ILPP2/443-102/14-2/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni reprezentowanej przez Radcę Prawnego, przedstawione we wniosku z 23 stycznia 2014 r. (data wpływu do Biura KIP w Bielsku-Białej 28 stycznia 2014 r., do Biura KIP w Lesznie 3 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług - jest prawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku do towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest akcjonariuszem w spółce B. spółka komandytowo-akcyjna (dalej: Spółka lub Agent), która wykonuje czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego działając jako Agent na rzecz różnych towarzystw ubezpieczeniowych. Agent prowadzi działalność w oparciu o podpisaną umowę pośrednictwa z podmiotami oferującymi ochronę ubezpieczeniową (zwanymi dalej: Ubezpieczycielami). Wnioskodawca zarejestrował jednoosobową działalność gospodarczą i zawarł umowę ze Spółką polegającą na świadczeniu na jej rzecz usług pośrednictwa w zakresie oferowania produktów ubezpieczeniowych. Na podstawie powyższych umów oferowane są produkty Ubezpieczycieli (zwane dalej: Produktami), tj. ubezpieczenia majątkowe.

Wnioskodawca na podstawie umowy pośrednictwa (sub-pośrednictwa) zwartej z Agentem zobowiązany jest do aktywnego uczestniczenia w dystrybucji Produktów, poprzez podejmowanie czynności zmierzających do zawarcia umów pomiędzy klientami i Ubezpieczycielami (których reprezentuje Agent). W wykonaniu powyższej umowy Wnioskodawca będzie pośredniczył w dystrybucji produktów oferowanych przez Ubezpieczycieli oraz wykonywał szereg czynności na rzecz Agenta, poprzez podejmowanie w szczególności następujących czynności:

Wnioskodawca nie będzie zawierać umów w imieniu Ubezpieczycieli, umowy takie zawierać będzie Agent posiadający stosowne pełnomocnictwa. Wnioskodawca działał będzie na rzecz Agenta. Za swoje czynności, które będą wykonywane na podstawie umowy z Agentem, Zainteresowany będzie otrzymywać od niego wynagrodzenie w formie prowizji, zależnej od liczby wartości i charakteru zawartych. Należne wynagrodzenie zależy wprost od faktu zawarcia umowy pomiędzy Ubezpieczycielem (w imieniu którego działa Agent) a klientem. Z tytułu świadczonych usług Wnioskodawca nie będzie otrzymywał wynagrodzenia od klientów zawierających umowy z Ubezpieczycielami, ani od Ubezpieczycieli.

Nadmienić należy, że Wnioskodawca nie będzie także świadczył usług doradztwa, usług ściągania długów oraz usług w zakresie leasingu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opisane powyżej usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych świadczone na podstawie umowy na rzecz Agenta, będą zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług opisanego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi świadczone na podstawie umowy zawartej z Agentem będą zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Usługi te będą stanowić usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, które są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. W konsekwencji Wnioskodawca uprawniony będzie do wystawiania faktur ze stawką zwolnioną.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 oraz art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnione z podatku VAT są usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Zwolnienie stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 37, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej. Z analizy przepisów wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług głównych (usługi ubezpieczeniowe) wykonywanych przez ubezpieczycieli, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w udzielaniu tych usług. Wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania z nich jest rodzaj świadczonej usługi (cechy które ją rozróżniają), a cechy (status) podmiotu świadczącego te usługi nie mają dla kwestii podlegania pod to zwolnienie znaczenia.

