ILPP1/4512-1-487/15-4/AI

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 25 czerwca 2015 r. (data wpływu 29 czerwca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 lipca 2015 r. (data wpływu 3 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług - jest prawidłowe.

W dniu 29 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług. Wniosek uzupełniono w dniu 3 sierpnia 2015 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy oraz przesłanie: pełnomocnictwa spełniającego rygory wymienione w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej i KRS.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca nawiązuje współpracę z Towarzystwami Funduszy Inwestycyjnych. Na podstawie zawieranych umów, zadaniem Wnioskodawcy jest kojarzenie Towarzystw z potencjalnymi klientami zainteresowanymi ofertą produktową Towarzystw (tytułami uczestnictwa funduszy Inwestycyjnych, certyfikatami Inwestycyjnymi).

Zgodnie z umową, Wnioskodawca zobowiązuje się do wykonywania czynności, które polegają na przedstawianiu Towarzystw jako licencjonowanych podmiotów zarządzających funduszami inwestycyjnymi, informowaniu potencjalnych klientów o funduszach inwestycyjnych jakimi zarządza dane Towarzystwo, o ich ofercie produktowej oraz na przekazywaniu Towarzystwom danych teleadresowych klientów, którzy wykażą wyraźne zainteresowanie ofertą i wyrażą zgodę na przekazanie swoich danych Towarzystwu.

Za wykonywanie wymienionych czynności Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w wysokości opłaty manipulacyjnej pobranej przez Towarzystwo od wydanych certyfikatów klientowi, który został skojarzony z Towarzystwem za pośrednictwem Wnioskodawcy oraz połowę opłaty stałej pobieranej przez Towarzystwo za zarządzanie niniejszymi certyfikatami.

Ponadto z pisma z dnia 29 lipca 2015 r. - stanowiącego uzupełnienie do wniosku - wynika, że:

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Zainteresowany może potraktować świadczoną na rzecz Towarzystw usługę jako pośrednictwo finansowe i tym samym korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług nie zawarto legalnej definicji "pośrednictwa". Jednakże to określenie pojawia się w przepisach ustawy, które dotyczą zwolnienia od podatku. Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnione są od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Z uwagi na fakt, że ustawa nie określa czym jest pośrednictwo, należałoby się posłużyć definicją słownikową tego słowa, a ta wskazuje, że pośrednictwo to działalność polegająca na kojarzeniu kontrahentów w transakcjach handlowych, a także działalność osoby trzeciej mająca na celu doprowadzenie do porozumienia się lub załatwienia jakiś spraw między stronami.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli umożliwia on wejście w stosunki handlowe danemu Towarzystwu oraz klientowi zainteresowanemu nabyciem produktów oferowanych przez to Towarzystwo to świadczy on usługi pośrednictwa w zawieraniu umów między tymi podmiotami i może skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Powyższe potwierdza wyrok z dnia 26 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 923/12, w którym NSA w Warszawie uznał, że "Celem świadczonych przez skarżącą usług jest skojarzenie dwóch stron i doprowadzenie do zawarcia umowy między użytkownikiem a instytucją finansową. Skoro bowiem użytkownik po zapoznaniu się z przedstawioną przez skarżącą ofertą instytucji finansowych może wybrać odpowiedni dla niego produkt i go zakupić lub zgłosić zainteresowanie nim, to stworzona zostaje możliwość nawiązania kontaktu z instytucją finansową i nabycia jej produktu. Zatem uznać należy, że w przedstawionym stanie faktycznym spółka świadczy usługi pośrednictwa finansowego korzystające ze zwolnienia z opodatkowania VAT".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, przewidziane zostały zwolnienia od podatku oraz obniżone stawki.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r. poz. 94, z późn. zm.), instrumentami finansowymi są:

W art. 3 pkt 3 ww. ustawy wskazano, że przez tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania rozumie się wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji wspólnego inwestowania, w tym w szczególności jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.

Stosownie natomiast do treści art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przy czym, w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

Natomiast, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN, przez pośrednictwo rozumie się "działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy".

W konsekwencji pośrednictwo obejmuje czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie w imieniu oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem "pośrednictwa", należy odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05, w której TSUE stwierdził, że: "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, że znaczenie słowa "negocjacje", w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się "do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem".

Wobec powyższego należy stwierdzić, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

* usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

* z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

* celem jest dążenie do zawarcia umowy (należy zaznaczyć, że pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),

* usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca nawiązuje współpracę z Towarzystwami Funduszy Inwestycyjnych. Na podstawie zawieranych umów, zadaniem Wnioskodawcy jest kojarzenie Towarzystw z potencjalnymi klientami zainteresowanymi ofertą produktową Towarzystw (tytułami uczestnictwa funduszy Inwestycyjnych, certyfikatami Inwestycyjnymi). Zgodnie z umową, Wnioskodawca zobowiązuje się do wykonywania czynności, które polegają na przedstawianiu Towarzystw jako licencjonowanych podmiotów zarządzających funduszami inwestycyjnymi, informowaniu potencjalnych klientów o funduszach inwestycyjnych jakimi zarządza dane Towarzystwo, o ich ofercie produktowej oraz na przekazywaniu Towarzystwom danych teleadresowych klientów, którzy wykażą wyraźne zainteresowanie ofertą i wyrażą zgodę na przekazanie swoich danych Towarzystwu. Za wykonywanie wymienionych czynności Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w wysokości opłaty manipulacyjnej pobranej przez Towarzystwo od wydanych certyfikatów klientowi, który został skojarzony z Towarzystwem za pośrednictwem Wnioskodawcy oraz połowę opłaty stałej pobieranej przez Towarzystwo za zarządzanie niniejszymi certyfikatami. Ponadto w ramach zawartej między Wnioskodawcą a Funduszem umowy, Zainteresowany świadczy usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie obejmują przechowywania, ani zarządzania instrumentami finansowymi. Świadczone usługi nie obejmują czynności ściągania długów, ani factoringu, ani też doradztwa, czy usług w zakresie leasingu. Świadczone usługi nie dotyczą praw i udziałów odzwierciedlających tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości, prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części, prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia ustalenia, czy Zainteresowany może potraktować świadczoną na rzecz Towarzystw usługę jako pośrednictwo finansowe i tym samym korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że działalność pośrednictwa dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo to ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy, powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE, w ocenie tut. Organu zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że usługi, o których mowa we wniosku, stanowią usługi pośrednictwa w obrocie instrumentami finansowymi, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. Celem świadczonych usług jest bowiem dążenie do zawarcia umowy pomiędzy stronami, to jest pomiędzy Towarzystwem a potencjalnymi klientami zainteresowanymi ofertą produktową Towarzystw. Jak wskazał Zainteresowany, świadczone usługi umożliwiają wejście w stosunki handlowe danemu Towarzystwu oraz klientowi zainteresowanemu nabyciem produktów oferowanych przez to Towarzystwo. Zatem stwierdzić należy, że usługi te mieszczą się w zakresie pojęcia "pośrednictwa". Ponadto Wnioskodawca poinformował, że świadczone przez niego usługi nie będą obejmować ani przechowywania, ani też zarządzania instrumentami finansowymi, a także nie będą dotyczyć praw i udziałów odzwierciedlających:

* tytuł prawny do towarów,

* tytuł własności nieruchomości,

* prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

* udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części,

* prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku,

a zatem zastosowania nie znajdzie wyłączenie ze zwolnienia wskazane w art. 43 ust. 16 ustawy. Z okoliczności sprawy wynika również, że przedmiotowe usługi nie są wyłączone ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 14 i ust. 15 ustawy. Tym samym usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych będą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Podsumowując, usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Towarzystw należy potraktować jako pośrednictwo w świadczeniu usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe i tym samym dla wskazanych usług należy zastosować zwolnienie od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.