ILPP2/443-1115/09-2/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2009 r. (data wpływu 27 sierpnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania usług remontowo-budowlanych wykonanych na rzecz osób fizycznych - jest prawidłowe.

W dniu 27 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania usług remontowo-budowlanych wykonanych na rzecz osób fizycznych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca od dnia 12 grudnia 2005 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług remontowo-budowlanych oraz sprzedaży drzwi, okien i grzejników c.o. nowych i używanych. Przy sprzedaży towarów handlowych Zainteresowany stosuje stawkę podatku VAT w wysokości 22%, natomiast świadcząc usługi remontowo-budowlane na rzecz osób fizycznych w budynkach i lokalach mieszkalnych stosuje on stawkę podatku VAT w wysokości 7%.

Obrót z tytułu dostaw oraz świadczenia usług dla osób fizycznych, Wnioskodawca ewidencjonuje za pomocą kasy fiskalnej oraz wystawia faktury VAT. Zainteresowany wskazał, iż zdarza się, że po wykonaniu zleconej mu usługi montażu okien lub drzwi, klient dokonuje zapłaty gotówką i nie chce podać danych niezbędnych do wystawienia faktury VAT, tłumacząc się, iż faktura VAT nie jest mu potrzebna. w takiej sytuacji Wnioskodawca wystawia dwa egzemplarze faktury VAT (zawierające znane mu dane klienta), kopię faktury VAT z załączonym paragonem fiskalnym wpisuje do dokumentów, a oryginał faktury "trafia do śmieci".

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do aktualnie obowiązujących przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, stawkę 7% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego programem mieszkaniowym.

W ocenie Zainteresowanego, w myśl przepisów ww. ustawy, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej, jedynie na żądanie tych osób są zobowiązani do udokumentowania transakcji fakturą VAT. Uzyskany obrót podlega jedynie obowiązkowi zaewidencjonowania na urządzeniu fiskalnym.

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca uważa, iż podstawą stosowania preferencyjnej stawki podatku dla opisanych wyżej usług jest ich wykonanie w obiektach i dla osób zdefiniowanych w ustawie, oraz że tak uzyskany obrót zobowiązany jest on ewidencjonować tylko na kasie fiskalnej bez konieczności wystawiania faktur (z wyjątkiem sytuacji gdy odbiorca się tego domaga) lub wystawiania innych dowodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 8 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy).

Podstawowy obowiązek dokumentowania obrotu dla potrzeb podatku od towarów i usług, fakturami VAT przez podatników tego podatku został określony w art. 106 ust. 1 ustawy, w myśl którego podatnicy, o których mowa w art. 15, mają obowiązek wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Natomiast w art. 106 ust. 4 ustawy postanowiono, iż podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Z dyspozycji ww. przepisu wynika, iż w przypadku gdy sprzedaż jest dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, sprzedawca obowiązany jest wystawić fakturę VAT jedynie w sytuacji, gdy nabywcy tego zażądają.

Z kolei, stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Kwestię obowiązku ewidencjonowania obrotu ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych za pomocą kasy rejestrującej regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji za pomocą kas rejestrujących (Dz. U. Nr 228, poz. 1510).

Ewidencja sprzedaży prowadzona w kasie rejestrującej jest niezależna od ewidencji, której prowadzenia wymagają inne przepisy (w szczególności art. 109 ust. 3 ustawy). Ewidencja prowadzona na podstawie ww. art. 111 ustawy dotyczy jedynie części sprzedaży podatnika. Jest to przede wszystkim sprzedaż niedokumentowana fakturami VAT, czyli objęta - wynikającym z art. 106 ust. 4 ustawy - wyjątkiem od zawartej w art. 106 ust. 1 ustawy zasady dotyczącej obowiązku wystawiania przez podatnika faktur VAT. Należy jednak zauważyć, iż w sytuacji, kiedy dana sprzedaż zostanie udokumentowana fakturą wystawianą na żądanie nabywcy (osoby fizycznej), nie zwalnia to sprzedawcy z obowiązku zaewidencjonowania jej w kasie rejestrującej. Do kopii faktury należy jednak "podpiąć" oryginał paragonu fiskalnego. Nabywca (osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) uzyskuje więc tylko fakturę, zaś paragon (fiskalny) pozostaje u sprzedawcy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług remontowo-budowlanych oraz sprzedaży drzwi, okien i grzejników c.o. nowych i używanych. Obrót z tytułu dostaw oraz świadczenia usług dla osób fizycznych, Wnioskodawca ewidencjonuje za pomocą kasy fiskalnej oraz wystawia faktury VAT. Zainteresowany wskazał, iż zdarza się, że po wykonaniu zleconej mu usługi montażu okien lub drzwi, klient dokonuje zapłaty gotówką i nie chce podać danych niezbędnych do wystawienia faktury VAT, tłumacząc się, iż faktura VAT nie jest mu potrzebna. w takiej sytuacji Wnioskodawca wystawia dwa egzemplarze faktury VAT (zawierające znane mu dane klienta), kopię faktury VAT z załączonym paragonem fiskalnym wpisuje do dokumentów, a oryginał faktury "trafia do śmieci".

