ILPP1/4512-1-42/16-10/HW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2015 r. (data wpływu 16 listopada 2015 r.), uzupełnionym pismami z dnia 6 stycznia 2016 r. (data wpływu 7 i 11 stycznia 2016 r.) oraz z dnia 25 stycznia 2016 r. (data wpływu 29 stycznia 2016 r., 5 i 8 lutego 2016 r.,) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych zawarcia nieodpłatnej umowy zlecenia - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej w zakresie skutków podatkowych zawarcia nieodpłatnej umowy zlecenia. Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 6 i 25 stycznia 2016 r. o wskazanie rodzaju sprawy, doprecyzowanie opisu sprawy, pytanie oraz własne stanowisko w sprawie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca planuje z córką podpisać nieodpłatną umowę zlecenia. Zainteresowany prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą dotyczącą m.in. nadzorów budowlanych, sprawowania funkcji kierownika budowy itd. Córka Wnioskodawcy jest po studiach budowlanych i do zdobycia uprawnień budowlanych potrzebuje m.in. 3-letniej praktyki pracy na budowie. Zdecydowała się ona ten staż robić u Zainteresowanego, poza godzinami pracy (jest zatrudniona u kogoś innego, na innym stanowisku, na pełną umowę o pracę).

W jej przypadku, ze względu na wiek 37 lat, umowa stażowa, ewentualnie umowa o nieodpłatną praktykę zawodu jest niemożliwa (do 30 lat). Wnioskodawca wraz z córką mieszka w tym samym domu, ale nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, co oznacza że nie jest osobą "współpracującą".

Córka Wnioskodawcy ma osobne mieszkanie, na osobnym piętrze co zwalnia ze wszystkich składek ZUS-owskich. Utrzymuje się z pensji z umowy o pracę na stanowisku spedytora.

Zainteresowany potrzebuje z córką mieć spisaną jakąkolwiek umowę, żeby mieć podstawę do wpuszczenia córki na teren budowy (umowa o dzieło z założenia jest nieodpowiednia i musi być odpłatna). Jedyna słuszna jest nieodpłatna umowa zlecenia.

Ponadto w piśmie z dnia 25 stycznia 2016 r. - stanowiącym uzupełnienie wniosku - Zainteresowany wskazał, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca będzie zwolniony od płacenia podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisku uzupełnione pismem z dnia 25 stycznia 2016 r., opierając się na wyrokach Sądów Administracyjnych można przyjąć, że: "nieodpłatnymi świadczeniami dla celów podatkowych są wszelkie zjawiska gospodarcze oraz zdarzenia prawne, których skutkiem jest nieodpłatne tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mający konkretny wymiar finansowy".

W przypadku Wnioskodawcy obecność córki na budowie jest pewną formą nauki, obserwacji i nie ma wpływu nawet w tym przypadku na wzrost finansów Zainteresowanego. Nie ma ona uprawnień pozwalających jej pełnić tą samą funkcję na budowie co Wnioskodawca.

Córka Wnioskodawcy uzyskała informację w Krajowej Informacji Podatkowej, że podatków płacić nie muszą, mimo wszystko Zainteresowany prosi o pisemną interpretację.

Wnioskodawca uważa, że zawarcie nieodpłatnej umowy zlecenia z córką nie będzie dotyczyło podatku od towarów i usług, ponieważ jest to umowa zlecenia nieodpłatna, a żeby powstał obowiązek zapłaty podatku VAT muszą być spełnione warunki wynagrodzenia, a w tej umowie nie ma żadnych warunków wynagrodzenia - córka będzie się tylko uczyć.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacona kwota stanowi rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Z powyższego przepisu wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

* w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych (warunki te muszą być spełnione łącznie),

* w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Wypełnienie warunku określonego w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Należy zatem stwierdzić, iż opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością. Za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca - niebędący zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług - prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą dotyczącą m.in. nadzorów budowlanych, sprawowania funkcji kierownika budowy itd. Zainteresowany planuje z córką podpisać nieodpłatną umowę zlecenia. Córka Wnioskodawcy jest po studiach budowlanych i do zdobycia uprawnień budowlanych potrzebuje m.in. 3-letniej praktyki pracy na budowie. Zdecydowała się ona ten staż odbyć u Zainteresowanego. W jej przypadku, ze względu na wiek, umowa stażowa, ewentualnie umowa o nieodpłatną praktykę zawodu jest niemożliwa. Zainteresowany, aby mieć podstawę do wpuszczenia córki na teren budowy zamierza spisać nieodpłatną umowę zlecenia.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Zainteresowany będzie zwolniony od podatku od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy, w związku z zawarciem nieodpłatnej umowy zlecenia z córką, Wnioskodawca nie będący dla tej umowy podatnikiem podatku od towarów i usług, nie będzie wykonywał żadnych czynności na rzecz córki i nie będzie pobierał wynagrodzenia z tego tytułu.

W związku z powyższym biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie nie wystąpi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. W konsekwencji zawarcie nieodpłatnej umowy zlecenia przez Wnioskodawcę nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego należało zatem uznać za nieprawidłowe, bowiem Zainteresowany wywiódł wprawdzie identyczny skutek podatkowy (brak obowiązku zapłaty podatku), jednakże na podstawie innych przepisów prawa.

Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi w zakresie zadanego pytania i przedstawionego stanowiska. Inne kwestie nie objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Tut. Organ informuje, że niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych zawarcia nieodpłatnej umowy zlecenia. Natomiast wniosek dotyczący w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia nieodpłatnej umowy zlecenia został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej w dniu 12 lutego 2016 r. nr ILPB1/4511-1-1540/15-10/AN. Z kolei wniosek w zakresie pytania o treści: "Czy taką nieodpłatną umowę zlecenia trzeba zgłaszać do US..." został rozstrzygnięty postanowieniem o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z dnia 12 lutego 2016 r., nr ILPB1/4511-1-1540/15-8/AN, ILPP1/4512-1-42/16-8/HW; a w zakresie pytania o treści: "Czy powstaną jakiekolwiek inne zobowiązania podatkowe u mnie lub córki..." został rozstrzygnięty postanowieniem o umorzeniu postępowania z dnia 12 lutego 2016 r., nr ILPB1/4511-1-1540/15-9/AN, ILPP1/4512-1-42/16-9/HW.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.