ILPP2/443-1110/09-2/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 sierpnia 2009 r. (data wpływu 27 sierpnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

W dniu 27 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zajmuje się między innymi produkcją spawalnych instalacji przemysłowych z blach czarnych i kwasoodpornych, produkcją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych z blach ocynkowanych i aluminiowych. Działalność ta prowadzona jest w najmowanej przez Spółkę nieruchomości. W tej samej nieruchomości znajduje się także siedziba Spółki.

W majątku Wnioskodawcy znajduje się także nieruchomość, która jest wynajmowana innym podmiotom. W przyszłości Spółka, z przyczyn reorganizacyjnych, planuje zbycie wyodrębnionej części przedsiębiorstwa związanej z działalnością produkcyjną w postaci: maszyn, zapasów, urządzeń, linii produkcyjnej oraz pozostałego wyposażenia związanego z prowadzoną działalnością produkcyjną. Pracownicy Spółki zatrudnieni przy produkcji otrzymali wypowiedzenia umów o pracę. Pozostała część przedsiębiorstwa w postaci nieruchomości będzie w dalszym ciągu wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na ich wynajmowaniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji zbycia wyodrębnionej pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym oraz finansowym części przedsiębiorstwa związanej z działalnością produkcyjną w postaci: maszyn, linii produkcyjnej, zapasów i urządzeń oraz pozostałego wyposażenia związanego z prowadzoną działalnością produkcyjną będziemy mieć do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zdaniem Wnioskodawcy, z definicji zawartej w art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa) wynika, że zorganizowana część przedsiębiorstwa to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Najbardziej istotne znaczenie w tej definicji ma końcowy jej fragment. W celu ustalenia zatem, czy mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, zbadać należy, czy nabyty zespół składników majątkowych stanowić mógłby samodzielnie działające przedsiębiorstwo. W ocenie spółki planowane zbycie wyodrębnionej części przedsiębiorstwa odpowiada zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e oraz art. 6 pkt 1 ustawy. Spółka zaznacza, że księgi rachunkowe przedsiębiorstwa prowadzone są w sposób umożliwiający identyfikację zdarzeń gospodarczych, dotyczących wyodrębnionej części przedsiębiorstwa, tj. ewidencjonowane są w taki sposób, iż możliwe jest sporządzenie odrębnego sprawozdania finansowego, a także wyniku finansowego. Dotyczy to przychodów i kosztów generowanych przez część przedsiębiorstwa mającą ulec zbyciu, jak również należności i zobowiązań.

W piśmie Ministra Finansów z dnia 31 grudnia 2001 r. (PB3/147-76/GM-060-/01, niepubl.), stwierdza się, że "przez pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć wyodrębnioną organizacyjnie część przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzi minimum środków materialnych i niematerialnych koniecznych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Stosownie natomiast do postanowień art. 55 ¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93) jednym z istotnych składników przedsiębiorstwa jako zorganizowanego kompleksu majątkowego (...) są również księgi handlowe, czyli wszelkie dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Powyższe oznacza, że przez pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest nie tylko wyodrębniona organizacyjnie, ale również posiada samodzielność finansową".

W wyroku z dnia 23 lutego 1999 r. (sygn. akt SA/Rz 1266/97), Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego; przedmiotem transakcji jest zorganizowana część przedsiębiorstwa wtedy, gdy w wyniku transakcji nabywca zorganizowanej części przedsiębiorstwa przejmuje funkcję gospodarczą zbywcy. Z definicji tej wynika, że nie jest istotne wyczerpanie zespołu składników określonych w definicji z art. 55 ¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93). Wyrok NSA w Lublinie z dnia 15 marca 1996 r. (sygn. akt SA/Lu 477/95) odnoszący się wprawdzie do odmiennego stanu prawnego, lecz oddający istotę omawianej instytucji wskazuje, że przez "zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 1993 r. o VAT przed nowelizacją określoną w ustawie z dnia 16 listopada 1994 r. (Dz. U. Nr 132, poz. 670) należałoby rozumieć część zespołu składników materialnych i niematerialnych podporządkowanych formom organizacyjnym i przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Cytowany wyżej przepis, używając sformułowania sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, odnosi się do formy organizacyjnej przedsiębiorstwa istniejącej w chwili sprzedaży i związanej z funkcjonowaniem tego przedsiębiorstwa".

