ILPP1/4512-1-917/15-6/MD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 14 grudnia 2015 r. (data wpływu 21 grudnia 2015 r.), uzupełnionym pismami z dnia: 2 lutego 2016 r. (data wpływu 8 lutego 2016 r.) oraz 24 lutego 2016 r. (data wpływu 26 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dostawy budynku - jest prawidłowe.

W dniu 21 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dostawy budynku. Wniosek uzupełniono pismami z dnia: 2 lutego 2016 r. oraz 24 lutego 2016 r. o informacje doprecyzowujące opisane zdarzenie przyszłe.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka nabyła w roku 2015 nieruchomość będącą budynkiem mieszkalnym. Budynek został wybudowany na początku XX wieku. Zamiarem Spółki, po wykonaniu prac remontowych, był wynajem. Budynek został nabyty od osób fizycznych na podstawie aktów notarialnych. W momencie nabycia Spółka nie odliczyła podatku VAT. Obecnie zamierza go sprzedać. W budynku nie zostały wykonane żadne prace remontowe. Jedynymi poniesionymi wydatkami były koszty na formalne przepisanie liczników energii, gazu, wody oraz minimalne nakłady na zabezpieczenie budynku (np. zakup nowej kłódki do bramy, zabezpieczające prace ślusarskie i instalacyjne, drobne prace porządkowe itp). Wartość poniesionych nakładów nie przekroczyła 30% wartości nabycia budynku.

Ponadto, w piśmie, stanowiącym uzupełnienie do wniosku, z dnia 2 lutego 2016 r., Wnioskodawca wskazał, że:

1. Nabycie budynku, o którym mowa we wniosku, zostało dokonane na podstawie aktów notarialnych będących udokumentowaniem umowy sprzedaży pomiędzy Spółką a krajowymi osobami fizycznymi. W omawianej transakcji nie wystąpił podatek od towarów i usług z tytułu nabycia omawianej nieruchomości.

2. Planowana dostawa budynku nie odbędzie się w ramach pierwszego zasiedlenia w rozumieniu przytoczonego w wezwaniu przepisu.

3. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą omawianego budynku upłynie okres dłuższy niż okres 2 lat.

4. W momencie nabycia omawianej nieruchomości Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

5. Przez cały okres posiadania przez Wnioskodawcę omawianego budynku nie był on udostępniany osobom trzecim ani żadnym podmiotom gospodarczym na podstawie jakichkolwiek umów cywilnoprawnych zarówno bezpłatnie, jak i odpłatnie.

Natomiast w uzupełnieniu do wniosku z dnia 24 lutego 2016 r. Wnioskodawca wyjaśnił, że nabycie budynku przez Spółkę nastąpiło:

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dokonując sprzedaży budynku, w związku z wcześniej opisanym stanem sprawy, Spółka w momencie sprzedaży powinna naliczyć podatek od towarów i usług w wysokości 23%, czy też powinna dokonać sprzedaży zwolnionej od podatku od towarów i usług działając na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka ma prawo dokonać sprzedaży budynku korzystając ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary - na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zatem budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

W przepisach art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w przepisach warunki.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przez pierwsze zasiedlenie - według art. 2 pkt 14 ustawy - rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynku (budowli) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, a za takie można rozumieć m.in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość winna być przejęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez sprzedającego czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekraczają 30% jego wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany budynek (obiekt) zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę, bowiem zarówno sprzedaż, jak i dzierżawa są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Należy podkreślić, że użyte w art. 2 pkt 14 ustawy sformułowanie "w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu" wskazuje na katalog czynności wymienionych w art. 5 ustawy, czyli dana czynność musi podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, choć nie jest konieczne, aby faktycznie był naliczony podatek od tej czynności - może to być czynność zwolniona od podatku.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Należy również nadmienić, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

Tak więc, ustawodawca daje podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - możliwość zrezygnowania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

Podkreślić należy, że z uwagi na przywołane uregulowania, rezygnacji ze zwolnienia od podatku, o której mowa w art. 43 ust. 10 ustawy, można dokonać wyłącznie w odniesieniu do zwolnienia od podatku określonego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Należy ponadto wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków lub budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Spółka nabyła w roku 2015 nieruchomość będącą budynkiem mieszkalnym. Budynek został wybudowany na początku XX wieku. Zamiarem Spółki, po wykonaniu prac remontowych, był wynajem. Budynek został nabyty od osób fizycznych na podstawie aktów notarialnych. W momencie nabycia Spółka nie odliczyła podatku VAT. Obecnie zamierza go sprzedać. W budynku nie zostały wykonane żadne prace remontowe. Jedynymi poniesionymi wydatkami były koszty na formalne przepisanie liczników energii, gazu, wody oraz minimalne nakłady na zabezpieczenie budynku. Wartość poniesionych nakładów nie przekroczyła 30% wartości nabycia budynku.

