ILPP2/443-1086/11-2/AD

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 października 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP2/443-1086/11-2/AD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, reprezentowana przez Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 14 lipca 2011 r. (data wpływu 18 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży wskazanych elementów przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży wskazanych elementów przedsiębiorstwa.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadził działalność w zakresie dystrybucji chemikaliów przemysłowych i detergentów oraz maszyn czyszczących. W dniu 24 listopada 2010 r. zawarł z Nabywcą umowę sprzedaży określonych składników majątku. Przedmiotem umowy sprzedaży było nabycie aktywów i pasywów Zainteresowanego. Na mocy umowy na Nabywcę została przeniesiona własność następujących składników majątku Wnioskodawcy:

1.

Wartości niematerialne i prawne (głównie oprogramowania),

2.

Maszyny i urządzenia,

3.

Samochody,

4.

Inne środki trwałe (m.in. wyposażenie - szafy, półki itp.),

5.

Część należności,

6.

Pożyczka oraz część zobowiązań (w tym część zobowiązań handlowych).

Obecnie Nabywca prowadzi działalność w zakresie sprzedaży i dystrybucji towarów należących dotychczas do Wnioskodawcy. Na mocy umowy nastąpiło przeniesienie umów współpracy handlowej z kontrahentami Zainteresowanego. Ponadto nastąpił transfer do przedsiębiorstwa Nabywcy pracowników Wnioskodawcy w trybie przewidzianym w art. 231 Kodeksu Pracy (ustawa z 26 czerwca 1974 r., Dz. U. z 1998, Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

W umowie Zainteresowany zobowiązał się do zaprzestania używania nazwy oraz do udzielenia wszelkiej pomocy niezbędnej do przeniesienia na Nabywcę praw do użytkowania domeny internetowej.

W związku z zawartą transakcją następujące składniki majątkowe nie zostały przeniesione na Nabywcę:

1.

Nieruchomości, w tym budynki w budowie,

2.

Pojazdy użytkowane na podstawie umów leasingu,

3.

Należności z tytułu podatku VAT,

4.

Zobowiązania publicznoprawne i podatkowe (VAT, ZUS, PIT),

5.

Gotówka,

6.

Część zobowiązań handlowych,

7.

Niektóre umowy rachunków bankowych.

Budynki i grunt należące do Wnioskodawcy są obecnie na podstawie umowy dzierżawy użytkowane przez Nabywcę. Z uwagi, iż własność nieruchomości nie została zbyta przez Zainteresowanego, przedmiotem transakcji nie były również umowy związane z tymi nieruchomościami m.in. umowa o wywóz nieczystości czy umowa na świadczenie usług telekomunikacyjnych. Faktury związane z powyższymi umowami są wystawiane na Wnioskodawcę, który następnie dokonuje ich refakturowania na Nabywcę.

Dzierżawienie nieruchomości jest obecnie jedyną działalnością prowadzoną przez Zainteresowanego.

Od transakcji, której przedmiotem była sprzedaż składnika majątkowego jakim były należności, odprowadzony został podatek od czynności cywilnoprawnych (dalej: p.c.c.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż wskazanych elementów będących przedmiotem transakcji będzie stanowić sprzedaż składników majątkowych, a nie zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji transakcja ta będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, dla potrzeb podatku VAT, prawidłowo rozpoznał transakcję jako sprzedaż składników majątkowych, jako że nie będzie można jej zakwalifikować ani jako transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ani jako transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: ZCP). W konsekwencji do transakcji tej nie znajdzie zastosowania wyłączenie z opodatkowania zawarte w art. 6 pkt 1 ustawy VAT, a transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Analizując treść art. 6 pkt 1 ustawy VAT należy wskazać, iż wyłączone z opodatkowania VAT są tylko transakcje stanowiące bądź zbycie przedsiębiorstwa, bądź zbycie jego zorganizowanej części. A contrario, transakcje, których nie można zidentyfikować jako sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie będą objęte hipotezą wskazanego przepisu i tym samym nie będzie podstaw do uznania, iż podlegają one wyłączeniu z zakresu opodatkowania podatkiem VAT. Zdaniem Wnioskodawcy, decydujące znaczenie ma zatem w przedmiotowej sprawie ustalenie, czy przedmiotem transakcji była sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

W odniesieniu do kwalifikacji omawianej transakcji jako sprzedaży przedsiębiorstwa należy zauważyć, iż przepisy ustawy o VAT, chociaż posługują się pojęciem przedsiębiorstwa, nie definiują, co należy pod nim rozumieć. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem polskich sądów administracyjnych w sytuacji, gdy dany termin nie został zdefiniowany w danym akcie prawnym, który się nim posługuje, w pierwszej kolejności należy się odwołać do znaczenia tego terminu powszechnie ustalonego w języku prawniczym, języku literatury prawniczej lub języku orzecznictwa sądowego. W języku tym przez pojęcie przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym rozumie się przedsiębiorstwo zdefiniowane na gruncie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2009, Nr 131, poz. 1075 z późn. zm., dalej: Kodeks cywilny).

