ILPP2/443-101/14-2/AD

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 4 kwietnia 2014 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP2/443-101/14-2/AD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, reprezentowanej przez Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku sygnowanym datą 21 stycznia 2014 r. (data wpływu 3 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego oraz prawa do korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy w przypadku błędnego oznaczenia nabywcy (w tym numeru NIP) na fakturze (pytania oznaczone we wniosku nr 1, 2 i 4) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego oraz prawa do korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy w przypadku błędnego oznaczenia nabywcy (w tym numeru NIP) na fakturze (pytania oznaczone we wniosku nr 1, 2 i 4).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej również: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT od 2000 r. i posiada własny numer NIP. Do 2000 r. zarejestrowanym podatnikiem VAT był Urząd Miejski (dalej: Urząd). W 2000 r. Urząd został wykreślony z rejestru podatników VAT.

W chwili obecnej Urząd nadal posiada odrębny NIP, bowiem jest on płatnikiem podatku dochodowego od dokonywanych wypłat ze stosunku pracy zatrudnionych pracowników samorządowych. Wynika to z zapisów ustawy o pracownikach samorządowych z dnia 21 listopada 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1458), która stanowi, że pracownicy samorządowi są zatrudniani nie w gminach, lecz w urzędach gminy.

Zasadniczo, od momentu rejestracji Gminy jako czynnego podatnika VAT, faktury zakupowe wystawiane były/są na Gminę, jednakże zdarzały się w przeszłości i zdarzają się nadal sytuacje, kiedy faktury zakupowe wystawiane były/są na Urząd, z jednoczesnym wskazaniem NIP Urzędu (wynika to m.in. z treści zawartych umów, które jako odbiorcę towarów i usług wskazują Urząd).

Podatek VAT wynikający ze wskazanych faktur, mimo że zakup towarów i usług był związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych, nie był dotychczas przez Gminę odliczany.

Biorąc pod uwagę powyższe, Gmina rozważa następujące możliwości:

1. Bieżące odliczanie podatku naliczonego - odliczania w bieżących deklaracjach podatku naliczonego od zakupów udokumentowanych na wskazanych powyżej fakturach, w sytuacji, gdy Gmina nie posiada faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących (o ile faktury dokumentują zakup towarów i usług wykorzystywanych przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych);

2. Korekty deklaracji Gminy - dokonania korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy, poprzez korektę deklaracji podatkowych złożonych przez Gminę, a tym samym odliczenia podatku naliczonego od zakupów udokumentowanych na wskazanych powyżej fakturach otrzymanych w przeszłości w sytuacji, gdy Gmina nie posiada faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących (o ile faktury były związane z zakupem towarów i usług wykorzystywanych przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych);

3. Korekta wieloletnia - dokonania przez Gminę tzw. korekty wieloletniej (w okresie 5-letnim lub 10-letnim zgodnie z brzmieniem art. 91 ustawy o VAT) w przypadku, gdy nabyte towary i usługi udokumentowane wskazanymi powyżej fakturami nie były pierwotnie wykorzystywane do wykonywania czynności dających prawo do odliczenia VAT, a prawo to zmieni się (w związku z rozpoczęciem przez Gminę wykorzystywania tych towarów i/lub usług do czynności opodatkowanych VAT w Gminie).

Powyższe możliwości rozliczeń w zakresie VAT przez Gminę mogą również dotyczyć sytuacji, gdy nabycie towarów lub usług może być również udokumentowane fakturami VAT wskazującymi:

* Urząd jako nabywcę przy jednoczesnym wskazaniu NIP Gminy,

* Gminę jako nabywcę, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Urzędu.

W świetle powyższego stanu faktycznego, Gmina chciałaby uzyskać potwierdzenie odnośnie poprawności przeprowadzenia wskazanych powyżej rozliczeń z tytułu VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w sytuacji, gdy Gmina posiada faktury wystawione na Urząd i nie posiada do tych faktur wystawionych przez sprzedającego faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących, Gmina ma prawo do odliczenia w bieżących deklaracjach podatku naliczonego z faktur wystawionych na Urząd (tekst jedn.: Urząd jako nabywca), o ile faktury te dokumentują zakup towarów i usług związanych z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych.