Ustawodawca nie dokonał zawężenia stosowania powołanego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów np. agentów ubezpieczeniowych. Gdyby zwolnienie miało być wyłączone w stosunku do niektórych kategorii podmiotów (np. tzw. subagentów), ustawodawca wyraziłby to wprost w ustawie o podatku od towarów i usług. W konsekwencji należy uznać, że zakres powołanych zwolnień, w tym dotyczących pośrednictwa, powinien być na gruncie ustawy rozumiany szeroko. W ocenie Wnioskodawcy, pogląd o przedmiotowym, a nie podmiotowym charakterze zwolnienia potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), choć orzecznictwo skupia się na rozumieniu pojęcia "pośrednictwo finansowe" to z uwagi na fakt, iż charakter czynności pośrednictwa przy usługach finansowych i ubezpieczeniowych ma podobny charakter orzecznictwo to jest aktualne na gruncie niniejszej sprawy.

W wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania) TSUE stwierdził, że: "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana, przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". Oznacza to, że usługa ubezpieczeniowa i pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi. Z punktu widzenia powołanych przepisów istotne jest to, że ze zwolnienia będą korzystać usługi świadczone przez podmiot nie mający statusu, przykładowo ubezpieczyciela, jeżeli usługi wykonywane przez inne podmioty można uznać za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, pojęcie "pośrednictwa" należy rozumieć szeroko. Obejmuje ono podejmowanie wszelkich czynności faktycznych zmierzających lub sprzyjających zawarciu umowy na świadczenie usług ubezpieczeniowych. Następstwem działań podejmowanych przez pośrednika (sub-pośrednika) jest doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Ubezpieczycielem a ich klientem.

Zgodnie z definicją słownikową (http://sjp.pwn.pl/szukaj/pośrednictwo) przez pośrednictwo rozumie się działalność osoby trzeciej, mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy. W kontekście tej definicji, pośrednictwo w świadczeniu usług ubezpieczenia obejmowałoby działalność pośrednika, mającą na celu porozumienie się pomiędzy klientem a Ubezpieczycielem, skojarzenie tych kontrahentów w celu zawarcia przez nich umowy dotyczącej produktów ubezpieczeniowych.

Przywołać można również przepisy kodeksu cywilnego określające działalność pośredników w formie umowy agencyjnej. Zgodnie z art. 758 Kodeksu, przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy, albo do zawierania ich w jego imieniu. Jak wskazuje doktryna, umowa agencyjna należy do umów z zakresu pośrednictwa handlowego. Doktryna wyróżnia dwa rodzaje umowy agencyjnej: agencję pośredniczącą oraz agencję przedstawicielską i w związku z tym agenta - pośrednika oraz agenta - przedstawiciela (agenta-pełnomocnika). Agencja przedstawicielska charakteryzuje się tym, że agent jest umocowany do zawierania umów w imieniu zleceniodawcy. Natomiast agencja pośrednicząca polega na tym, że agent zobowiązuje się za wynagrodzeniem i w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do stałego pośredniczenia przy zawieraniu umów z klientami na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy: czynności agenta - pośrednika składające się na pośredniczenie obejmują przede wszystkim czynności, które poprzedzają zawarcie umowy i mają do zawarcia umowy doprowadzić. Zadaniem agenta jest podejmowanie na rzecz dającego zlecenie działań, które polegają na wyszukiwaniu klientów, kojarzeniu interesów stron; udzielaniu informacji o zasadach, na jakich dający zlecenie zawiera umowy z klientami, ewentualnie przedstawianiu próbek oferowanych przez niego towarów. Jego zadaniem jest również zachęcanie potencjalnych klientów do zawarcia umowy z dającym zlecenie, a także gromadzenie o nich informacji, ewentualnie sprawdzanie stanu ich spraw.

