ILPP2/443-1166/08-2/JK - Czy zainteresowany miał obowiązek wyrazić VAT w złotych polskich na każdej fakturze, dla wszystkich dostaw rozliczanych zaliczką i czy w związku z tym, że kurs euro w chwili dostawy był wyższy niż w chwili otrzymania zaliczki, zaniżył on należny VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2008 r. (data wpływu 30 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie przeliczania kwot wyrażonych w walucie obcej - jest prawidłowe.

W dniu 30 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie przeliczania kwot wyrażonych w walucie obcej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w oparciu o posiadane zezwolenie dewizowe, rozlicza się z kontrahentem krajowym w walucie EURO. Otrzymał on w miesiącu wrześniu od odbiorcy zaliczkę w EURO na poczet przyszłych dostaw, na którą w tym samym dniu wystawił fakturę VAT, na której wartość netto i podatku VAT oraz brutto wyraził w EURO i w PLN po kursie z dnia wystawienia faktury, oraz wprowadził ją do rejestru VAT. Rozliczenie zaliczki miało miejsce w listopadzie 2008 r., przy czym wartość dostaw ogółem wyrażona w EURO przekroczyła jej wartość. Na realizowane w różnych terminach cztery kolejne dostawy podatnik wystawił trzy faktury w całości rozliczone zaliczką (wartość należności każdej z nich wynosi 0,00 EURO) i jedną - ostatnią fakturę, w części rozliczoną zaliczką. Faktury w całości rozliczone zaliczką wyrażone były tylko w EURO, a wystawione zostały w celu zapewnienia czytelnego rozliczenia zaliczki. w fakturze końcowej, część dostawy niepokrytą zaliczką i odpowiadającą jej kwotę podatku VAT Wnioskodawca wyraził również w PLN, z zastosowaniem kursu średniego NBP z dnia wystawienia faktury i wprowadził do rejestru VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Zainteresowany miał obowiązek wyrazić podatek VAT w PLN w każdej fakturze, dla wszystkich dostaw rozliczanych zaliczką i czy w związku z tym, że kurs EURO w chwili dostawy był wyższy niż w chwili otrzymania zaliczki, zaniżył on należny podatek VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, przepis Ministra Finansów nakładający obowiązek wyrażania w PLN podatku VAT, bez względu na to, w jakiej walucie wyrażona jest należność dotyczy tylko tych faktur, z których powstaje należność. Według Zainteresowanego, obowiązek podatkowy VAT w zakresie części dostawy pokrytej zaliczką powstał w chwili jej otrzymania i został wypełniony, a kwota podatku VAT została wyrażona w PLN, wprowadzona do rejestru VAT i zapłacona. Obowiązek podatkowy w zakresie pozostałej części dostawy, której wartość w EURO przekraczała kwotę otrzymanej zaliczki, powstał w chwili wydania towaru i wystawienia faktury a kwota VAT również została wyrażona w PLN i objęta deklaracją VAT 7 za miesiąc listopad 2008 r. Wyrażenie w fakturach rozliczeniowych wartości podatku w PLN w odniesieniu do całej dostawy wycenionej w EURO, spowodowałoby zmianę kwoty podatku należnego VAT już rozliczonego fakturą zaliczkową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...).

W myśl art. 106 ust. 3 ustawy, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Zgodnie z przepisem art. 19 ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Artykuł 19 ust. 4 ustawy stanowi, iż jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do faktur za częściowe wykonanie usługi - art. 19 ust. 5 ustawy.

Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części - art. 19 ust. 11 ustawy.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca rozlicza się z kontrahentem krajowym w walucie EURO. We wrześniu otrzymał on od odbiorcy zaliczkę w EURO na poczet przyszłych dostaw, na którą w tym samym dniu wystawił fakturę VAT (wartość netto, brutto i podatku VAT wyraził w EURO i w PLN) i wprowadził ją do rejestru VAT. w fakturze końcowej, część dostawy niepokrytą zaliczką i odpowiadającą jej kwotę podatku VAT Wnioskodawca wyraził również w PLN, z zastosowaniem kursu średniego NBP z dnia wystawienia faktury i wprowadził ją do rejestru VAT.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.), zwanym dalej rozporządzeniem.

Stosownie do § 14 ust. 1 rozporządzenia, jeżeli przed wydaniem lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

W myśl § 14 ust. 2 rozporządzenia, fakturę wystawia się również nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym pobrano przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi każdą kolejną część należności (zaliczkę, przedpłatę, zadatek lub ratę).

