ILPP2/443-1047/11-2/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Jawnej, przedstawione we wniosku z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 7 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* sposobu obliczania powierzchni użytkowej - jest prawidłowe,

* dokumentowania powierzchni użytkowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu obliczania i dokumentowania powierzchni użytkowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność w zakresie usług/robót remontowo-budowlanych w zakresie wykonywania instalacji energo-elektrycznych, które mieszczą się w klasyfikacji PKWIU w sekcji F.

W swojej działalności Spółka realizuje usługi w obiektach należących do budownictwa mieszkaniowego (PKOB 11), w tym:

* drobne naprawy instalacji elektrycznej, opiewające na kwotę kilkudziesięciu złotych. Część z nich mieści się w zakresie robót konserwacyjnych, określonych w § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a część w zakresie robót określonych w art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług;

* prace remontowo-budowlane o szerszym zakresie i wyższej jednostkowej wartości np. wykonanie remontu/modernizacji lub wykonanie nowej instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych.

Spółka żąda od Zlecającego pisemnego potwierdzenia, iż zgodnie z posiadaną przez Zlecającego dokumentacją (bądź to w akcie notarialnym nabycia nieruchomości, bądź w innej dokumentacji projektowo technicznej etc.) powierzchnia użytkowa:

* lokalu mieszkalnego nie przekracza 150 m ^2,

* budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie przekracza 300 m ^2,

z wyjątkiem:

* powierzchni elementów budowlanych m.in. podpór, kolumn, filarów, szybów, kominów,

* powierzchni zajmowanych przez pomieszczenia techniczne instalacji ogólnobudowlanych,

* powierzchni komunikacji np. klatki schodowe, dźwigi, przenośniki.

Dopiero na podstawie posiadanej informacji Spółka opodatkowuje stawką właściwą wykonane usługi.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1

W ustawie o podatku od towarów i usług w art. 41 ust. 12-12c wskazano, iż stawkę podatku, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Stawka ta wynosi (zgodnie z art. 146a pkt 2) w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. - 8%, w miejsce stawki 7%.

Społeczne budownictwo mieszkaniowe zostało zdefiniowane przez art. 41 ust. 12a jako obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w PKOB w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, o ile powierzchnia użytkowa budynków mieszkalnych jednorodzinnych nie przekracza 300 m ^2, a lokali mieszkalnych - 150 m ².

W przypadku przekroczenia limitów powierzchni użytkowej ww. obiektów, ustawodawca przewidział szczególny sposób naliczania podatku (art. 41 ust. 12c), a mianowicie stawkę obniżoną 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Ustawa o podatku VAT nie zawiera własnej definicji powierzchni użytkowej budynku, wprowadzając jedynie definicję obiektów budownictwa mieszkaniowego poprzez odwołanie się do PKOB (art. 2 pkt 12 i art. 41 ust. 12a i dalsze). Oczywistym zatem się wydaje, że określając powierzchnię użytkową należy oprzeć się na przywołanej przez ustawodawcę PKOB, która wprowadzając definicję powierzchni użytkowej w odniesieniu do obiektów budowlanych specyfikuje:

Całkowita powierzchnia użytkowa budynku obejmuje całą powierzchnię budynku z wyjątkiem:

* powierzchni elementów budowlanych m.in. podpór, kolumn, filarów, szybów, kominów,

* powierzchni zajmowanych przez pomieszczenia techniczne instalacji ogólnobudowlanych,

* powierzchni komunikacji np. klatki schodowe, dźwigi, przenośniki.

pomieszczenia mieszkalne (kuchnie, pokoje wypoczynkowe, sypialnie), pomieszczenia pomocnicze, piwnice oraz pomieszczenia ogólnego użytkowania (np. wózkarnie, suszarnie). Skoro zamiarem ustawodawcy było objęcie preferencyjną stawką podatku obiektów wykorzystywanych na cele mieszkaniowe (dzięki niższej cenie szersza dostępność dla konsumenta i prostsza realizacja funkcji mieszkaniowej budynku/lokalu), logicznym jest uznanie za tożsame pojęć "część mieszkaniowa budynku mieszkalnego" (PKOB) i "powierzchni użytkowej" (art. 41 ust. 12b-12c ustawy o VAT).