Także z praktyki wynika, iż dla celów interpretacji ustawy o VAT przyjmuje się, iż ustawa ta mówiąc o przedsiębiorstwie posługuje się pojęciem zdefiniowanym w art. 551 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przedsiębiorstwem jest zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Według wskazanego przepisu obejmuje ono w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,

5.

koncesje, licencje i zezwolenia,

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej,

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,

8.

tajemnice przedsiębiorstwa,

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności albo z przepisów szczególnych.

Powyższa definicja przedsiębiorstwa zawiera jedynie wyliczenie przykładowe, na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie "obejmuje ono w szczególności". Wskazanie w przepisie powyższych elementów jako składników przedsiębiorstwa świadczy jednakże o ich podstawowym dla rozumienia terminu "przedsiębiorstwo" znaczeniu, z uwagi na które rozstrzygając o tym, czy dana transakcja stanowi zbycie całego przedsiębiorstwa czy poszczególnych jego składników, należy brać pod uwagę wystąpienie w transakcji tych elementów. Zdaniem Wnioskodawcy, tylko sprzedaż wszystkich istotnych składników przedsiębiorstwa będzie stanowić jego zbycie. Jeśli którykolwiek ze składników, któremu można przypisać podstawowy charakter nie będzie stanowił przedmiotu transakcji, nie dojdzie do sprzedaży przedsiębiorstwa. Transakcja będzie bowiem obejmować w takim przypadku nie przedsiębiorstwo w ujęciu całościowym, lecz jedynie zespół składników majątkowych wchodzących w jego skład.

W takim kontekście należy zauważyć, iż na mocy umowy sprzedaży zawartej przez Wnioskodawcę z Nabywcą nie zostały przeniesione wszystkie elementy wskazane w wyliczeniu zawartym w art. 551 Kodeksu cywilnego. Przede wszystkim transakcja nie obejmowała takich elementów jak własności gruntu i budynków, w których dotychczas prowadzono działalność, części aktywów wykorzystywanych w działalności gospodarczej takich jak gotówka, czy też należności VAT. Ponadto, na podstawie umowy sprzedaży nie doszło również do przeniesienia zobowiązań o charakterze publicznoprawnym i podatkowym. U Wnioskodawcy pozostały również wszelkie pojazdy użytkowane na podstawie umów leasingu. Warto również zaznaczyć, iż Wnioskodawca nie dokonał zbycia ksiąg handlowych, ani żadnych innych dokumentów związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem oraz zachował niektóre rachunki bankowe.

Pogląd, zgodnie z którym brak istotnych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa skutkuje uznaniem, iż transakcja ta nie będzie sprzedażą przedsiębiorstwa i w konsekwencji będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT został wielokrotnie potwierdzony przez organy podatkowe. Przykładowo można wskazać na interpretację Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 20 lutego 2006 r. (nr 147/DC/436/3/06/HB), w której możemy przeczytać: "ze względu na objęcie (...) transakcją sprzedaży jedynie niektórych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Strony, przedstawiona czynność prawna nie stanowi zbycia przedsiębiorstwa. W konsekwencji nie podlega wyłączeniu z opodatkowania na mocy art. 6 pkt. 1 ustawy o podatku od towarów i usług".

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 lipca 2010 r., IPPP1/443-536/10-2/PR, w której zgodził się on, iż "sprzedaż przedsiębiorstwa (wyłączona z VAT) ma miejsce jedynie wtedy, gdy wszystkie wymienione w art. 551 k.c. elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym) zostaną przekazane nabywcy. Jeżeli jakiekolwiek istotne składniki tworzące przedsiębiorstwo nie zostaną zbyte, sprzedaży takiej nie należy postrzegać jako zbycia przedsiębiorstwa".

