ILPP1/443-838/14-5/JSK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 lipca 2014 r. (data wpływu 15 września 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 listopada 2014 r. (data wpływu 1 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu nieruchomości oraz nakładów poniesionych na tę nieruchomość (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) - jest prawidłowe.

W dniu 15 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu nieruchomości oraz nakładów poniesionych na tę nieruchomość (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Wniosek uzupełniono w dniu 1 grudnia 2014 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz o podpis Wnioskodawcy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W przyszłości Wnioskodawca planuje zakupić nieruchomość, w skład której wchodziło będzie prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność znajdującego się na nim budynku. Nieruchomość będzie stanowiła wyłączną własność Wnioskodawcy. Nabycie nieruchomości byłoby czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Planowane jest, że zakupiona nieruchomość byłaby przez Wnioskodawcę wynajmowana fundacji, zajmującej się szeroko pojętą pomocą społeczną, głównie w zakresie pomocy osobom starszym oraz dzieciom pochodzących z trudnych rodzin. Fundacja wykorzystywałaby nieruchomość w szczególności do organizowania różnego rodzaju spotkań (w tym terapeutycznych, psychologicznych), warsztatów, kursów, których głównym celem byłaby albo bezpłatna pomoc osobom potrzebującym albo do odpłatnego świadczenia usług dla innych osób, z których środki przeznaczane byłyby na pomoc potrzebującym. Nieruchomość stanowiłaby także miejsce, gdzie osoby potrzebujące mogłyby skorzystać ze wsparcia materialnego (np. posiłki) lub wsparcia w zakresie niezbędnych porad.

Wnioskodawca, który jest fundatorem fundacji, zamierza wynająć nieruchomość na rzecz fundacji za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę (np. 100 zł za całą nieruchomość), z uwagi na ograniczone możliwości finansowe fundacji.

W przyszłości Wnioskodawca nie wyklucza zakupu kolejnych nieruchomości i wynajmowania ich na rzecz fundacji za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę. Po zakupie nieruchomości Wnioskodawca ponosić będzie niezbędne nakłady na zachowanie jej w należytym stanie ponosząc wydatki na wszelkie niezbędne remonty.

Nie jest też wykluczone, że Wnioskodawca będzie w przyszłości wynajmował część nieruchomości dla podmiotów trzecich, po cenach odpowiadających wartości rynkowej.

Najem będzie dokonywany w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, i jako podatnik, korzysta z pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego. Usługa najmu świadczona przez Wnioskodawcę będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Fundacja jest czynnym podatnikiem VAT. Fundacja wykonuje zarówno czynności opodatkowane VAT, jak i czynności niemieszczące się w zakresie podatku VAT. Nabyta usługa najmu będzie wykorzystywana przez fundację do obu rodzajów czynności, przy czym nie jest w stanie określić, w jakim zakresie będą one wykorzystywane do każdego ze wskazanych rodzajów czynności.

W piśmie z dnia 24 listopada 2014 r. - stanowiącym uzupełnienie wniosku - Zainteresowany wskazał, że pomiędzy Wnioskodawcą a fundacją istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o VAT. Wynagrodzenie za najem poniżej wartości rynkowej wynika przede wszystkim z faktu, że fundacja przeznacza posiadane środki (w tym wpłacone przez Wnioskodawcę) na działalność statutową i w chwili obecnej nie dysponuje dodatkowymi środkami finansowymi na zapłatę wynagrodzenia za najem nieruchomości po wartości rynkowej. Niewątpliwie fakt istnienia powiązania wpływa na ustalenie wynagrodzenia za najem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu nieruchomości oraz od nakładów na tę nieruchomość w sytuacji, gdy będzie ona wynajmowana na rzecz fundacji na opisanych zasadach, tj. za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 u.p.t.u., w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Odnosząc powyższe do odpowiedzi na zadane pytanie należy uznać, że Wnioskodawca będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących zakup nieruchomości oraz nakładów na te nieruchomości.

