ILPP1/4512-1-2/15-4/NS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2014 r. (data wpływu 2 stycznia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 marca 2015 r. (data wpływu 13 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności polegającej na podziale Spółki przez wydzielenie i przeniesieniu Oddziału (jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do nowo zawiązanej spółki za pozostającą poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 2 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności polegającej na podziale Spółki przez wydzielenie i przeniesieniu Oddziału (jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do nowo zawiązanej spółki za pozostającą poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 9 marca 2015 r. (data wpływu 13 marca 2015 r.) o prawidłowo uwierzytelnioną kopię pełnomocnictwa.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - X Sp. z o.o. z siedzibą w Y - zajmuje się świadczeniem usług medycznych. Swoje usługi świadczy na terenie Polski za pomocą wyspecjalizowanych placówek. W chwili obecnej Zainteresowany posiada cztery placówki położone w A, B, C i D. Wnioskodawca planuje, w ramach restrukturyzacji, dokonać wyodrębnienia ze swojej struktury całości majątku związanego z placówką płożoną w A. W ramach tego wyodrębnienia, na podstawie przyjętego przez Zarząd regulaminu organizacyjnego, zostanie wydzielona zorganizowana część przedsiębiorstwa obejmująca Oddział kardiologii inwazyjnej i angiologii w A (dalej: "Oddział"). Do Oddziału tego zostanie przypisany zorganizowany zespół składników wykorzystywanych na potrzeby realizowanych zadań gospodarczych. Będą to składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania i należności, w szczególności:

* prawo umowy najmu lokalu, w którym prowadzona jest działalność Oddziału,

* wyposażenie Oddziału,

* prawa z umów z dostawcami mediów,

* prawa wynikające z umowy o pracę z pracownikiem przypisanym do Oddziału,

* środki trwałe służące do wykonywania działalności Oddziału, w szczególności specjalistyczny sprzęt służący do wykonywania badań i zabiegów,

* środki pieniężne na rachunku bankowym oraz w kasie przypisane do tego Oddziału,

* zobowiązania wobec jednostek dotyczące wyodrębnionego Oddziału, w szczególności kredyty.

W firmie prowadzone są księgi rachunkowe. W ramach wyodrębnienia finansowego Oddziału zdarzenia gospodarcze będą ewidencjonowane w sposób umożliwiający identyfikację aktywów, pasywów, zobowiązań, kosztów i przychodów przypisanych do wyodrębnionego Oddziału. Ponadto Oddział będzie posiadał własną ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Oddziałowi temu zostanie przyporządkowany również odrębny rachunek bankowy. Tak prowadzona księgowość pozwoli na finansowe wyodrębnienie Działu, a także sporządzanie sprawozdań finansowych odzwierciedlających jego sytuację. Skutkiem powyższych działań będzie wyodrębnienie w ramach firmy ww. Oddziału zorganizowanego pod względem finansowym, funkcjonalnym oraz organizacyjnym. Obsługa Oddziału będzie realizowana przez przyporządkowanego do tego Oddziału pracownika. Kolejnym etapem procesu zmian u Wnioskodawcy będzie dokonanie jego podziału w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, poprzez wydzielenie ze Spółki z o.o. X zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmującej Oddział w A oraz przeniesienie tego Oddziału do spółki nowo zawiązanej.

Zainteresowany dodaje, że wyodrębniany Oddział jeszcze przed jego wydzieleniem ze struktury Wnioskodawcy uzyska samodzielność gospodarczą i będzie mógł realizować ją w praktyce. Wydzielenie będzie obejmowało całość wyodrębnionej zorganizowanej części przedsiębiorstwa łącznie z przyporządkowanym pracownikiem. Spółka nowo zawiązana, do której zastanie wydzielony Oddział, zostanie wyposażona kompletnie w niezbędne do wykonywania działalności składniki majątkowe i będzie mogła podjąć działalność bez dodatkowych inwestycji.

Wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do nowo zawiązanej spółki będzie związane z nadaniem tej jednostce pełnej autonomii w podejmowaniu decyzji dotyczących tego zespołu składników materialnych i niematerialnych. Spółka nowo zawiązana będzie kontynuowała dotychczasową działalność prowadzoną przez Oddział w zakresie świadczenia usług medycznych na zasadzie pełnej samodzielności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wydzielony do nowo zawiązanej spółki z o.o. zespół składników materialnych i niematerialnych związany z działalnością Oddziału, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 ust. 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.; dalej "ustawa o VAT") i w związku z tym transakcja podziału Zainteresowanego przez wydzielenie nie będzie podlegała na podstawie art. 6 pkt 1 podatkowi od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. ustawy o VAT, podatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary - zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Stosownie bowiem do art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem "transakcji zbycia". Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia dostawy towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport) czy też przeniesienie praw do rozporządzania składnikami majątkowymi w związku z podziałem spółek, o którym mowa w Kodeksie spółek handlowych. Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 tej ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

W art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług ustawodawca zdefiniował "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Z przytoczonej definicji wynika, że aby zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

* istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* organizacyjne i finansowe wyodrębnienie tego zespołu składników w istniejącym przedsiębiorstwie,

* przeznaczenie tych składników do realizacji określonych zadań gospodarczych,

* zdolność zespołu składników do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa, samodzielnie realizującego te zadania gospodarcze.