Zdaniem Spółki, aby zespół składników materialnych i niematerialnych mógł być uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa musi spełniać łącznie następujące warunki:

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. W przypadku Spółki jest to dział zajmujący się produkcją.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, do których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie można prowadzić odrębny zakład bądź przedsiębiorstwo, lecz jest zorganizowanym zespołem tych składników. Poszczególne składniki materialne i niematerialne muszą więc być połączone czynnikiem organizacyjnym. Wyodrębnienie działalności produkcyjnej od pozostałych rodzajów działalności Spółki opiera się również na ich podziale faktycznym. Podczas gdy działalność produkcyjna prowadzona jest wyłącznie w najmowanej nieruchomości, prowadzenie pozostałej działalności polegającej na wynajmie nieruchomości skupia się w miejscu położenia tej nieruchomości. Najważniejszym warunkiem uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest zdolność stanowienia przez niego niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze. Składniki majątkowe wchodzące w skład części produkcyjnej przedsiębiorstwa stanowią kompleksowo zorganizowany zespół, przy pomocy którego nabywca będzie mógł po zatrudnieniu odpowiednich pracowników, prowadzić działalność produkcyjną, w tym samym zakresie, jak ma to aktualnie miejsce w ramach Spółki.

Aby zatem w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Zatem w sytuacji, gdy możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu o wyodrębniony majątek, można uznać, że całość tego majątku wraz ze wszystkimi obciążeniami i przychodami związanymi z tym majątkiem stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Biorąc powyższe pod uwagę, część działalności związanej z czynnościami produkcyjnymi stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu, w myśl art. 2 pkt 27e ustawy. Tym samym uznać należy, iż w przypadku zbycia wyodrębnionej części działalności w postaci części produkcyjnej dojdzie do zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Na prawidłowość wskazanego przez Spółkę stanowiska wskazują również interpretacje organów podatkowych, przykładowo, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 marca 2009 r. znak ILPP2/443-32/09-2/ISN.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 2 pkt 6 ustawy stanowi, iż przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie aportu.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "przedsiębiorstwa", zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 55 ¹ Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Ponadto art. 55 ² Kodeksu cywilnego stanowi, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

* istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

* składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

* zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka zajmuje się między innymi produkcją spawalnych instalacji przemysłowych z blach czarnych i kwasoodpornych, produkcją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych z blach ocynkowanych i aluminiowych. Działalność ta prowadzona jest w najmowanej przez Spółkę nieruchomości. W tej samej nieruchomości znajduje się także siedziba Spółki. W majątku Wnioskodawcy znajduje się także nieruchomość, która jest wynajmowana innym podmiotom. W przyszłości Spółka, z przyczyn reorganizacyjnych, planuje zbycie wyodrębnionej części przedsiębiorstwa związanej z działalnością produkcyjną w postaci: maszyn, zapasów, urządzeń, linii produkcyjnej oraz pozostałego wyposażenia związanego z prowadzoną działalnością produkcyjną. Pracownicy Spółki zatrudnieni przy produkcji otrzymali wypowiedzenia umów o pracę. Pozostała część przedsiębiorstwa w postaci nieruchomości będzie w dalszym ciągu wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na ich wynajmowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy, planowane zbycie wyodrębnionej części przedsiębiorstwa odpowiada zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e oraz art. 6 pkt 1 ustawy. Spółka zaznacza również, że księgi rachunkowe przedsiębiorstwa prowadzone są w sposób umożliwiający identyfikację zdarzeń gospodarczych, dotyczących wyodrębnionej części przedsiębiorstwa, tj. ewidencjonowane są w taki sposób, iż możliwe jest sporządzenie odrębnego sprawozdania finansowego, a także wyniku finansowego. Dotyczy to przychodów i kosztów generowanych przez część przedsiębiorstwa mającą ulec zbyciu, jak również należności i zobowiązań. Część działalności związanej z czynnościami produkcyjnymi - zdaniem Zainteresowanego - stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, iż przeznaczony do zbycia przez Wnioskodawcę majątek, w postaci maszyn, zapasów, urządzeń, linii produkcyjnej oraz pozostałego wyposażenia związanego z prowadzoną działalnością produkcyjną - wyodrębniony finansowo i organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, mogący stanowić niezależne przedsiębiorstwo - spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, wynikającą z art. 2 pkt 27e ustawy. Wypełnia bowiem wszystkie kryteria wymienione w tym przepisie. W związku z powyższym, transakcja sprzedaży przedmiotowego majątku podlegać będzie także regulacjom wskazanym w art. 6 pkt 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.