ILPP2/443-1097/10-3/PG - Refakturowanie ubezpieczenia samochodu przy jego wynajmie.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23 czerwca 2010 r. (data wpływu 16 lipca 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16 września 2010 r. (data wpływu 22 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie refakturowania kosztów ubezpieczenia - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie refakturowania kosztów ubezpieczenia. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 września 2010 r. (data wpływu 22 września 2010 r.) o informację, że wniosek dotyczy jednego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - podatnik VAT - świadczy usługi w szerokim zakresie, w szczególności najmu pojazdów i usługi serwisowe - naprawy i przeglądy pojazdów. Wobec spadku sprzedaży pojazdów coraz większego znaczenia nabiera wynajem zakupionych przez niego pojazdów. Zgodnie z treścią zawieranych umów, najemca pokrywa wszelkie koszty związane z korzystaniem z rzeczy, w tym koszty ubezpieczenia rzeczy, na podstawie refaktury. Powstaje wątpliwość, czy faktura wystawiona korzystającemu winna uwzględniać stawkę VAT właściwą dla tego typu usługi, czy też kwota refakturowanego ubezpieczenia winna być zwolniona od podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w umowie najmu, której przedmiotem jest oddanie do korzystania samochodu, dopuszczalne jest, że koszty ubezpieczenia samochodu nie będą stanowiły elementu czynszu najmu oraz że Zainteresowany będzie je refakturował z uwzględnieniem tej samej stawki VAT (zwolnienia od VAT), która była uwidoczniona na fakturze wystawionej przez sprzedawcę usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, w umowie najmu, której przedmiotem jest oddanie do korzystania samochodu, dopuszczalne jest ustalenie, że kwota ubezpieczenia samochodu nie będzie stanowiła elementu opłaty najmu oraz że wynajmujący będzie refakturował tę kwotę na najemcę z uwzględnieniem tej samej stawki podatku od towarów i usług, która była określona na fakturze wystawionej przez ubezpieczyciela. Ustalenia te są skuteczne także w zakresie obliczania i odprowadzania podatku VAT przez wynajmującego.

W doktrynie prawa cywilnego, umowy najmu czy wynajmu, są ujmowane jako umowy zobowiązaniowe, dwustronnie zobowiązujące i wzajemne.

W umowie najmu podstawowym obowiązkiem wynajmującego jest zakup rzeczy, w celu oddania jej najemcy do używania oraz wydania jej w stanie przydatnym do umówionego użytku, polegającego na przekazaniu najemcy faktycznego władztwa nad nią na czas zbliżony do okresu jej gospodarczej używalności. Natomiast podstawowym obowiązkiem najemcy jest zapłata czynszu najmu, którego wysokość w zasadniczej części odpowiada wartości rzeczy określonej ceną jej zakupu przez wynajmującego, a w pozostałej części stanowi wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy.

Istota problemu nie sprowadza się tylko do tego, co strony umowy mogą postanowić odnośnie do obowiązku i kosztów ubezpieczenia samochodu oraz sposobu ich ponoszenia, lecz czy ubezpieczenie samochodu jest usługą świadczoną najemcy przez wynajmującego i czy podlega z tego tytułu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a jeśli tak, to czy według stawki przewidzianej dla umowy najmu czy też według stawki, którą zastosowano dla usługi ubezpieczeniowej świadczonej przez ubezpieczającego (zakład ubezpieczeń). Nie ulega bowiem wątpliwości, że zgodnie z zasadą swobody (wolności umów) strony umowy najmu mogą swobodnie kształtować stosunki umowne zgodnie z ich wolą, byleby ich treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Strony umowy, której przedmiotem jest oddanie samochodu do używania, mogą zatem postanowić, że obowiązek ubezpieczenia samochodu ciąży bądź na wynajmującym, bądź na najemcy oraz że koszty ubezpieczenia ponosi najemca lub wynajmujący, a w tym ostatnim przypadku, że koszty te nie będą stanowiły elementu czynszu. Zawarciu umowy najmu, w której strony określą, która z nich jest obowiązana do ubezpieczenia samochodu i poniesienia kosztów z tego tytułu oraz sposobu wzajemnego rozliczenia tych kosztów, nie sprzeciwia się natura najmu, która zezwala na elastyczne kształtowanie wzajemnych praw i obowiązków stron tej umowy, ani ustawy, w tym przepisy ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) i ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 1997 r. Nr 98, poz. 602 z późn. zm.), ani też zasady współżycia społecznego. Należy podkreślić, że praktyka swobodnego kształtowania treści umów najmu w zakresie obowiązku i rozliczania kosztów ubezpieczenia samochodu nie jest zakazana przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, która nie wypowiada się wprost co do dopuszczalności względnie niedopuszczalności refakturowania kosztów ubezpieczenia samochodu oddanego w najem. Na przeszkodzie zawierania w umowie najmu takich postanowień nie stoją przepisy Prawa drogowego, a także przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 1992 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów (Dz. U. z 1992 r. Nr 96, poz. 475 z późn. zm.). Z przepisów art. 72 Prawa o ruchu drogowym i § 4 w związku z § 8 rozporządzenia nie wynika, że wynajmujący jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia OC przed wydaniem samochodu najemcy i że obowiązek ubezpieczenia samochodu ciąży wyłącznie na nim. W szczególności zaś brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że przedmiotem najmu może być wyłącznie samochód dopuszczony do ruchu w rozumieniu przepisów Prawa o ruchu drogowym.

Powyższe wymaga rozważenia, czy ubezpieczenie przez wynajmującego samochodu oddanego najemcy do używania jest świadczoną przez wynajmującego na rzecz najemcy usługą w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.), który stanowi, że opodatkowaniu podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zagadnienie jest złożone i może być sporne, bowiem ustawa nie definiuje pojęcia "usługi", zaś przepis art. 4 zawierający słowniczek pojęć ustawowych nakazuje rozumieć przez usługi - "usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce państwowej, a także roboty budowlano-montażowe". Przepisy te także nie definiują pojęcia "usługi", lecz wymieniają czynności i działalność, które są nazwane usługami. Z przepisów tych wynika, że oddanie rzeczy w wykonaniu umowy najmu oraz świadczenie usług ubezpieczeniowych przez towarzystwa ubezpieczeniowe jest świadczeniem usług w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast nie jest jasne, czy sprzedaż najemcy przez wynajmującego usług ubezpieczeniowych nabytych przezeń od ubezpieczającego jest usługą podlegającą podatkowi od towarów i usług. Uznanie, czy taka czynność jest lub nie jest usługą ma wszakże doniosłe znaczenie nie tylko w zakresie powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, lecz także stosowania odpowiedniej stawki tego podatku lub nawet zwolnienia od podatku. Zagadnienie to staje się aktualne zwłaszcza wówczas, gdy umowa najmu postanawia, że poniesiony przez wynajmującego koszt ubezpieczenia samochodu nie podlega wliczeniu do kwoty należnej z tytułu umowy najmu, lecz zostanie przeniesiony na najemcę w formie tzw. refaktury.

W tej kwestii, w doktrynie i w orzecznictwie, zarysowały się następujące stanowiska:

Z wyżej przeprowadzonych rozważań wynika, że trafne jest ostatnie z przedstawionych wyżej stanowisk w przedmiocie tzw. refakturowania kosztów ubezpieczenia samochodu oddanego w najem. Należy przyjąć, że wynajmujący, który ubezpieczył samochód celem oddania go najemcy do korzystania, świadczy usługę na rzecz najemcy, mimo że nie jest podmiotem uprawnionym do świadczenia usług ubezpieczeniowych. Wydaje się także bezsporne, że wynajmujący zobowiązując się w umowie najmu do ubezpieczenia samochodu i do poniesienia kosztów tego ubezpieczenia świadczy najemcy inną usługę niż wynajem. W doktrynie trafnie stwierdzono, że skoro istotną cechą najmu w rozumieniu przepisów podatkowych jest odpłatne oddanie do korzystania rzeczy lub prawa majątkowego, to zobowiązanie wynajmującego, w ramach swobody umów, do wykonania dodatkowych świadczeń na rzecz najemcy nie może oznaczać, że świadczenia te wchodzą w skład usługi najmu, a tym samym i czynszu najmu. W konsekwencji, Wnioskodawca (jak i Sąd Najwyższy per analogiam uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 października 1998 r. III ZP 8/98 stanowiąca zasadę prawną oraz WSA w Warszawie w orzeczeniu z dnia 24 marca 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 1888/09) stoi na stanowisku, że w przypadku umowy najmu jest dopuszczalne refakturowanie towarzyszącej usługi ubezpieczenia samochodu, gdy zostaną spełnione łącznie dwa warunki: zastrzeżenia w umowie najmu odrębnego rozliczenia kosztów ubezpieczenia samochodu przez wynajmującego w postaci refakturowania oraz uwzględnienia przez wynajmującego tej samej stawki podatku od towarów i usług lub zwolnienia od tego podatku, które były określone na fakturze wystawionej przez ubezpieczyciela.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) (art. 7 ust. 1 ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stwierdza natomiast, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...) - art. 106 ust. 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca świadczy m.in. usługi w zakresie najmu samochodów. Zgodnie z treścią zawieranych umów, najemca pokrywa wszelkie koszty związane z korzystaniem z rzeczy, w tym koszty jej ubezpieczenia, na podstawie refaktury.

Zainteresowany ma wątpliwość, czy faktura wystawiona korzystającemu winna uwzględniać stawkę podatku VAT właściwą dla tego typu usługi, czy też kwota refakturowanego ubezpieczenia powinna być zwolniona od podatku VAT.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem wypełnia określoną w art. 8 ustawy definicję usługi. Zatem czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z powołanym art. 5 ustawy oraz będzie on z tego tytułu zobowiązany do wystawienia faktury VAT w myśl art. 106 ust. 1 ustawy.

Regulacje w zakresie "refakturowania" zostały zawarte w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.).

"Refakturowanie" usług przewiduje art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że podmiot "refakturujący" daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przerzucenie kosztów na inną firmę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem, konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r. art. 30 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

Celem refakturowania jest przeniesienie poniesionych kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzystał, pomimo że podmiot refakturujący danej usługi nie wykonał. "Refaktura" jest więc zwykłą fakturą VAT wystawioną przez podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi. Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje usługę, a następnie "w stanie nieprzetworzonym" odsprzedaje ją swojemu kontrahentowi.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy należy rozstrzygnąć, czy koszty ubezpieczenia samochodu, o których mowa w opisie sprawy będą usługą, która może stanowić przedmiot refakturowania.

Należy zauważyć, że usługa ubezpieczenia nie może podlegać dalszej odsprzedaży. Opłata ta ma charakter majątkowy, tj. jej uiszczenie uzależnione jest od posiadanego majątku, a nie od dochodów, które najem samochodów przynosi. Opłaty z tytułu własności samochodów są niezależne od tego, czy są one wynajmowane, czy też pozostają niewykorzystane i dotyczą jej właściciela. Stanowią zatem koszty utrzymania obciążające wynajmującego. W odniesieniu natomiast do wynajmu stanowią elementy rachunku kosztów, zmierzające do ustalenia kwoty odpłatności za usługę najmu.

Ponadto, jeżeli transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich dokonywana jest rozpatrywana transakcja. Po pierwsze, czy są to świadczenia odrębne, czy też jest to jedno świadczenie, a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku to jedno świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług. Trzeba wskazać, że zarówno w orzecznictwie ETS, jak i sądów krajowych wskazuje się na konieczność traktowania, dla celów podatkowych, złożonego działania podatnika, jako jednolitej całości bez sztucznych podziałów. Oznacza to, że jeżeli podatnik dokonuje więcej niż jedno świadczenie na rzecz klienta i są one ze sobą powiązane tak, że obiektywnie rzecz biorąc tworzą z ekonomicznego punktu widzenia jedną całość, którą jedynie sztucznie można byłoby podzielić, to te elementy lub świadczenia - dla celów podatku od towarów i usług - stanowią jedną całość lub jedną usługę.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności stwierdzić należy, że kwota ubezpieczenia pozostawać będzie w bezpośrednim związku z przedmiotem umów najmu, stanowiąc część świadczonych usług. Kwota ubezpieczenia będzie należnością usługodawcy określoną w zawartej umowie najmu, dlatego też świadczenie usługi najmu wraz z ubezpieczeniem przedmiotu najmu stanowić będzie jedną usługę, do podstawy opodatkowania której należy doliczyć również koszty ubezpieczenia przedmiotu najmu i zastosować jednolitą stawkę podatku, właściwą dla usługi zasadniczej (tj. usługi najmu). Ubezpieczenie to będzie bowiem ściśle związane z usługą najmu i ma w stosunku do niej charakter poboczny (uzupełniający). Opłata ta będzie więc obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy. Ubezpieczenie nie będzie stanowić odrębnej usługi, ale będzie elementem pewnej całości, stanowiącej jedno świadczenie. Zwrócić bowiem należy uwagę, że bez usługi podstawowej (usługi najmu) świadczenie usługi ubezpieczenia przez usługodawcę straciłoby swój sens.

Stwierdzić zatem należy, że koszt ubezpieczenia pojazdu, będącego częścią umowy najmu, nie będzie mógł być przedmiotem refakturowania, stanowić bowiem będzie element cenotwórczy usługi najmu.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że koszty ubezpieczenia samochodu ponoszone w związku z zawartą umową najmu stanowić będą element składowy świadczonej przez Zainteresowanego usługi w zakresie najmu samochodów. Koszt ubezpieczenia stanowić będzie świadczenie dodatkowe w stosunku do usługi zasadniczej, jaką jest usługa najmu samochodu, zatem należy go włączyć do podstawy opodatkowania i opodatkować według stawki właściwej dla tej usługi głównej (usługi najmu).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie tut. Organ informuje, iż powołane przez Zainteresowanego wyroki sądowe są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Podkreślenia wymaga, iż strony w umowach cywilnoprawnych określają co jest przedmiotem sprzedaży. Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest usługa najmu, wówczas nie można z niej wyłączyć poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży, ponieważ obrotem podatnika jest uzgodniona kwota za wykonanie określonej usługi, bez względu na jej poszczególne elementy. Wyliczenie co składa się na wykonaną usługę ma istotne znaczenie informacyjne przy ustalaniu ceny, jednak nie może uzasadniać odrębnego kwalifikowania poszczególnych elementów zawartych w tym wyliczeniu (dla celów podatkowych).

Należy jednak zwrócić uwagę, iż analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), zgodnie z którą minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym niniejsza interpretacja rozstrzyga sprawę będącą przedmiotem wniosku, wyłącznie w oparciu o przepisy prawa podatkowego dotyczące podatku od towarów i usług. Tut. Organ nie jest natomiast władny do analizy tego zagadnienia na gruncie innych przepisów prawa, poza "systemem VAT".

Dodatkowo tut. Organ informuje, że powołana przez Spółkę ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) obowiązywała do dnia 30 kwietnia 2004 r. Natomiast od dnia 1 maja 2004 r. obowiązuje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.