. wartości mandatów), zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów - art. 2 pkt 22 ustawy.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Zauważyć jednakże należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca na podstawie zawartej umowy z Zakładem Komunikacji Miejskiej, w jego imieniu dokonuje kontroli biletów pasażerów korzystających z usług Komunikacji Miejskiej. Zgodnie z umową, środki uzyskane z wystawionych mandatów wpływają na konto Spółki, która na koniec miesiąca wystawia fakturę na kwotę ryczałtu miesięcznego za wykonanie usługi oraz kwotę uzyskanych wpłat za wypisane mandaty - ze stawką podatku VAT w wysokości 22%.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku

Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Na mocy art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

W świetle art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Wnioskodawca wskazał w opisie sprawy, iż w oparciu o obowiązujące w Miejskim Zakładzie Komunikacji aktualne przepisy m.in.: Taryfę opłat; Regulamin Przewozu osób, bagażu, zwierząt; ustawę Prawo przewozowe, w imieniu MZK dokonuje kontroli biletów pasażerów korzystających z ich usług oraz wystawia mandaty za przejazd bez ważnego biletu. Środki uzyskane z wystawionych mandatów, zgodnie z umową, wpływają na konto Spółki, ale ta ma obowiązek wniesienia ich na konto MZK.

Powyższe dane stanowią o tym, że Wnioskodawca świadczy usługę w zakresie kontroli biletów i nakładania mandatów za przejazd bez ważnego biletu na zlecenie Zakładu Komunikacji Miejskiej i za wynagrodzeniem. Usługa ta jest czynnością objętą zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że po jej wykonaniu powstaje obowiązek podatkowy oraz obowiązek wystawienia faktury VAT.

Artykuł 33a ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601 z późn. zm.), przewoźnik lub organizator publicznego transportu zbiorowego albo osoba przez niego upoważniona, legitymując się identyfikatorem umieszczonym w widocznym miejscu, może dokonywać kontroli dokumentów przewozu osób lub bagażu.

Zgodnie z art. 33a ust. 2 ww. ustawy, identyfikator, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać co najmniej następujące informacje:

W razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu przewoźnik lub organizator publicznego transportu zbiorowego albo osoba przez niego upoważniona pobiera właściwą należność za przewóz i opłatę dodatkową albo wystawia wezwanie do zapłaty. (art. 33a ust. 3 cyt. ustawy).

Zatem, czynność kontroli biletów może wykonywać, zgodnie z treścią art. 33a powołanej ustawy, przewoźnik lub osoba przez niego upoważniona. Tak więc, powołany przepis zezwala wprawdzie przewoźnikowi na przeniesienie swoich uprawnień na inną osobę, jednak nie oznacza to, że osoba ta działa we własnym imieniu i na swoją rzecz. Wskazuje na to treść art. 33a ust. 1 i ust. 2 ustawy - Prawo przewozowe, określając warunki jakie musi spełniać osoba dokonująca kontroli. i tak, osoba taka musi legitymować się identyfikatorem zawierającym m.in. nazwę przewoźnika oraz pieczęć i podpis wystawcy, którym jest przewoźnik.

Jak wynika z wniosku, zgodnie z zawartą umową z MZK, Wnioskodawca w jego imieniu pobiera opłaty za wystawione mandaty, które wpływają na jego konto. Za świadczoną na rzecz MZK usługę kontroli biletów pasażerów korzystających z usług MZK Zainteresowany otrzymuje wynagrodzenie - ryczałt miesięczny za wykonanie usługi. Na podstawie zawartej pomiędzy Spółką a MZK umową, kwota wpłaconych mandatów ma zostać wniesiona na konto Zleceniodawcy (MZK), a płatności pomiędzy stronami (wynagrodzenie za świadczoną przez Wnioskodawcę usługę a kwotą mandatów, która należna jest MZK) mogą być przedmiotem kompensaty.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż Spółka w przedmiotowej sprawie występuje w roli podmiotu, który działa w imieniu swojego Zleceniodawcy. Oznacza to, że uzyskane środki z wystawionych mandatów nie są elementem świadczonej usługi - kontroli biletów, za którą Wnioskodawca otrzymuje odrębne wynagrodzenie w formie miesięcznego ryczałtu. Prowadzenie przez Spółkę kontroli biletów i pobieranie należności oraz opłat dodatkowych w środkach komunikacji miejskiej dokonywane jest w imieniu i na rzecz przewoźnika. z uwagi na powyższe, kwota należności za wystawione mandaty nie jest należnością własną Spółki lecz podmiotu - MZK na zlecenie którego, prowadzona jest kontrola biletów i pobierane są opłaty dodatkowe (mandaty) za przejazd bez ważnego biletu.

Reasumując, pobierane przez Zainteresowanego opłaty w postaci mandatów nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Bowiem nie występuje w tym przypadku ani dostawa towaru (przedmiotem tej czynności będzie pieniądz, a pieniądz nie jest towarem w rozumieniu przepisów ustawy o VAT), nie wystąpi także świadczenie usług (brak wzajemności świadczeń oraz beneficjenta usługi).

Podstawą opodatkowania w przedmiotowej sprawie jest tylko otrzymane przez Spółkę wynagrodzenie za wykonaną usługę - kwota ryczałtu miesięcznego - pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż środki uzyskane z wystawionych mandatów nie mieszczą się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako takie nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Natomiast, Wnioskodawca prawidłowo postępuje dokumentując świadczoną przez siebie usługę poprzez wystawienie faktury VAT na kwotę ryczałtu miesięcznego ze stawką podatku właściwą dla świadczonej usługi.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania. Natomiast, kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w ww. zakresie została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 22 marca 2011 r. nr ILPP2/443-2092/10-4/SJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.