Ad. 2

Ustawodawca nie przewiduje żadnego wymogu dokumentacyjnego do zastosowania obniżonej stawki, zatem oświadczenie Zlecającego, oparte na posiadanej przez niego dokumentacji, poparte podpisem Zlecającego - jest, zdaniem Spółki, wystarczającym dowodem. Na dodatek w przypadku drobnych usług, na niewielkie kwoty, nakład dokumentacyjny większy niż owe oświadczenia, byłby niewspółmiernie wysoki. Klienci (zlecający zarówno drobne, jak i duże zakresy robót) również nie wyrażają zgody na zbytnie obciążenia dokumentacyjne, które wiązałyby się dla nich z większymi, czasochłonnymi czynnościami.

Przyjęcie przeciwnej interpretacji, tj. nakładającej na podatnika obowiązek posiadania budowlanej dokumentacji technicznej, naruszałoby w tym zakresie prawo unijne, a dokładniej zasadę skuteczności (efektywności) wyrażoną w art. 10 TWE, zgodnie z którą przepisy krajowe muszą być tak skonstruowane, aby korzystanie z praw wynikających z przepisów wspólnotowych nie było nadmiernie utrudnione lub praktycznie niemożliwe, a podejmowane przez Państwo Członkowskie środki prawne były współmierne co do realizowanego celu (tj. konieczne i proporcjonalne do wagi zagadnienia).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe w zakresie sposobu obliczania powierzchni użytkowej,

* nieprawidłowe w zakresie dokumentowania powierzchni użytkowej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w świetle art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przepis art. 5a ustawy wskazuje, że towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów i usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku.

I tak, w myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. zmianie uległy stawki podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 146a pkt 1 i pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, stosuje się - w myśl ust. 12 wskazanego artykułu - do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z ust. 12a tego artykułu, rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

W myśl art. 41 ust. 12c ustawy, w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Według art. 2 pkt 12 ustawy, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Jak wynika z ww. art. 2 pkt 12 ustawa, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalnych jednorodzinnych, 112 - o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania.

Jednocześnie na podstawie § 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla:

* robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym;

* robót konserwacyjnych dotyczących:

Przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont (§ 7 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Zgodnie z objaśnieniami Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych - budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.

Całkowita powierzchnia użytkowa budynku obejmuje całą powierzchnię budynku z wyjątkiem:

* powierzchni elementów budowlanych m.in. podpór, kolumn, filarów, szybów, kominów;

* powierzchni zajmowanych przez pomieszczenia techniczne instalacji ogólnobudowlanych;

* powierzchni komunikacji, np. klatki schodowe, dźwigi, przenośniki.

Część "mieszkaniowa" budynku mieszkalnego obejmuje pomieszczenia mieszkalne (kuchnie, pokoje wypoczynkowe, sypialnie), pomieszczenia pomocnicze, piwnice oraz pomieszczenia ogólnego użytkowania (np. wózkarnie, suszarnie).

Należy zauważyć, że budynek mieszkalny jednorodzinny, zgodnie z art. 3 pkt 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.), to budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

Ponadto zgodnie z PKOB grupa 111 - klasa 1110 obejmuje budynki mieszkalne jednorodzinne, w tym samodzielne budynki oraz domy bliźniacze lub szeregowe, w których każde mieszkanie ma swoje własne wejście z poziomu gruntu.

W przypadku domu mieszkalnego jednorodzinnego powierzchnia użytkowa to powierzchnia wszystkich pomieszczeń służących mieszkalnym i gospodarczym potrzebom użytkowników, bez względu na ich przeznaczenie i sposób używania, mieszcząca się w bryle obiektu, takich jak garaże, kotłownie, wiatrołapy, hole, piwnice.