W podobnym tonie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wypowiedział się również m.in. w interpretacji z dnia 9 marca 2010 r., IPPP1/443-37/10-2/AW oraz z dnia 29 września 2009 r., IPPP2/443-778/09-2/IK.

Z uwagi na to, iż z transakcji sprzedaży składników majątku zostały wyłączone niektóre z elementów wskazanych w definicji przedsiębiorstwa, którym można przypisać istotne znaczenie, w ocenie Zainteresowanego, przedmiotem umowy sprzedaży zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Nabywcą nie było zbycie przedsiębiorstwa, lecz zbycie wyłącznie określonych składników majątkowych.

W odniesieniu do kwalifikacji przedmiotowej transakcji jako transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Zainteresowany stoi na stanowisku, iż również w tym przypadku zastosowania nie znajdzie przepis art. 6 pkt 1 ustawy VAT, gdyż składników majątku będących przedmiotem umowy sprzedaży nie można uznać za ZCP, o której mowa w powyższym przepisie.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy VAT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z przywołanego przepisu wynika, iż zorganizowana część przedsiębiorstwa wystąpi w sytuacji gdy:

a.

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań),

b.

jest on wyodrębniony organizacyjnie oraz finansowo,

c.

przeznaczony jest do wykonywania określonych działań gospodarczych,

d.

zespołowi składników majątkowych można przypisać przymiot samodzielności - może stanowić niezależne i samodzielne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze.

Aby mówić o zorganizowanej części przedsiębiorstwa powyższe przesłanki muszą być spełnione łącznie. Jak wynika z przytoczonej definicji ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa będziemy mieli więc do czynienia w przypadku wyodrębnienia w istniejącym przedsiębiorstwie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), które to wyodrębnienie będzie istnieć w trzech aspektach: organizacyjnym, funkcjonalnym i finansowym.

W ocenie Wnioskodawcy, z wyodrębnieniem organizacyjnym będziemy mieć do czynienia w momencie gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa jako np. dział, zakład czy oddział prowadzący określonego rodzaju działalność. Podobnie możemy przeczytać np. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 25 lutego 2010 r., IBPP2/443-148/10/LŻ, w której czytamy: "Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę. że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze". O odrębności organizacyjnej można zatem mówić w przypadku gdy możliwe jest przyporządkowanie poszczególnych składników majątkowych konkretnej ZCP. Pochodną tego warunku, zdaniem Wnioskodawcy, jest warunek prowadzenia odrębnej dokumentacji takiej jak księgi rachunkowe czy umowy dotyczące tylko działalności prowadzonej przez ZCP.

Ponadto, jak zauważają organy podatkowe (np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 1 września 2010 r., ILPP1/443-677/10-2/BD) by w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej. Musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Konieczne jest zatem istnienie pomiędzy składnikami majątkowymi relacji, które pozwolą na uznanie ich za zespół, nie zaś za zbiór elementów, których jedynym wspólnym mianownikiem jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

W aspekcie funkcjonalnym warunkiem dla uznania, iż w danym przypadku mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest możliwość przypisania zespołowi składników majątkowych przymiotu samodzielności i niezależności w odniesieniu do możliwości prowadzenia niezależnego przedsiębiorstwa. Nabywca dokonując zakupu zespołu składników majątkowych powinien móc zatem przy ich wykorzystaniu rozpocząć odrębną działalność gospodarczą.

Wyodrębnienie finansowe z kolei oznacza w ocenie Zainteresowanego sytuację, gdy odpowiednie ewidencjonowanie operacji gospodarczych w przedsiębiorstwie pozwoli na rozdzielenie przychodów i kosztów działalności przedsiębiorstwa od przychodów i kosztów działalności ZCP. O odrębności finansowej można więc mówić w przypadkach, gdy prowadzenie odrębnej księgowości umożliwia przypisanie do ZCP określonych przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań.

W kontekście powyższego należy zauważyć, iż transakcja sprzedaży wskazanych przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego składników majątku będzie opodatkowana podatkiem VAT, gdyż nie będzie stanowiła transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, lecz zbycie poszczególnych składników majątku Wnioskodawcy z uwagi na brak łącznego spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w art. 2 pkt 27e ustawy VAT.