Zgodnie z pierwszym z ww. wymagań, dla istnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa konieczne jest, by składały się nań składniki majątkowe, zarówno materialne, jak i niematerialne, w tym zobowiązania.

W ustawie o podatku od towarów i usług brak jest definicji mówiącej, o jakie konkretnie składniki materialne i niematerialne chodzi. Wydaje się, że chodzi tu o środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, towary handlowe, wierzytelności itp. Ponadto ustawodawca wprost określił, że w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa wchodzą również zobowiązania.

Zdaniem Wnioskodawcy, warunek ten jest spełniony. Wyodrębniany Oddział wraz z prawem do korzystania z nieruchomości (umową najmu), istniejącymi umowami oraz ponoszonymi kosztami stanowią zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) wyodrębnionych organizacyjnie. Składnikiem materialnym są niewątpliwie wyposażenie, środki trwałe związane z działalnością Oddziału. Składniki niematerialne to w szczególności wierzytelności z tytułu świadczenia usług dla NFZ, licencje na oprogramowanie komputerowe i zobowiązania w szczególności wynikające z kredytu.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić część istniejącego przedsiębiorstwa. Zgodnie z omawianą definicją zorganizowanej części przedsiębiorstwa zespół składników materialnych i niematerialnych musi być wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie i przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych. Istotą bowiem zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, że może ona funkcjonować zarówno w ramach już istniejącego przedsiębiorstwa, jak i samodzielnie. Chodzi zatem o taką sytuację, aby zespół składników materialnych i niematerialnych był na tyle samodzielny, że może jako odrębne przedsiębiorstwo realizować zadania, do których został przeznaczony. Zainteresowany jest zdania, że ten warunek również jest spełniony.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi charakteryzować się odpowiednim stopniem wyodrębnienia finansowego i organizacyjnego. W przepisach ustawy o podatku od towarów i usług nie ma żadnej dodatkowej wskazówki interpretacyjnej, na czym wyodrębnienie to miałoby polegać. Wydaje się, że wyodrębnienie organizacyjne ma miejsce wówczas, gdy zespół przedmiotowych składników w istniejącym przedsiębiorstwie ma swoją formę organizacyjną w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość). Przykładowo, może to być oddział samodzielnie sporządzający bilans albo forma w mniejszym stopniu wyodrębniona. Na gruncie podatku od towarów i usług chodzi o takie wyodrębnienie organizacyjne, że zorganizowana część przedsiębiorstwa mogłaby funkcjonować jako samodzielne przedsiębiorstwo. Istotne jest kryterium funkcjonalne, co oznacza, że zespół składników majątkowych będący przedmiotem transakcji będzie w stanie samodzielnie funkcjonować (prowadzić działalność gospodarcza).

Odnośnie wyodrębnienia organizacyjnego, Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z dominującą praktyką podatkową o wyodrębnieniu organizacyjnym ze struktur przedsiębiorstwa świadczą odpowiednie zapisy statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze albo faktyczne wyodrębnienie.

W przypadku Zainteresowanego warunek ten zostanie spełniony. Działalność prowadzona przez Wnioskodawcę jest działalnością gospodarczą prowadzoną przez osobę prawną. Zainteresowany nie posiada w swej strukturze oddziałów, niemniej jednak, organizacyjne wyodrębnienie wynika z faktu, że w jego strukturze powstaną dwa odrębne piony zajmujące się działalnością związaną z Oddziałem oraz pozostałymi placówkami Wnioskodawcy. Do każdego pionu zostaną przypisane składniki majątku, zobowiązania i należności z nimi związane oraz pracownicy. Podobnie jest w przypadku wyodrębnienia pod względem finansowym. Wydaje się, że wystarczającą będzie sytuacja, w której określone przepływy finansowe można, na podstawie prowadzonej przez podatnika ewidencji, alokować do przedmiotowej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa (tak, aby można było przejąć funkcje gospodarcze). Kryterium wyodrębnienia finansowego jest spełnione, jeśli podatnik prowadzi ewidencję zdarzeń gospodarczych w taki sposób, że możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Stanowisko takie zostało potwierdzone m.in. w wyroku WSA z dnia 9 października 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 674/09, a także w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 listopada 2008 r., sygn. IPPB5/423-6/08-3/MB, w której organ uznał, że: "W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części. Zorganizowana część przedsiębiorstwa jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. (...) Ważne natomiast jest, aby przenoszone należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować organizacyjnie i finansowo do wyodrębnionego majątku (tak, aby można było przejąć funkcje gospodarcze)". Biorąc pod uwagę stanowisko organów podatkowych oraz WSA Wnioskodawca wskazuje, że warunkiem wystarczającym do uznania, że spełniona jest przesłanka wyodrębnienia finansowego, jest zapewnienie możliwości przyporządkowania do danej części przedsiębiorstwa przychodów i kosztów w ewidencji księgowej. Zainteresowany - jak wskazano w stanie sprawy - prowadzi pełną księgowość. W planie kont Wnioskodawcy utworzone zostaną odrębne konta, na których ujęte zostaną aktywa i pasywa związane z Oddziałem oraz odpowiadające im przychody i koszty. Dodatkowo do Oddziału zostanie przyporządkowany odrębny rachunek bankowy.

Odnośnie wyodrębnienia funkcjonalnego - kryterium to sprowadza się do ustalenia czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. Nie budzi bowiem wątpliwości to, że aby wydzielona część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, musi ona posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy.

Składniki majątkowe: materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zdaniem Zainteresowanego, działalność związana z usługami medycznymi świadczonymi przez Oddział będzie odznaczała się pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Tak wyodrębniona funkcjonalnie część przedsiębiorstwa będzie w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku.

Przedmiotowa zorganizowana część przedsiębiorstwa umożliwi realizację określonych zadań gospodarczych, tj. świadczenie usług medycznych. Wydzielenie składników majątku do nowo zawiązanej spółki z o.o. wraz ze wszystkimi umowami oraz należnościami i zobowiązaniami pozwoli zarówno na prowadzenie tej części działalności w ramach nowego podmiotu, jak i kontynuację działalności podstawowej w ramach Wnioskodawcy.

Zainteresowany dodaje, że zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do jej wydzielenia ze struktury Wnioskodawcy. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej wydzieleniem uzyska samodzielność gospodarczą i będzie realizować ją w praktyce.

Odnosząc powyższe - zdaniem Zainteresowanego - wyodrębniony w jego strukturze Oddział będzie spełniał wszystkie przesłanki z definicji ustawowej do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, i nie będzie podlegał opodatkowaniu tym podatkiem. Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe Wnioskodawca wskazuje, że skoro zespół składników materialnych i niematerialnych będzie organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczony będzie do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz w ramach wydzielenia zostaną wniesione do nowo zawiązanej spółki z o.o. również zobowiązania to należy przyjąć, że opisana transakcja będzie wyłączona spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary - według art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te - chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług - nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcji zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów" w ujęciu art. 7 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść tytułu IV działu II ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.), zwanej dalej k.s.h.

W art. 529 § 1 k.s.h. wyróżniono cztery sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie z ww. przepisem, podział może być dokonany przez:

Wobec powyższego należy stwierdzić, że przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie), powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy - przeniesienie własności.

Zatem podział spółki przez wydzielenie jest transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, o ile przedmiotem dostawy jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Należy zauważyć, że powyższa regulacja stanowi implementację art. 19 ust. 1 i 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE. L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112.

W świetle art. 19 ust. 1 i 2 Dyrektywy 112, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Wobec tego w niniejszej sprawie kwestią wymagającą interpretacji jest ustalenie istnienia lub nieistnienia podstaw do zastosowania przepisu art. 6 pkt 1 ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "przedsiębiorstwa". Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem - przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Natomiast przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa - w myśl art. 2 pkt 27e ustawy - rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem, wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zajmuje się świadczeniem usług medycznych. Swoje usługi świadczy na terenie Polski za pomocą wyspecjalizowanych placówek. W chwili obecnej Zainteresowany posiada cztery placówki położone w różnych miejscowościach. Wnioskodawca planuje, w ramach restrukturyzacji, dokonać wyodrębnienia ze swojej struktury całości majątku związanego z placówką płożoną w A. W ramach tego wyodrębnienia, na podstawie przyjętego przez Zarząd regulaminu organizacyjnego, zostanie wydzielona zorganizowana część przedsiębiorstwa obejmująca Oddział kardiologii inwazyjnej i angiologii w A (Oddział). Do Oddziału tego zostanie przypisany zorganizowany zespół składników wykorzystywanych na potrzeby realizowanych zadań gospodarczych. Będą to składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania i należności, w szczególności:

* prawo umowy najmu lokalu, w którym prowadzona jest działalność Oddziału,

* wyposażenie Oddziału,

* prawa z umów z dostawcami mediów,

* prawa wynikające z umowy o pracę z pracownikiem przypisanym do Oddziału,

* środki trwałe służące do wykonywania działalności Oddziału, w szczególności specjalistyczny sprzęt służący do wykonywania badań i zabiegów,

* środki pieniężne na rachunku bankowym oraz w kasie przypisane do tego Oddziału,

* zobowiązania wobec jednostek dotyczące wyodrębnionego Oddziału, w szczególności kredyty.