W ocenie Wnioskodawcy, w podobny sposób należy interpretować pojęcie pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczenia użyte w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy. Usługi pośrednictwa podlegające zwolnieniu od podatku na mocy powołanych przepisów, obejmują zarówno zawieranie umów w imieniu klientów, jak również aktywne poszukiwanie klientów mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy, nawet gdy pośrednik nie zawiera finalnie samej umowy w imieniu Ubezpieczyciela pomiędzy nim a klientem. W celu określenia istoty "pośrednictwa", poza odniesieniem się do umowy agencyjnej stypizowanej w kodeksie cywilnym, odwołać można się również posiłkowo do aktu określającego zasady wykonywania pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych, tj. do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Zgodnie z art. 2 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 1 ww. ustawy, pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia polegających na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również, na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych, przy czym zakres czynności agencyjnych zależy od treści konkretnej umowy. Zgodnie ze wskazaną ustawą, czynności agencyjne, nie muszą być wykonywane osobiście przez agenta nawet wówczas, kiedy jest on osobą fizyczną. Mogą być one wykonywane przez podmioty działające w imieniu i na rzecz agenta, przez tzw. pośredników agencyjnych, takich jak Wnioskodawca.

Prezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko potwierdza orzecznictwo TSUE m.in. w wyroku w sprawie C-453/05 (Volker Ludwig) TSUE stwierdził, że pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować m.in. wskazanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową. Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie powołanego wyroku, ze zwolnionym z podatku pośrednictwem mamy do czynienia również wtedy, gdy pośrednik wykonuje tylko niektóre czynności nakierunkowanie na zawarcie umowy o produkt ubezpieczeniowy. Zwolnienie ma zastosowanie także wtedy, gdy zadaniem pośrednika jest poszukiwanie klienta na usługę ubezpieczeniową, przekazanie mu ewentualnych informacji o usłudze i wskazanie okazji do zawarcia umowy o produkt ubezpieczeniowy. Warunkiem jest jednak to, aby działalność pośrednika nie ograniczała się do zobowiązania do wykonania części czynność faktycznych związanych z umową (czynności administracyjnych).

Przedstawiona powyżej argumentacja i rozumienie pojęcia "pośrednictwo" znajduje także potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych z upoważnienia Ministra Finansów przez Dyrektorów Izb Skarbowych. Dla przykładu przywołać należy Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 marca 2012 r. (nr IPPP1/443-1703/11-4/AS), z 7 sierpnia 2012 r. (nr IPPP1/443-427/12-2/PR).

Mając na uwadze przywołaną argumentację uznać należy, że opisane w stanie faktycznym usługi, są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług. Przemawia za tym fakt, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę mają na celu pozyskanie klientów poprzez przedstawienie im oferty Ubezpieczycieli, a w dalszej kolejności, doprowadzenie do zawarcia pomiędzy Ubezpieczycielem a klientem umowy dotyczącej usługi głównej - umowy ubezpieczenia majątkowego. Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w treści tej umowy. Ponadto, świadczenie usług nie ogranicza się do formalności administracyjnych (weryfikacja umów ubezpieczenia, naliczanie składek), czy biurowo-technicznych, a ma znacznie szerszy zakres - jego celem jest aktywne pozyskanie klienta, realizacja działań sprawczych, które na dalszych etapach procedury mają doprowadzić do skojarzenia stron umowy. Efekt aktywności jest także widoczny w wynagrodzeniu prowizyjnym, zależnym od liczby, wartości i charakteru zawartych umów o Produkt. Zwolnienie będzie miało zastosowanie do wszystkich czynności podejmowanych przez Wnioskodawcę, które stanowią jedną całość i nie powinny być sztucznie dzielone. Zwolnienie będzie miało zastosowanie, mimo iż nie istnieje bezpośrednia więź między Wnioskodawcą a stronami umowy dotyczącej usługi głównej.

Zainteresowany wnosi o potwierdzenie stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast według art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy - stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

I tak, według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy - zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy - zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepis ten stanowi odzwierciedlenie tez wynikających z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), odnoszącego się do kwestii możliwości zastosowania, w świetle przepisów ww. Dyrektywy, zwolnienia dla części składowej usługi ubezpieczeniowej lub finansowej wykonywanej przez podmiot trzeci.