2. Czy w sytuacji, gdy Gmina posiada faktury wystawione na Urząd i nie posiada do tych faktur wystawionych przez sprzedającego faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących, Gmina ma prawo do dokonania korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, poprzez korektę deklaracji podatkowych złożonych przez Gminę i odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na Urząd (tekst jedn.: Urząd jako nabywca), o ile faktury te dokumentują zakup towarów i usług związanych z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych.

3. Czy w przypadku udzielenia pozytywnej odpowiedzi na pytania 1 i 2, wskazane w tych pytaniach rozwiązania będą możliwe także w sytuacjach, gdy na fakturach wskazano:

* Urząd jako nabywcę, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Gminy,

* Gminę jako nabywcę, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Urzędu.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w sytuacji, gdy Gmina posiada faktury wystawione na Urząd i nie posiada do tych faktur wystawionych przez sprzedającego faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących, Gmina ma prawo do odliczenia w bieżących deklaracjach podatku naliczonego z faktur wystawionych na Urząd (tekst jedn.: Urząd jako nabywca), o ile faktury te będą dokumentowały zakup towarów i usług związanych z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych.

Ad. 2

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że gdy Gmina posiada faktury wystawione na Urząd i nie posiada do tych faktur wystawionych przez sprzedającego faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących, Gmina ma prawo do dokonania korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, poprzez korektę deklaracji podatkowych złożonych przez Gminę i odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na Urząd (tekst jedn.: Urząd jako nabywca), o ile faktury te dokumentują zakup towarów i usług związanych z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych.

Ad. 3

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wskazane w pytaniach 1 i 2 rozwiązania będą możliwe także w sytuacjach, gdy na fakturach wskazano:

* Urząd jako nabywcę, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Gminy,

* Gminę jako nabywcę, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Urzędu.

UZASADNIENIE

Pytania 1-2

Prawo do odliczenia z faktur wystawionych na Urząd, w tym poprzez korektę deklaracji.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 raz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Należy również wskazać, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Gmina wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność swoje zadania publiczne, a także zawiera umowy cywilnoprawne. Posiada osobowość prawną i zdolność do działania we własnym imieniu, co wynika z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).

Gmina nie ma własnych struktur organizacyjnych. Nałożone na nią zadania - w myśl art. 33 ustawy o samorządzie gminnym - wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy, który jest jej aparatem pomocniczym. Zatem zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma wyłącznie gmina, nie zaś urząd jako jej aparat pomocniczy.

Nie występuje zatem odrębna od podmiotowości Gminy podmiotowość Urzędu, a tym samym zakupy formalnie poczynione przez Urząd są de facto dokonywane przez Gminę, która jest jedynym właściwym podatnikiem podatku VAT i ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od tych zakupów (po spełnieniu ustawowych warunków).

Zatem Gminie, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawianych na Urząd, nawet jeżeli nie posiada faktury korygującej/nie wystawiła noty korygującej.

Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 8 marca 2013 r., sygn. IBPP4/443-552/12/BP, w której organ podatkowy uznał, że:

* "z powołanych przepisów jednoznacznie wynika, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gmin podmiotowość urzędu gminy. Gmina i Urząd Gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty.

* Wobec powyższego stwierdzić należy, iż w sytuacji jeżeli faktury są wystawione na Urząd Gminy, który jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań Gminy - Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur błędnie wystawionych pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

* Nadmienia się, iż w przypadku udokumentowania zakupu fakturą VAT zawierającą błędne oznaczenie nabywcy, zasadnym jest co do zasady skorygowanie tego błędu, co jednak nie uniemożliwia dokonania odliczenia podatku naliczonego na zasadach i w terminach wskazanych przepisami prawa. W przepisie art. 88 nie wskazano bowiem, że takie nieprawidłowości stanowią o braku prawa do odliczenia".

