ILPP1/443-875/11-4/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2011 r. (data wpływu 17 czerwca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 sierpnia 2011 r. (data wpływu 25 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odzyskania podatku VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odzyskania podatku VAT. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 sierpnia 2011 r. o doprecyzowanie zaistniałego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W latach 2005 - 2008 realizowana była umowa pomiędzy Zamawiającym, Pracownią s.c. (dalej: Spółka), której Wnioskodawca był wspólnikiem, a Wykonawcą, Firmą E. reprezentowaną przez M. (dalej: Wykonawca). Inwestorem całego przedsięwzięcia jak też płatnikiem były: firma inwestycyjna Z. Wykonawca swojej pracy nie wykonał co spowodowało odstąpienie od zawartej z nim umowy. Utrzymując, że jest inaczej Wykonawca zażądał wynagrodzenia.

Spółka wystawiała Inwestorowi, za wykonanie przedmiotu umowy faktury i otrzymała wynagrodzenie. Po rozliczeniu się z innymi podwykonawcami, którzy wykonali pracę i wystawili faktury, Spółka zapłaciła w swoich rozliczeniach podatek VAT, a każdy ze wspólników w swoich rozliczeniach podatek dochodowy wynikający z deklaracji rozliczeniowych. Wykonawca nie przekazał Zamawiającemu, swojego opracowania. Zaczął żądać wynagrodzenia, ale nie zamierzał wystawiać jakichkolwiek faktur. Pracę, którą miał wykonać, Spółka zleciła innej firmie, która prace wykonała, wystawiła faktury i otrzymała wynagrodzenie.

Spółka zakończyła rok obrachunkowy 2006 płacąc stosowne zobowiązania podatkowe, w tym podatek VAT. Podobnie, w roku 2007 i roku 2008 podatki VAT, jak i podatki dochodowe zostały uregulowane względem US - wśród dokumentów rozliczeniowych nie było faktur wystawionych przez Wykonawcę. W roku 2007 Wykonawca wystąpił z pozwem o zapłatę do sądu gospodarczego, w którym to pozwie zamieścił informację o wysokości kwoty o jaką występuje - nadmieniając, że to kwota 70.272,00 zł, która stanowiła kwotę brutto jaka, wg Wykonawcy, jemu się należała (netto + 22% podatek VAT). W pozwie dołączył informacje, że faktur nie wystawił, ponieważ w tym czasie nie dysponował środkami umożliwiającymi mu odprowadzenie należności podatkowych. Również w trakcie procesu sądowego Wykonawca informuje, że nie wystawił faktur ponieważ nie dysponował środkami finansowymi na zobowiązania podatkowe. W wyroku, sędzia, w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej zasądził od już byłych wspólników Spółki solidarną zapłatę na rzecz Wykonawcy, czyli całą kwotę 70.272,00 zł co jest kwotą brutto - uwzględniającą podatek VAT (12.672,00 zł) - plus należne odsetki. Sąd zasądził tak mimo, iż sam w uzasadnieniu wspomina o niewystawieniu faktur przez Wykonawcę i jego problemach w zobowiązaniach podatkowych.

W piśmie z dnia 22 sierpnia 2011 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku, Wnioskodawca wskazał co następuje:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak odzyskać kwotę zapłaconego podatku VAT wynikającą z niewystawnych przez Wykonawcę faktur a zasądzonych wyrokiem sądu.

Zdaniem Wnioskodawcy, należy się zwrot podatku lub jego odzyskanie od Wykonawcy plus odsetki liczone od grudnia 2006 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi,

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Jak wynika z powyższych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Ustawodawca wyraźnie wskazał, na podstawie jakich dokumentów podatnicy mogą dokonać odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy odliczenie jest możliwe w sytuacjach, gdy wydatki są udokumentowane fakturami VAT. Należy zauważyć, że przepisy dotyczące podatku od towarów i usług - poza pewnymi wyjątkami wyraźnie w powołanych wyżej przepisach wskazanymi - nie przewidują innego niż faktura dokumentu, dającego nabywcy towarów i usług możliwość odliczenia podatku z tytułu ich nabycia. Wymóg posiadania faktury VAT w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest całkowicie zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L z 2006 nr 347/1 z późn. zm.). Stosownie do art. 178 lit. a) ww. Dyrektywy, w celu skorzystania z prawa do odliczenia, o którym mowa w art. 168 lit. a), w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług, podatnik musi posiadać fakturę sporządzoną na podstawie art. 220-236 i art. 238, 239 i 240. Tym samym wymóg posiadania faktury, określony w przepisie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy jest zgodny z prawem wspólnotowym. Podstawowym dowodem poniesienia przez podatnika ciężaru podatku VAT jest właśnie faktura VAT wystawiona przez sprzedającego.