Po pierwsze bowiem należy zauważyć, iż przedmiotem umowy sprzedaży zawartej pomiędzy Zainteresowanym a Nabywcą nie były wszystkie istotne dla prowadzonej działalności składniki majątkowe. W szczególności trzeba podkreślić, iż transakcją objęta była tylko część zobowiązań Wnioskodawcy. Umowa nie objęła części zobowiązań handlowych oraz zobowiązań o charakterze publicznoprawnym oraz podatkowym. Ponadto, transakcją nie były objęte nieruchomości będące jego własnością, tj. grunt oraz hala magazynowa i parking wykorzystywane w prowadzonej działalności. Z perspektywy Wnioskodawcy, ze względu na fakt, iż zajmuje się on dystrybucją maszyn i środków czyszczących, posiadanie miejsca, w których towary te są przechowywane i z którego są dystrybuowane, ma kluczowe dla działalności znaczenie. Bez odpowiedniego zaplecza magazynowego w praktyce niemożliwe jest efektywne rozprowadzanie wytwarzanych dóbr. Tymczasem, zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy VAT, zespół składników majątkowych oznacza ZCP tylko jeśli ma samodzielny charakter tzn. składniki majątku mogą działać jako niezależne przedsiębiorstwo. Brak objęcia przedmiotem umowy sprzedaży nieruchomości Zainteresowanego powoduje, iż Nabywca aby prowadzić działalność musiał we własnym zakresie zorganizować powierzchnie magazynowe bez których, z uwagi na rodzaj działalności, nie jest możliwe sprawne jej prowadzenie. Dopiero wydzierżawienie ich od Wnioskodawcy pozwoliło Nabywcy na podjęcie działalności. Transakcja nie objęła także transferu ksiąg i dokumentów związanych z przedsiębiorstwem oraz niektórych umów rachunków bankowych wykorzystywanych w działalności przez Zainteresowanego.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, zbyte składniki majątku nie miały zdolności do samodzielnego realizowania zadań gospodarczych. Zainteresowany pragnie także zaznaczyć, że masa majątkowa zbyta na podstawie umowy nie była w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy wyodrębniona ani finansowo, ani organizacyjnie. Zainteresowany nie prowadził w stosunku do zbywanych elementów transakcji oddzielnych ksiąg. Sprzedane składniki majątkowe, do czasu zawarcia umowy, należały do przedsiębiorstwa Wnioskodawcy i nie były z niego w żaden sposób wyodrębnione - ani w formie zakładu, ani oddziału czy wydziału. Obecnie do majątku Zainteresowanego należą także elementy, które nie zostały zbyte i są wykorzystywane w prowadzonej aktualnie działalności gospodarczej.

Podsumowując, skoro przedmiotem transakcji nie było ani przedsiębiorstwo, ani jego zorganizowana część, nie będzie ona podlegać wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy VAT. W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, dokonana sprzedaż, jako transakcja zbycia obejmująca zespół składników majątkowych będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej.

Z opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyłączono czynności określone w art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcji zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów", tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie prawa własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia "przedsiębiorstwo", należy więc odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.

koncesje, licencje i zezwolenia;

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.

tajemnice przedsiębiorstwa;

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Należy tu wskazać również art. 552 Kodeksu cywilnego, w którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zatem, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Podsumowując, przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym. Ponadto, nie można traktować jako przedsiębiorstwo wyodrębnionej gospodarczo części będącej zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, jeżeli nie będzie obejmować ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności.

Jak wynika z wniosku przedmiotowa transakcja nie obejmowała takich elementów jak własności gruntu i budynków, w których dotychczas prowadzono działalność, części aktywów wykorzystywanych w działalności gospodarczej takich jak gotówka, czy też należności VAT. Ponadto, na podstawie umowy sprzedaży nie doszło również do przeniesienia zobowiązań o charakterze publicznoprawnym i podatkowym. U Wnioskodawcy pozostały również wszelkie pojazdy użytkowane na podstawie umów leasingu. Zainteresowany nie dokonał również zbycia ksiąg handlowych, ani żadnych innych dokumentów związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem oraz zachował niektóre rachunki bankowe.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że transakcja będąca przedmiotem zapytania nie obejmowała "przedsiębiorstwa" w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

W art. 2 pkt 27e ustawy, ustawodawca zdefiniował "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa musi zatem charakteryzować niezależność finansowa i organizacyjna, a po wydzieleniu część przedsiębiorstwa musi stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

Zgodnie z powyższym, muszą być spełnione łącznie trzy warunki, aby można było uznać, że mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, a mianowicie:

1.

zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) musi być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie; o wyodrębnieniu finansowym może świadczyć nie tylko samodzielne sporządzanie bilansu przez oddział, ale każde wyodrębnienie, na podstawie którego możemy poznać sytuację finansową części przedsiębiorstwa, które będzie przedmiotem zbycia;

2.

wyodrębnione składniki muszą być przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych;

3.

po wyodrębnieniu część przedsiębiorstwa musi być niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym te zadania.