Gmina ma również prawo do dokonania korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, zgodnie z którym, gdy podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina ma zatem prawo do dokonania korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustaw VAT, poprzez korektę deklaracji podatkowych złożonych przez Gminę i odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych w przeszłości na Urząd (tekst jedn.: odliczenia w okresie 5 lat, który wskazywany jest w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT).

Stanowisko to znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 sierpnia 2010 r., sygn. ILPP2/443-932/10-2/MR, w której organ podatkowy uznał, że: "biorąc pod uwagę wykładnię celowościową przedstawionych norm prawnych należy stwierdzić, że pomimo niewłaściwej rejestracji w podatku od towarów i usług przez Urząd Miejski, zdaniem tut. Organu - w tej konkretnej sytuacji - Miasto będzie mogło dokonać odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych na Urząd Miejski. W przypadku, gdy nie skorzystano z prawa do odliczenia w miesiącach, w których otrzymano faktury lub w następnych okresach rozliczeniowych, a faktury VAT dokumentowały nabycie towarów lub usług przez Urząd Miejski jako podatnika VAT czynnego, Wnioskodawca (Miasto) będzie mógł to uczynić poprzez złożenie korekt deklaracji podatkowych na zasadach określonych w art. 86 ust. 13 ustawy".

Pytanie 3

Zdaniem Wnioskodawcy, uznanie, że zakupy formalnie poczynione przez Urząd są de facto dokonywane przez Gminę, która jest jedynym właściwym podatnikiem podatku VAT, i wskazanie, że prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym:

* Gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na Urząd,

* Gmina ma prawo do dokonania korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, poprzez korektę deklaracji podatkowych złożonych przez Gminę i odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na Urząd,

- nawet w sytuacji, gdy Gmina nie ma faktur korygujących/nie wystawiła noty korygującej, pozwala na przyjęcie, że tożsama sytuacja występuje również w odniesieniu do faktur:

* wskazujących jako nabywcę Urząd przy jednoczesnym wskazaniu NIP Gminy,

* wskazujących jako nabywcę Gminę, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Urzędu.

Gmina stoi na stanowisku, że we wskazanych powyżej sytuacjach, biorąc pod uwagę brak odrębnej podmiotowości Gminy i Urzędu, również nie ulega wątpliwości, że zakupów udokumentowanych wystawionymi w ten sposób fakturami dokonuje Gmina i to ona, jako jedyny właściwy podatnik podatku VAT, ma w związku z tym prawo do odliczenia/korekty podatku naliczonego (przy spełnieniu warunków wynikających z ustawy o VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy - w brzmieniu od dnia 1 stycznia 2014 r. - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.

nabycia towarów i usług,

b.

dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z treści powyższego przepisu wynika, że odliczenie podatku naliczonego przysługuje tylko zarejestrowanym, czynnym podatnikom podatku od towarów i usług, jeżeli nabyte towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym, tzn. czynnościom, które generują podatek należny. Natomiast prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie przysługuje m.in. przy nabyciu towarów i usług:

1.

wykorzystywanych do czynności nie objętych zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (tzn. niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem);

2.

wykorzystywanych do czynności wprawdzie podlegających zakresowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak na podstawie przepisów szczególnych zwolnionych od tego podatku.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, str. 1 z późn. zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie TSUE.

Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, zaś jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.

Na mocy art. 86 ust. 10 ustawy - w brzmieniu od dnia 1 stycznia 2014 r. - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy, w brzmieniu od dnia 1 stycznia 2014 r. - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Jak stanowi art. 86 ust. 11 ustawy, w brzmieniu od dnia 1 stycznia 2014 r. - jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Na podstawie art. 86 ust. 13 ustawy, w brzmieniu od dnia 1 stycznia 2014 r. - jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Należy również wskazać, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy - w brzmieniu od dnia 1 stycznia 2014 r. - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

W tym miejscu wskazać należy, że art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35) uchylono wraz z dniem 1 stycznia 2014 r. - art. 29 ustawy.

Jednocześnie pkt 24 cytowanego wyżej przepisu dodano (po uchylonym art. 29 ustawy) art. 29a ustawy podatku od towarów i usług, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy (obowiązującego od 1 stycznia 2014 r.), podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy (obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.), w myśl którego, podstawa opodatkowania obejmuje:

1.

