ILPP2/443-1019/11-4/AKr

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2011 r. (data wpływu 1 lipca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 września 2011 r. (data wpływu 3 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 3 października 2011 r. o wskazanie usług będących przedmiotem zapytania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

"A" S.A (dalej Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność w zakresie oddawania towarów (w szczególności pojazdów) w odpłatne użytkowanie na podstawie umów leasingu.

Spółka zawarła z wybranymi zakładami ubezpieczeń (dalej: Zakłady Ubezpieczeń) umowy generalne mające charakter umów ubezpieczenia grupowego (ubezpieczenia na cudzy rachunek), których przedmiotem jest udzielenie przez Zakład Ubezpieczeń ochrony ubezpieczeniowej klientom Wnioskodawcy (dalej Umowy Generalne). Zakres powyższych ubezpieczeń obejmuje m.in.:

We wszystkich powyższych umowach ubezpieczenia Spółka działa jako ubezpieczający.

Przedmiotem Umów Generalnych jest ochrona interesów klientów Spółki (ubezpieczonych). Objęcie ochroną klientów Spółki następuje na zasadach właściwych dla umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, tj. poprzez złożenie przez klienta deklaracji przystąpienia do ubezpieczenia grupowego i wskazanie klienta przez Spółkę Zakładowi Ubezpieczeń jako ubezpieczonego w ramach Umowy Generalnej. Ciężar składki ubezpieczeniowej jest przy tym ostatecznie każdorazowo ponoszony przez leasingobiorcę.

Przystąpienie do wskazanych ubezpieczeń przez klienta Spółki jest zasadniczo fakultatywne, tj. nie jest warunkiem koniecznym dla zawarcia umowy leasingu ze Spółką.

Umowy Generalne pomiędzy Spółką a Zakładami Ubezpieczeń zawierane są przy udziale "B" Sp. z o.o., spółki mającej status agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym; Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1154, z późn. zm. (dalej: Agent Ubezpieczeniowy). Agent Ubezpieczeniowy - stosownie do postanowień Umów Generalnych - świadczy usługi agencyjne (usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego) związane z zawarciem i wykonaniem Umów Generalnych poprzez podejmowanie czynności faktycznych lub prawnych w imieniu lub na rzecz Zakładów Ubezpieczeń.

Jednocześnie, Spółka zawarła umowę o współpracy z Agentem Ubezpieczeniowym. Na mocy tej umowy, Spółka - występująca w ramach Umów Generalnych jako ubezpieczający - wykonuje na rzecz Agenta Ubezpieczeniowego usługi (zwane dalej łącznie: Usługami), obejmujące następujące czynności:

Wskazane czynności są fizycznie wykonywane przez pracowników Spółki lub współpracujących ze spółką doradców leasingowych (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą świadczące usługi na rzecz Spółki, zwane dalej: doradcami leasingowymi).

W zamian za wykonywanie powyższych Usług, Spółka otrzymuje od Agenta Ubezpieczeniowego comiesięczne wynagrodzenie. Wynagrodzenie to kalkulowane jest jako określony procent zainkasowanej składki albo jako określona kwota pieniężna za przystąpienie klienta do ubezpieczenia i odnowienia przez klienta ubezpieczenia w zakresie ochrony ubezpieczeniowej wskazanej w Umowach Generalnych.

W uzupełnieniu do wniosku Spółka przedmiotem zapytania są usługi świadczone przez Spółkę - występującą w roli ubezpieczonego w ramach zawieranych przez nią umów ubezpieczenia grupowego (tj. umów ubezpieczenia zawieranych na cudzy rachunek) - na rzecz Agenta Ubezpieczeniowego. Usługi te obejmują następujące czynności:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym świadczone przez Wnioskodawcę Usługi, związane z zawieranymi przez Spółkę umowami ubezpieczenia grupowego (tj. umowami ubezpieczenia zawieranymi na cudzy rachunek), korzystają ze zwolnienia od podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez Spółkę Usługi - związane z zawartymi przez Spółkę umowami ubezpieczenia grupowego - korzystają ze zwolnienia od podatku VAT.

Wskazane Usługi stanowią bowiem usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, zwolnione od podatku VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT. Wniosek taki wynika z następujących okoliczności:

Poniżej Spółka przedstawia rozwinięcie swojej argumentacji.

Uwagi ogólne.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnione z VAT są usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Wskazany przepis stanowi implementację do polskich przepisów o VAT art. 135 ust 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa VAT), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z VAT transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych oraz agentów ubezpieczeniowych.

Należy wskazać, iż zarówno ustawa o VAT, jak też Dyrektywa VAT nie wyjaśniają pojęcia "usługi świadczonej przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek".

