ILPP1/4512-1-80/15-4/NS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2015 r. (data wpływu 9 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem POŚ - jest prawidłowe.

W dniu 9 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem POŚ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Chcąc zapewnić mieszkańcom odpowiednie standardy sanitarne, Gmina realizuje inwestycje w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (dalej: POŚ, oczyszczalnie) na nieruchomościach należących do mieszkańców Gminy. W tym celu, niezwłocznie po oddaniu inwestycji do użytkowania, Gmina zawiera z właścicielami/użytkownikami takich nieruchomości umowy, określające warunki montażu i udostępnienia przez Gminę POŚ do eksploatacji.

Zawierane przez Gminę z właścicielami/użytkownikami nieruchomości umowy określają w szczególności zobowiązania właściciela względem sposobu użytkowania POŚ oraz taryfę za udostępnienie i odprowadzanie ścieków. Z postanowień przedmiotowych umów wynika, że właściciel/użytkownik danej nieruchomości posiada tytuł prawny do gruntu, na którym wybudowana zostanie POŚ. Ponadto, stosownie do zawartej umowy, właściciel/użytkownik danej nieruchomości zobowiązuje się do prawidłowej eksploatacji i ochrony urządzeń oczyszczalni przed uszkodzeniami oraz zaborem, oraz do odprowadzania ścieków do tej oczyszczalni.

Właściciel posesji zobowiązuje się również do dokonywania w określonych, kwartalnych terminach, wpłat na rzecz Gminy ustalonej wg taryfy kwoty wynagrodzenia za korzystanie z POŚ i odprowadzanie ścieków. Koszty energii elektrycznej zużytej przez POŚ ponosi właściciel.

W trakcie trwania umów, Gmina zobowiązuje się wykonywać czynności związane z utrzymaniem i eksploatacją oczyszczalni oraz niezwłocznie usuwać awarie. Usługi te są odpłatne, tj. Gmina pobiera od mieszkańców z tego tytułu wynagrodzenie. Świadczenie powyższych usług za wynagrodzeniem jest dokumentowane przez Gminę fakturami VAT. Gmina wykazuje powyższe faktury w rejestrach i deklaracjach VAT oraz rozlicza z tego tytułu VAT należny.

W ten sposób Gmina objęła wykonywanie czynności, które mieszkańcy zobowiązani byliby nabywać/wykonywać we własnym zakresie. Gmina ponosi w związku z powyższym wydatki bieżące związane ze świadczeniem usług udostępnienia POŚ, które są dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT z wykazaną stawką podatku należnego.

Gmina zaznacza, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), budowa POŚ i ich udostępnienie na rzecz mieszkańców odbywa się w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których należą sprawy dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. W przypadku będącym przedmiotem niniejszego wniosku stosunki pomiędzy stronami reguluje jednak umowa cywilno-prawna.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gmina jest uprawniona do pełnego odliczenia VAT naliczonego od wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem POŚ.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina jest uprawniona do pełnego odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z funkcjonowaniem POŚ.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści tej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT, w sytuacji gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

* zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

* pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Zdaniem Gminy, powinno przysługiwać jej prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem POŚ. Nabycie tych towarów i usług - w ocenie Gminy - jest bowiem ściśle i bezpośrednio związane ze świadczeniem przez nią, podlegających opodatkowaniu VAT, usług odprowadzania ścieków do POŚ.

Ponadto Gmina podkreśla, że stanowisko odmienne od przestawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina przytacza orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, że "Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny".

Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych.

Skoro bowiem Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych usług, powinna ona mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia. W związku z powyższym Gmina stoi na stanowisku, że przysługuje jej prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z bieżącym funkcjonowaniem POŚ.