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2.

koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy (obowiązujący od 1 stycznia 2014 r.), podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1.

stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2.

udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3.

otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

W oparciu o art. 29a ust. 10 ustawy (obowiązujący od 1 stycznia 2014 r.), podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

1.

kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2.

wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3.

zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4.

wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Na mocy art. 29a ust. 13 ustawy (obowiązującego od 1 stycznia 2014 r.), w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Zgodnie z art. 29a ust. 14 ustawy (obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.), przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

W świetle art. 29a ust. 15 ustawy (obowiązującego od 1 stycznia 2014 r.), warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę nie stosuje się w przypadku:

1.

eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;

2.

dostawy towarów i świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju;

3.

sprzedaży: energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 140 -153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy;

4.

gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.

Stosownie do 29a ust. 16 ustawy (obowiązującego od 1 stycznia 2014 r.), w przypadku, o którym mowa w ust. 15 pkt 4, obniżenie podstawy opodatkowania następuje nie wcześniej niż w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym zostały łącznie spełnione przesłanki określone w ust. 15 pkt 4.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 1 pkt 49 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, z dniem 1 stycznia 2014 r. uchylony został również przepis art. 106 ustawy i wprowadzone zostały przepisy dotyczące fakturowania w dodawanych art. 106a-106q ustawy.

Wprowadzane przepisy określają zasady ogólne wystawiania faktur, podmioty zobowiązane do ich wystawienia, a także przedmiot oraz zawartość faktury. Określają również możliwość wystawiania faktur uproszczonych i faktur zbiorczych, jak również sformułowano przypadki wystawiania faktur na żądanie. Ponadto uregulowano termin wystawienia faktury oraz obowiązek wystawienia i przekazania określonej liczy egzemplarzy.

Zakresem przedmiotowej regulacji objęto również zasady wystawiania faktur korygujących i duplikatów faktur, a także zasady i terminy przechowywania faktur oraz tryb udostępniania tych dokumentów właściwym organom.

W znacznej mierze regulacje zawarte w art. 106a-106q ustawy są odzwierciedleniem rozwiązań przyjętych w rozporządzeniach Ministra Finansów: z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia do podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.) oraz z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasady ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1528), jak również uwzględniają brzmienie przepisów uchylonego art. 106 ustawy VAT.

Jak stanowi art. 106a ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2014 r., przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1.

sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;

2.

dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

a.

państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,

b.

państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2014 r., stanowi, że podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

W świetle art. 106b ust. 3 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1.

czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,

2.

sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., faktura powinna zawierać:

1.

datę wystawienia;

2.

kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3.

imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4.

numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5.

numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6.

datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7.

nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8.

miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9.

cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10.

kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11.

wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12.

stawkę podatku;

13.

sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14.

kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15.

kwotę należności ogółem (...).

Zgodnie z art. 106g ust. 1 ustawy, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8 (art. 106i ust. 1 ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2014 r.).

Na mocy art. 106j ust. 1 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1.

udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,

2.

udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1;

3.

dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4.

dokonano zwrotu całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5.

podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

W świetle art. 106j ust. 2 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., faktura korygująca powinna zawierać:

1.

wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA" albo wyraz "KOREKTA";

2.

numer kolejny oraz datę jej wystawienia;

3.

dane zawarte na fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a.

określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,

b.

nazwę (rodzaj) towaru lub i usługi objętych korektą;

4.

przyczynę korekty;

5.

jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;

6.

w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.

Przepis art. 106j ust. 3 ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2014 r., stanowi, że w przypadku gdy podatnik udziela upustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonywanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie, faktura korygująca, o której mowa w ust. 2:

1.

powinna zawierać dodatkowo wskazanie okresu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka;

2.

może nie zawierać danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 5 i 6 oraz nazwy (rodzaju) towaru lub usługi objętych korektą.

Według art. 106k ust. 1 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15, może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą.

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu, faktura, o której mowa w ust. 1, wymaga akceptacji wystawcy faktury.