Jeżeli faktury, o których mowa w ust. 1 i 2, nie obejmują całej ceny brutto, sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi wystawia fakturę na zasadach określonych w § 9 i 11-13, z tym że sumę wartości towarów (usług) pomniejsza się o wartość otrzymanych części należności, a kwotę podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących pobranie części należności; taka faktura powinna zawierać również numery faktur wystawionych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi - § 14 ust. 4 rozporządzenia.

Zatem w przypadku, gdy faktury zaliczkowe nie obejmują całej należności brutto, po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi wystawia się fakturę VAT, w której sumę wartości usług należy pomniejszyć o wartość pobranych zaliczek, a kwotę podatku o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących pobranie zaliczek.

Na podstawie § 9 ust. 6 rozporządzenia, kwoty podatku wykazuje się w złotych bez względu na to, w jakiej walucie określona jest kwota należności w fakturze. Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza.

Biorąc pod uwagę dyspozycję ww. przepisu ustawodawca tylko w jednym przypadku wyraźnie określa jaka wartość winna być wyrażona w walucie polskiej - jest to kwota podatku. Istnieje zatem możliwość wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż w dowolnej walucie wymienialnej, ale kwota podatku powinna być zawsze wyrażona w walucie polskiej.

W związku z powyższym, podatnik ma obowiązek wyrazić podatek VAT w PLN, w każdej fakturze wystawionej w walucie obcej.

Sposób przeliczania kwot wykazywanych na fakturach, w sytuacji, gdy kwoty te wykazywane są w walutach obcych zawarty jest w § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem wykonawczym. i tak, na podstawie § 37 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego, kwoty wyrażone w walucie obcej wykazywane na fakturze przelicza się na złote według wyliczonego i ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień wystawienia faktury, jeżeli faktura jest wystawiana w terminie, w którym podatnik obowiązany jest do jej wystawienia, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

W myśl § 37 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego, w przypadku gdy na dzień wystawienia faktury bieżący kurs średni waluty obcej nie został wyliczony i ogłoszony, do przeliczenia stosuje się kurs wymiany ostatnio wyliczony i ogłoszony.

W przypadku niewystawienia faktury w terminie, w którym podatnik obowiązany jest do jej wystawienia, kwoty wyrażone w walucie obcej przelicza się na złote według wyliczonego i ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień powstania obowiązku podatkowego. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio - § 37 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego.

Mając na uwadze cytowane wyżej przepisy należy stwierdzić, iż podatnicy dokonujący przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych nie mają dowolności co do wyboru sposobu przeliczania waluty, gdyż zasady przeliczania tych kwot zostały wyraźnie określone w przywołanych przepisach. Kwoty wyrażone w walucie obcej przelicza się na złote według wyliczonego i ogłoszonego przez NBP bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień wystawienia faktury, o ile jest ona wystawiona w terminie, w którym podatnik obowiązany jest do jej wystawienia lub na dzień powstania obowiązku podatkowego, w przypadku kiedy faktura nie została wystawiona w terminie.

Zgodnie z przepisem § 14 ust. 4 rozporządzenia, wystawiając fakturę końcową należy kwotę podatku pomniejszyć o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących pobranie części należności, bez potrzeby ponownego przeliczania wcześniej ustalonych wartości.

Z uwagi na to, iż faktura końcowa wystawiana jest na różnicę całości dostaw i wpłaconych zaliczek na poczet przyszłych dostaw, należy uznać za słuszne zastosowanie przeliczenia na fakturze końcowej kursu waluty wyłącznie do różnicy wynikającej z kwoty podatku należnego za całość dostaw (w EURO) pomniejszonej o kwotę podatku należnego wynikającego z faktur dokumentujących otrzymanie zaliczki (w EURO).

Kwoty w walucie obcej wykazane na fakturze wystawionej w terminie i dokumentującej otrzymanie zaliczki, Spółka przelicza na złote według wyliczonego i ogłoszonego przez NBP bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień wystawienia tej faktury. Jest to prawidłowy sposób przeliczenia jednakże pod warunkiem, że faktura została wystawiona przez Zainteresowanego w ustawowym terminie.

Zatem, w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wystawiając faktury dokumentujące czynności będące przedmiotem zapytania postąpił zgodnie z przepisami obowiązującymi w tym zakresie. w związku z powyższym, nie zaniżył on należnego podatku VAT. Kwota podatku wykazana na fakturze końcowej wynika bowiem z różnicy kwoty podatku oraz sumy kwot podatku wykazanych w fakturze dokumentującej pobranie części należności.

Tut. Organ informuje, iż od dnia 1 grudnia 2008 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), oraz rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337).

Regulacje dotyczące przeliczania walut obcych na złote obecnie mieszczą się w art. 31a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w następującym brzmieniu: "W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3".

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.