ILPP2/443-1472/11-3/MR - Prawo spółki do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturze VAT dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji spotkań dla pracowników.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2011 r. (data wpływu 24 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia kwoty podatku VAT, wykazanego na fakturze VAT wystawionej przez Organizatora, dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji spotkań dla pracowników - jest prawidłowe.

W dniu 24 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia kwoty podatku VAT, wykazanego na fakturze VAT wystawionej przez Organizatora, dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji spotkań dla pracowników.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, ponosi wydatki na organizację spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym dla swoich pracowników (dalej: spotkania).

W każdym przypadku, zasadniczym celem przedmiotowych spotkań jest podnoszenie kwalifikacji pracowników Spółki, przekazanie im wiedzy o Spółce, a także zwiększenie poziomu integracji i motywacji pracowników oraz zwiększenie efektywności pracy zespołów, a przez to wzrost przychodów osiąganych przez Spółkę.

W zależności od aktualnych potrzeb Spółki, część organizowanych spotkań zawiera elementy szkoleniowe lub informacyjne, a część ma charakter wyłącznie integracyjny, mający na celu przede wszystkim lepsze poznanie i zintegrowanie pracowników, a także zmotywowanie ich do dalszej pracy oraz podtrzymanie poczucia zadowolenia z pracy w Spółce. Organizowane spotkania są elementem strategii skutecznego zarządzania personelem, przy czym Spółka analizuje wpływ organizowanych spotkań zarówno z punktu widzenia zdobytej przez uczestników wiedzy, jak i z punktu widzenia poprawy zadowolenia z pracy w Spółce oraz zwiększenia efektywności pracy.

Oprócz elementów szkoleniowych oraz integracyjnych, program organizowanych spotkań zawiera bardzo często prezentację strategii firmy lub nowych produktów, wymianę doświadczeń między pracownikami, omówienie spraw organizacyjnych, promowanie określonych wzorców zachowań oraz motywowanie pracowników. Dodatkowo, w czasie przedmiotowych spotkań często odbywają się konkursy oraz gry zespołowe mające na celu zwiększenie efektywności pracy zespołowej.

W części spotkań może być dodatkowo obecny pewien element rozrywkowy w postaci np. programu artystycznego, urozmaicający program spotkania i mający na celu wytworzenie pozytywnej atmosfery sprzyjającej szkoleniu, czy integracji pracowników. Omawianie powyżej spotkania i wydarzenia i imprezy mogą być organizowane przez Spółkę we własnym zakresie lub przez podmiot zewnętrzny (dalej: Organizator) w ramach świadczenia usług, z którym Spółka zawiera odpowiednią umowę. W ramach umowy Spółka nabywa zazwyczaj złożoną usługę polegającą na kompleksowej organizacji i koordynacji analizowanych spotkań przez Organizatora. W ramach tej kompleksowej usługi Organizator ponosi wydatki, którymi następnie obciąża Spółkę (wydatki te stanowią element kosztowy wynagrodzenia Organizatora pobieranego z tytułu świadczenia kompleksowej usługi organizacji spotkań). Ich przedmiotem są przykładowo: wynajem pomieszczeń, zakup usług gastronomicznych (wyżywienie, catering), noclegi, przejazdy, ubezpieczenie, koszty przygotowania materiałów szkoleniowych, koszty organizacji konkursów i zajęć przewidzianych programem, ewentualne koszty występu artystów, czy koszty usług firm organizujących tego rodzaju programy.

Wykonane przez Organizatora usługi organizacji spotkania o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym na rzecz Spółki są dokumentowane przez Organizatora łączną/całościową fakturą VAT. Faktura ta często wskazuje (w treści samej faktury lub w załączniku do niej) specyfikację części składowych zakupionej usługi, z której wynika, jaki był koszt poszczególnych składowych (np. koszt wynajmu pomieszczeń, koszty transportu, itp.). Może się przy tym zdarzyć taka sytuacja, iż w ramach nabywania przez Spółkę kompleksowej usługi dotyczącej organizacji spotkań istotnym jej elementem składowym/kosztowym będą świadczenia gastronomiczne, czy też noclegi dla uczestników tego typu spotkań.