Na podstawie art. 106k ust. 3 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., faktura, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:

1.

wyrazy "NOTA KORYGUJĄCA";

2.

numer kolejny i datę jej wystawienia;

3.

imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy i numer za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, a także numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej;

4.

dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura, o której mowa w ust. 1, określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6;

5.

wskazanie treści korygowanej informacji oraz treści prawidłowej.

Należy zauważyć, że błąd w oznaczeniu nabywcy jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują, tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego (korekty), wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.

Niemniej jednak, opisane błędy winny być skorygowane w ten sposób, aby faktura odzwierciedlała faktycznie dokonaną transakcję pomiędzy prawidłowo oznaczonymi podmiotami gospodarczymi.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT od 2000 r. i posiada własny numer NIP. Do 2000 r. zarejestrowanym podatnikiem VAT był Urząd Miejski (dalej: Urząd). W 2000 r. Urząd został wykreślony z rejestru podatników VAT. W chwili obecnej Urząd nadal posiada odrębny NIP, bowiem jest on płatnikiem podatku dochodowego od dokonywanych wypłat ze stosunku pracy zatrudnionych pracowników samorządowych. Wynika to z zapisów ustawy o pracownikach samorządowych z dnia 21 listopada 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1458), która stanowi, że pracownicy samorządowi są zatrudniani nie w gminach, lecz w urzędach gminy. Zasadniczo, od momentu rejestracji Gminy jako czynnego podatnika VAT, faktury zakupowe wystawiane były/są na Gminę, jednakże zdarzały się w przeszłości i zdarzają się nadal sytuacje, kiedy faktury zakupowe wystawiane były/są na Urząd, z jednoczesnym wskazaniem NIP Urzędu (wynika to m.in. z treści zawartych umów, które jako odbiorcę towarów i usług wskazują Urząd). Podatek VAT wynikający ze wskazanych faktur, mimo że zakup towarów i usług był związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych, nie był dotychczas przez Gminę odliczany.

Biorąc pod uwagę powyższe, Gmina rozważa następujące możliwości:

1. Bieżące odliczanie podatku naliczonego - odliczania w bieżących deklaracjach podatku naliczonego od zakupów udokumentowanych na wskazanych powyżej fakturach, w sytuacji, gdy Gmina nie posiada faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących (o ile faktury dokumentują zakup towarów i usług wykorzystywanych przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych);

2. Korekty deklaracji Gminy - dokonania korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy, poprzez korektę deklaracji podatkowych złożonych przez Gminę, a tym samym odliczenia podatku naliczonego od zakupów udokumentowanych na wskazanych powyżej fakturach otrzymanych w przeszłości w sytuacji, gdy Gmina nie posiada faktur korygujących/nie wystawiła not korygujących (o ile faktury były związane z zakupem towarów i usług wykorzystywanych przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych);

3. Korekta wieloletnia - dokonania przez Gminę tzw. korekty wieloletniej (w okresie 5-letnim lub 10-letnim zgodnie z brzmieniem art. 91 ustawy o VAT) w przypadku, gdy nabyte towary i usługi udokumentowane wskazanymi powyżej fakturami nie były pierwotnie wykorzystywane do wykonywania czynności dających prawo do odliczenia VAT, a prawo to zmieni się (w związku z rozpoczęciem przez Gminę wykorzystywania tych towarów i/lub usług do czynności opodatkowanych VAT w Gminie).

Powyższe możliwości rozliczeń w zakresie VAT przez Gminę mogą również dotyczyć sytuacji, gdy nabycie towarów lub usług może być również udokumentowane fakturami VAT wskazującymi:

* Urząd jako nabywcę przy jednoczesnym wskazaniu NIP Gminy,

* Gminę jako nabywcę, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Urzędu.

Odnosząc się do przedstawionego opisu sprawy przytoczyć należy przepis art. 15 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.) - zgodnie z którym - krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

1.

wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,

2.

w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

* czynności - co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT - muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,

* ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina jest wspólnotą samorządową, którą tworzą mieszkańcy gminy. Zgodnie z art. 4 pkt 1 i pkt 2 ww. ustawy, Rada Ministrów w drodze rozporządzenia tworzy gminy, nadaje gminie lub miejscowości statut miasta i ustala jego granice.

Ponadto gmina - w oparciu o art. 2 cyt. wyżej ustawy - wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 powołanej ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). Jak stanowi natomiast art. 11a ust. 3 tej ustawy - ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta.

W myśl art. 33 ust. 1 ww. ustawy, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Urząd gminy (miasta) jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy (miasta), również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy (miasta). Zatem urząd działając w imieniu gminy realizuje jej zadania własne. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma gmina, nie zaś urząd.

Urząd jest więc aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Powyższe oznacza, że podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do działalności gospodarczej może być wyłącznie gmina, w żadnym zaś przypadku urząd.

W świetle cyt. wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, o ile spełnią pozostałe warunki wskazane w art. 15 ustawy. Tym samym podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT powinna być wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Urząd gminy (miasta) nie jest uprawniony do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji w imieniu własnym (tekst jedn.: używając własnej nazwy) w ramach realizacji zadań gminy.

W konsekwencji, gmina (jako jednostka samorządu terytorialnego) nie może wykonywać swoich zadań statutowych bez udziału urzędu gminy. Zatem wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia numeru NIP, sporządzane i wystawiane przez urząd z tytułu czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, tj. w takim przypadku numerem NIP gminy. Stąd też, podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (gminy i urzędu gminy) jest wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego.

Brak rejestracji gminy w zakresie podatku VAT uniemożliwia identyfikację gminy jako podatnika VAT, a zatem uniemożliwia skorzystanie przez gminę z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT związanego z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Jak już wyżej wskazano z powołanych przepisów jednoznacznie wynika, że nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy (urzędu miasta). Gmina i urząd gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty.

Zatem podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności jest wyłącznie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną, a nie Urząd. Dlatego też tylko Gmina może składać rozliczenia deklaracyjne w podatku od towarów i usług, jak również tylko gmina może wystawiać i otrzymywać faktury VAT. Urząd nie może być zarejestrowany jako odrębny od Gminy podatnik, w związku z czym nie może być uprawniony do składania deklaracji w imieniu własnym (tekst jedn.: używając własnej nazwy) w ramach realizacji zadań Gminy. Nie ulega zatem wątpliwości, że dokonywane przez Urząd Gminy wszystkie rozliczenia w podatku VAT są rozliczeniami Gminy - jako podatnika.

Zauważyć w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1314 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 września 2011 r. - osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu.

Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, oraz płatnicy podatków (art. 2 ust. 2 cyt. ustawy).

W świetle powyższego wszelkie dokumenty dla potrzeb rozliczeń w podatku od towarów i usług wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez urząd dotyczące czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, czyli numerem NIP gminy.

Jak już zaznaczono, prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT uzależnione jest nie tylko od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, ale również od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że wskazany art. 88 ustawy nie przewiduje braku prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT zawierającej błędne oznaczenie nabywcy, czy błędny numer NIP nabywcy (oczywiście w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Nie mniej, w przypadku udokumentowania zakupu fakturą zawierającą błędne oznaczenie nabywcy, zasadnym jest co do zasady skorygowanie tego błędu, co jednak nie uniemożliwia dokonania odliczenia podatku naliczonego na zasadach i w terminach wskazanych przepisami prawa. W przepisie art. 88 nie wskazano bowiem, że takie nieprawidłowości stanowią o braku prawa do odliczenia.

Zgodnie z treścią art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Przepis § 2 tego artykułu stanowi, że skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

Wskazane przepisy statuują ogólną zasadę, prawo podatnika do korygowania uprzednio złożonych deklaracji. Przy czym, stosownie do art. 3 pkt 5 cyt. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach - rozumie się przez to również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.

W art. 81b § 1 ww. ustawy wskazano, że uprawnienie do skorygowania deklaracji:

1.

ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej - w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą;

2.

przysługuje nadal po zakończeniu:

a.

kontroli podatkowej,

b.

postępowania podatkowego - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.

