ILPP2/443-1754/10-2/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 października 2010 r. (data wpływu 26 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy książek - jest prawidłowe.

W dniu 26 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy książek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W chwili obecnej, celem usprawnienia organizacji sprzedaży publikacji książkowych oraz ograniczenia kosztów magazynowych, Wnioskodawca zamierza zawrzeć ze swoimi kontrahentami umowy konsygnacyjne, na podstawie których kontrahenci ci świadczyć będą na jego rzecz odpłatną usługę przechowania książek (PKWiU ex 22.11), stanowiących własność Zainteresowanego, w ramach posiadanej przez kontrahentów powierzchni magazynowej.

Jednocześnie kontrahenci ci będą uprawnieni do nabywania publikacji książkowych Wnioskodawcy celem ich dalszej sprzedaży. Uprawnienie to odnosić się będzie przy tym zarówno do książek Zainteresowanego znajdujących się w magazynach prowadzonych przez kontrahentów, jak też książek spoza tych magazynów. Kontrahent, chcąc dokonać sprzedaży książki Wnioskodawcy znajdującej się w prowadzonym przez siebie magazynie, dokona jej zakupu z tego magazynu. Z chwilą dokonania zakupu książki, kontrahent pobierze ją jednocześnie z magazynu. Kontrahent nie będzie miał prawa zwrotu zakupionej w ten sposób książki. Po zakończeniu każdego miesiąca kontrahent niezwłocznie prześle Wnioskodawcy zestawienie książek zakupionych od niego z prowadzonego przez siebie magazynu w okresie tego miesiąca. Na podstawie tego zestawienia Zainteresowany wystawi kontrahentowi fakturę VAT dokumentującą dostawę książek zakupionych przez kontrahenta z prowadzonego przez siebie magazynu w okresie miesiąca, którego dotyczy zestawienie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Z jaką chwilą - w zdarzeniu przyszłym opisanym powyżej - powstanie obowiązek podatkowy (w podatku od towarów i usług) z tytułu dokonania przez Wnioskodawcę sprzedaży kontrahentowi publikacji książkowej znajdującej się w magazynie prowadzonym przez tego kontrahenta.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku dokonania przez niego sprzedaży kontrahentowi publikacji książkowej znajdującej się w magazynie prowadzonym przez tego kontrahenta, obowiązek podatkowy (w zakresie podatku od towarów i usług) powstanie z chwilą wystawienia przez Zainteresowanego faktury lub otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu tej sprzedaży, nie później jednak niż 60. dnia, licząc od dnia pobrania jej z prowadzonego przez siebie magazynu.

W ocenie Zainteresowanego powyższe stanowisko jest zasadne, z uwagi na brzmienie art. 19 ust. 13 pkt 3 zdanie 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury lub otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu dostawy m.in. książek (PKWiU ex 22.11) - z wyłączeniem książek adresowych o zasięgu krajowym, regionalnym i lokalnym, książek telefonicznych, teleksów telefaksów (PKWiU 22.11.20-80.10), nut, map i ulotek - nie później jednak niż 60. dnia, licząc od dnia wydania tych towarów, oraz z uwagi na fakt iż - w przedstawionym powyżej zdarzeniu przyszłym - za wydanie towarów kontrahentowi (o którym mowa w art. 19 ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług) uznać należy pobranie książki stanowiącej własność Wnioskodawcy z magazynu prowadzonego przez kontrahenta.

Wnioskodawca wskazał, iż podkreślenia wymaga, iż pojęcie wydania towaru, o którym mowa w art. 19 ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług - jako zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego przy dostawie towaru - musi być interpretowane z uwzględnieniem definicji dostawy towaru zawartej w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym, uznać należy, iż do wydania towaru dojdzie wtedy, gdy w jego następstwie podatnik dokona rozporządzenia towarem jak właściciel. Innymi słowy, wydanie towaru w rozumieniu art. 19 ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług następuje wtedy, gdy osoba która towar otrzyma, uzyska jednocześnie uprawnienie do rozporządzania wydanym towarem jak właściciel.

Z uwagi na powyższe, w przedstawionym powyżej zdarzeniu przyszłym, do wydania książki (w rozumieniu art. 19 ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług) nie dojdzie w momencie oddania jej przez Wnioskodawcę na przechowanie. Oddanie to nie będzie stanowić rozporządzenia książką jak właściciel - dokonane bowiem zostanie wyłącznie w celu umożliwienia prawidłowego wykonania usługi przechowania przez kontrahenta. W następstwie przyjęcia książki na przechowanie, kontrahent obejmie ją jedynie w posiadanie zależne (celem świadczenia odpłatnej usługi przechowania), nie uzyskując prawa do rozporządzania tą książką jak właściciel.

Wydanie towaru w rozumieniu art. 19 ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług nastąpi natomiast w momencie pobrania przez kontrahenta książki z prowadzonego przez siebie magazynu. Z tą chwilą Wnioskodawca dokona bowiem odpłatnej dostawy książki na rzecz kontrahenta (rozporządzi ją jak właściciel), a przysługujące kontrahentowi posiadanie zależne książki zmieni się w posiadanie samoistne. Od tego też momentu kontrahent będzie uprawniony do rozporządzenia książką jak właściciel, a Zainteresowany prawo do takiego rozporządzania utraci.

Tym samym w ocenie Wnioskodawcy zasadne jest jego stanowisko, iż w przypadku sprzedaży kontrahentowi publikacji książkowej znajdującej się w magazynie prowadzonym przez tego kontrahenta obowiązek podatkowy (w zakresie podatku od towarów i usług) z tego tytułu powstanie z chwilą wystawienia przez niego faktury lub otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu tej sprzedaży, nie później jednak niż 60. dnia, licząc od dnia pobrania przez kontrahenta książki z prowadzonego przez siebie magazynu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Stosownie do zapisu zawartego w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Interpretując zawarty w ww. artykule zwrot "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy podkreślić, iż jest to czynność, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności". Istotny jest przede wszystkim aspekt ekonomiczny, a nie prawny transakcji, w ramach której podatnik przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania towarami jak właściciel. Akcent sformułowanej definicji położony został głównie na podkreślenie przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby nabywca mógł nią dysponować podobnie jak właściciel.

Podstawowa zasada dotycząca powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług została sformułowana w art. 19 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy).

Natomiast jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części (art. 19 ust. 11 ustawy).

Ogólna zasada wynikająca z ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru, wykonania usługi lub wystawienia faktury VAT (pod warunkiem, że została wystawiona do 7. dnia od wykonania usługi). Jednakże, od tej zasady ustawodawca określił szereg wyjątków, ustalających w sposób odmienny moment powstania obowiązku podatkowego (uzależniony np.: od formy wydania towaru, rodzaju transakcji, otrzymania zapłaty itp.).

I tak na podstawie art. 19 ust. 13 pkt 3 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury lub otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu dostawy gazet, magazynów, czasopism (PKWiU 22.12 i 22.13) oraz książek (PKWiU 22.11) - z wyłączeniem książek adresowych o zasięgu krajowym, regionalnym i lokalnym, książek telefonicznych, teleksów i telefaksów (PKWiU 22.11.20-60.10), nut, map i ulotek, nie później jednak niż 60. dnia, licząc od dnia wydania tych towarów; jeżeli umowa przewiduje rozliczenie zwrotów wydawnictw, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury dokumentującej faktyczną dostawę, nie później jednak niż po upływie 120 dni, licząc od pierwszego dnia wydania tych wydawnictw.

Natomiast od dnia 1 stycznia 2011 r. ww. przepis brzmi: obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury lub otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu dostawy:

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca - w celu usprawnienia organizacji sprzedaży publikacji książkowych oraz ograniczenia kosztów magazynowych - zamierza zawrzeć ze swoimi kontrahentami umowy konsygnacyjne, na podstawie których kontrahenci ci świadczyć będą na jego rzecz odpłatną usługę przechowania książek (PKWiU ex 22.11), stanowiących własność Zainteresowanego, w ramach posiadanej przez kontrahentów powierzchni magazynowej. Jednocześnie kontrahenci ci będą uprawnieni do nabywania publikacji książkowych Wnioskodawcy celem ich dalszej sprzedaży. Kontrahent, chcąc dokonać sprzedaży książki Wnioskodawcy znajdującej się w prowadzonym przez siebie magazynie, dokona jej zakupu z tego magazynu. Z chwilą dokonania zakupu książki, kontrahent pobierze ją jednocześnie z magazynu. Kontrahent nie będzie miał prawa zwrotu zakupionej w ten sposób książki. Po zakończeniu każdego miesiąca kontrahent niezwłocznie prześle Wnioskodawcy zestawienie książek zakupionych od niego z prowadzonego przez siebie magazynu w okresie tego miesiąca. Na podstawie tego zestawienia Zainteresowany wystawi kontrahentowi fakturę VAT dokumentującą dostawę książek zakupionych przez kontrahenta z prowadzonego przez siebie magazynu w okresie miesiąca, którego dotyczy zestawienie.

W związku z powyższym Zainteresowany ma wątpliwości, kiedy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, z tytułu dokonania sprzedaży kontrahentowi publikacji książkowej znajdującej się w magazynie prowadzonym przez tego kontrahenta.

Odnosząc treść przytoczonych przepisów do opisu sprawy wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie, zgodnie z regulacją zawartą w art. 19 ust. 13 pkt 3 ustawy, obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży publikacji książkowej znajdującej się w magazynie prowadzonym przez kontrahenta powstanie, z chwilą wystawienia faktury lub otrzymania całości lub części zapłaty nie później jednak niż 60. dnia, od daty wydania tych wydawnictw, tj. w rozpatrywanym przypadku od momentu ich pobrania z magazynu.

Na mocy art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2,4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zasady wystawiania faktur VAT uregulowane zostały szczegółowo w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

Stosownie do § 9 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12. Jednakże w przypadku gdy podatnik określa w fakturze, zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 4, wyłącznie miesiąc i rok dokonania sprzedaży, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od zakończenia miesiąca, w którym dokonano sprzedaży (§ 9 ust. 2 rozporządzenia).

Natomiast w § 11 ust. 1 rozporządzenia postanowiono, iż w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10, ust. 13 pkt 1-5 i 7-11, ust. 16a i 16b oraz ust. 19a ustawy fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego.

Dodatkowo tut. Organ informuje, iż Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.) do celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług stosowało się do dnia 31 grudnia 2010 r., zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.). Natomiast od dnia 1 stycznia 2011 r. dla celów podatku od towarów i usług obowiązuje Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.).

Wskazać w tym miejscu należy, iż wskazany przez Zainteresowanego symbol statystyczny 22.11 według PKWiU z 1997 r., odpowiada grupowaniu PKWiU 58.11 w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.