ILPP1/443-830/09-4/BP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Sp. z o.o., reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 3 lipca 2009 r. (data wpływu: 14 lipca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 września 2009 r. (data wpływu: 25 września 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów inwestycyjnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów inwestycyjnych. Pismem z dnia 22 września 2009 r. wniosek został uzupełniony poprzez stwierdzenie, że wszystkie pytania przedstawione we wniosku dotyczą zdarzeń przyszłych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT czynnym - spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Podatnik na podstawie umowy najmu wykorzystywał nieruchomość na cele związane z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Obecnie nieruchomość ta nie jest już przez Podatnika wykorzystywana na potrzeby prowadzonej przez niego na jej terenie działalności gospodarczej (Podatnik podjął już działania w celu znalezienia podnajemców). Jednakże umowa najmu cały czas obowiązuje. Podatnik na nieruchomości dokonał nakładów (z własnych środków). Umowa najmu została zawarta na czas określony, bez możliwości wcześniejszego jej wypowiedzenia. Podatnik z powodu zmiany strategii gospodarczej (która nie pociąga za sobą zmiany rodzaju działalności gospodarczej), zamierza rozwiązać przedmiotową umowę najmu w drodze porozumienia z Wynajmującym, ponieważ działalność gospodarcza prowadzona z wykorzystaniem nieruchomości zostanie przeniesiona w inne miejsce celem dalszego jej wykonywania. Wraz z zakończeniem stosunku najmu Podatnik zamierza zawrzeć z właścicielami nieruchomości porozumienie, na podstawie którego dokonane zostaną wzajemne rozliczenia z tytułu poczynionych przez Podatnika nakładów na nieruchomości.

Pod uwagę brane są dwa warianty porozumienia:

* właściciele zatrzymają poczynione przez Podatnika nakłady na nieruchomości, za zapłatą określonej kwoty na rzecz Podatnika;

* właściciele zatrzymają poczynione przez Podatnika nakłady na nieruchomości nieodpłatnie.

W przypadku gdyby jednak nie udało się zawrzeć ww. porozumienia Podatnik bierze pod uwagę podjęcie następujących działań (alternatywnie):

* Podatnik rozwiązuje umowę z właścicielami nieruchomości i płaci im odpowiednie odszkodowanie;

* Podatnik zleca podmiotowi trzeciemu prowadzenie negocjacji w sprawie rozwiązania przedmiotowej umowy najmu (bez odszkodowania płaconego przez Podatnika na rzecz właścicieli nieruchomości) oraz podjęcie czynności w celu znalezienia nowego najemcy przedmiotowej nieruchomości (nowy najemca "wszedłby" w miejsce Podatnika);

* umowa nie zostanie rozwiązana, a Podatnik postara się znaleźć podnajemców.

Podatnik odliczał podatek naliczony z tytułu nabycia nakładów na nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymany przez Wnioskodawcę od właścicieli nieruchomości zwrot poniesionych kosztów na poczynione nakłady na nieruchomości będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zwrot poniesionych przez Podatnika kosztów poczynienia nakładów na nieruchomości nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W analizowanym przypadku nie dojdzie do dostawy towarów, ponieważ przedmiot najmu oraz wszelkie poczynione na nim przez Podatnika nakłady stanowiły własność właścicieli nieruchomości (zasada superficies solo cedit). Nie doszło więc do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W rozpatrywanym przypadku nie dojdzie również do świadczenia usług, z uwagi na fakt, że nie doszło do żadnego świadczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają:

Według art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów - stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), natomiast przez świadczenie usług - stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

W myśl art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Definicja usługi zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma szerszy zakres od definicji usługi zawartej w klasyfikacjach statystycznych. Przy definiowaniu "świadczenia" należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. W myśl art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Na świadczenie mogą się również składać jednocześnie zachowania polegające na działaniu oraz na zaniechaniu. Spod pojęcia świadczenia usług będzie natomiast wyłączone świadczenie, którego treścią jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przepis art. 48 k.c. stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej (art. 47 § 1 k.c.). Zgodnie z zasadą "superficies solo cedit", gdy najemca poniósł nakłady na nieruchomość, której był jedynie posiadaczem - budynek wybudowany przez posiadacza staje się własnością właściciela gruntu.

W myśl art. 676 k.c., jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT czynnym. Podatnik na podstawie umowy najmu wykorzystywał nieruchomość na cele związane z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Obecnie nieruchomość nie jest już przez Podatnika wykorzystywana na potrzeby prowadzonej przez niego na jej terenie działalności gospodarczej. Z powodu zmiany strategii gospodarczej (która nie pociąga za sobą zmiany rodzaju działalności gospodarczej), zamierza rozwiązać przedmiotową umowę najmu w drodze porozumienia z Wynajmującym, ponieważ działalność gospodarcza prowadzona z wykorzystaniem nieruchomości zostanie przeniesiona w inne miejsce celem dalszego jej wykonywania. Wraz z zakończeniem stosunku najmu Podatnik zamierza zawrzeć z właścicielami nieruchomości porozumienie, na podstawie którego dokonane zostaną wzajemne rozliczenia z tytułu poczynionych przez Podatnika nakładów na nieruchomości.

Z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady na nieruchomość (np. wybudowanie budynku lub budowli oraz ulepszenie i modernizację istniejących budynków lub budowli posadowionych na cudzym gruncie) stanowią część składową gruntu i tym samym własność właściciela gruntu. W konsekwencji podmiot, który poniósł nakłady na nieruchomość, nie może ich sprzedać. Niemniej jednak ma on pewne prawo do nakładów, które może przenieść na rzecz innego podmiotu. Wprawdzie ustawa o podatku od towarów i usług w odniesieniu do dostawy towarów posługuje się sformułowaniem "przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel" (art. 7 ust. 1 ustawy), a więc nie uzależnia dostawy towarów od tytułu własności, jednak nakłady poniesione na nieruchomość nie stanowią odrębnych rzeczy - towarów (art. 2 pkt 6 ustawy), a więc ich zwrot nie może uchodzić za dostawę towarów. W analizowanym przypadku zwrot nakładów należy zaliczyć do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniami wzajemnymi, bezpośrednimi i ekwiwalentnymi polegającymi z jednej strony na pozyskaniu przez wynajmujących nakładów poniesionych przez najemcę, z drugiej zaś strony - na zapłacie sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu.

Reasumując, zwrot nakładów poniesionych przez Wnioskodawcę na cudzą nieruchomość podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji indywidualnej został załatwiony wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów inwestycyjnych. Wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku został załatwiony w interpretacji indywidualnej z dnia 8 października 2009 r. znak ILPP1/443-830/09-5/BP, natomiast w części dotyczącej zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób prawnych zostanie załatwiony odrębnymi pismami.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.