Powyższe oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz pewnym zorganizowanym zespołem tych składników. Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Warunkiem niezbędnym jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które to wydzielenie ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

O wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze tego przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze. Ocena ta musi być dokonywana według podstawowego kryterium tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nią zadań gospodarczych. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową.

Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Jak wynika z treści art. 2 pkt 27e ustawy, organizacyjne i finansowe wyodrębnienie musi istnieć w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Nie jest zatem wystarczające, aby zbywane składniki majątkowe utworzyły przedsiębiorstwo u nabywcy. Zbywane składniki majątkowe muszą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa u zbywcy.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest zatem dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze.

Kolejną cechą definiującą zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe: materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

W analizowanej sprawie, należy zauważyć, iż przedmiotem umowy sprzedaży zawartej pomiędzy Zainteresowanym a Nabywcą nie były wszystkie istotne dla prowadzonej działalności składniki majątkowe. W szczególności trzeba podkreślić, iż transakcją objęta była tylko część zobowiązań Wnioskodawcy. Umowa nie objęła części zobowiązań handlowych oraz zobowiązań o charakterze publicznoprawnym oraz podatkowym. Ponadto, transakcją nie były objęte nieruchomości będące jego własnością, tj. grunt oraz hala magazynowa i parking wykorzystywane w prowadzonej działalności. Z perspektywy Wnioskodawcy, ze względu na fakt, iż zajmuje się on dystrybucją maszyn i środków czyszczących, posiadanie miejsca, w których towary te są przechowywane i z którego są dystrybuowane, ma kluczowe dla działalności znaczenie. Bez odpowiedniego zaplecza magazynowego w praktyce niemożliwe jest efektywne rozprowadzanie wytwarzanych dóbr. Tymczasem, zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy, zespół składników majątkowych oznacza ZCP tylko jeśli ma samodzielny charakter tzn. składniki majątku mogą działać jako niezależne przedsiębiorstwo. Brak objęcia przedmiotem umowy sprzedaży nieruchomości Zainteresowanego powoduje, iż Nabywca aby prowadzić działalność musiał we własnym zakresie zorganizować powierzchnie magazynowe bez których, z uwagi na rodzaj działalności, nie jest możliwe sprawne jej prowadzenie. Dopiero wydzierżawienie ich od Wnioskodawcy pozwoliło Nabywcy na podjęcie działalności. Transakcja nie objęła także transferu ksiąg i dokumentów związanych z przedsiębiorstwem oraz niektórych umów rachunków bankowych wykorzystywanych w działalności przez Zainteresowanego.

Zaznaczył on także, że masa majątkowa zbyta na podstawie umowy nie była w jego przedsiębiorstwie wyodrębniona ani finansowo, ani organizacyjnie. Wnioskodawca nie prowadził w stosunku do zbywanych elementów transakcji oddzielnych ksiąg. Sprzedane składniki majątkowe, do czasu zawarcia umowy, należały do przedsiębiorstwa Zainteresowanego i nie były z niego w żaden sposób wyodrębnione - ani w formie zakładu, ani oddziału czy wydziału.

W przedmiotowej sprawie nie można mówić, iż doszło do wyodrębnienia finansowego, gdyż jak wskazał Wnioskodawca, transakcja nie objęła transferu ksiąg i dokumentów związanych z przedsiębiorstwem oraz niektórych umów rachunków bankowych wykorzystywanych w działalności przez Zainteresowanego, a także części zobowiązań o charakterze handlowym, publicznoprawnym oraz podatkowym. Ponadto, z przedmiotowej transakcji wyłączono również nieruchomości, które Wnioskodawca zamierza wydzierżawić.

Powyższe okoliczności wskazują na to, że w sprawie będącej przedmiotem zapytania nie mamy do czynienia ze sprzedażą "zorganizowanej części przedsiębiorstwa" w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, w świetle powołanych przepisów prawa oraz przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu sprawy, należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie nie dochodzi do zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT lecz do sprzedaży składników majątkowych. W konsekwencji transakcja ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl