ILPP1/443-885/09-4/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2009 r. (data wpływu 27 lipca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 października 2009 r. (data wpływu 15 października 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabytych usług prawnych i doradczych w celu utworzenia XXX - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabytych usług prawnych i doradczych w celu utworzenia XXX. Powyższy wniosek uzupełniono pismem z dnia 7 października 2009 r. o doprecyzowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Głównym przedmiotem działalności gospodarczej yyy (dalej: Spółka), jest wydobycie i przetwarzanie rud metali oraz sprzedaż wyprodukowanej miedzi, metali szlachetnych i pozostałych metali nieżelaznych.

W celu dywersyfikacji uzyskiwanych przychodów oraz ograniczenia ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, Spółka podejmuje działania, których celem jest utworzenie innych podmiotów gospodarczych (spółek prawa handlowego), w których to - w przypadku dojścia do rejestracji takiego podmiotu - Spółka obejmuje akcje/udziały, z posiadania których oczekuje w przyszłości uzyskania przychodów.

W następstwie powyższej polityki Spółki, w roku 2009 Spółka utworzyła XXX, w którym objął 100% wyemitowanych akcji. Niemniej jednak, zanim doszło do utworzenia ww. XXX, Spółka poniosła szereg wydatków m.in. na usługi prawne/doradcze. W celu oceny planowanego przedsięwzięcia, jak również doprowadzenia do utworzenia ww. podmiotu Spółka poniosła w latach ubiegłych wydatki, które dotyczyły:

* kosztów współpracy z kancelarią prawną przy tworzeniu XXX (w tym związane z koordynacją projektu, z opracowaniem biznesplanu planowanego przedsięwzięcia i uzgodnienia strategii XXX, z przeprowadzeniem procesu formalno-prawnego związanego z uruchomieniem XXX),

* analiz potencjalnych celów inwestycyjnych zgodnie z przyjętą koncepcją utworzenia XXX i ich oceny,

* kosztów poszukiwania potencjalnych partnerów, zainteresowanych inwestycjami w XXX oraz prowadzenia z nimi rozmów.

Spółka w dacie ponoszenia ww. wydatków nie znała rezultatu ich poniesienia tj. nie posiadała wiedzy, czy w następstwie poniesienia tych wydatków dojdzie ostatecznie do utworzenia XXX. Nadmienić należy również, że praktyka gospodarcza nakazująca minimalizować ryzyka związane z prowadzoną działalnością gospodarczą wskazuje, że prawdopodobnym jest, iż również w przyszłości Spółka może podjąć decyzje zmierzające do utworzenia innych podmiotów gospodarczych w celu uzyskiwania dodatkowych przychodów. W takiej sytuacji - zanim dojdzie do ewentualnego utworzenia nowej spółki - Spółka (podobnie jak to miało miejsce w przypadku XXX), ponosić będzie koszty usług doradczych/prawnych, mających na celu analizę zasadności planowanego projektu, a w przypadku pozytywnej oceny projektu, doprowadzenie do utworzenia tego nowego podmiotu, w którym Spółka obejmie udziały/akcje.

Spółka w związku z zakresem wykonywanej działalności dokonuje sprzedaży opodatkowanej VAT. Proporcja sprzedaży, o której mowa w art. 90 ustawy o VAT przekracza 98%.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 7 października 2009 r. Zainteresowany wskazał, iż utworzenie przez Spółka XXX, nie powoduje w Spółce zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych VAT. W przypadku utworzenia XXX Spółka pokryła objęte akcje w formie gotówkowej. Niemniej jednak pokrycie przez Spółkę akcji/udziałów obejmowanych w nowotworzonych podmiotach następuje (może nastąpić) również poprzez wniesienie majątku rzeczowego (aportu), która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (według właściwych stawek VAT), za wyjątkiem wniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa - do której to czynności nie stosuje się przepisów o VAT. Po utworzeniu XXX, Spółka wykonuje na rzecz XXX czynności opodatkowane podatkiem VAT (najem).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od nabycia ww. usług prawnych i doradczych Spółka ma prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do zapisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo to powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny za wykonaną usługę lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (oparte o art. 86 ust. 10 i ust. 11 ustawy o VAT).