Po pierwsze, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Po drugie, nabywane towary i usługi będą przez Wnioskodawcę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, tj. do wynajmu nieruchomości opodatkowanego podatkiem VAT. Istniał będzie zatem wyraźny związek między zakupem nieruchomości i poniesieniem nakładów, a świadczeniem usługi najmu.

Należy także dodać, że konstrukcja podatku naliczonego i prawo do odliczenia stanowią jedną z naczelnych zasad podatku VAT w Unii Europejskiej. Należy to mieć na uwadze dokonując interpretacji przepisów dotyczących prawa do odliczenia i wystrzegać się w tym zakresie wykładni zawężającej stosowanie tego prawa. Jak słusznie wskazał Europejski Trybunał Sprawiedliwości w uzasadnieniu do wyroku z dnia 15 stycznia 1998 r. (sygn. C-37/95) system odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzeniu działalności gospodarczej; wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny; innymi słowy, jeżeli wydatki obciążone VAT związane są co do zasady z działalnością opodatkowaną, to istnieje obiektywne uprawnienie do odliczenia VAT.

Wnioskodawca wskazuje, że przedstawione przez niego stanowisko, zgodnie z którym przysługuje mu pełne prawo do odliczenia podatku VAT od zakupionych nieruchomości i poniesionych nakładów, także w sytuacji, gdy będą one wykorzystywane do wynajmowania za czynsz o wartości niższej od rynkowej albo za kwotę symboliczną, znajduje szerokie potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych wydanych w podobnych sytuacjach.

Tytułem przykładu można wskazać:

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2009 r. (sygn. ILPP2/443-145/09-4/EWW);

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 czerwca 2011 r. (sygn. IPTPP2/443-50/11-4/BM);

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 września 2011 r. (sygn. IBPP1/443-1001/11/BM), gdzie stwierdzono: "W przedmiotowej sprawie, jak wynika z wniosku, zakupy towarów, sprzedawanych następnie za 1 zł mają związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Tak więc Spółka ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów, sprzedawanych następnie w ramach sprzedaży premiowej za 1 zł o ile oczywiście nie zachodzą przesłanki wynikające z art. 88 ustawy o VAT";

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 lutego 2013 r. (sygn. IPPP1/443-5/13-2/IGo);

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 maja 2013 r. (sygn. ILPP2/443-207/13-5/MN);

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 lipca 2013 r. (sygn. ITPP2/443-454/13/EK);

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 sierpnia 2013 r. (sygn. ILPP1/443-424/13-3/AI), gdzie stwierdzono: "Reasumując, w odniesieniu do podatku od towarów i usług wykazanego na fakturach zakupowych dokumentujących ponoszone wydatki związane z budową fragmentu sieci kanalizacji, Spółka będzie miała, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do odliczenia tego podatku zarówno decydując się na jej nieodpłatne przekazanie, jak i w przypadku jej sprzedaży za tzw. <>";

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 grudnia 2013 r. (sygn. IPPP1/443-1080/13-2/MPe).

