ILPP2/443-129/11-4/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2, § 6 i § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 14 stycznia 2011 r. (data wpływu 19 stycznia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 kwietnia 2011 r. (data wpływu 28 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowana sprzedaży wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 19 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowana sprzedaży wierzytelności. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 kwietnia 2011 r. (data wpływu 28 kwietnia 2011 r.) o wskazanie rodzaju sprawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej Spółka) jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się produkcją i sprzedażą artykułów spożywczych znajdujących się w ofercie handlowej. Faktury sprzedażowe wystawiane są w większości z terminem płatności. Zapłata należności przez kontrahentów następuje na rachunek bankowy lub do kasy Spółki. Nieuregulowane należności od jednego z kontrahentów (Spółka ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary i usługi) Firma sprzedała innemu podmiotowi, aby ten we własnym zakresie i na własny rachunek je odzyskał. Kontrahent, którego wierzytelność została przeniesiona na inny podmiot, znajduje się w upadłości. Przeniesienie wierzytelności nastąpiło w formie cesji wierzytelności. Zgodnie z zawartą warunkową umową przelewu wierzytelności Spółka przelewa całą swoją wierzytelność należną od dłużnika na Cesjonariusza. W zamian za przeniesienie wierzytelności Spółka otrzyma zapłatę w wysokości 30% wartości sprzedanej należności. Warunkiem wejścia w życie umowy jest dokonanie zapłaty przez Cesjonariusza, która to zapłata nastąpi w terminie 30 dni od dnia wydania postanowienia o umorzeniu postępowania upadłościowego. Ponadto, w związku z postanowieniem o ogłoszeniu upadłości dłużnika Spółka utworzyła odpis aktualizujący w wysokości 100% nieuregulowanych należności. Wartość netto niezapłaconych faktur została zakwalifikowana jako koszty stanowiące koszty uzyskania przychodu, a podatek VAT jako koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z zawartą warunkową umową przelewu wierzytelności Spółka ma obowiązek udokumentować czynność otrzymania zapłaty w wysokości 30% sprzedanej wierzytelności wystawiając fakturę VAT i kiedy powinna to zrobić... W sytuacji, jeżeli czynność nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, jakim innym dokumentem należy udokumentować czynność otrzymania zapłaty.

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie wierzytelności własnej w formie cesji nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z przepisami prawa cywilnego wierzytelność jest prawem, nie jest zatem towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, a więc tym samym nie stanowi dostawy towarów. Wprawdzie art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, zalicza przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych do świadczenia usług wspomnianych w art. 5, czyli do zakresu opodatkowania, jednak nabywca wierzytelności nie wykona na rzecz zbywcy żadnej usługi, spełni jedynie świadczenie pieniężne w zamian za przeniesienie wierzytelności. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi). Według Spółki, sprzedaż wierzytelności własnej nie stanowi dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, dlatego też nie powstaje u sprzedającego obowiązek podatkowy w VAT. W związku z powyższym, bezzasadne jest dokumentowanie sprzedaży własnej wierzytelności za pomocą faktury VAT. Spółka stoi na stanowisku, że sprzedaż taką należy udokumentować notą obciążeniową. Spełnienie świadczenia wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy Cesjonariusz zapłaci Cedentowi ustaloną kwotę za przeniesioną wierzytelność. Zdaniem Spółki, notę obciążeniową należy wystawić w momencie wpływu pieniędzy na konto Cedenta.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 2 pkt 6 ustawy stanowi, iż przez towary rozumie się rzeczy ruchome oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Podstawą dla dokonania cesji wierzytelności jest art. 509 Kodeks cywilnego, zgodnie z którym, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się produkcją i sprzedażą artykułów spożywczych znajdujących się w ofercie handlowej. Faktury dokumentujące sprzedaż towarów wystawiane są w większości z terminem płatności. Zapłata należności przez kontrahentów następuje na rachunek bankowy lub do kasy Spółki. Nieuregulowane należności od jednego z kontrahentów (Spółka ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary i usługi) Spółka sprzedała innemu podmiotowi, aby ten we własnym zakresie i na własny rachunek je odzyskał. Kontrahent, którego wierzytelność została przeniesiona na inny podmiot, znajduje się w upadłości. Przeniesienie wierzytelności nastąpiło w formie cesji wierzytelności. Zgodnie z zawartą warunkową umową przelewu wierzytelności Spółka przelewa całą swoją wierzytelność należną od dłużnika na Cesjonariusza. W zamian za przeniesienie wierzytelności Spółka otrzyma zapłatę w wysokości 30% wartości sprzedanej należności. Warunkiem wejścia w życie umowy jest dokonanie zapłaty przez Cesjonariusza, która to zapłata nastąpi w terminie 30 dni od dnia wydania postanowienia o umorzeniu postępowania upadłościowego.

Istotą przelewu wierzytelności jest umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi.

Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Mając na uwadze powyższe oraz opis sprawy należy stwierdzić że transakcja, której przedmiotem jest sprzedaż wierzytelności własnych nie będzie stanowić dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Pozostaje ona zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

Stosowanie do zapisu art. 106 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., zgodnie z ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Reasumując, zbycie wierzytelności własnych nie będzie stanowić dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, zatem nie wywoła żadnych skutków podatkowych w podatku od towarów i usług. Tym samym, brak jest podstaw do wystawienia faktury VAT. W związku z tym Wnioskodawca może wystawić w przedmiotowej sprawie notę obciążeniową.

Jednocześnie dodaje się, że kwestie dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych fizycznych będą przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Ponadto wskazać należy, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - w niniejszej interpretacji rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.