Reasumując - zdaniem Gminy - jest ona uprawniona do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z bieżącym funkcjonowaniem POŚ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z przepisem art. 86 ust. 10 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Stosownie do treści art. 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Przepis art. 86 ust. 13 ustawy stanowi, że jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak stanowi art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast, w oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Gmina, która jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, chcąc zapewnić mieszkańcom odpowiednie standardy sanitarne, realizuje inwestycje w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ, oczyszczalnie) na nieruchomościach należących do mieszkańców Gminy. W tym celu, niezwłocznie po oddaniu inwestycji do użytkowania, Gmina zawiera z właścicielami/użytkownikami takich nieruchomości umowy, określające warunki montażu i udostępnienia przez Gminę POŚ do eksploatacji. Zawierane przez Gminę z właścicielami/użytkownikami nieruchomości umowy określają w szczególności zobowiązania właściciela względem sposobu użytkowania POŚ oraz taryfę za udostępnienie i odprowadzanie ścieków. Z postanowień przedmiotowych umów wynika, że właściciel/użytkownik danej nieruchomości posiada tytuł prawny do gruntu, na którym wybudowana zostanie POŚ. Ponadto, stosownie do zawartej umowy, właściciel/użytkownik danej nieruchomości zobowiązuje się do prawidłowej eksploatacji i ochrony urządzeń oczyszczalni przed uszkodzeniami oraz zaborem, oraz do odprowadzania ścieków do tej oczyszczalni. Właściciel posesji zobowiązuje się również do dokonywania w określonych, kwartalnych terminach, wpłat na rzecz Gminy ustalonej wg taryfy kwoty wynagrodzenia za korzystanie z POŚ i odprowadzanie ścieków. Koszty energii elektrycznej zużytej przez POŚ ponosi właściciel. W trakcie trwania umów, Gmina zobowiązuje się wykonywać czynności związane z utrzymaniem i eksploatacją oczyszczalni oraz niezwłocznie usuwać awarie. Usługi te są odpłatne, tj. Gmina pobiera od mieszkańców z tego tytułu wynagrodzenie. Świadczenie powyższych usług za wynagrodzeniem jest dokumentowane przez Gminę fakturami VAT. Gmina wykazuje powyższe faktury w rejestrach i deklaracjach VAT oraz rozlicza z tego tytułu VAT należny. W ten sposób Gmina objęła wykonywanie czynności, które mieszkańcy zobowiązani byliby nabywać/wykonywać we własnym zakresie. Gmina ponosi w związku z powyższym wydatki bieżące związane ze świadczeniem usług udostępnienia POŚ, które są dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT z wykazaną stawką podatku należnego.

Wątpliwości Wnioskodawcy w analizowanej sprawie dotyczą kwestii prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem POŚ.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, przysługuje podatnikowi w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W tym miejscu należy wskazać, że w interpretacji indywidualnej z dnia 29 kwietnia 2015 r. o sygn. ILPP1/4512-1-80/15-2/NS stwierdzono, że wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego odpłatne udostępnianie przez Gminę POŚ na rzecz właścicieli/użytkowników nieruchomości, stanowi/będzie stanowić odpłatne świadczenie usług opodatkowane podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki podatku VAT, ze względu na brak przepisów umożliwiających zastosowanie zwolnienia od podatku w tym zakresie.

W konsekwencji, mając na uwadze wskazany wyżej przepis art. 86 ust. 1 ustawy należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług - poniesione wydatki bieżące dotyczące funkcjonowania POŚ związane są/będą z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Zatem Wnioskodawca, będący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, ma/będzie miał możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego w związku z ponoszonymi ww. wydatkami bieżącymi, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek wskazanych w art. 88 ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem POŚ, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem POŚ. Wniosek w zakresie wskazania, czy udostępnianie przez Gminę POŚ na rzecz właścicieli/użytkowników nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej z dnia 29 kwietnia 2015 r. nr ILPP1/4512-1-80/15-2/NS. Natomiast kwestia dotycząca stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z budową POŚ została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 29 kwietnia 2015 r. nr ILPP1/4512-1-80/15-3/NS.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.