Wydatki na organizację spotkań pokrywane są ze środków obrotowych Spółki i nie są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Jednocześnie Spółka wyjaśnia, iż nie dokonuje rozliczenia podatku VAT naliczonego z zastosowaniem tzw. współczynnika sprzedaży opodatkowanej VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Mając na uwadze przedstawione powyżej zdarzenie przyszłę w celu wyeliminowania wątpliwości co do stosowania obowiązujących przepisów ustawy o VAT Spółka wnosi o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytanie:

Czy Spółka będzie miała prawo do obniżenia, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku i naliczonego wykazanego na fakturze VAT wystawionej przez Organizatora dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji spotkań dla pracowników Spółki, tj. (i) niezależnie od rozmiaru rodzajów elementów kosztowych/ składowych wchodzących w skład kompleksowej usługi świadczonej przez Organizatora, w tym w szczególności gastronomii czy noclegów, a także (ii) w przypadku gdy w trakcie trwania omawianych spotkań i wydarzeń/imprez o charakterze szkoleniowym, informacyjnym lub integracyjnym zapewniony będzie dodatkowo pewien element rozrywkowy w postaci np. programu artystycznego lub gier i zabaw, urozmaicających program spotkania i mających na celu wytworzenie pozytywnej atmosfery sprzyjającej szkoleniu oraz wzmacniających ducha zespołu.

Zdaniem Wnioskodawcy, ma on prawo odliczyć pełną kwotę podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturze wystawionej przez Organizatora z tytułu zakupu kompleksowej usługi organizacji spotkań zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezależnie od elementów składowych zakupionej usługi (np. nawet jeśli elementy te obejmowały świadczenia gastronomiczne, noclegi, itp.). Powyższe traktowanie VAT dotyczące prawa do odliczenia podatku VAT będzie również uzasadnione w przypadku, gdy w trakcie trwania omawianych spotkań i wydarzeń i imprez o charakterze szkoleniowym, informacyjnym lub integracyjnym zapewniony będzie dodatkowo pewien element rozrywkowy (w postaci np. programu artystycznego lub gier i zabaw, urozmaicających program spotkania i mających na celu wytworzenie pozytywnej atmosfery sprzyjającej szkoleniu oraz wzmacniających ducha zespołu).

W ocenie Spółki, powyższe podejście uzasadniają w szczególności następujące argumenty:

1.

Zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje co do zasady prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak Spółka wskazała w opisie stanu faktycznego przedmiotowe spotkania mają na celu lepsze poznanie i zintegrowanie pracowników, a także zmotywowanie ich do dalszej pracy oraz podtrzymanie poczucia zadowolenia z pracy w Spółce. Program organizowanych spotkań zawiera bardzo często prezentację strategii firmy lub nowych produktów, wymianę doświadczeń między pracownikami, omówienie spraw organizacyjnych, promowanie określonych wzorców zachowań oraz motywowanie pracowników. Dodatkowo, w czasie przedmiotowych spotkań często odbywają się konkursy oraz gry zespołowe mające na celu zwiększenie efektywności pracy zespołowej. Organizowane spotkania są elementem strategii skutecznego zarządzania personelem, przy czym Spółka analizuje wpływ organizowanych spotkań zarówno z punktu widzenia zdobytej przez uczestników wiedzy, jak i z punktu widzenia poprawy zadowolenia z pracy w Spółce oraz zwiększenia efektywności pracy.