Niezbędnym warunkiem zastosowania odliczenia VAT jest istnienie związku między zakupami (wydatkami) a czynnościami opodatkowanymi VAT. Niemniej jednak, jak wskazują liczne interpretacje organów podatkowych, orzeczenia sądów administracyjnych czy też ETS, związek ten może występować również w sposób pośredni.

W związku z faktem, iż nabycie ww. usług związane jest z ogólnym funkcjonowaniem Spółki, a współczynnik sprzedaży opodatkowanej VAT przekracza 98%, Spółce przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabycia ww. usług (stosownie do postanowień art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W oparciu o art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego - w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy - stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, a więc nie obciążonych podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w roku 2009 utworzył nowy podmiot gospodarczy - XXX, w którym objął 100% wyemitowanych akcji. W celu oceny planowanego przedsięwzięcia, jak również doprowadzenia do utworzenia XXX Spółka poniosła w latach ubiegłych szereg wydatków m.in. na usługi prawne/doradcze.

W przypadku utworzenia XXX Spółka pokryła objęte akcje w formie gotówkowej. Niemniej jednak pokrycie przez Spółkę akcji/udziałów obejmowanych w nowotworzonych podmiotach następuje (może nastąpić) również poprzez wniesienie majątku rzeczowego (aportu), która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (według właściwych stawek VAT), za wyjątkiem wniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa - do której to czynności nie stosuje się przepisów o VAT. Po utworzeniu XXX, Spółka wykonuje na rzecz XXX czynności opodatkowane podatkiem VAT (najem).

Wnioskodawca podaje, iż w związku z zakresem wykonywanej działalności dokonuje sprzedaży opodatkowanej VAT. Proporcja sprzedaży, o której mowa w art. 90 ustawy o VAT przekracza 98%.

Jak stwierdzono powyżej, prawo do odliczenia podatku naliczonego ukonstytuowane w cyt. wyżej przepisie art. 86 ustawy, przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług oraz dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupu towarów i usług wykorzystywanych do dokonywania czynności opodatkowanych.

Zaznaczyć jednak należy, że ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary lub usługi służą np. dalszej odsprzedaży, bowiem bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Podatnika.

Natomiast, ze związkiem pośrednim mamy do czynienia w sytuacji, gdy ponoszone wydatki nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych obrotach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług.

Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością Podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług przyczynia się pośrednio do uzyskania obrotu przez Podatnika poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz w odpowiedzi na zadane pytanie należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie może dokonywać odliczeń podatku VAT od zakupów usług prawnych i doradczych związanych z utworzeniem XXX, w przypadku kiedy Wnioskodawca pokrył objęte akcje/udziały w utworzonym XXX w formie gotówkowej, bądź poprzez wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, bowiem wówczas nie zostanie spełniony podstawowy warunek wskazany w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, czyli przedmiotowe zakupy nie służą czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Natomiast, w sytuacji kiedy Spółka pokryła objęte akcje/udziały poprzez wniesienie majątku rzeczowego (aportu) i przedmiot aportu nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego, Zainteresowanemu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ zostanie spełniona przesłanka, o której mowa w ww. art. 86 ust. 1 ustawy.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług prawnych i doradczych w celu utworzenia XXX. Kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług prawnych i doradczych w celu utworzenia w przyszłości nowych podmiotów została rozstrzygnięta w postanowieniu z dnia 21 października 2009 r., nr ILPP1/443-885/09-5/AW.

Natomiast, kwestia dotycząca stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi doradcze i prawne poprzedzające utworzenie nowego podmiotu została rozstrzygnięta w interpretacjach z dnia 20 października 2009 r., nr ILPB3/423-569/09-4/KS, ILPB3/423-569/09-5/KS.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.