W firmie prowadzone są księgi rachunkowe. W ramach wyodrębnienia finansowego Oddziału zdarzenia gospodarcze będą ewidencjonowane w sposób umożliwiający identyfikację aktywów, pasywów, zobowiązań, kosztów i przychodów przypisanych do wyodrębnionego Oddziału. Ponadto Oddział będzie posiadał własną ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Oddziałowi temu zostanie przyporządkowany również odrębny rachunek bankowy. Tak prowadzona księgowość pozwoli na finansowe wyodrębnienie Działu, a także sporządzanie sprawozdań finansowych odzwierciedlających jego sytuację. Skutkiem powyższych działań będzie wyodrębnienie w ramach firmy ww. Oddziału zorganizowanego pod względem finansowym, funkcjonalnym oraz organizacyjnym. Obsługa Oddziału będzie realizowana przez przyporządkowanego do tego Oddziału pracownika. Kolejnym etapem procesu zmian u Wnioskodawcy będzie dokonanie jego podziału w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, poprzez wydzielenie ze Spółki z o.o. X zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmującej Oddział w A oraz przeniesienie tego Oddziału do spółki nowo zawiązanej.

Ponadto wyodrębniany Oddział jeszcze przed jego wydzieleniem ze struktury Zainteresowanego uzyska samodzielność gospodarczą i będzie mógł realizować ją w praktyce. Wydzielenie będzie obejmowało całość wyodrębnionej zorganizowanej części przedsiębiorstwa łącznie z przyporządkowanym pracownikiem. Spółka nowo zawiązana, do której zastanie wydzielony Oddział, zostanie wyposażona kompletnie w niezbędne do wykonywania działalności składniki majątkowe i będzie mogła podjąć działalność bez dodatkowych inwestycji. Wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do nowo zawiązanej spółki będzie związane z nadaniem tej jednostce pełnej autonomii w podejmowaniu decyzji dotyczących tego zespołu składników materialnych i niematerialnych. Spółka nowo zawiązana będzie kontynuowała dotychczasową działalność prowadzoną przez Oddział w zakresie świadczenia usług medycznych na zasadzie pełnej samodzielności.

W związku z powyższym Wnioskodawca ma wątpliwości, czy wydzielony do nowo zawiązanej spółki z o.o. zespół składników materialnych i niematerialnych związany z działalnością Oddziału, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w związku z tym transakcja podziału Zainteresowanego przez wydzielenie nie będzie podlegała na podstawie art. 6 pkt 1 podatkowi od towarów usług.

Podkreślić należy, że interpretacji pojęcia "zorganizowana część przedsiębiorstwa", określonego w art. 2 pkt 27e ustawy, należy dokonywać w ramach wykładni prowspólnotowej z uwzględnieniem cyt. normy art. 19 Dyrektywy 112. Regulacja ta natomiast była przedmiotem orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes (C-497/01) Trybunał stwierdził, że " (...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów". Z orzeczenia tego wynika ponadto, że - w świetle tej normy dyrektywy - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christem Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że skoro - jak wynika z opisu sprawy - część przedsiębiorstwa stanowiąca Oddział jest wydzielona pod względem finansowym, funkcjonalnym oraz organizacyjnym z całości przedsiębiorstwa Zainteresowanego i stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania), przeznaczony do prowadzenia odrębnej i samodzielnej działalności gospodarczej, to spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy. W konsekwencji, czynność przekazania do nowo zawiązanej spółki składników materialnych i niematerialnych w postaci Oddziału, w wyniku podziału przez wydzielenie w rozumieniu art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, wskazany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych związany z działalnością Oddziału posiada cechy wymienione w art. 2 pkt 27e ustawy i tym samym spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem transakcja przeniesienia Oddziału do nowo zawiązanej spółki z o.o. w ramach podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, będzie podlegać wyłączeniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy.

Ponadto tut. Organ nadmienia, że powołanie się przez Wnioskodawcę w pytaniu na przepis " art. 2 ust. 27e" zamiast na art. 2 pkt 27e uznano za omyłkę pisarską, gdyż w uzasadnieniu własnego stanowiska Zainteresowany powołał prawidłową podstawę prawną.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.