Analiza powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, iż warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług, jest spełnione dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji budynków lub ich dostawy. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie usług/robót remontowo-budowlanych w zakresie wykonywania instalacji energio-elektrycznych, które mieszczą się w klasyfikacji PKWIU w sekcji F. W swojej działalności Spółka realizuje usługi w obiektach należących do budownictwa mieszkaniowego (PKOB 11), w tym: drobne naprawy instalacji elektrycznej, opiewające na kwotę kilkudziesięciu złotych. Część z nich mieści się w zakresie robót konserwacyjnych, określonych w § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a część w zakresie robót określonych w art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług oraz prace remontowo-budowlane o szerszym zakresie i wyższej jednostkowej wartości np. wykonanie remontu/modernizacji lub wykonanie nowej instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych. Wnioskodawca żąda od Zlecającego pisemnego potwierdzenia, iż zgodnie z posiadaną przez Zlecającego dokumentacją (bądź to w akcie notarialnym nabycia nieruchomości, bądź w innej dokumentacji projektowo technicznej etc) powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza 150 m ^2, a budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie przekracza 300 m ^2, z wyjątkiem: powierzchni elementów budowlanych m.in. podpór, kolumn, filarów, szybów, kominów; powierzchni zajmowanych przez pomieszczenia techniczne instalacji ogólnobudowlanych; powierzchni komunikacji np. klatki schodowe, dźwigi, przenośniki. Dopiero na podstawie posiadanej informacji Spółka opodatkowuje stawką właściwą wykonane usługi.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą metody obliczania powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego oraz sposobu jej dokumentowania, w celu ustalenia podstawy opodatkowania preferencyjną stawką podatku, o której mowa w art. 41 ust. 12, 12a-c ustawy.

Odnosząc zatem wskazane regulacje prawne do opisu stanu faktycznego stwierdzić należy, iż przy określaniu powierzchni użytkowej należy kierować się definicją powierzchni użytkowej zawartą w obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, bowiem do tego aktu odwołuje się art. 41 ust. 12a, czy też art. 2 pkt 12 ustawy, które określając wysokość stawki podatku odsyłają do klasyfikacji obiektów budowlanych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym określając powierzchnię użytkową należy oprzeć się na definicji przywołanej przez ustawodawcę w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, należy uznać za prawidłowe.

Wskazać należy, iż w zakresie zastosowania właściwej stawki opodatkowania to na podatniku ciąży odpowiedzialność w zakresie udowodnienia wystąpienia okoliczności uzasadniających zastosowanie stawki podatku innej niż stawka podstawowa, tj. w tym przypadku 8%. Ustawodawca oczekuje, aby to podatnik wykazał, że świadczone przez niego usługi są związane z budownictwem mieszkaniowym oraz, że powierzchnie użytkowe są odpowiednie. Powyższe ma wynikać z materiału dowodowego jakim dysponuje podatnik. Ustawa o podatku od towarów i usług oraz rozporządzenia wydane na jej podstawie nie określają rodzaju i formy dokumentów, jednakże podatnik powinien posiadać w swojej dokumentacji dowody wiarygodne, które formalnie i w sposób niebudzący wątpliwości potwierdzać będą powierzchnię użytkową, np. kserokopią dokumentacji budowlanej, na podstawie której taką powierzchnię można obliczyć, aktem notarialnym, w którym wymieniona byłaby powierzchnia mieszkania lub budynku, przydziałem ze spółdzielni z wymienionymi powierzchniami poszczególnych pomieszczeń mieszkalnych.

Natomiast, fakt posiadania przez Wnioskodawcę oświadczeń klientów o powierzchni użytkowej danego budynku lub lokalu mieszkalnego jako potwierdzenie przynależności obiektu do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie jest wystarczający do zastosowania preferencyjnej stawki podatku VAT. Jak wskazano bowiem powyżej, dokumenty uprawniające do obniżenia stawki podatku powinny być wiarygodne i w sposób niebudzący wątpliwości powinny potwierdzać związek wykonanych robót z budownictwem mieszkaniowym. Samo oświadczenie nabywcy usług nie jest jednak dowodem w pełni wiarygodnym.

Samo oświadczenie nabywcy usługi - w ocenie tut. Organu - nie stanowi wystarczającego dowodu dla Wnioskodawcy, który będzie z tego oświadczenia wywodził dla siebie określone skutki podatkowe.

Mając powyższe na względzie, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie uznania oświadczenia nabywcy zawartego w umowie dotyczącego wielkości powierzchni użytkowej obiektu za wystarczający sposób potwierdzenia przynależności obiektu do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.