ILPP2/443-1376/09-2/BA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy reprezentowanej przez Pełnomocnika x przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2009 r. (data wpływu 12 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Termomodernizacja budynku (...)" - jest prawidłowe.

W dniu 12 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Termomodernizacja budynku (...)".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną, jest podatnikiem podatku VAT czynnym - czyli prowadzi sprzedaż opodatkowaną, związaną m.in. z usługami dzierżawy, najmu, użytkowania wieczystego, sprzedażą gruntów i budynków. Gmina zamierza wystąpić z wnioskiem o dofinansowanie projektu na realizację zadania: Termomodernizacja budynku w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (RPO Województwa x na lata 2007-2013 Osi Priorytetowej II Ochrona środowiska, zapobieganie zagrożeniom i energetyka, Działania II.6 Ochrona powietrza). Jednym z wymaganych załączników do wniosku jest interpretacja indywidualna w sprawie możliwości prawnej odzyskania podatku VAT od towarów i usług, w związku z realizacją projektu, wydana przez właściwego Dyrektora Izby Skarbowej. Termomodernizacja budynku obejmować będzie docieplenie ścian zewnętrznych oraz piwnic, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, docieplenie stropodachu i wymianę istniejącego pokrycia dachowego, wykonanie modernizacji istniejącego węzła cieplnego dla potrzeb centralnego ogrzewania, wymianę instalacji centralnego ogrzewania, wentylacji mechanicznej, wraz z wykonaniem instalacji solarnej na potrzeby ciepłej wody użytkowej, wymianę instalacji elektrycznej oraz inne prace ogólnobudowlane. Wskazany projekt realizować będzie Gmina.

Gmina nie prowadzi w budynku żadnej sprzedaży opodatkowanej typu wynajem. Budynek użytkowany jest przez O. i stanowi mienie Gminy. w związku z czym, między Gminą a dyrektorem x zawarta jest umowa użyczenia z art. 710 ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Na podstawie tych przepisów użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu w użyczenie, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne użyczenie oddanej mu w tym celu rzeczy. Ponadto O. ma zgodę Gminy na odpłatny wynajem użyczonego mienia. w przypadku Wnioskodawcy O. jest publiczną jednostką organizacyjną Gminy i funkcjonuje na zasadach zakładu budżetowego z art. 24 i następnych ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.), warto dodać, że umowa użyczenia zawarta między Gminą a x ma charakter nieodpłatny, ale biorący w użyczenie ma zgodę na wynajem użyczonego budynku. Na chwilę obecną O. nie ma przychodów z wynajmu przedmiotowego budynku, ale należy dodać, że O. utrzymuje się wyłącznie z wynajmu innych budynków sportowych typu hale sportowe. w związku z czym z wynajmu budynku, który będzie termomodernizowany w ramach środków unijnych, przychody czerpać będzie wyłącznie O., ponieważ ma podstawę do wynajmu. O. jest podatnikiem podatku VAT czynnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina, która jest podatnikiem podatku VAT czynnym, w związku z realizacją projektu pn. "Termomodernizacja budynku (...)" ma możliwość prawną do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Realizacja projektu pn. "Termomodernizacja budynku (...)" nie wiąże się z czynnościami opodatkowanymi, w zakresie w jakim przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Również efekty zrealizowanego projektu nie będą wiązać się z czynnościami opodatkowanymi dla Gminy, ponieważ Gmina budynku O. nie będzie wynajmowała. Dla Gminy będzie zachowana zasada trwałości projektu, ponieważ zgodnie z zasadami ubiegania się o środki unijne - przedmiot dofinansowania musi być własnością gminy. w przypadku Zainteresowanego tak jest, bo umowa użyczenia nie przenosi na inny podmiot własności. Zawarta umowa użyczenia o charakterze bezpłatnym nie daje Gminie podstaw do odliczenia podatku naliczonego z tytułu termomodernizacji mienia, ponieważ nie ma sprzedaży opodatkowanej. Natomiast ewentualny wynajem przez sam O. sal termomodernizowanego budynku na rzecz innego podmiotu ma charakter sprzedaży opodatkowanej i dopiero ten pomiot będzie mógł obniżyć podatek należny o podatek naliczony ale zakupy jego nie będą związane już z projektem.

Ponadto dodać należy, że Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia przedmiotowego w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami. Mając na względzie przywołane wyżej przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, iż Gmina nie będzie miała prawa dokonać odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu realizacji opisanej wyżej inwestycji, ponieważ w przedmiotowej sprawie nie jest spełniony podstawowy warunek wskazany w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. brak jest związku zakupionych towarów i usług dotyczących realizacji projektu z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.

Jak stanowi art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15 ust. 6 ustawy).

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). z przepisu tego wynika, iż zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne obejmują m.in. sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi sprzedaż opodatkowaną związaną z usługami dzierżawy, najmu, użytkowania wieczystego oraz sprzedażą gruntów i budynków. Gmina zamierza uzyskać dofinansowanie projektu pn. "Termomodernizacja budynku (...)" w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa X na lata 2007 - 2013 Osi Priorytetowej II Ochrona środowiska, zapobieganie zagrożeniom i energetyka, Działania II.6 Ochrona powietrza). Gmina nie prowadzi w budynku żadnej sprzedaży opodatkowanej np. wynajmu. Budynek użytkowany jest przez O. i stanowi mienie Gminy. w związku z czym między Gminą a dyrektorem O. zawarta jest umowa użyczenia - nieodpłatnego używania. Realizacja ww. projektu nie wiąże się z czynnościami opodatkowanymi, w zakresie w jakim przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Również efekty realizowanego projektu nie będą wiązać się z czynnościami opodatkowanymi dla Gminy, ponieważ budynek O. nie będzie przez nią wynajmowany. Natomiast ewentualny wynajem przez sam O. sal termomodernizowanego budynku na rzecz innego podmiotu ma charakter sprzedaży opodatkowanej i dopiero ten pomiot będzie mógł obniżyć podatek należny o podatek naliczony ale zakupy jego nie będą związane już z przedmiotowym projektem.

W myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Stosownie do powołanych wyżej przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* posiadane przez podatnika prawa do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że oddanie w nieodpłatne użytkowanie majątku wytworzonego w ramach realizacji przedmiotowej inwestycji, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania odbędzie się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywaniem we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, wskazanych w art. 7 ust. 1 cyt. wyżej ustawy o samorządzie gminnym).

Zatem, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją przedmiotowego projektu, bowiem nie zostanie spełniony warunek określony w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj. by nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W zakresie przedmiotowego projektu Gmina nie będzie miała również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 10 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i ust. 4 cyt. rozporządzenia oraz podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia tych warunków, zatem nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 10 cyt. rozporządzenia.

Reasumując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia i zwrotu podatku od towarów i usług nabywanych w związku z realizacją projektu pn. "Termomodernizacja budynku (...)".

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.