ILPP2/443-1473/11-3/AD - Prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków dokonywanych w związku z organizacją akcji społecznych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2011 r. (data wpływu 24 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego - jest prawidłowe.

W dniu 24 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej także: Zainteresowany, Spółka) organizuje różnego rodzaju akcje o charakterze społecznym (dalej: akcje społeczne). Skierowane są one zarówno do obecnych czy potencjalnych klientów Zainteresowanego (przy czym pojęciem tym Spółka obejmuje nie tylko swoich bezpośrednich kontrahentów, ale także - przede wszystkim - konsumentów jej wyrobów/towarów), jak i do jego pracowników. Do przykładowych akcji skierowanych do konsumentów należą np.:

* "Alkohol (...)" - była to wspólna akcja Wnioskodawcy, Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Związku Pracodawców Przemysłu P. Celem kampanii było zmniejszenie rozmiarów zjawiska sprzedaży alkoholu osobom nieletnim. Jej adresatami byli głównie dorośli Polacy, jako świadkowie zakupu alkoholu przez nieletnich i sprzedawcy;

* "Pozory (...)" - wspólnie z członkami Związku Pracodawców Przemysłu P. w Polsce Zainteresowany prowadzi działania edukacyjne dla sprzedawców, by nie sprzedawali alkoholu osobom nieletnim pod hasłem "Pozory (...)". Motywem przewodnim kampanii jest hasło "Reaguj, (...)". Ważne jest zwrócenie uwagi na fakt, że alkohol jest przeznaczony wyłącznie dla osób pełnoletnich;

* "Sprawdź (...)" - to nowatorski program edukacyjny, dzięki któremu można telefon komórkowy wykorzystać jako podręczny alkomat i o każdej porze sprawdzić ilość promili w organizmie oraz poznać orientacyjny czas kiedy można bezpiecznie prowadzić samochód. Celem programu jest ograniczenie liczby pijanych kierowców na polskich drogach poprzez umożliwienie przeprowadzenia kontroli trzeźwości oraz podniesienie świadomości konsumentów na temat oddziaływania alkoholu na organizm;

* "Warto (...)" - akcja stworzona z myślą o osobach najbardziej potrzebujących, żyjących poza nawiasem społeczeństwa lub tych zagrożonych marginalizacją. Głównym elementem programu był konkurs dla organizacji pożytku publicznego na projekty związane ze wspieraniem osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z powodu ubóstwa, składający się z konkursu grantowego oraz działalności edukacyjno-informacyjnej. Pośrednim celem było stworzenie społeczeństwa obywatelskiego w Polsce poprzez włączenie w działania społeczności lokalnych;

* Wprowadzenie oznaczeń odpowiedzialnościowych na opakowaniach oraz na materiałach promocyjnych np. "W (...)", czy "Nigdy (...)" - akcja społeczna mająca na celu zmniejszenie negatywnych skutków związanych z nieodpowiedzialnym piciem alkoholu.

Do przykładowych akcji skierowanych do pracowników zaliczyć można np.:

* "E" - akcja skierowana do pracowników Spółki, zachęcająca do pracy na rzecz instytucji pozarządowych;

* "Z" - akcja o charakterze edukacji ekologicznej skierowana do pracowników Wnioskodawcy.

Organizacja akcji społecznych skierowanych do klientów jest jednym z elementów strategii budowania pozytywnego wizerunku Zainteresowanego i stanowi uzupełnienie tradycyjnych działań promocyjnych przez niego realizowanych (takich jak promocja w mediach czy sponsoring). Akcje społeczne skierowane do pracowników stanowią z kolei element strategii Spółki w zakresie nowoczesnego zarządzania personelem i mają na celu zwiększenie satysfakcji pracowników z pracy u Wnioskodawcy, a przez to wzrost lojalności pracowników oraz ich motywacji do pracy.

Organizacja akcji społecznych jest także odpowiedzią Zainteresowanego na najnowsze trendy społeczno-gospodarcze oraz rosnące oczekiwania klientów oraz pracowników wobec przedsiębiorców, szczególnie w obszarze tzw. odpowiedzialności społecznej biznesu. Spółka zauważa także rosnącą popularność tej formy budowania pozytywnego wizerunku wśród innych przedsiębiorców, w tym u swoich konkurentów. Podejmowanie działań mających na celu budowę jej wizerunku jako odpowiedzialnego społecznie producenta i pracodawcy ma więc istotne znaczenie dla długookresowego sukcesu komercyjnego Wnioskodawcy.

Zainteresowany realizuje akcje społeczne w oparciu o narzędzia wykorzystywane także przy innych działaniach promocyjnych, takie jak np. kampanie medialne, organizację wydarzeń, konkursy a także najnowsze rozwiązania techniczne. W związku z realizacją akcji społecznych skierowanych do klientów lub pracowników, Spółka ponosi m.in. koszty:

* tworzenia znaku/logo itp. danej akcji;

* opracowania i druku materiałów informacyjnych/promocyjnych (np. broszur), a także artykułów/spotów radiowych czy telewizyjnych w mediach;

* stworzenia odpowiednich aplikacji komputerowych, jeśli w ramach danej akcji społecznej wykorzystane są nowoczesne technologie;

* utworzenia i utrzymania stron internetowych;

* stworzenia regulaminu danej akcji społecznej;

* nagród (jeśli dana akcja społeczna ma charakter konkursu);

* organizacji wydarzeń związanych z daną akcją społeczną;

* innych wydatków związanych z realizacją akcji społecznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ponoszone koszty akcji społecznych skierowanych do obecnych i potencjalnych klientów, jak również skierowanych do pracowników.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jednocześnie ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni. Brak jest zatem jakichkolwiek przeciwwskazań do odliczenia podatku naliczonego nawet w przypadku, gdy związek ponoszonych wydatków z działalnością opodatkowaną nie jest bezpośredni (prawidłowość powyższego sposobu interpretacji przepisów z zakresu VAT potwierdził m.in. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyrokach w sprawie C-465/03 oraz w sprawie C-98/98; również praktyka polskich sądów administracyjnych wydaje się być w tym zakresie jednolita - np. orzeczenia NSA z dnia 7 marca 2006 r., sygn. akt I FSK 121/05, z dnia 20 listopada 2008 r., sygn. akt I FSK 1375/07, z dnia 9 lutego 2009 r., sygn. akt I FSK 1857/08; na prawo do odliczenia podatku naliczonego jako podstawową cechę podatku od towarów i usług wskazują też powszechnie przedstawiciele doktryny podatkowej).

Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego należy podkreślić, iż Zainteresowany prowadząc działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży piwa dokonuje czynności opodatkowanych VAT. W ocenie Spółki, wszelkie dokonywane przez nią zakupy towarów i usług mające związek (choćby pośredni) z jej działalnością, za wyjątkiem ściśle określonych kategorii wydatków wprost wskazanych jako nieuprawniające do odliczenia podatku naliczonego (np. zakup usług noclegowych czy gastronomicznych), uprawniają ją do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazaną w stosownych fakturach VAT, w tym na fakturach dokumentujących ponoszone koszty omawianych akcji społecznych.

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż akcje społeczne skierowane do konsumentów należy uznać za specyficzny rodzaj działalności marketingowej, mający na celu stworzenie odpowiedniego wizerunku Zainteresowanego, a przez to zachęcenie konsumentów do wyboru jego produktów/towarów.

Spółka pragnie przy tym zaznaczyć, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywania usług marketingowych związanych z działalnością opodatkowaną podatnika znajduje również potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Ministra Finansów (przykładowo interpretacja indywidualna nr ILPP2/443-1342/09-5/AD z dnia 24 grudnia 2009 r., czy też interpretacji indywidualna nr ITPP2/443-893/09/EŁ z dnia 12 stycznia 2010 r.).

Jednocześnie odnośnie akcji społecznych skierowanych do swoich pracowników, Wnioskodawca pragnie wskazać, iż ponoszenie wydatków na organizację tych akcji stanowi jego inwestycję w rozwój zasobów ludzkich i prowadzi do uzyskania spodziewanego efektu w postaci wzrostu satysfakcji z pracy, rozwoju kompetencji, zwiększenia motywacji oraz integracji pracowników, a w konsekwencji - wzrostu przychodów Zainteresowanego wynikających ze sprzedaży opodatkowanej VAT, w konsekwencji, zdaniem Spółki, w tym przypadku pomiędzy prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą oraz ponoszonymi przez nią wydatkami na organizację akcji społecznych skierowanych do pracowników istnieje związek uprawniający Wnioskodawcę do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ponoszone w tym zakresie koszty.

Mając powyższe na względzie Zainteresowany stoi na stanowisku, iż wszelkie wydatki ponoszone przez niego w związku z organizacją akcji społecznych, zarówno skierowanych do obecnych i potencjalnych klientów jak również skierowanych do swoich pracowników, jako mające związek z działalnością opodatkowaną Spółki, uprawniają ją do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur VAT w tym zakresie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Artykuł 86 ust. 1 ustawy stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie będą w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jeśli podatnik zamierza przeznaczyć dane towary lub usługi na cele działalności opodatkowanej, to jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów i usług (choćby przed zrealizowaniem prawa do odliczenia, towary bądź usługi nie zostały jeszcze spożytkowane na cele działalności opodatkowanej).

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT - spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni.

Związek bezpośredni występuje wtedy, gdy nabywane towary służą dalszej odsprzedaży lub też w bezpośredni sposób wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę.

O związku pośrednim mówimy wtedy, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania Spółki, a więc w sposób pośredni wiążą się z działalnością gospodarczą i z osiąganymi przychodami.

Aby wskazać, czy określone zakupy mają związek pośredni musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy między dokonanymi zakupami towarów i usługami a powstaniem obrotu. Pośredni związek dokonanych zakupów towarów i usług z działalnością gospodarczą występuje wówczas, gdy zakupy nie przyczynią się bezpośrednio do uzyskania przychodu poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie Spółki jako całości, natomiast przyczynia się do generowania obrotów.

Z opisu sprawy wynika, że Zainteresowany prowadząc działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży piwa dokonuje czynności opodatkowanych VAT. Oprócz ww. działalności organizuje również różnego rodzaju akcje o charakterze społecznym (dalej: akcje społeczne). Skierowane są one zarówno do obecnych czy potencjalnych klientów Zainteresowanego (przy czym pojęciem tym Spółka obejmuje nie tylko swoich bezpośrednich kontrahentów, ale także - przede wszystkim - konsumentów jej wyrobów/towarów), jak i do jego pracowników.

Organizacja akcji społecznych skierowanych do klientów jest jednym z elementów strategii budowania pozytywnego wizerunku Zainteresowanego i stanowi uzupełnienie tradycyjnych działań promocyjnych przez niego realizowanych (takich jak promocja w mediach czy sponsoring). Akcje społeczne skierowane do pracowników stanowią z kolei element strategii Spółki w zakresie nowoczesnego zarządzania personelem i mają na celu zwiększenie satysfakcji pracowników z pracy u Wnioskodawcy, a przez to wzrost lojalności pracowników oraz ich motywacji do pracy.

Organizacja akcji społecznych jest także odpowiedzią Zainteresowanego na najnowsze trendy społeczno-gospodarcze oraz rosnące oczekiwania klientów oraz pracowników wobec przedsiębiorców, szczególnie w obszarze tzw. odpowiedzialności społecznej biznesu. Spółka zauważa także rosnącą popularność tej formy budowania pozytywnego wizerunku wśród innych przedsiębiorców, w tym u swoich konkurentów. Podejmowanie działań mających na celu budowę jej wizerunku jako odpowiedzialnego społecznie producenta i pracodawcy ma więc istotne znaczenie dla długookresowego sukcesu komercyjnego Wnioskodawcy.

Zainteresowany realizuje akcje społeczne w oparciu o narzędzia wykorzystywane także przy innych działaniach promocyjnych, takie jak np. kampanie medialne, organizację wydarzeń, konkursy a także najnowsze rozwiązania techniczne. W związku z realizacją akcji społecznych skierowanych do klientów lub pracowników, Spółka ponosi m.in. koszty:

* tworzenia znaku/logo itp. danej akcji;

* opracowania i druku materiałów informacyjnych/promocyjnych (np. broszur), a także artykułów/spotów radiowych czy telewizyjnych w mediach;

* stworzenia odpowiednich aplikacji komputerowych, jeśli w ramach danej akcji społecznej wykorzystane są nowoczesne technologie;

* utworzenia i utrzymania stron internetowych;

* stworzenia regulaminu danej akcji społecznej;

* nagród (jeśli dana akcja społeczna ma charakter konkursu);

* organizacji wydarzeń związanych z daną akcją społeczną;

* innych wydatków związanych z realizacją akcji społecznych.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego można uznać, że wydatki związane z realizacją akcji społecznych skierowanych zarówno do klientów jak i pracowników mają pośredni wpływ na obroty.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

W rozpatrywanym wniosku takie okoliczności nie zostały przez Spółkę wskazane.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ponoszone koszty akcji społecznych skierowanych do obecnych i potencjalnych klientów, jak również skierowanych do pracowników.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie zdarzenia przyszłego dotyczącego prawa do odliczenia podatku naliczonego w dniu 19 stycznia 2012 r. zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie nr ILPP2/443-1473/11-3/AD.

Dodatkowo, w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.