Dlatego też, w celu właściwego określenia czynności, które podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, konieczne jest zdefiniowanie wskazanego pojęcia. W tym celu należy odwołać się w szczególności do:

* przepisów k.c. oraz

* orzecznictwa TSUE dotyczącego usług ubezpieczeniowych świadczonych w ramach ubezpieczenia grupowego.

Analiza w tym zakresie wskazuje, iż dla uznania czynności za usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek spełnione powinny zostać następujące warunki:

W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku spełnione są wszystkie wskazane warunki.

Poniżej Spółka przedstawia szczegółową argumentację w tym zakresie.

Ad. 1 (charakter umowy).

Podstawą dla zawierania umów ubezpieczenia grupowego (na cudzy rachunek) - na gruncie polskich przepisów prawa cywilnego - jest art. 808 k.c. Stosownie do brzmienia art. 808 § 1 k.c. ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia.

Przepisy k.c. nie regulują szczegółowo umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, niemniej - jak podkreśla się w doktrynie prawa cywilnego (tak np. Z. Gawlik, A. Janiak, A. Kidyba, K. Kopaczyńska Pieczniak, G. Kozieł, E. Niezbecka, T. Sokołowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III Zobowiązania - część szczególna, LEX, 2010) - w przypadku ubezpieczeń na cudzy rachunek ubezpieczający ubezpiecza cudzy interes majątkowy lub cudze życie, działając jednak we własnym imieniu. Osoba trzecia, na której rzecz zawarto umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek, nazywana jest ubezpieczonym. Jest to osoba, na której rzecz zawarto umowę ubezpieczenia majątkowego, oraz osoba, której życia i zdrowia dotyczy ubezpieczenie.

Przekładając powyższe na sytuację Spółki, należy stwierdzić, iż konstrukcja zawieranych przez Spółkę Umów Generalnych z Zakładami Ubezpieczeń zakłada, iż:

* Spółka zawierając umowę ubezpieczenia grupowego działa we własnym imieniu (a nie np. jako przedstawiciel I pełnomocnik ubezpieczonego);

* przedmiotem ubezpieczenia z tytułu umów ubezpieczenia grupowego jest interes majątkowy albo życie osób trzecich, tj. klientów Spółki (ubezpieczonych).

Dlatego też, należy uznać, iż Umowy Generalne stanowią - na gruncie przepisów prawa cywilnego - umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek. W konsekwencji, spełniony jest pierwszy z warunków koniecznych do uznania wykonywanych przez Spółkę Usług za usługi świadczone w związku z umowami ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Ad. 2 (warunek podmiotowy).

Jak wynika z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnieniem z VAT objęte są usługi świadczone w zakresie zawieranych przez ubezpieczającego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Stosownie więc do brzmienia wskazanego przepisu, ze zwolnienia z VAT korzystają wyłącznie te z usług świadczonych w zakresie umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, które świadczone są przez podmiot występujący w ramach tych umów jako ubezpieczający. Z uregulowania tego wynika jednoznacznie, iż - oprócz usług świadczonych przez ubezpieczycieli (tj. zakłady ubezpieczeń) - ze zwolnienia od VAT korzystają również usługi świadczone przez podmiot mający status ubezpieczającego. Zgodnie z przepisami k.c. natomiast ubezpieczającym jest strona, która zawiera z ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Traktowanie na gruncie podatku VAT usług świadczonych przez podmiot występujący - w ramach danego stosunku ubezpieczenia - jako ubezpieczający (a nie ubezpieczyciel) było także przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez TSUE, okoliczność, iż dany podmiot nie ma statusu ubezpieczyciela - lecz występuje jako ubezpieczający - nie pozbawia go prawa do zwolnienia z VAT w odniesieniu do usług świadczonych w ramach ubezpieczenia grupowego. Przykładowo, w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 (Card Protection Plan), TSUE podkreślił, że pojęcie czynności ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych należy interpretować w ten sposób, że "wykonuje czynność ubezpieczeniową w rozumieniu tego przepisu podatnik, który nie ma statusu ubezpieczyciela i w ramach ubezpieczenia grupowego, w którym jest podmiotem zawierającym umowę ubezpieczenia, dostarcza swoim klientom - ubezpieczonym, ochronę ubezpieczeniową w imieniu ubezpieczyciela, który ponosi z tego tytułu ryzyko". Podobne stanowisko wyraził TSUE w wyroku z dnia 7 grudnia 2006 r. w sprawie C-13/06 (Komisja v. Grecja), w którym również wskazał, iż pojęcie "transakcja ubezpieczeniowa" obejmuje również przyznanie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który wprawdzie sam nie jest zakładem ubezpieczeń, ale który w ramach ubezpieczenia grupowego zapewnia swoim klientom taką ochronę, korzystając z usług zakładu ubezpieczeń, który przejmuje ubezpieczone ryzyko.