Wszystkie powyżej opisane działania przekładają się na wzrost wydajności personelu i przez to Spółki, co z kolei wpływa na zwiększenie jej przychodów wynikających ze sprzedaży opodatkowanej VAT, w konsekwencji zdaniem Spółki w tym przypadku pomiędzy prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarcza oraz ponoszonymi przez nią wydatkami na nabycie usługi organizacji spotkań istnieje związek uprawniający Spółkę do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami ww. usług.

Mając na uwadze powyższe, a także fakt, iż Spółka prowadzi działalność opodatkowaną VAT (i w związku z powyższym nie dokonuje rozliczenia podatku VAT naliczonego z zastosowaniem tzw. współczynnika sprzedaży opodatkowanej VAT) Spółka będzie uprawniona do odliczenia - na zasadach ogólnych - całości podatku VAT naliczonego w związku ze świadczeniem przez Organizatora kompleksowej usługi organizacji spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym dla pracowników Spółki.

2.

Zdaniem Spółki, nabywając kompleksową usługę organizacji spotkań nie należy przy tym wyodrębniać poszczególnych elementów składowych zakupionej usługi z perspektywy prawa do odliczenia VAT naliczonego (nawet jeśli w skład takiej kompleksowej usługi wchodzą usługi, dla których przepisy o VAT przewidują pewne ograniczenia, np. usługi gastronomiczne czy hotelowe). Spółka wskazała, iż kwestia opodatkowania świadczeń złożonych (na które składa się kilka czynności) była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), m.in. w wyrokach: C-41/04 (Levob Verzekeringen BV), C-349/96 (Card Protection Plan Ltd), C-231/94 (Faaborg Gelting Linien), C-572/07 (RLRE Tellmer Property). Z orzecznictwa TSUE jednoznacznie wynika, że jeżeli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku VAT. Ponadto w przypadku jednej złożonej transakcji dane świadczenie musi być uznane za pomocnicze względem świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi dla klientów celu samego w sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego.

Istotnym z perspektywy powyższego jest fakt, że na gruncie systemu VAT opodatkowaniu podlegają poszczególne transakcje wykonywane przez podatnika, rozumiane jako całokształt jego działania w danym zakresie - takie jak nabywana przez Spółkę usługa - a nie odrębnie wszystkie poszczególne czynności podejmowane przez podatnika w celu zrealizowania danej transakcji/świadczenia danej kompleksowej usługi. Przykładowo, jedna usługa obejmować może różne czynności faktyczne podejmowane przez usługodawcę niezbędne do jej kompleksowego wykonania i nie oznacza to automatycznie, że stanowią one odrębne świadczenia podlegające odrębnemu opodatkowaniu na gruncie VAT. Podobnie, jedna transakcja dostawy towarów przez producenta, podlegająca opodatkowaniu VAT jako całość, obejmować może różne czynności podejmowane w związku z tą dostawą przez producenta, takie jak np.: produkcję, pakowanie, załadunek, transport, rozładunek u kontrahenta, odpowiedzialność z tytułu rękojmi, podejmowanie określonych działań w wyniku zobowiązań gwarancyjnych, itp.

Powyższe, w ocenie Spółki, ma również miejsce w omawianym przypadku, w którym na świadczoną przez usługodawcę (Organizatora) usługę organizacji spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym dla pracowników Spółki składa się szereg czynności (takich jak przykładowo: wynajem pomieszczeń, zakup usług gastronomicznych, noclegów, przejazdów, ubezpieczeń, przygotowanie materiałów szkoleniowych, organizacja konkursów i zajęć itp.) mających doprowadzić do określonego efektu, tj. organizacji spotkań spełniających wymagania Spółki. Dodatkowo, wszystkie powyższe czynności rozpatrywane odrębnie, nie są dla Organizatora/Spółki celem samym w sobie, nie maja samoistnego bytu ekonomicznego i ich wydzielenie byłoby sztuczne. Służą one jedynie prawidłowemu wykonaniu kompleksowej usługi, jaką jest organizacja określonego rodzaju spotkań. Można wręcz powiedzieć, że Spółka nie byłaby zainteresowana nabyciem poszczególnych świadczeń, gdyby nie składały się one na zasadniczą usługę organizacji spotkań.