Natomiast zgodnie z art. 81b § 2 cyt. ustawy, korekta złożona w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1, nie wywołuje skutków prawnych.

Korekta deklaracji (zeznań) ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy jej sporządzeniu. Może on dotyczyć określenia wysokości zobowiązania podatkowego, wysokości nadpłaty lub zwrotu podatku oraz innych danych zawartych w treści deklaracji. Skorygowanie deklaracji polega na ponownym, poprawnym już wypełnieniu deklaracji z dołączonym pisemnym uzasadnieniem wyjaśniającym przyczynę korekty.

W tym miejscu należy podkreślić, że przy korekcie deklaracji należy uwzględnić przepisy dotyczące przedawnienia zobowiązania podatkowego. Zgodnie z art. 70 § 1 ww. ustawy, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Ponadto, w świetle art. 109 ust. 3 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, art. 134 oraz art. 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Dane, które podatnik wpisuje do deklaracji składanej w urzędzie skarbowym, stanowią odzwierciedlenie danych wynikających z prowadzonych przez niego ewidencji sprzedaży i ewidencji zakupu VAT. Przepisy ustawy nie narzucają określonej formy prowadzenia ewidencji. Ważne jest tylko, aby zawierała ona wszystkie elementy wymienione w art. 109 ust. 3 ustawy oraz inne dane, które są niezbędne do prawidłowego wypełnienia deklaracji VAT.

Zaznacza się, że na podstawie art. 112a ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., podatnicy przechowują:

1.

wystawione przez siebie lub w swoim imieniu faktury, w tym faktury wystawione ponownie,

2.

otrzymane faktury, w tym faktury wystawione ponownie

- w podziale na okresy rozliczeniowe, w sposób zapewniający łatwe ich odszukanie oraz autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia lub otrzymania do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Odnosząc zatem przytoczone wyżej przepisy do przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że jeżeli nabywane przez Gminę towary i usługi były wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, to Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupem przedmiotowych towarów i usług.

Należy jednak zaznaczyć, że skoro to Gmina była i jest podatnikiem podatku VAT a nie Urząd Gminy (Miasta), zatem nieprawidłowością było przyjmowanie faktur, w których jako nabywcę wskazywano Urząd zamiast Gminę. Za nieprawidłowe należy również uznać sytuacje, w których na fakturach zakupu wskazywano Urząd jako nabywcę, przy jednoczesnym wskazaniu nr NIP Gminy, ewentualnie wskazywano nr NIP Urzędu, przy jednoczesnym wskazaniu Gminy jako nabywcy.

Mając na względzie wykładnię celowościową powołanych wyżej przepisów oraz opis sprawy należy wskazać, że w sytuacji, jeżeli błąd na fakturze VAT dotyczy omyłkowego wskazania:

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu,

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Gminy,

* Gminy jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu NIP Urzędu,

Wnioskodawca ma/będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego w bieżących deklaracjach z faktur błędnie wystawionych - pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, tj. związku z czynnościami opodatkowanymi, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy.

W sytuacji, gdy Gmina nie skorzystała z prawa do odliczenia w okresie, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy (w stanie prawnym od 1 stycznia 2014 r.) lub w następnych okresach rozliczeniowych, a faktura dokumentowała nabycie towarów lub usług, Wnioskodawca może to uczynić poprzez złożenie korekt deklaracji podatkowych na zasadach określonych w art. 86 ust. 13 ustawy, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Końcowo wskazać należy, że niniejsze rozstrzygnięcie wydano przy założeniu, że planowane korekty będą zasadne, a ponadto nie upłynął okres przedawnienia do ich dokonania.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego oraz prawa do korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy w przypadku błędnego oznaczenia nabywcy (w tym numeru NIP) na fakturze (pytania oznaczone we wniosku nr 1, 2 i 4). Natomiast kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w zakresie prawa do korekty, o której mowa w art. 91 ustawy, w przypadku błędnego oznaczenia nabywcy (w tym numeru NIP) na fakturze (pytania oznaczone we wniosku nr 3 i 4) została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 4 kwietnia 2014 r. nr ILPP2/443-101/14-3/AD.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl