ILPP1/4512-1-49/16-3/JKu

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 31 grudnia 2015 r. (data wpływu 11 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności sprzedaży udziału we współwłasności działek - jest prawidłowe.

W dniu 11 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności sprzedaży udziału we współwłasności działek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W lipcu 2015 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem zawarli umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości, będącej własnością Wnioskodawczyni i jej męża, oznaczonej nr ewidencyjnymi działek 53/13 i 53/17. Zainteresowana wraz z mężem nabyła nieruchomość na podstawie umowy kupna sprzedaży w dniu 2 września 1987 r. i stanowi ona majątek oparty na prawie wspólności ustawowej. Wnioskowane działki są niezabudowane, częściowo ogrodzone i stanowią grunty orne klasy RII i RIIIb. Do roku 2013 Wnioskodawczyni wykorzystywała je rolniczo, w chwili obecnej działki są nieużytkowane i stanowią odłóg. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (Uchwała RM z dnia 19 czerwca 2008 r.) powyższa nieruchomość położona jest na obszarze: 2P, U - działalność podstawowa: aktywność gospodarcza z obiektami produkcyjnymi, składy i magazyny oraz częściowo na terenie 8KD-D - teren drogi publicznej - dojazdowej.

Nieruchomość w roku 2000, 2002 i 2006 była przedmiotem podziału działek "z urzędu" oraz przedmiotem sprzedaży na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby rozbudowy dróg publicznych. Wnioskodawczyni posiada umowę z agencją doradczą zajmującą się sprzedażą nieruchomości i to ona wskazała potencjalnego Kupca, z którym Zainteresowana wraz z mężem zawarli umowę przedwstępną.

Wnioskodawczyni i Jej mąż nieruchomość nabyli w celach rolniczych i prowadzili na niej działalność rolniczą. Była to produkcja roślinna - sadownicza, zwolniona od podatku. Zainteresowana nie występowała do Gminy o przekształcenie tych działek pod zabudowę. Nie uzbrajała tych działek w infrastrukturę techniczną. Ogrodzenie, które pozostało, pochodzi z czasów, gdy była prowadzona działalność rolnicza.

Wnioskodawczyni nie wydzierżawiała działek osobom trzecim i nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż ww. działek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawczyni, działka stanowiąca własność Jej i męża została nabyta w celach działalności rolniczej. Zainteresowana nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W momencie zaprzestania działalności rolniczej oraz gdy Gmina sporządziła plan miejscowy, umożliwiający zabudowę tej nieruchomości pod inwestycje produkcyjne i magazynowe, Wnioskodawczyni zgłosiła zamiar chęci sprzedaży tych dwóch działek. Były to działania polegające na wysyłaniu ofert oraz współpracy z agencjami pośrednictwa i doradczymi. Zainteresowany nabyciem działek Kupujący bierze pod uwagę również działki sąsiednie, i taki jest m.in. warunek nabycia wnioskowanych działek, mający stanowić jeden teren inwestycyjny. Sprzedaż ww. działek jest sprzedażą majątku osobistego, jednorazową i w związku z tym, przedmiot sprzedaży nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju i na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. w prawie własności gruntu), traktować należy jako odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności działa jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, s. 1, z późn. zm.) - zwanej dalej: Dyrektywą 2006/112/WE Rady, "podatnikiem" jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

"Działalność gospodarcza" obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W niniejszej sprawie konieczne stało się zatem ustalenie, czy w świetle przedstawionych informacji, Zainteresowana w celu sprzedaży udziału we współwłasności działek, podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez handlowców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Jej za podmiot prowadzący "działalność gospodarczą" w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu Jej majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni wraz z mężem w lipcu 2015 r. zawarli umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości, będącej ich własnością, oznaczonej nr ewidencyjnymi działek 53/13 i 53/17. Nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawczynię oraz Jej męża na podstawie umowy kupna sprzedaży w dniu 2 września 1987 r. i stanowi majątek oparty na prawie wspólności ustawowej. Wnioskowane działki są niezabudowane, częściowo ogrodzone i stanowią grunty orne klasy RII i RIIIb. Do roku 2013 Zainteresowana wykorzystywała je rolniczo, w chwili obecnej działki są nieużytkowane i stanowią odłóg. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego powyższa nieruchomość położona jest na obszarze: 2P, U - działalność podstawowa: aktywność gospodarcza z obiektami produkcyjnymi, składy i magazyny oraz częściowo na terenie 8KD-D - teren drogi publicznej - dojazdowej. Nieruchomość w roku 2000, 2002 i 2006 była przedmiotem podziału działek "z urzędu" oraz przedmiotem sprzedaży na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby rozbudowy dróg publicznych. Wnioskodawczyni posiada umowę z agencją doradczą zajmującą się sprzedażą nieruchomości i to ona wskazała potencjalnego Kupca, z którym zawarto umowę przedwstępną. Nieruchomość została nabyta w celach rolniczych i prowadzono na niej działalność rolniczą. Była to produkcja rolnicza, zwolniona od podatku. Wnioskodawczyni nie występowała do Gminy o przekształcenie tych działek pod zabudowę. Nie uzbrajała tych działek w infrastrukturę techniczną. Ogrodzenie, które pozostało, pochodzi z czasów, gdy była prowadzona działalność rolnicza. Zainteresowana nie wydzierżawiała działek osobom trzecim, oraz nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawczyni ma wątpliwości, czy sprzedaż udziału we współwłasności działek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT - co do zasady - mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, aby wyjaśnić wątpliwości Wnioskodawczyni, należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy Zainteresowana będzie działała w charakterze podatnika VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Jak wyjaśniono wyżej - odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury - w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Zainteresowanej - w związku z planowaną sprzedażą udziału w nieruchomości - za podatnika podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że grunt, o którym mowa we wniosku, nie został nabyty przez Zainteresowaną z zamiarem jego dalszej odsprzedaży. Wnioskodawczyni nabyła wraz z mężem nieruchomość na podstawie umowy kupna-sprzedaży w dniu 2 września 1987 r. Zainteresowana wraz z mężem prowadziła na działkach, stanowiących ich majątek osobisty, wyłącznie działalność rolniczą roślinną - sadowniczą, zwolnioną od podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć przy tym należy, że sam fakt prowadzenia działalności rolniczej na przedmiotowych gruntach nie przesądza o konieczności opodatkowania dostawy tych działek. Zainteresowana nie jest czynnym podatnikiem VAT, a działki nie są i nie były wykorzystywane przez Nią do żadnej działalności opodatkowanej tym podatkiem.

Ponadto, Wnioskodawczyni nie występowała o przekształcenie działek pod zabudowę, nie uzbrajała ich w infrastrukturę techniczną, ani też nie wydzierżawiała ich osobom trzecim.

Pomimo, że Zainteresowana zawarła przedwstępną umowę z Kupcem wskazanym przez agencję doradczą zajmującą się sprzedażą nieruchomości, powyższych zdarzeń nie można uznać za działania zbliżone do tych, jakie podejmują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, lecz za działania związane z zarządem majątkiem prywatnym.

Wobec powyższego należy uznać, że w okolicznościach wskazanych w opisie sprawy, planowane przez Zainteresowaną zbycie udziału w działkach, nie będzie stanowiło działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia udziału w tychże nieruchomościach, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Działania podejmowane przez Zainteresowaną należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Konsekwentnie, należy uznać, że dokonując sprzedaży udziału w działkach nr 53/13 i 53/17, Wnioskodawczyni nie wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą, jako podatnika podatku od towarów i usług. W rozpatrywanej sprawie sprzedaż udziału w działkach można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W związku z tym, Wnioskodawczyni będzie korzystała z przysługującego Jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału we współwłasności działek nr 53/13 i 53/17 nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Wnioskodawczynię, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla męża Zainteresowanej (drugiego ze współwłaścicieli gruntu). Małżonek Wnioskodawczyni, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W szczególności istotne dla przyjętego rozstrzygnięcia były wskazane przez Wnioskodawczynię informacje, że nieruchomość nie była przez nią wykorzystywana w żadnej działalności gospodarczej oraz, że Wnioskodawczyni nie dokonywała żadnych profesjonalnych działań zmierzających do sprzedaży gruntu.

W konsekwencji powyższego podkreślić należy, że w przypadku zmiany któregokolwiek elementu zdarzenia przyszłego, wydana interpretacja straci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.