Jednakże zdaniem Zainteresowanego, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej, jedynie na żądanie tych osób są zobowiązani do udokumentowani transakcji fakturą VAT. Uzyskany obrót podlega wyłącznie obowiązkowi zaewidencjonowania na urządzeniu fiskalnym.

Jak już wskazano wyżej ustawodawca jednoznacznie określił obowiązki w zakresie dokumentowania sprzedaży: dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą za pomocą faktur VAT, a dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej za pomocą paragonów fiskalnych (jeżeli na podatniku ciąży obowiązek prowadzenia ewidencji za pomocą kasy rejestrującej), a dodatkowo faktur VAT wystawianych na żądanie nabywcy.

Odnosząc zatem przytoczone powyżej przepisy do przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca, jeżeli jest zobowiązany do ewidencjonowania sprzedaży usług remontowo-budowlanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy pomocy kasy rejestrującej, nie ma on obowiązku, zgodnie z art. 106 ust. 4 ustawy, dokumentowania ww. transakcji fakturami VAT, jeżeli nabywca nie żąda faktury.

Dodatkowo tut. Organ wskazuje, iż zasady prowadzenia ewidencji przy pomocy kas rejestrujących zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 212, poz. 1338).

Warunki stosowania kas przez podatników zawarte zostały w § 7 powołanego wyżej rozporządzenia. w ust. 1 pkt 1 ww. paragrafu postanowiono, iż podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani spełniać następujące warunki przy prowadzeniu ewidencji przy zastosowaniu kas: dokonywać ewidencji każdej sprzedaży oraz wydruku paragonu fiskalnego lub faktury VAT z każdej sprzedaży, jak również wydawać oryginał wydrukowanego dokumentu nabywcy.

Przez paragon fiskalny rozumie się wydrukowany dla nabywcy przez kasę w momencie sprzedaży dokument fiskalny o dokonanej sprzedaży (§ 2 pkt 11 ww. rozporządzenia).

Zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 6 powołanego wyżej rozporządzenia, paragon fiskalny drukowany przez kasę musi zawierać następujące informacje:

Ponadto w § 5 ust. 1 pkt 10 ww. rozporządzenia wskazano, iż paragon musi być czytelny i zawierać wszystkie dane, o których mowa w pkt 6, pozwalające nabywcy na sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji (...).

W myśl § 7 ust. 1 pkt 4 powołanego rozporządzenia podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani spełniać następujące warunki przy prowadzeniu ewidencji przy zastosowaniu kas: dokonywać weryfikacji poprawności pracy kasy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego zaprogramowania nazw towarów i usług oraz właściwego ich przyporządkowania do stawek podatku oraz niezwłocznego zgłaszania prowadzącemu serwis kas każdej nieprawidłowości w jej pracy.

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, jakie wymagania musi spełniać paragon fiskalny. Jednym z nich jest wymóg zawarcia na wydruku nazwy towaru lub usługi.

Nazwa towaru lub usługi ma spełniać cele, dla jakich podatnik został zobowiązany do ewidencjonowania obrotu. Sprzedawca jest zobowiązany opisać na paragonie każdy towar lub usługę, podać jego nazwę, ale też, nie może być to nazwa bardzo ogólna. Umieszczona na paragonie fiskalnym nazwa winna oznaczać określoną grupę asortymentową sprzedawanego towaru lub usługi, tak aby do użytej nazwy możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej i by użyta nazwa była co do istoty zgodna z będącym przedmiotem obrotu towarem lub usługą.

Jak wskazał Wnioskodawca w opisie sprawy, wykonuje on usługi remontowo-budowlane, w stosunku do których stosuje preferencyjną stawkę podatku VAT. Wskazać należy, iż opodatkowaniu 7% stawką podatku od towarów i usług podlegają usługi remontowo-budowlane wykonane w budynkach mieszkalnych.

W przedmiotowej sprawie prawidłowa identyfikacja usług oraz obiektów budowlanych, w których usługi te są wykonywane stanowi warunek niezbędny do określenia wysokości opodatkowania na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże wskazać należy, iż w celu prawidłowego opodatkowania ww. usług podatkiem VAT, obowiązek identyfikacji tych usług oraz obiektów, w których zostały one wykonane spoczywa na Wnioskodawcy.

Zatem, jeżeli wskazana na paragonie nazwa identyfikuje wykonaną przez Wnioskodawcę usługę remontowo-budowlaną w obiekcie mieszkalnym oraz możliwe jest przyporządkowanie do niej odpowiedniej stawki podatku VAT, to Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawiać innych dokumentów potwierdzających wykonanie tych usług w budownictwie mieszkaniowym. Jeżeli jednak z paragonu fiskalnego nie wynika w sposób jednoznaczny podstawa do zastosowania obniżonej stawki podatku VAT, Zainteresowany w celu potwierdzenia prawidłowości opodatkowania wykonanych usług, jako dodatkowe źródło informacji w tym zakresie może posłużyć się innym dokumentem, tj. umową, zleceniem itp.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.