ILPP2/443-187/09-2/AK - Czy podmiot, który dokonuje sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej usług w zakresie najmu, dzierżawy, mediów, usługi finansowej, dokonuje dostawy nieruchomości oraz oddaje grunty w użytkowanie wieczyste może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy użyciu kas fiskalnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2009 r. (data wpływu 13 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 13 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, dokonuje sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Podatnik świadczy usługi w zakresie najmu, dzierżawy, mediów, usługi finansowej (odsetki od sprzedaży nieruchomości na raty), dokonuje dostawy nieruchomości oraz oddaje grunty w użytkowanie wieczyste.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zainteresowany, na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2008 r. w sprawie kas rejestrujących, korzystał ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2008 r. W całym roku podatkowym 2008 udział obrotów z tytułu sprzedaży wymienionej w poz. 1-33 załącznika do ww. rozporządzenia w obrotach ogółem podatnika z działalności określonej w art. 111 ust. 1, wyniósł ponad 70%. W przedstawionej sprawie, do ustalenia obrotów dotyczących sprzedaży zwolnionej (wymienionej w poz. 1-33 załącznika do rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących) za miesiące dotyczące pierwszego półrocza 2008 r. oraz za miesiące drugiego półrocza 2008 r., wchodzących w skład sześciomiesięcznych okresów prowadzenia sprzedaży w 2008 r., podatnik zastosował załącznik do rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie kas rejestrujących. W załączniku tym, poz. 15, dotycząca usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek, nie zawiera warunku, polegającego na obowiązku dokumentowania tych czynności fakturą VAT. Wobec powyższego, podatnik do dnia 31 grudnia 2008 r. korzystał ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku przy zastosowaniu kas rejestrujących, jednocześnie w związku z korzystaniem z ww. zwolnienia podatnik nie dokumentował fakturą VAT czynności wymienionych w poz. 15 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2008 r., tj. usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek (powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Ministra Finansów w interpretacji indywidualnej Nr ILPP2/443-XXX/08-2/XX z dnia 23 stycznia 2009 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, podatnik na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, jest zwolniony z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2009 r., gdyż dokonując sprzedaży wymienionej w poz. 1-33 załącznika do ww. rozporządzenia w poprzednim roku podatkowym, tj. 2008, udział obrotów z tytułu tej sprzedaży w obrotach ogółem podatnika z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, był wyższy niż 70%.

Jednocześnie, zdaniem podatnika zastosowanie ww. zwolnienia podmiotowego skutkuje faktem, iż podatnik nie jest zobowiązany dokumentować fakturą VAT świadczenia na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek, pomimo zamieszczenia takiego obowiązku w poz. 15 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r.

Dodatkowo należy zaznaczyć, iż podatnik może utracić prawo do zwolnienia, o którym mowa wyżej, po upływie dwóch miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po sześciomiesięcznym okresie prowadzenia sprzedaży w 2009 r., w których udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania wymienionej w poz. 1-33 załącznika do rozporządzenia, w obrotach ogółem podatnika, z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, byłby równy albo niższy niż 70%.

Reasumując, w ocenie podatnika w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca jest zwolniony z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących do dnia 31 grudnia 2009 r. w sytuacji, gdy w sześciomiesięcznym okresie prowadzenia sprzedaży w 2009 r., udział obrotów, o którym mowa wyżej, będzie wyższy niż 70%. Jednocześnie podatnik korzystając z ww. zwolnienia, nie ma obowiązku dokumentowania fakturą VAT usług świadczonych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek - PKWiU 70.2.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Natomiast w myśl § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 228, poz. 1510), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie kas, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania:

W poz. 15 załącznika do rozporządzenia w sprawie kas, wymieniono usługi o symbolu PKWiU ex 70.2 - usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek - których świadczenie przez podatnika w całym zakresie dokumentowane jest fakturą - jako zwolnione z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących. Przepis ten dotyczy zarówno zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania nieruchomości o charakterze mieszkalnym, jak i niemieszkalnym.

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2009 r. również podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług wymienionych w poz. 1-33 załącznika do rozporządzenia, jeżeli w poprzednim roku podatkowym udział obrotów z tytułu tej sprzedaży w obrotach ogółem podatnika z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej "ustawą", był wyższy niż 70%.

Natomiast ust. 2 pkt 1 stanowi, iż zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 4, traci moc po upływie dwóch miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po sześciomiesięcznym okresie prowadzenia sprzedaży w 2009 r., jeżeli w okresie tym udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania wymienionej w poz. 1-33 załącznika do rozporządzenia, w obrotach ogółem podatnika, z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy był równy albo niższy niż 70% - w przypadku podatników kontynuujących działalność lub rozpoczynających działalność w pierwszym półroczu 2009 r.

Zwolnienie o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, odnosi się wprost do czynności wymienionych w poz. 1-33 załącznika do tego rozporządzenia, w którym wymieniono czynności zwolnione z obowiązku prowadzenia ewidencji za pomocą kas rejestrujących. W myśl ww. § 2 pkt 2, czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia zwolnione są do dnia 31 grudnia 2009 r. z obowiązku ewidencjonowania sprzedaż przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca dokonuje sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Podatnik świadczy usługi w zakresie najmu, dzierżawy, mediów, usług finansowych (odsetki od sprzedaży nieruchomości na raty), dokonuje dostawy nieruchomości oraz oddaje grunty w użytkowanie wieczyste. Zainteresowany, na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2008 r. w sprawie kas rejestrujących, korzystał ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2008 r. W całym 2008 r. udział obrotów z tytułu sprzedaży wymienionej w poz. 1-33 załącznika do ww. rozporządzenia w obrotach ogółem podatnika z działalności określonej w art. 111 ust. 1, wyniósł ponad 70%.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym na dzień 31 grudnia 2008 r. udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z ewidencjonowania w obrotach ogółem, wyniósł ponad 70%. Zatem, biorąc pod uwagę przepis § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, podatnik może do końca 2009 r. korzystać ze zwolnienia z ewidencjonowania na kasie rejestrującej obrotów z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Jednakże, istotnym dla sprawy jest zapis § 3 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, wskazujący okoliczności, w jakich następuje utrata zwolnienia określonego w § 3 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia. Jeżeli zatem Wnioskodawca chce korzystać ze zwolnienia określonego w § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, to po każdym sześciomiesięcznym okresie sprzedaży w 2009 r. musi zbadać, czy w okresie tym udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania, której dotyczy poz. 1-33 załącznika do rozporządzenia, w obrotach ogółem podatnika, z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy, był nadal wyższy niż 70%.

W związku z powyższym do wyliczenia struktury, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1, podatnik bierze ustalony w sześciomiesięcznych okresach sprzedaży w 2009 r. udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania w obrotach ogółem podatnika, z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy - jeżeli udział ten będzie wyższy niż 70%, Wnioskodawca ma prawo korzystać ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że Wnioskodawca może, do końca 2009 r. na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, korzystać ze zwolnienia z ewidencjonowania na kasie rejestrującej, jeżeli udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania na podstawie § 2 pkt 1 tegoż rozporządzenia, był wyższy w 2008 r. niż 70%. Ponadto należy mieć na uwadze zapis § 3 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia zgodnie, z którym podatnik po każdym sześciomiesięcznym okresie sprzedaży wylicza udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej w obrotach ogółem. Do wyliczenia udziału procentowego sprzedaży zwolnionej w sprzedaży ogółem zgodnie z § 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 należy wziąć czynności wymienione w poz. 1-33 załącznika do rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2008 r., czyli w przypadku najmu zgodnie z poz. 15 usługi te muszą być dokumentowane fakturą. W przeciwnym razie nie wchodzą one do wyliczenia struktury jako sprzedaż zwolniona z obowiązku ewidencjonowania. Jeżeli tak wyliczony udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej będzie niższy lub równy 70% - zwolnienie traci moc po upływie dwóch miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po sześciomiesięcznym okresie prowadzenia sprzedaży w 2009 r. Ponadto, gdyby podatnik nie spełnił warunku z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, może korzystać ze zwolnienia z ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących do 31 marca 2009 r. na podstawie § 2 pkt 1 tegoż rozporządzenia.

Tut. Organ zwraca również uwagę, na zapis § 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie kas - zgodnie z którym zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej do 31 grudnia 2009 r. usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek wymienione w poz. 15 załącznika, których sprzedaż dokumentowana jest fakturą.

Artykuł 106 ust. 1 ustawy wskazuje, iż podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Wyjątek od ww. zasady dotyczącej obowiązku wystawiania faktur przez podatnika, wynika z art. 106 ust. 4 ustawy. Wskazuje on, iż podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Na mocy § 17 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337), za fakturę uznaje się również rachunki, o których mowa w art. 87-88 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), wystawiane przez podatników nieobowiązanych do wystawiania faktur według zasad określonych w § 4, 5, 7-14, 16-20 i 22.

W związku z powyższym, Wnioskodawca nie ma obowiązku dokumentowania czynności w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek świadczonych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej fakturami, chyba że najemca wystąpi z takim żądaniem. Jednakże uwzględniając ograniczenia wynikające z poz. 15 załącznika i przepisu § 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas, w celu uznania czynności najmu jako zwolnione z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, Wnioskodawca powinien dokumentować je fakturami.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.