Nabycie budynku, o którym mowa we wniosku zostało dokonane na podstawie aktów notarialnych będących udokumentowaniem umowy sprzedaży pomiędzy Spółką a krajowymi osobami fizycznymi. W omawianej transakcji nie wystąpił podatek od towarów i usług z tytułu nabycia omawianej nieruchomości.

Planowana dostawa budynku nie odbędzie się w ramach pierwszego zasiedlenia. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą omawianego budynku upłynie okres dłuższy niż okres 2 lat. W momencie nabycia omawianej nieruchomości Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przez cały okres posiadania przez Wnioskodawcę omawianego budynku nie był on udostępniany osobom trzecim, ani żadnym podmiotom gospodarczym na podstawie jakichkolwiek umów cywilnoprawnych zarówno bezpłatnie, jak i odpłatnie.

Nabycie budynku przez Spółkę nastąpiło w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu VAT, od osób fizycznych, z których:

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy dostawy opisanego budynku.

Należy podkreślić, że w niniejszej sprawie kluczowym elementem jest ustalenie, czy w odniesieniu do wskazanego budynku nastąpiło pierwsze zasiedlenie, a jeżeli tak, to w którym momencie.

Uwzględniając definicję pierwszego zasiedlenia zawartą w art. 2 pkt 14 ustawy wskazać należy, że aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków, budowli lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie nie musi być dostawą towarów. Istotą pierwszego zasiedlenia - jak wynika z powołanego przepisu - jest oddanie do użytkowania, które następuje w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwszym zasiedleniem (poza opodatkowaną sprzedażą danej nieruchomości) może być więc także oddanie nieruchomości do używania innemu podmiotowi np. na podstawie umowy najmu, dzierżawy itp.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że z informacji przedstawionych w opisie sprawy nie wynika, aby budynek mający być przedmiotem sprzedaży był oddawany do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Przez cały okres posiadania przez Wnioskodawcę omawianego budynku nie był on udostępniany osobom trzecim ani żadnym podmiotom gospodarczym na podstawie jakichkolwiek umów cywilnoprawnych zarówno bezpłatnie, jak i odpłatnie. Ponadto odpowiadając na pytanie: "w związku z jaką czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT miało miejsce pierwsze zasiedlenie opisanego budynku" w uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, że nabycie budynku przez Spółkę nastąpiło w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu VAT, od osób fizycznych, z których:

Z powyższego nie wynika zatem, aby którakolwiek z wymienionych czynności była czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Pierwsza z nich miała bowiem miejsce w roku 1988, tj. jeszcze przed wejściem w życie ustawy o podatku od towarów i usług. W stosunku do dwóch kolejnych transakcji, z których pierwsza miała miejsce od osób fizycznych (w dorozumieniu od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) a druga miała charakter darowizny, nie można stwierdzić natomiast, żeby wystąpiły one w ramach czynności podlegających opodatkowaniu.

Wobec powyższego - wbrew temu co twierdzi Wnioskodawca - w stosunku do opisanego budynku nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie. W konsekwencji planowana przez Spółkę transakcja zbycia ww. nieruchomości nastąpi w ramach pierwszego zasiedlenia, co wyklucza możliwość zastosowania w stosunku do tej transakcji zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W związku z powyższym należy zbadać, czy w tej sytuacji wystąpią przesłanki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy. Jak wskazano powyżej, aby dostawa mogła korzystać ze zwolnienia z ww. przepisu muszą być spełnione oba warunki określone tym przepisem łącznie. Z uwagi zatem na fakt, że - jak wskazano we wniosku - w momencie nabycia omawianej nieruchomości Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a ponadto Spółka nie ponosiła nakładów przekraczających 30% wartości początkowej budynku, dostawa opisanego budynku mieszkalnego będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Tym samym, w oparciu o art. 29a ust. 8 ustawy, dostawa gruntu, na którym posadowiony jest ww. budynek, również będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że planowana dostawa opisanego we wniosku budynku, jak również - z uwagi na cytowany art. 29a ust. 8 ustawy - gruntu przypisanego do tego budynku, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.