3.

Spółka stoi jednocześnie na stanowisku, iż dla oceny prawa Spółki do odliczenia w całości podatku naliczonego z faktury wystawionej przez usługodawcę (Organizatora) nie powinien mieć w przedmiotowej sprawie znaczenia fakt, że w skład kompleksowej usługi organizacji spotkań przez Organizatora wchodzą m.in. takie świadczenia, które zgodnie z obowiązującymi przepisami o VAT nabywane przez Spółkę osobno nie dawałyby prawa do odliczenia podatku naliczonego (np. świadczenia gastronomiczne czy też hotelowe). Wynika to właśnie z faktu, iż na nabywaną przez Spółkę usługę składa się szereg różnych pojedynczych czynności realizowanych przez usługodawcę tworzących jedną ekonomiczną całość - kompleksową usługę o złożonym charakterze. Jednocześnie, obowiązujące przepisy o VAT nie wprowadzają ograniczeń, które przewidywałyby konieczność wyłączenia tychże pojedynczych czynności (dokonywanych przez Organizatora na rzecz Spółki) z zakresu jednolitej transakcji, jaką w omawianym przypadku jest usługa organizacji spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym.

Ponadto, należy mieć na uwadze, iż koszt związany z nabyciem np. usług hotelowych czy gastronomicznych poniesiony został już w kwocie brutto przez Organizatora spotkania (tj. podmiot świadczący kompleksową usługę na rzecz Spółki), gdyż w związku z nabyciem takiej pojedynczej usługi nie przysługiwało mu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawo do odliczenia podatku naliczonego. W konsekwencji koszt tego nieodliczalnego VAT zwiększył wynagrodzenie Organizatora z tytułu świadczonej na rzecz Spółki usługi. Tym samym twierdzenie, iż w związku z świadczeniem przez wspomnianego Organizatora kompleksowej usługi, jej nabywca byłby zobligowany do weryfikacji materii kosztowej tej usługi w celu częściowego nieodliczenia VAT byłoby w ocenie Spółki nieuzasadnione (nie wspominając o efekcie podwójnego opodatkowania, który wystąpiłby w takiej sytuacji, a który jest wbrew podstawowym zasadom systemu VAT).

4.

Dodatkowo Spółka wskazuje, że zakupując przedmiotową usługę organizacji spotkań nie dokonuje ona z tego tytułu żadnej odrębnej zapłaty wynagrodzenia na rzecz Organizatora (lub innych podmiotów) za poszczególne pojedyncze świadczenia wchodzące w jej skład, w szczególności za świadczenia gastronomiczne czy też hotelowe (zapłata bowiem obejmuję całość świadczeń rozumianych jako kompleksowa usługa organizacji spotkań). Ponadto, Spółka pragnie podkreślić, iż aby uznać dane świadczenie za odrębną usługę podlegającą opodatkowaniu VAT musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. W tym miejscu Spółka pragnie wskazać, że kwestią odpłatności" wielokrotnie zajmował się w swoim orzecznictwie TSUE m.in. w wyroku z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R.J. Tolsma przeciwko lnspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, w wyroku z dnia 5 lutego 1981 r. w sprawie C-154/80 w sprawie Staatssecretaris van Financien przeciwko Cooperative Aadappelenbewaarplaats GA, czy wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 (Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise). Podsumowując wnioski płynące z orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, iż o dokonaniu danej czynności za wynagrodzeniem można mówić w sytuacji, gdy:

* istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami, wynagrodzenie może być wyrażone w pieniądzu,

* związek, o którym mowa powyżej musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za dane świadczenie.

Powyższe także potwierdza, iż w analizowanej sytuacji nie mamy do czynienia z żadnymi pojedynczymi i odrębnymi usługami świadczonymi przez Organizatora na rzecz Spółki lecz z kompleksową usługa organizacji spotkań.

