ILPP1/4512-1-787/15-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2015 r. (data wpływu do: Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim 15 października 2015 r., Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie 23 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do otrzymania zwrotu w całości lub w części podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Budowa obwodnicy (...) - I etap" - jest prawidłowe.

W dniu 15 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do otrzymania zwrotu w całości lub w części podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Budowa obwodnicy (...) - I etap".

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (zwany dalej ZDW) jest samorządową jednostką budżetową nieposiadającą osobowości prawnej, która została powołana Uchwałą z dnia 5 stycznia 1999 r. Zgodnie z uchwałą oraz na podstawie art. 19 ust. 1 i 2 pkt 2 i art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, ZDW powołane zostało do zarządzania drogami wojewódzkimi na terenie województwa. W ramach wykonywania obowiązków statutowych ZDW realizuje zadania inwestycyjne na drogach wojewódzkich, w tym również współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. W ramach tych środków realizowane będzie zadanie: "Budowa obwodnicy (...)".

Zakres robót obejmuje budowę obwodnicy miejscowości C. od k.m. 1+083,2 do k.m. 5+200,00 zlokalizowanej na terenie województwa:

* Powiat: (...),

* Gmina: (...).

Trasa projektowanej obwodnicy rozpoczyna się węzłem drogowym "Północnej obwodnicy w ciągu drogi krajowej", a kończy się włączeniem do drogi wojewódzkiej pomiędzy miejscowościami C i B.

Zakres planowanego przedsięwzięcia obejmował będzie część 1: "Budowa obwodnicy (...) - I etap".

Wszystkie etapy inwestycji przyszłościowej to:

W ramach realizacji zadania faktury będą wystawiane na Zarząd Dróg Wojewódzkich.

Inwestycja po zrealizowaniu nie będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, nowa droga będzie ogólnodostępna, publiczna i nieodpłatnie udostępniona użytkownikom.

ZDW jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, jako podatnik i płatnik należy do grupy art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa z dnia 11 marca 2004 r.)

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w odniesieniu do realizowanego zadania pn. "Budowa obwodnicy (...) - I etap" istnieje możliwość otrzymania zwrotu w całości bądź w części podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, po zakończeniu realizacji projektu ZDW nie wykonuje czynności opodatkowanych związanych ze zrealizowanym projektem, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Zatem nie ma możliwości odliczenia w całości bądź w części podatku naliczonego w fakturach VAT wystawionych przez wykonawcę projektu. Poniesiony przez ZDW wydatek jest również w całości kosztem jednostki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przedstawionego wyżej przepisu wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z treści wniosku wynika, że ZDW jest samorządową jednostką budżetową nieposiadającą osobowości prawnej, która została powołana Uchwałą z dnia 5 stycznia 1999 r. Zgodnie z uchwałą oraz na podstawie art. 19 ust. 1 i 2 pkt 2 i art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, ZDW powołane zostało do zarządzania drogami wojewódzkimi na terenie województwa. W ramach wykonywania obowiązków statutowych ZDW realizuje zadania inwestycyjne na drogach wojewódzkich, w tym również współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. W ramach tych środków realizowane będzie zadanie: "Budowa obwodnicy (...)".

Zakres planowanego przedsięwzięcia obejmował będzie część 1: "Budowa obwodnicy (...) - I etap". W ramach realizacji zadania faktury będą wystawiane na Wnioskodawcę. Inwestycja po zrealizowaniu nie będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, nowa droga będzie ogólnodostępna, publiczna i nieodpłatnie udostępniona użytkownikom. ZDW jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, jako podatnik i płatnik należy do grupy art. 15 ust. 6 ustawy.

W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do otrzymania zwrotu w całości lub w części podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Budowa obwodnicy (...) - I etap" przez Zarząd Dróg Wojewódzkich.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ - jak wskazał Wnioskodawca - inwestycja po zrealizowaniu nie będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, Zainteresowany nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji przedmiotowego zadania. Tym samym Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych wydatków Zainteresowany nie będzie miał również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. , poz. 1656). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia ww. warunków, nie będzie miał zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Podsumowując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do otrzymania zwrotu w całości bądź w części podatku VAT naliczonego w związku z realizacją zadania pn. "Budowa obwodnicy (...) - I etap", ponieważ efekty powstałe w ramach realizacji ww. zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu należy zauważyć, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14 zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi. W związku z ww. wyrokiem nr C-276/14, w dniu 29 września 2015 r. Ministerstwo Finansów wydało Komunikat, w którym stwierdzono, że mając na uwadze rozstrzygnięcie TSUE zakłada się obowiązkowe "scentralizowanie" w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT.

Ponadto na tle obecnej ustawy o podatku od towarów i usług w dniu 26 października 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów (sygn. akt I FPS 4/15) wskazał na orzeczenie TSUE z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław i podkreślił, że pomimo większego niż jednostki budżetowe stopnia samodzielności zakładu budżetowego, nie może on być uznany za odrębnego od Gminy podatnika VAT, nie spełnia bowiem warunku wystarczającej samodzielności.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, w szczególności zaliczenie poniesionych wydatków w całości do kosztów jednostki, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.