Przekładając powyższe na sytuację Spółki należy stwierdzić, iż spełniony jest warunek podmiotowy do uznania świadczonych przez Spółkę Usług za usługi świadczone przez ubezpieczającego w związku z umowami ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Ad. 3 (warunek przedmiotowy).

Jak wynika z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnieniem z VAT objęte są tylko te usługi ubezpieczającego, które świadczone są w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek

Należy podkreślić, iż obowiązujące przepisy ustawy o VAT nie precyzują znaczenia pojęcia "zakresu" na potrzeby stosowania wskazanego artykułu. W związku z powyższym - stosownie do ogólnych zasad interpretowania tekstów prawnych - należy w pierwszej kolejności odwołać się do słownikowej definicji tego pojęcia.

Zgodnie z definicją wskazaną w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego (http://sp.pwn.pl/) - pojęcie "zakres należy rozumieć jako granica zasięgu jakiegoś zjawiska, działania, faktu".

W świetle powyższej definicji, ze zwolnienia od VAT na mocy omawianego przepisu korzystać będą takie usługi świadczone przez ubezpieczającego, które pozostają w granicach zasięgu zawartej przez niego umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (innymi słowy - są powiązane z tą umową lub jej realizacją).

Przekładając powyższe na sytuację Spółki należy stwierdzić, iż świadczone przez Spółkę Usługi pozostają bezpośrednio w granicach zasięgu zawartych przez nią umów ubezpieczenia grupowego (w ramach których Spółka występuje jako ubezpieczający). Usługi te są bowiem nakierowane na realizację umów ubezpieczenia - m.in. poprzez "przyłączanie" do nich nowych ubezpieczonych, przekazywanie odpowiednich informacji i wyjaśnień związanych z ubezpieczeniem oraz wypełnianiem innych obowiązków związanych z tymi umowami.

Tym samym, należy wskazać, iż spełniony jest trzeci z warunków koniecznych do uznania świadczonych przez Spółkę Usług za usługi świadczone przez ubezpieczającego w związku z umowami ubezpieczenia na cudzy rachunek, tj. warunek przedmiotowy.

Reasumując, w stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku należy uznać, iż Usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Agenta Ubezpieczeniowego w ramach umowy o współpracę w związku z zawartymi Umowami Generalnymi korzystają ze zwolnienia z VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Spółka wskazała, iż jej stanowisko znajduje potwierdzenie na gruncie interpretacji prawa podatkowego (wydanych już na gruncie znowelizowanych przepisów o VAT, obowiązujących od dnia 1 stycznia 2011 r.). Przykładowo, analogiczny pogląd - dotyczący korzystania ze zwolnienia od VAT usług świadczonych przez ubezpieczającego w związku z zawartą przez niego umową ubezpieczenia grupowego - został wyrażony w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 kwietnia 2011 r. (sygn. ILPP1/443-165/11-2/MS).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5., wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347.1 z późn. zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału zwolnienia, o których mowa w art. 13 VI Dyrektywy, stanowią autonomiczne pojęcia prawa Unii, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich (wyrok z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie C-540/09 Skandinaviska Enskilda Banken, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).

Należy odnotować na samym początku, że terminy używane do określenia zwolnień od podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties (1989) ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany (2002) ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich.

W związku z powyższym, tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Natomiast, "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł jednak, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) Szóstej Dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka prowadzi działalność w zakresie oddawania towarów (w szczególności pojazdów) w odpłatne użytkowanie na podstawie umów leasingu. Wnioskodawca zawarł umowę o współpracy z Agentem Ubezpieczeniowym, na mocy której Spółka wykonuje na rzecz Agenta Ubezpieczeniowego usługi obejmujące: informowanie klientów o dostępnych pakietach ubezpieczenia; wykonywanie czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia poprzez przedstawianie klientom szczegółowych warunków oferty ubezpieczenia, zbieranie informacji o przedmiocie ubezpieczenia, pomoc w wypełnianiu formularzy ubezpieczenia i przekazywanie ich Agentowi Ubezpieczeniowemu; wykonywanie czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia poprzez kompletowanie gotowych dokumentów ubezpieczenia - polisy oraz wydawanie ich klientom; uczestniczenie w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia poprzez kalkulowanie informowanie klientów o wysokości należnej składki ubezpieczeniowej, informowanie klientów o zakresie oraz przebiegu ubezpieczenia, udostępnianie stosownych dokumentów niezbędnych do wykonywania obowiązków związanych z obsługą ubezpieczeniową, pomoc przy likwidacji szkód.

Wskazane czynności są fizycznie wykonywane przez pracowników Spółki lub współpracujących ze spółką doradców leasingowych (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą świadczące usługi na rzecz Spółki, zwane dalej: doradcami leasingowymi).

