ILPP2/443-1244/09-4/MN - Sankcja z tytułu nieterminowego zainstalowania kas fiskalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2009 r. (data wpływu 21 września 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 listopada 2009 r. (data wpływu 25 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego z tytułu nieterminowego zainstalowania kas fiskalnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego z tytułu nieterminowego zainstalowania kas fiskalnych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 listopada 2009 r. (data wpływu 25 listopada 2009 r.) o doprecyzowanie stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od ponad 5 lat Wnioskodawca prowadzi firmę (sam prowadzi również księgowość firmy), która zajmuje się sprzedażą podzespołów komputerowych, oprogramowania komputerowego i świadczenia usług informatycznych. Od początku swojej działalności, jako osoba fizyczna, prowadzi działalność w oparciu o podatkową książkę przychodów i rozchodów - zasady ogólne oraz jest podatnikiem podatku VAT. w ramach tej działalności Zainteresowany prowadzi ewidencję sprzedaży nieudokumentowanej - nie posiada kasy fiskalnej. Roczne obroty nie wymagały dotychczas jej zakupu.

W miesiącu lutym tego roku, podczas sprawdzenia prowadzonej dokumentacji przez miejscowy Urząd Skarbowy, Wnioskodawca dowiedział się od pracownika Urzędu, że prowadzona przez niego działalność wymaga posiadania kasy fiskalnej. Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących - § 4 ust. 1 pkt 7, sprzedaż oprogramowania komputerowego wymaga posiadania kas rejestrujących bez względu na osiągane obroty. Zainteresowany prowadzi sprzedaż oprogramowania komputerowego również dla osób fizycznych. Sprzedaży oprogramowania komputerowego dla osoby fizycznej (dokumentem sprzedaży była wystawiona faktura VAT) dokonał w marcu 2007 r., bez posiadania kasy rejestrującej. Na podstawie informacji pracownika Urzędu Skarbowego, Wnioskodawca powinien posiadać kasę rejestrującą przed faktem dokonania ww. sprzedaży. Zainteresowany nie posiadał kasy, ponieważ przeoczył fakt nowelizacji cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów.

Na podstawie treści rozporządzenia oraz art. 111 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), dotyczącego kas rejestrujących, z faktu nie prowadzenia sprzedaży z zastosowaniem kas, wtedy, gdy jest to obowiązkiem wynika "... dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług...".

Wnioskodawca wskazuje również na uchwałę NSA z dnia 16 listopada 1998 r., FPS 7/98 (ONSA 1999 r. nr 1, s. 8), w której to sędziowie (skład 7 sędziów) stwierdzili, że: "Naruszenie przez podatnika obowiązku wynikającego z art. 29 ust. 1 ustawy z 8 stycznia 1999 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym powoduje, że na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy traci on prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie towarów i usług tylko do tej części obrotu, która podlega ewidencjonowaniu przy zastosowaniu kas rejestrujących".

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, iż z przeprowadzonych czynności sprawdzenia prowadzonej dokumentacji przez Urząd Skarbowy został sporządzony protokół. Przedmiotem i zakresem czynności sprawdzających było ustalenie ewentualnej konieczności rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Na Wnioskodawcę nie nałożono żadnej kary finansowej za brak kasy rejestrującej. Informację o dodatkowym zobowiązaniu podatkowym w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług do momentu rozpoczęcia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących Wnioskodawca otrzymał w formie ustnej od pracownika Urzędu Skarbowego. Protokół jest jedynym dokumentem w ww. sprawie jaki Zainteresowany otrzymał z Urzędu Skarbowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dodatkowe zobowiązanie dotyczy wszystkich bezwzględnie zakupionych towarów, czy tylko tych, które od podatnika wymagają zakupu kas rejestrujących (zakup oprogramowania komputerowego).

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie powyższych informacji, dodatkowe zobowiązanie dotyczy wyłącznie tych towarów, których sprzedaż wymaga zakupu kas rejestrujących.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w zakresie sprzedaży podzespołów komputerowych, oprogramowania komputerowego i świadczenia usług informatycznych. w ramach tej działalności Zainteresowany prowadzi ewidencję sprzedaży nieudokumentowanej - nie posiada kasy fiskalnej. Roczne obroty nie wymagały dotychczas jej zakupu. w miesiącu lutym tego roku, podczas sprawdzenia prowadzonej dokumentacji przez miejscowy Urząd Skarbowy, Wnioskodawca dowiedział się od pracownika Urzędu, że prowadzona przez niego działalność wymaga posiadania kasy fiskalnej. Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących - § 4 ust. 1 pkt 7, sprzedaż oprogramowania komputerowego wymaga posiadania kas rejestrujących bez względu na osiągane obroty. Zainteresowany prowadzi sprzedaż oprogramowania komputerowego również dla osób fizycznych. Sprzedaży oprogramowania komputerowego dla osoby fizycznej (dokumentem sprzedaży była wystawiona faktura VAT) dokonał w marcu 2007 r., bez posiadania kasy rejestrującej. z ustnej informacji przedstawionej przez pracownika Urzędu Skarbowego wynika, iż Wnioskodawca powinien posiadać kasę rejestrującą przed faktem dokonania ww. sprzedaży.

Kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji, ustawodawca reguluje na mocy wydawanych rozporządzeń w zakresie kas rejestrujących.

Od dnia 1 kwietnia 2006 r. do dnia 30 czerwca 2007 r. obowiązywało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2006 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 51, poz. 375 z późn. zm.). Zgodnie z treścią § 3a ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 30 czerwca 2007 r. zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w 2006 r. kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.

W myśl § 3a ust. 6 powołanego rozporządzenia, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w pierwszym półroczu 2007 r. przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł, z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.

Jednakże, na mocy § 4 pkt 7 ww. rozporządzenia, zwolnień od obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2, 3 i 3a, nie stosuje się bez względu na wysokość osiąganych obrotów przy dostawie nagranych, z zapisanymi danymi lub zapisanymi pakietami oprogramowania komputerowego (w tym również sprzedawanymi łącznie z licencją na użytkowanie): płyt CD, DVD, kaset magnetofonowych, taśm magnetycznych (w tym kaset wideo), dyskietek, kart pamięci, kartridży.

Wyłączenie ze zwolnienia od obowiązku rejestrowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, wskazane w cyt. § 4 pkt 7 ww. rozporządzenia, zostało utrzymane przez prawodawcę w kolejno wydawanych rozporządzeniach dotyczących między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.

Wyłączenie to zawarte zostało również w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 228, poz. 1510). i tak, stosownie do § 4 ust. 1 pkt 7 tego rozporządzenia, zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i 3, nie stosuje się bez względu na wysokość osiąganych obrotów przy dostawie nagranych, z zapisanymi danymi lub zapisanymi pakietami oprogramowania komputerowego (w tym również sprzedawanymi łącznie z licencją na użytkowanie): płyt CD, DVD, kaset magnetofonowych, taśm magnetycznych (w tym kaset wideo), dyskietek, kart pamięci, kartridży.

Powyższe oznacza, że podatnicy prowadzący sprzedaż ww. towarów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych mają obowiązek ewidencjonowania sprzedaży towarów, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2008 r., za pomocą kasy rejestrującej, bez względu na wysokość osiąganych obrotów.

Zatem, Wnioskodawca zobowiązany był do zainstalowania kasy rejestrującej i rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu na niej przed dokonaniem pierwszej czynności sprzedaży ww. towarów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. w konsekwencji należy stwierdzić, iż doszło do naruszenia obowiązków wynikających z art. 111 ust. 1 ustawy, ponieważ Zainteresowany nie zainstalował kasy rejestrującej w terminie, który wynika z powołanych regulacji.

Zgodnie z treścią art. 111 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r., podatnicy naruszający obowiązek określony w ust. 1 do czasu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących tracą prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę stanowiącą równowartość 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług.

Z dniem 1 grudnia 2008 r. powyższy przepis został zmieniony w swej treści mocą przepisów ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320).

Jak wynika z obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r. brzmienia art. 111 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku stwierdzenia, że podatnik narusza obowiązek określony w ust. 1, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Stosownie do treści art. 13 powołanej ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, do postępowań wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 109-111 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Mając powyższe na uwadze, oraz to, że w zakresie będącym przedmiotem niniejszej sprawy brak jest przepisów przejściowych, zdaniem tut. Organu słusznym będzie zastosowanie art. 111 ust. 2 w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r.

Zatem, z uwagi na fakt, iż przepisy powołanej wcześniej ustawy zmieniającej ustawę o podatku od towarów i usług od dnia 1 grudnia 2008 r., nie wprowadziły w przedmiotowym zakresie przepisów przejściowych, zgodnie z treścią znowelizowanego zapisu art. 111 ust. 2 ustawy, w przypadku Wnioskodawcy, jako osoby fizycznej, nie ustala się w ogóle dodatkowego zobowiązania, o którym mowa w powołanym przepisie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.