ILPP2/443-1361/09-2/ISN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2009 r. (data wpływu 8 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego bądź jego zwrotu w związku z realizacją projektu pn. "Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w M." - jest prawidłowe.

W dniu 8 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego bądź jego zwrotu w związku z realizacją projektu pn. "Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w M.".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną, jest podatnikiem podatku VAT-czynnym, prowadzi sprzedaż opodatkowaną, związaną m.in. z usługami dzierżawy, najmu, użytkowania wieczystego, sprzedażą gruntów i budynków. Zainteresowany występuje z wnioskiem o dofinansowanie projektu na realizację zadania pn. "Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w M.", w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (RPO Województwa na lata 2007-2013 Osi priorytetowej II Ochrona Środowiska, zapobieganie zagrożeniom i energetyka. Działania II.6 Ochrona powietrza). Wymaganym załącznikiem do wniosku jest interpretacja indywidualna w sprawie możliwości prawnej odzyskania podatku od towarów i usług, w związku z realizacją projektu, wydana przez właściwego Dyrektora Izby Skarbowej. Termomodernizacja budynku obejmuje: usunięcie zawilgocenia ścian fundamentowych i piwnic z wykonaniem opaski wokół budynku, roboty ociepleniowe, przebudowę wentylacji grawitacyjnej oraz wymianę oświetlenia na energooszczędne. Wskazany projekt realizuje Wnioskodawca. Budynek użytkowany jest przez SP w M. na podstawie umowy użyczenia o charakterze bezpłatnym. Zainteresowany nie prowadzi w budynku żadnej sprzedaży opodatkowanej, typu wynajem. Umowa użyczenia zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a dyrektorem SP w M. pozwala dyrektorowi na odpłatny wynajem użyczonego mienia. Obecnie SP w M. nie osiąga przychodów z tytułu przedmiotowego najmu budynku, ale w przyszłości nie wyklucza się takiej sytuacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Zainteresowany, który jest podatnikiem podatku VAT-czynnym, w związku z realizacją projektu pn. "Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w M." ma możliwość prawną do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w przedmiotowej sprawie brak jest związku nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną, toteż nie ma on, jako podatnik prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W opinii Zainteresowanego z treści cyt. wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Realizacja projektu pn. "Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w M." nie wiąże się z czynnościami opodatkowanymi, w zakresie w jakim przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Również efekty zrealizowanego projektu nie będą wiązać się z czynnościami opodatkowanymi dla Wnioskodawcy, ponieważ nie będzie on tego budynku wynajmował. Zawarta umowa użyczenia o charakterze bezpłatnym nie daje mu podstaw do odliczenia podatku naliczonego z tytułu termomodernizacji mienia, ponieważ nie ma sprzedaży opodatkowanej. Zainteresowany uważa, że w przedmiotowej sprawie nie ma on możliwości odzyskania podatku VAT zapłaconego w cenie nabytych towarów i usług przy realizacji projektu pn. "Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w M.", ponieważ nie jest spełniony podstawowy warunek wskazany w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT - brak jest związku zakupionych towarów i usług, dotyczących realizacji projektu z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Dla Wnioskodawcy będzie zachowana zasad trwałości projektu, bowiem zgodnie z zasadami ubiegania się o środki unijne - przedmiot dofinansowania musi być jego własnością. W jego przypadku tak jest, ponieważ umowa użyczenia nie przenosi na Szkołę Podstawową w M. prawa własności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty, czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, m.in. sprawy edukacji publicznej - art. 7 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy.

Ze zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku wynika, że Zainteresowany w ramach zadań własnych występuje z wnioskiem o dofinansowanie projektu na realizację zadania pn. "Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w M.", w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (RPO Województwa na lata 2007-2013 Osi priorytetowej II Ochrona Środowiska, zapobieganie zagrożeniom i energetyka. Działania II.6 Ochrona powietrza). Termomodernizacja budynku obejmuje: usunięcie zawilgocenia ścian fundamentowych i piwnic z wykonaniem opaski wokół budynku, roboty ociepleniowe, przebudowę wentylacji grawitacyjnej oraz wymianę oświetlenia na energooszczędne. Wskazany projekt realizuje Wnioskodawca. Budynek użytkowany jest przez SP w M. na podstawie umowy użyczenia o charakterze bezpłatnym. Wnioskodawca, jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną, jest podatnikiem podatku VAT -czynnym, prowadzi sprzedaż opodatkowaną związaną m.in. z usługami dzierżawy, najmu, użytkowania wieczystego, sprzedażą gruntów i budynków. Jednak w budynku szkoły nie prowadzi żadnej sprzedaży opodatkowanej.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia umowy użyczenia, dlatego też należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy - art. 710 Kodeksu cywilnego. Istotnymi cechami tej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność.

W myśl powołanych wyżej przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 i ust. 3 oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, iż aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem należy stwierdzić, że Wnioskodawca zawierając umowę użyczenia, zobowiązał się zezwolić Szkole Podstawowej w M. przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie nieruchomości. Czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na brak odpłatności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - oddanie w bezpłatne używanie odbędzie się w związku z prowadzoną przez Zainteresowanego (Gminę) działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, zwolnionych od podatku VAT na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).

W przedmiotowej sprawie warunek wskazany w art. 86 ustawy nie zostanie spełniony, gdyż Wnioskodawca będzie tylko inwestorem przedmiotowej inwestycji, a towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Reasumując, Zainteresowany nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji przedmiotowego zadania.

Natomiast, zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.