5.

Podobnie, świadczenie jedynie pomocnicze do świadczenia głównego stanowić będzie zapewniony przez Organizatora element rozrywkowy (w postaci np. programu artystycznego). Jego celem będzie bowiem urozmaicenie programu spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym poprzez wytworzenie pozytywnej atmosfery sprzyjającej szkoleniu, czy integracji pracowników.

Spółka pragnie podkreślić, że taki element rozrywkowy stanowi w każdym przypadku jedynie dodatek do całego spotkania, a jego obecność nie zmienia całościowego charakteru i celu spotkania, jakim jest szkolenie i/lub integracja pracowników (w szczególności, celem, dla którego spotkania są organizowane, nie jest rozrywka).

Ponadto, zdaniem Spółki, element taki - o ile wpisuje się w całościową koncepcję i założenia spotkania - wzbogaca program spotkania i zachęca pracowników do większej aktywności, tym samym pozytywnie wpływając na osiągnięcie celu spotkania, jakim jest szkolenie i/lub integracja pracowników.

6.

Podsumowując, w sytuacji otrzymania od Organizatora świadczącego usługę faktury VAT za całościową organizację spotkań, w której poszczególne elementy (np. gastronomia, noclegi, itp.) stanowią integralna cześć usługi, zdaniem Spółki, przysługiwać jej będzie w całości prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tej faktury. Powyższe traktowanie VAT dotyczące prawa do odliczenia podatku VAT będzie również uzasadnione w przypadku, gdy w trakcie trwania omawianych spotkań i wydarzeń i imprez o charakterze szkoleniowym, informacyjnym lub integracyjnym zapewniony będzie dodatkowo pewien element rozrywkowy (w postaci np. programu artystycznego, urozmaicającego program spotkania i mający na celu wytworzenie pozytywnej atmosfery sprzyjającej szkoleniu).

7.

Przyjęte przez Spółkę powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie m.in. w:

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 marca 2010 r., nr IPPP1-443-233/10-2/EK, w której organ podatkowy stwierdził, że: " (...) nabycie przez Spółkę przedmiotowej usługi należy zaliczyć do usług złożonych, składających się z kombinacji różnych czynności. Można bowiem w powyższych okolicznościach mówić o jednym świadczeniu głównym - organizacji i koordynacji działań zapewniających prawidłowe przeprowadzenie kongresu, konferencji, warsztatu, zjazdu, szkolenia produktowego bądź szkoleń dla pracowników działu sprzedaży i marketingu, szkoleń integracyjnych, szkoleń produktowych połączonych z elementami integracyjno-rozrywkowymi, na które składają się inne świadczenia pomocnicze stanowiące elementy usługi kompleksowej, takie jak np. transport dla uczestników konferencji, zakwaterowanie w hotelu, wynajem sali konferencyjnej, wyżywienie i napoje. Dlatego też nabywane przez Wnioskodawcę usługi w zakresie organizacji i koordynacji działań zapewniających prawidłowe przeprowadzenie kongresu, konferencji, warsztatu, zjazdu, szkolenia produktowego bądź szkoleń dla pracowników działu sprzedaży i marketingu, szkoleń integracyjnych, szkoleń produktowych połączonych z elementami integracyjno-rozrywkowymi można uznać za usługę kompleksową, zaś inne czynności składające się na usługę główną są traktowane jako usługi pomocnicze.", ponadto" (...) nabywane przez Spółkę usługi organizacji i koordynacji działań zapewniających prawidłowe przeprowadzenie kongresu, konferencji, warsztatu, zjazdu, szkolenia produktowego bądź szkoleń dla pracowników działu sprzedaży i marketingu, szkoleń integracyjnych, szkoleń produktowych połączonych z elementami integracyjno-rozrywkowymi mających na celu m.in. jak najlepsze zapoznanie się z ofertą firmy, zachęcenie klientów do nabywania produktów Spółki oraz w celu intensyfikacji przychodów ze sprzedaży, jest niewątpliwie związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością; jest więc związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę.";

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 maja 2010 r., nr IPPP2/443-211/10-2/MM, w której organ podatkowy uznając stanowisko za prawidłowe potwierdził, że:" (...) w szczególności, wszystkie przedmiotowe świadczenia prowadzą z punktu widzenia Klienta do realizacji jednego celu - ich istotą jest umożliwienie Klientowi zorganizowania w Hotelu odpowiednio: (a) w przypadku Pakietu Konferencyjnego - konferencji (naukowej, szkoleniowej, o charakterze marketingowym bądź innego rodzaju); (b) w przypadku Pakietu Imprezowego - imprezy (motywacyjnej integracyjnej o charakterze marketingowym, tj. organizowanej dla kontrahentów i współpracowników Klienta bądź innego rodzaju) co zgodnie ze standardami obowiązującymi na rynku na którym działa Spółka nie jest możliwe bez zapewnienia uczestnikom danego wydarzenia wszystkich świadczeń składowych objętych Pakietem; konsekwentnie, rozdzielanie tych świadczeń miałaby charakter sztuczny, (...) z powyższych względów wedle racjonalnej oceny Spółki Klient nabywający Pakiet nie jest zainteresowany ceną poszczególnych świadczeń składowych, lecz ceną uzgodnioną ze Spółką za całość Pakietu, zapisach Umowy (...)";

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 maja 2010 r., nr IBPP1/443-933/10/EA, w której organ podatkowy wskazał, że " (...) jeżeli nabyta usługa obiektywnie tworzy - w aspekcie gospodarczym - jedną całość, której rozdzielenie miałaby sztuczny charakter, to na podstawie przepisów art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, Wnioskodawcy: przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturach dokumentujących jej wykonanie, o ile nie zachodzą przesłanki wykluczające to prawo określone w art. 88 ustawy oraz faktycznie - jak podano we wniosku - organizacja przedmiotowej konferencji przekłada się na całokształt działalności Wnioskodawcy ma dla niego i jego produktów wymiar promocyjny i powinna spowodować zwiększenie sprzedaży. Podkreślenia wymaga fakt że w świetle powołanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych ¬- co do zasady - nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji konferencji, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne;

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 stycznia 2009 r., nr ILPP2/443-978/08-3/MN, w której organ stwierdził:" (...) że przedmiotem usługi będzie zorganizowanie i obsługa szkolenia, a w szczególności: wynajęcie obiektu wraz z salą szkoleniową, zapewnienie miejsc noclegowych, przygotowanie konsumpcji i zapewnienie obsługi cateringowej podczas całej imprezy szkolenia, zorganizowanie imprez (atrakcji) towarzyszących (np.: kolacji z występami artystycznymi, przejazdów bryczkami). Po wykonaniu przez zleceniobiorców usług, Spółka obciążana będzie fakturami VAT z opisem organizacja szkolenia w (...) w dniach (...) i łączną kwotą należną z tytułu zawartej umowy. Wobec powyższego, podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku z organizacją szkoleń dla swoich pracowników i kontrahentów będzie podległ odliczeniu w trybie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy. Z opisu sprawy wynika ponadto, że wśród ponoszonych przez Wnioskodawcę kosztów znajdować się będą również wydatki dotyczące usług noclegowych i gastronomicznych. W świetle cyt. wyżej art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy i wynikających z tej regulacji ograniczeń wprawie do odliczenia - podatek VAT z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji gdy przedmiotem zakupu jest organizacja całego szkolenia czyli co do istoty jedna usługa na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi noclegowe, czy gastronomiczne.";

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 listopada 2008 r., nr IPPP1-443-1531/08-4/AK, w której organ stwierdził:" (...) iż nabywane przez Spółkę usługi organizowania konferencji oraz kongresów naukowych mających na celu m.in. promocję Spółki i produktów leczniczych produkowanych przez międzynarodową grupę kapitałową, do której Wnioskodawca należy, jest niewątpliwie związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą; jest więc związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę";

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 września 2009 r., nr ILPP1/443-742/09-4/MT, w której potwierdzono, że: " (...) Wnioskodawca ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zakupu usług firmy, która kompleksowo obsługuje imprezy oraz zakupu usług cateringowych w takiej części, w jakiej nabyte usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych (...)".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z cyt. wyżej przepisu wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z kolei art. 88 ustawy, określa przypadki, w których nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego.

I tak, w myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jeśli podatnik zamierza przeznaczyć dane towary lub usługi na cele działalności opodatkowanej, to jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów i usług (choćby przed zrealizowaniem prawa do odliczenia, towary bądź usługi nie zostały jeszcze spożytkowane na cele działalności opodatkowanej).

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT - spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, ponosi wydatki na organizację spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym dla swoich pracowników. W każdym przypadku, zasadniczym celem przedmiotowych spotkań jest podnoszenie kwalifikacji pracowników Spółki, przekazanie im wiedzy o Spółce, a także zwiększenie poziomu integracji i motywacji pracowników oraz zwiększenie efektywności pracy zespołów, a przez to wzrost przychodów osiąganych przez Spółkę. W zależności od aktualnych potrzeb Spółki, część organizowanych spotkań zawiera elementy szkoleniowe lub informacyjne, a część ma charakter wyłącznie integracyjny, mający na celu przede wszystkim lepsze poznanie i zintegrowanie pracowników, a także zmotywowanie ich do dalszej pracy oraz podtrzymanie poczucia zadowolenia z pracy w Spółce. Organizowane spotkania są elementem strategii skutecznego zarządzania personelem, przy czym Spółka analizuje wpływ organizowanych spotkań zarówno z punktu widzenia zdobytej przez uczestników wiedzy, jak i z punktu widzenia poprawy zadowolenia z pracy w Spółce oraz zwiększenia efektywności pracy. Oprócz elementów szkoleniowych oraz integracyjnych, program organizowanych spotkań zawiera bardzo często prezentację strategii firmy lub nowych produktów, wymianę doświadczeń między pracownikami, omówienie spraw organizacyjnych, promowanie określonych wzorców zachowań oraz motywowanie pracowników. Dodatkowo, w czasie przedmiotowych spotkań często odbywają się konkursy oraz gry zespołowe mające na celu zwiększenie efektywności pracy zespołowej.

W części spotkań może być dodatkowo obecny pewien element rozrywkowy w postaci np. programu artystycznego, urozmaicający program spotkania i mający na celu wytworzenie pozytywnej atmosfery sprzyjającej szkoleniu, czy integracji pracowników. Omawianie powyżej spotkania i wydarzenia i imprezy mogą być organizowane przez Spółkę we własnym zakresie lub przez podmiot zewnętrzny (Organizatora) w ramach świadczenia usług, z którym Spółka zawiera odpowiednią umowę. W ramach umowy Spółka nabywa zazwyczaj złożoną usługę polegającą na kompleksowej organizacji i koordynacji analizowanych spotkań przez Organizatora. W ramach tej kompleksowej usługi Organizator ponosi wydatki, którymi następnie obciąża Spółkę (wydatki te stanowią element kosztowy wynagrodzenia Organizatora pobieranego z tytułu świadczenia kompleksowej usługi organizacji spotkań). Ich przedmiotem są przykładowo: wynajem pomieszczeń, zakup usług gastronomicznych (wyżywienie, catering), noclegi, przejazdy, ubezpieczenie, koszty przygotowania materiałów szkoleniowych, koszty organizacji konkursów i zajęć przewidzianych programem, ewentualne koszty występu artystów, czy koszty usług firm organizujących tego rodzaju programy.

Wykonane przez Organizatora usługi organizacji spotkania o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym na rzecz Spółki są dokumentowane przez Organizatora łączną/całościową fakturą VAT. Faktura ta często wskazuje (w treści samej faktury lub w załączniku do niej) specyfikację części składowych zakupionej usługi, z której wynika, jaki był koszt poszczególnych składowych (np. koszt wynajmu pomieszczeń, koszty transportu, itp.). Może się przy tym zdarzyć taka sytuacja, iż w ramach nabywania przez Spółkę kompleksowej usługi dotyczącej organizacji spotkań istotnym jej elementem składowym/kosztowym będą świadczenia gastronomiczne, czy też noclegi dla uczestników tego typu spotkań. Wydatki na organizację spotkań pokrywane są ze środków obrotowych Spółki i nie są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, iż zasadniczo każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być uznawane za odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do świadczenia zasadniczego, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem w skutecznym wykorzystaniu świadczenia zasadniczego. Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy lub odbiorcy świadczenia. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie jest wykluczone z tego powodu, że do poszczególnych elementów wykazane są odrębnie ceny. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Na podstawie powyższych uregulowań, w okolicznościach przedstawionych we wniosku, stwierdzić należy, że jeżeli nabyta usługa obiektywnie tworzy - w aspekcie gospodarczym - jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to na podstawie przepisów art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy, Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturach dokumentujących jej wykonanie, o ile nie zachodzą przesłanki wykluczające to prawo określone w art. 88 ustawy oraz faktycznie - jak podano we wniosku - organizacja przedmiotowych spotkań dla pracowników przekłada się na wzrost wydajności personelu i przez to Spółki, co z kolei wpływa na zwiększenie jej przychodów wynikających ze sprzedaży opodatkowanej VAT.

Podkreślenia wymaga fakt, że w świetle powołanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych - co do zasady - nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji spotkań dla pracowników, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne.

Na mocy § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwanym dalej rozporządzeniem, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Z opisu sprawy wynika, że nabywane przez Spółkę usługi organizacji spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym dokumentowane są przez Organizatora łączną/całościową fakturą VAT. Dodatkowo w treści tej faktury lub w załączniku do niej Organizator wskazuje specyfikację części składowych zakupionej usługi, z której wynika, jaki był koszt poszczególnych składowych (np. koszt wynajmu pomieszczeń, koszty transportu, itp.).

Pojęcie "specyfikacja" - według słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 942, kol. 1) - oznacza szczegółowy wykaz zakupionych towarów, podający ilości i gatunki towarów; wykaz kosztów produkcji i kosztów handlowych związanych z obrotem danego przedsiębiorstwa.

Powyższe wskazuje na fakt, że specyfikacja ma charakter informacyjny. Zatem jej zamieszczenie na fakturze nie stanowi odrębnych jej elementów (w rozumieniu § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r.), poświadczających wykonanie odrębnych czynności.

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca będzie mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze VAT wystawionej przez Organizatora dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji spotkań dla pracowników Spółki niezależnie od rozmiaru rodzajów elementów kosztowych/składowych wchodzących w skład kompleksowej usługi świadczonej przez Organizatora, w tym w szczególności gastronomii czy noclegów, a także w przypadku gdy w trakcie trwania omawianych spotkań i wydarzeń/imprez o charakterze szkoleniowym, informacyjnym lub integracyjnym zapewniony będzie dodatkowo pewien element rozrywkowy w postaci np. programu artystycznego, w takim zakresie w jakim poniesione wydatki będą związane z wykonywanymi z tytułu prowadzonej przez niego działalności czynnościami opodatkowanymi.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego. Kwestia dotycząca stanu faktycznego została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 18 stycznia 2012 r. nr ILPP2/443-1472/11-2/MR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.