W świetle art. 43 ust. 14 ustawy - przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Stosownie do treści art. 43 ust. 15 ustawy - zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcie używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L z 2006 r. Nr 347, poz. 1 z późn. zm.) - państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy odnotować na samym początku, że terminy używane do określenia zwolnień od podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties (1989) ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany (2002) ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich.

W związku z powyższym, tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Wskazać należy, że Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych, ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych. Natomiast, "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł, że: "(...) istotą transakcji ubezpieczeniowej jest, w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki" (wyroki w sprawach: C-8/01 Taksatorringen pkt 39, C-349/96 CPP pkt 17, C-240/99 Skandia pkt 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia, TSUE podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, że tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) Szóstej Dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07, pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien, TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

Z kolei, w sprawie C-453/05 TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Z uzasadnienia wyroku w sprawie CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2001 r., C-235/00), która to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych, Trybunał podjął się też próby konstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest zaś uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zarejestrował jednoosobową działalność gospodarczą i zawarł umowę ze Spółką (wykonuje ona czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego działając jako Agent na rzecz różnych towarzystw ubezpieczeniowych - Ubezpieczycieli) polegającą na świadczeniu na jej rzecz usług pośrednictwa w zakresie oferowania produktów ubezpieczeniowych (Produktów). Na podstawie powyższych umów oferowane są produkty Ubezpieczycieli, tj. ubezpieczenia majątkowe. Zainteresowany na podstawie umowy pośrednictwa (sub-pośrednictwa) zwartej z Agentem zobowiązany jest do aktywnego uczestniczenia w dystrybucji Produktów, poprzez podejmowanie czynności zmierzających do zawarcia umów pomiędzy klientami i Ubezpieczycielami (których reprezentuje Agent). W wykonaniu powyższej umowy Wnioskodawca będzie pośredniczył w dystrybucji produktów oferowanych przez Ubezpieczycieli oraz wykonywał szereg czynności na rzecz Agenta, poprzez podejmowanie w szczególności następujących czynności:

Wnioskodawca nie będzie zawierać umów w imieniu Ubezpieczycieli, umowy takie zawierać będzie Agent posiadający stosowne pełnomocnictwa. Wnioskodawca działał będzie na rzecz Agenta. Za swoje czynności, które będą wykonywane na podstawie umowy z Agentem, Zainteresowany będzie otrzymywać od niego wynagrodzenie w formie prowizji, zależnej od liczby wartości i charakteru zawartych. Należne wynagrodzenie zależy wprost od faktu zawarcia umowy pomiędzy Ubezpieczycielem (w imieniu którego działa Agent) a klientem. Z tytułu świadczonych usług Wnioskodawca nie będzie otrzymywał wynagrodzenia od klientów zawierających umowy z Ubezpieczycielami, ani od Ubezpieczycieli. Zainteresowany nie będzie także świadczył usług doradztwa, usług ściągania długów oraz usług w zakresie leasingu.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz orzecznictwo TSUE stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie wykonuje czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. W przedmiotowej sprawie Zainteresowany nie występuje w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Zauważyć należy, że "czynność ubezpieczeniowa", w każdym wypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisanej sytuacji wynika, że między Wnioskodawcą a klientami nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Zainteresowany nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będące przedmiotem wniosku, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, że prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Wskazać należy, że czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego dotyczą czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie). Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego to usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Mając na uwadze opis sprawy, a także obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że Zainteresowany wykonuje czynności pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Przy czym wskazać należy, że bez znaczenia jest fakt, że ww. czynności Wnioskodawca wykonuje na rzecz innego agenta, ponieważ zakres wykonywanych czynności i ich klasyfikacja się nie zmieni - nadal wykonuje usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Powyższe wynika z faktu, że w świetle przedstawionych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwolnione od podatku VAT może być jedynie pośredniczenie cechujące się wskazywaniem stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy ubezpieczenia, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.

Wobec powyższego, przedmiotowe usługi świadczone przez Wnioskodawcę korzystają ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Tutejszy Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie faktycznym, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.