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że w latach 2005 - 2008 realizowana była umowa pomiędzy Zamawiającym - Spółką, której Wnioskodawca był wspólnikiem, a Wykonawcą. Inwestorem całego przedsięwzięcia, jak też płatnikiem były: firma inwestycyjna Z. oraz Biuro Projektowe. Wykonawca swojej pracy nie wykonał co spowodowało odstąpienie od zawartej z nim umowy. Utrzymując, że jest inaczej Wykonawca zażądał wynagrodzenia. Spółka wystawiała Inwestorowi, za wykonanie przedmiotu umowy faktury i otrzymała wynagrodzenie. Po rozliczeniu się z innymi podwykonawcami, którzy wykonali pracę i wystawili faktury, Spółka zapłaciła w swoich rozliczeniach podatek VAT, a każdy ze wspólników w swoich rozliczeniach podatek dochodowy wynikający z deklaracji rozliczeniowych. Wykonawca nie przekazał Zamawiającemu, swojego opracowania. Zaczął żądać wynagrodzenia, ale nie zamierzał wystawiać jakichkolwiek faktur. Pracę, którą miał wykonać, Spółka zleciła innej firmie, która prace wykonała, wystawiła faktury i otrzymała wynagrodzenie. Spółka zakończyła rok obrachunkowy 2006 płacąc stosowne zobowiązania podatkowe, w tym podatek VAT. Podobnie, w roku 2007 i roku 2008 podatki VAT, jak i podatki dochodowe zostały uregulowane względem US - wśród dokumentów rozliczeniowych nie było faktur wystawionych przez Wykonawcę. W roku 2007 Wykonawca wystąpił z pozwem o zapłatę do sądu gospodarczego, w którym to pozwie zamieścił informację o wysokości kwoty o jaką występuje - nadmieniając, że to kwota 70.272,00 zł, która stanowiła kwotę brutto jaka, wg Wykonawcy, jemu się należała (netto + 22% podatek VAT). W pozwie dołączył informacje, że faktur nie wystawił, ponieważ w tym czasie nie dysponował środkami umożliwiającymi mu odprowadzenie należności podatkowych. Również w trakcie procesu sądowego Wykonawca informuje, że nie wystawił faktur ponieważ nie dysponował środkami finansowymi na zobowiązania podatkowe. W wyroku, sędzia zasądził od już byłych wspólników Spółki solidarną zapłatę na rzecz Wykonawcy, czyli całą kwotę 70.272,00 zł co jest kwotą brutto - uwzględniającą podatek VAT (12.672,00 zł) - plus należne odsetki. Sąd zasądził tak mimo, iż sam w uzasadnieniu wspomina o niewystawieniu faktur przez Wykonawcę i jego problemach w zobowiązaniach podatkowych.

Wnioskodawca wskazał, że przedstawione we wniosku rozliczenie w zakresie podatku od towarów i usług dotyczy rozliczeń Spółki. Spółka została zlikwidowana w dniu 31 grudnia 2008 r. zgodnie z umową Spółki. Zainteresowany nie dysponuje ani fakturami ani duplikatami faktur za wykonaną, przez Wykonawcę na rzecz Spółki usługę. Wykonawca bowiem takich faktur nie wystawił, co sam napisał w pozwie skierowanym do Sądu o zapłatę. Nie wystawił faktur w momencie ogłoszenia wyroku, nie wystawił ich do dnia dzisiejszego. Dokumenty, które mogłyby potwierdzić o celowym niewystawieniu faktury przez Wykonawcę to: pozew Wykonawcy skierowany do Sądu Rejonowego; wzmianka w uzasadnieniu wyroku sądowego; pismo zgłoszeniowe wysłane do Urzędu Skarbowego o fakcie niewystawienia faktury przez Wykonawcę, oraz odpowiedź pisemna z Urzędu Skarbowego, że będzie w tej sprawie postępowanie skarbowe; książka przychodów i rozchodów Spółki; pismo Wykonawcy z dnia 7 czerwca 2010 r. do wspólnika Spółki; rozliczenie roczne Spółki; pisma kierowane do Urzędu Skarbowego wraz z korektami deklaracji podatkowych VAT-7 złożone przez wspólnika Spółki - E.

Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca nie dysponuje fakturą VAT dokumentującą zakup usług od Wykonawcy, Zainteresowanemu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Brak faktury VAT jest równoznaczny z brakiem dowodu zapłacenia kwoty podatku VAT na poprzednim etapie obrotu gospodarczego. Podkreślić należy, że przepisy prawa nie dopuszczają możliwości zastąpienia faktury VAT innym dokumentem np. pismem procesowym, orzeczeniem sądu.

Reasumując, mając na względzie przepisy art. 86 ust. 1, w związku z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, należy stwierdzić, że w związku z brakiem faktury VAT dokumentującej zakup usług od Wykonawcy, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu. W konsekwencji powyższego Zainteresowany, na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, nie ma możliwości odzyskania podatku VAT.

W niniejszej interpretacji odpowiedziano na wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odzyskania podatku VAT. Odpowiedź na pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz kwestia dotycząca odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 3 została załatwiona odrębnymi pismami.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.