Podsumowując, Wnioskodawca uważa, że przysługuje mu pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupu nieruchomości oraz od nakładów na tę nieruchomość (o ile oczywiście byłyby to czynności opodatkowane) w sytuacji, gdy nieruchomość będzie wynajmowana na rzecz fundacji na opisanych zasadach, tj. za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast, zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Jak wynika z powyższych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawione wyżej unormowania wykluczają możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Należy zaznaczyć, że jak wynika z powyższych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Z opisu sprawy wynika, że w przyszłości Wnioskodawca planuje zakupić nieruchomość, w skład której wchodziło będzie prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność znajdującego się na nim budynku. Nieruchomość będzie stanowiła wyłączną własność Wnioskodawcy. Nabycie nieruchomości byłoby czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Planowane jest, że zakupiona nieruchomość byłaby przez Wnioskodawcę wynajmowana fundacji, zajmującej się szeroko pojętą pomocą społeczną, głównie w zakresie pomocy osobom starszym oraz dzieciom pochodzących z trudnych rodzin. Fundacja wykorzystywałaby nieruchomość w szczególności do organizowania różnego rodzaju spotkań (w tym terapeutycznych, psychologicznych), warsztatów, kursów, których głównym celem byłaby albo bezpłatna pomoc osobom potrzebującym albo do odpłatnego świadczenia usług dla innych osób, z których środki przeznaczane byłyby na pomoc potrzebującym. Nieruchomość stanowiłaby także miejsce, gdzie osoby potrzebujące mogłyby skorzystać ze wsparcia materialnego (np. posiłki) lub wsparcia w zakresie niezbędnych porad.

Wnioskodawca, który jest fundatorem fundacji, zamierza wynająć nieruchomość na rzecz fundacji za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę (np. 100 zł za całą nieruchomość), z uwagi na ograniczone możliwości finansowe fundacji.

W przyszłości Wnioskodawca nie wyklucza zakupu kolejnych nieruchomości i wynajmowania ich na rzecz fundacji za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę. Po zakupie nieruchomości Wnioskodawca ponosić będzie niezbędne nakłady na zachowanie jej w należytym stanie ponosząc wydatki na wszelkie niezbędne remonty. Nie jest też wykluczone, że Wnioskodawca będzie w przyszłości wynajmował część nieruchomości dla podmiotów trzecich, po cenach odpowiadających wartości rynkowej.

Najem będzie dokonywany w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, i jako podatnik, korzysta z pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego. Usługa najmu świadczona przez Wnioskodawcę będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Fundacja jest czynnym podatnikiem VAT. Fundacja wykonuje zarówno czynności opodatkowane VAT, jak i czynności niemieszczące się w zakresie podatku VAT. Nabyta usługa najmu będzie wykorzystywana przez fundację do obu rodzajów czynności, przy czym nie jest w stanie określić, w jakim zakresie będą one wykorzystywane do każdego ze wskazanych rodzajów czynności.

Pomiędzy Wnioskodawcą a fundacją istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o VAT. Wynagrodzenie za najem poniżej wartości rynkowej wynika przede wszystkim z faktu, że fundacja przeznacza posiadane środki (w tym wpłacone przez Wnioskodawcę) na działalność statutową i w chwili obecnej nie dysponuje dodatkowymi środkami finansowymi na zapłatę wynagrodzenia za najem nieruchomości po wartości rynkowej. Niewątpliwie fakt istnienia powiązania wpływa na ustalenie wynagrodzenia za najem.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu nieruchomości oraz od nakładów na tę nieruchomość w sytuacji, gdy będzie ona wynajmowana na rzecz fundacji na opisanych zasadach, tj. za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto art. 88 ust. 4 ustawy wyklucza odliczenie w odniesieniu do podmiotów niebędących zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT.

W analizowanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia zostały spełnione, gdyż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a usługa najmu świadczona przez Zainteresowanego (która dokonywana będzie w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy) - jak wynika z opisu sprawy - będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem nieruchomości i nakładami poniesionymi na tę nieruchomość.

Podsumowując, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu nieruchomości oraz od nakładów na tę nieruchomość w sytuacji, gdy będzie ona wynajmowana na rzecz fundacji na opisanych zasadach, tj. za czynsz o wartości znacznie niższej od stawek rynkowych albo za symboliczną kwotę. Prawo to będzie przysługiwało z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu nieruchomości oraz nakładów poniesionych na tę nieruchomość (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Natomiast kwestia dotycząca ustalenia podstawy opodatkowania dla czynności wynajmu nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) została załatwiona w postanowieniu o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z dnia 11 grudnia 2014 r. nr ILPP1/443-838/14-4/JSK.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.