W zamian za wykonywanie powyższych Usług, Spółka otrzymuje od Agenta Ubezpieczeniowego comiesięczne wynagrodzenie. Wynagrodzenie to kalkulowane jest jako określony procent zainkasowanej składki albo jako określona kwota pieniężna za przystąpienie klienta do ubezpieczenia i odnowienia przez klienta ubezpieczenia w zakresie ochrony ubezpieczeniowej wskazanej w Umowach Generalnych.

Biorąc pod uwagę powyższe, czynności wykonywane przez Spółkę na rzecz agenta ubezpieczeniowego będące przedmiotem wniosku, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

Z kolei, w sprawie C-453/05 TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Jak wskazała Spółka, zawarła ona umowę z agentem ubezpieczeniowym na stałe świadczenie usług pozyskiwania klientów Zakładów Ubezpieczeń poprzez informowanie ich o dostępnych pakietach ubezpieczenia, wykonywania czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia poprzez przedstawianie klientom szczegółowych warunków oferty ubezpieczenia, zbieranie informacji o przedmiocie ubezpieczenia, pomoc w wypełnianiu formularzy ubezpieczenia i przekazywanie ich Agentowi Ubezpieczeniowemu, wykonywania czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia poprzez kompletowanie gotowych dokumentów ubezpieczenia - polisy oraz wydawanie ich klientom oraz uczestniczenia w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia poprzez kalkulowanie i informowanie klientów o wysokości należnej składki ubezpieczeniowej, informowanie klientów o zakresie oraz przebiegu ubezpieczenia, udostępnianie stosownych dokumentów niezbędnych do wykonywania obowiązków związanych z obsługą ubezpieczeniową, pomoc przy likwidacji szkód.

W konsekwencji, świadczenia na rzecz agenta ubezpieczeniowego nie będą stanowić pośrednictwa ubezpieczeniowego, lecz po prostu wykonanie niektórych czynności tej firmy zleconych innej osobie. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą w rezultacie rozumiane jako forma współpracy polegająca na wspieraniu agenta ubezpieczeniowego za wynagrodzeniem w wykonywaniu należącej do niej działalności, bez wchodzenia w stosunki umowne z ubezpieczonymi.

W związku z tym, czynności wykonywane na rzecz agenta ubezpieczeniowego będące przedmiotem wniosku, nie stanowią również usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach umowy zawartej z agentem ubezpieczeniowym nie można także uznać za usługę stanowiącą element usługi ubezpieczeniowej lub reasekuracyjnej bądź też usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, która sama stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia tych usług. Bowiem, charakter tych czynności wskazuje, iż są one co prawda związane z działalnością gospodarczą agenta, jednakże nie można ich uznać za usługę stanowiącą element usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, niezbędną do jej świadczenia. Zatem czynności te nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy.

W tym miejscu przytoczyć należy wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2000 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs Excise przeciw CSC Financial Services Ltd, w którym wskazano, iż sam fakt, iż jakiś element składowy jest niezbędny do dokonania transakcji zwolnionej z podatku, nie gwarantuje, iż usługa, która ten element składowy zawiera, jest sama w sobie zwolniona z opodatkowania.

Ponadto wskazać należy, iż problem tzw. usług "back office" był przedmiotem wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 3 marca 2005 r. w sprawie Staatssecretaris van Financiën przeciwko Arthur Andersen Co. Accountants c.s. (C-472/03). W wyroku tym TSUE stwierdził, iż Artykuł 13 część B lit. a) Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że czynności "back office", polegające na wykonywaniu za wynagrodzeniem usług na rzecz zakładu ubezpieczeniowego, nie stanowią usług pokrewnych czynnościom ubezpieczeniowym dokonywanym przez brokera bądź pośrednika ubezpieczeniowego w rozumieniu tego przepisu. Usługi świadczone przez ACMC na rzecz UL (zakładu ubezpieczeniowego przyp. Tut. Organu) muszą być w rezultacie rozumiane jako forma współpracy polegająca na wspieraniu UL za wynagrodzeniem w wykonywaniu należącej do niej działalności, bez wchodzenia w stosunki umowne z ubezpieczonymi.

Reasumując, przedmiotowe czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie zawartej umowy z agentem/brokerem ubezpieczeniowym, związane z zawieranymi przez Spółkę umowami ubezpieczenia grupowego, tj. umowami ubezpieczenia zawieranymi na cudzy rachunek, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 i ust. 13 ustawy.

Stawką właściwą dla opodatkowania przedmiotowych czynności wykonywanych na rzecz agenta/brokera ubezpieczeniowego jest podstawowa stawka podatku, od dnia 1 stycznia 2011 r. w wysokości 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.