ILPP1/443-796/11-2/NS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 22 sierpnia 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-796/11-2/NS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2, § 6 i § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 maja 2011 r. (data wpływu 24 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz pracowników - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz pracowników.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej Spółka, Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka prowadzi podstawową działalność gospodarczą w zakresie kopalnictwa rud miedzi oraz produkcji z tych rud takich wyrobów jak miedź, metale szlachetne i pozostałe metale nieżelazne W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, na mocy odrębnych przepisów, tj. przepisów Kodeksu Pracy i Kodeksu cywilnego oraz przepisów pracy wykonawczych do ustaw, Spółka jest zobowiązana zapewnić i wydać określonym grupom pracowników określone świadczenia (towary/usługi).

Przepisy Kodeksu pracy (Dział Dziesiąty - Bezpieczeństwo i Higiena Pracy) nakładają na pracodawcę obowiązki w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie zakładu. Obowiązek ten przejawia się m.in. poprzez organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także poprzez przekazywanie pracownikom informacji w zakresie zagrożeń dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach. Stosownie do regulacji Kodeksu pracy, koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników. Obowiązki pracodawcy w tym zakresie polegają zarówno na zapobieganiu, jak i usuwaniu zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników, a ich realizacja - zgodnie z przepisami Kodeksu pracy - wiąże się z dostarczaniem pracownikom środków ochrony zdrowia i higieny osobistej, zapewnieniem odpowiedniego dla danego stanowiska przeszkolenia w zakresie BHP, ponoszeniem kosztów wymaganych prawem badań lekarskich itp. Obowiązki pracodawcy w powyższym zakresie znajdują szczegółowe uregulowanie w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie odpowiednich regulacji Kodeksu pracy.

Stosownie do powyższych regulacji, Wnioskodawca zapewnia pracownikom w czasie pracy:

* posiłki profilaktyczne i regeneracyjne (zapewnienie posiłku w formie wydania towaru oraz wydanie pracownikom uprawnionym bonu upoważniającego do otrzymania posiłku w formie świadczenia usługi) oraz napoje (soki, woda, mleko, kawa zbożowa, maślanka, herbata),

* odzież roboczą i ochronną, obuwie robocze i ochronne oraz środki higieny osobistej (np. ręczniki, mydło), środki i sprzęt ochrony indywidualnej (półmaski przemysłowe, ochronniki słuchu, hełmy), a także inne materiały związane z likwidacją i ograniczeniem zagrożeń środowiskowych, wyposażenie punktu pierwszej pomocy,

* przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem ich do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie,

* pranie odzieży roboczej,

* wstępne oraz okresowe i kontrolne badania lekarskie, w tym również badania psychofizyczne i psychotechniczne.

Ponadto, na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących odpowiedzialności z tytułu wyrządzonej szkody, Spółka wydaje pracownikom towary związane z likwidacją zagrożeń wypadkami przy pracy i ich skutków, tj. zapewnia sprzęt rehabilitacyjny, aparaty słuchowe, kule, gąbki gentamycynowe.

Z kolei na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973 z późn. zm.) Wnioskodawca zapewnia pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Ponadto, w związku z charakterem prowadzonej działalności, Spółka posiada uprawnienia, na podstawie których przyznaje zasłużonym pracownikom górnictwa honorowe wyróżnienia w postaci stopni górniczych oraz honorowych szpad górniczych. Zasady przyznawania powyższych wyróżnień reguluje ustawa z dnia 14 lutego 2003 r. o stopniach górniczych, honorowych szpadach górniczych i mundurach górniczych (Dz. U. Nr 52, poz. 449). Zgodnie z art. 10 i art. 11 tej ustawy, osoba posiadająca stopień górniczy ma prawo noszenia podczas świąt państwowych i innych wskazanych w ustawie uroczystości, ceremonii uroczystego munduru górniczego wraz z odznakami i przyznaną szpadą górniczą oraz służbowego munduru górniczego podczas wykonywania czynności służbowych. Przepisy ww. ustawy regulują zasady odpłatności pracownika za zakup szpad i mundurów górniczych, do których stosuje się Spółka finansując ich zakup stosownie do uregulowań cyt. ustawy. I tak honorowa szpada górnicza przyznawana jest bezpłatnie, a koszty z tym związane ponosi jednostka organizacyjna występująca z wnioskiem o nadanie stopnia górniczego, natomiast zakup munduru górniczego (wraz z płaszczem i czakiem) może być finansowany przez jednostkę występującą z wnioskiem o nadanie stopnia górniczego w wysokości do 67% kosztów jego zakupu na wniosek osoby posiadającej odpowiedni stopień górniczy. Spółka nadmieniła, iż przekazanie munduru górniczego w części finansowanej przez pracownika opodatkowane jest podatkiem VAT.

Wszystkie ww. towary/usługi Spółka nabywa od firm zewnętrznych, co udokumentowane jest fakturami VAT, a podatek naliczony wykazany na fakturach odliczany jest przez Spółkę od podatku należnego w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., Spółka winna opodatkować podatkiem od towarów i usług:

* nieodpłatne przekazania towarów i nieodpłatne świadczenie usług, których zapewnienie pracownikom jest obowiązkiem pracodawcy uregulowanym w odrębnych przepisach, oraz

* przekazanie szpad i mundurów, w części finansowanej przez pracodawcę, zgodnie z regulacjami ustawy o stopniach górniczych, honorowych szpadach górniczych i mundurach górniczych.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), dalej: ustawa VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.

wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Przy czym, na podstawie art. 7 ust. 3, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Zgodnie z treścią artykułu 16 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347/1 z późn. zm.), dalej: Dyrektywa VAT, wykorzystanie przez podatnika towarów stanowiących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników, które przekazuje nieodpłatnie lub, w ujęciu ogólnym, które przeznacza do celów innych niż prowadzona przez niego działalność, gdy VAT od powyższych towarów lub ich części podlegał w całości lub w części odliczeniu, jest uznawane za odpłatną dostawę towarów. Za odpłatną dostawę towarów nie uznaje się jednakże wykorzystania do celów działalności przedsiębiorstwa podatnika towarów stanowiących prezenty o niskiej wartości i próbki.

Natomiast pod pojęciem odpłatnego świadczenia usług rozumie się:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Powyższa regulacja jest literalną implementacją art. 26 Dyrektywy VAT.

Zdaniem Spółki, w świetle powołanych powyżej regulacji prawnych, opisane w niniejszym wniosku nieodpłatne przekazania towarów i nieodpłatne świadczenia usług nie spełniają definicji, o których mowa w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy VAT w związku z art. 16 i art. 26 Dyrektywy VAT, ponieważ nie mają one na celu zaspokajania osobistych celów pracowników, o których mowa w tych przepisach. Przekazania te i świadczenia znajdują uzasadnienie w przepisach szczególnych, które regulują zasady, warunki i tryb przekazywania pracownikom towarów zdefiniowanych w przepisach Kodeksu pracy i dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w przepisach związanych z przyznawaniem stopni i odznaczeń. Powyższe regulacje określają również zasady finansowania przez pracodawcę zakupionych towarów przekazywanych na rzecz pracowników w związku z wykonywaną przez nich pracą. Stąd też, w ocenie Spółki, czynności te, jako związane z działalnością gospodarczą podatnika, nie służą celom osobistym pracowników, lecz funkcjonowaniu przedsiębiorstwa podatnika zgodnie z przepisami prawa, a w konsekwencji jego sprzedaży opodatkowanej.

Przekazywanie pracownikom ww. towarów i świadczenia usług w ramach stosunku zatrudnienia, do czego Spółka zobligowana jest przepisami prawa, nie stanowi w tych przypadkach przekazań/świadczeń na cele osobiste pracowników (pracownicy w pracy nie realizują celów osobistych), jak również nie stanowi darowizn tych towarów (skoro pracodawca jest zobowiązany do ich wydania), gdyż takie przekazania mają na celu zabezpieczenie pracownikom zgodnych z przepisami warunków pracy.

Dotyczy to również przyznawania pracownikom nieodpłatnie szpad górniczych, a także częściowego finansowania przez Spółkę odpłatności za mundur górniczy. Wydanie tych towarów jest oznaką honorowego wyróżnienia dla pracowników górnictwa oraz innych osób mających zasługi w dziedzinie górnictwa, przyznawanego w szczególności pracownikom zatrudnionym m.in. przy wykonywaniu prac geologicznych, wydobywaniu kopalin ze złóż oraz ich przerobie, a także przy ochronie złóż kopalin i przy budowie obiektów górniczych. Przyznanie powyższych wyróżnień ma charakter uznaniowy, niemniej jednak jest formą uhonorowania ciężkiej pracy pracownika, która to forma znajduje bezpośrednie uregulowanie w przepisach prawa. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, wydania towarów stanowiące wyróżnienie dla pracownika związane z nadaniem stopnia górniczego nie służą zaspokajaniu potrzeb osobistych tych pracowników, lecz potrzeb pracowniczych, co związane jest z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa podatnika.

Powyższe stanowisko Spółki potwierdza teza Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażona w wyroku z dnia 5 maja 2000 r. (sygn. akt I SA/Lu 176/99). W wyroku tym sąd stwierdził, że "Przez przekazywanie towarów lub świadczenie usług na potrzeby osobiste pracowników należy tu bowiem rozumieć zaspakajanie takich potrzeb pojedynczych pracowników lub ogółu pracowników, które nie są przez odpowiednie przepisy prawa uznane za potrzeby pracownicze...". Pogląd ten znajduje również akceptację w doktrynie, m.in. w Leksykonie VAT pod red. Janusza Zubrzyckiego, zawierającym komentarz do nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług obowiązującej od dnia 1 kwietnia 2011 r.

W konsekwencji powyższego, czynności nieodpłatnego przekazania towarów i świadczenia usług pracownikom, które są przez nich zużywane (wykorzystywane) w procesie pracy przedsiębiorstwa Spółki, a Spółka zapewnia te świadczenia w związku z odrębnymi przepisami, nie podlegają opodatkowaniu VAT, gdyż tego rodzaju czynności nie służą zaspokajaniu osobistej konsumpcji pracowników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Według art. 7 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., nadanym ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.

wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Powyższego przepisu nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy).

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., nadanym wyżej powołaną ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług, musi zostać spełniony warunek wymieniony w ww. przepisie, t.j. brak związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie warunku określonego w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto z powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników, które służy celom osobistym pracowników (ich celom bezpośrednio konsumpcyjnym), zatem nie ma żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka prowadzi podstawową działalność gospodarczą w zakresie kopalnictwa rud miedzi oraz produkcji z tych rud takich wyrobów jak miedź, metale szlachetne i pozostałe metale nieżelazne W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, na mocy odrębnych przepisów, tj. przepisów Kodeksu Pracy i Kodeksu cywilnego oraz przepisów pracy wykonawczych do ustaw, Spółka jest zobowiązana zapewnić i wydać określonym grupom pracowników określone świadczenia (towary/usługi). Wnioskodawca zapewnia pracownikom w czasie pracy:

* posiłki profilaktyczne i regeneracyjne (zapewnienie posiłku w formie wydania towaru oraz wydanie pracownikom uprawnionym bonu upoważniającego do otrzymania posiłku w formie świadczenia usługi) oraz napoje (soki, woda, mleko, kawa zbożowa, maślanka, herbata),

* odzież roboczą i ochronną, obuwie robocze i ochronne oraz środki higieny osobistej (np. ręczniki, mydło), środki i sprzęt ochrony indywidualnej (półmaski przemysłowe, ochronniki słuchu, hełmy), a także inne materiały związane z likwidacją i ograniczeniem zagrożeń środowiskowych, wyposażenie punktu pierwszej pomocy,

* przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie,

* pranie odzieży roboczej,

* wstępne oraz okresowe i kontrolne badania lekarskie, w tym również badania psychofizyczne i psychotechniczne.

Ponadto, na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących odpowiedzialności z tytułu wyrządzonej szkody, Spółka wydaje pracownikom towary związane z likwidacją zagrożeń wypadkami przy pracy i ich skutków, tj. zapewnia sprzęt rehabilitacyjny, aparaty słuchowe, kule, gąbki gentamycynowe. Z kolei na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973 z późn. zm.) Wnioskodawca zapewnia pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Wszystkie ww. towary/usługi Spółka nabywa od firm zewnętrznych, co udokumentowane jest fakturami VAT, a podatek naliczony wykazany na fakturach odliczany jest przez Spółkę od podatku należnego w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Na podstawie art. 2091 § 1 pkt 1 ustawy z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), pracodawca jest obowiązany zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.

Przepis art. 229 § 1 ww. ustawy stanowi, iż wstępnym badaniom lekarskim podlegają:

1.

osoby przyjmowane do pracy,

2.

pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku - art. 229 § 2 cyt. ustawy.

Zgodnie z brzmieniem § 4 ww. przepisu, pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

W oparciu o art. 232 ww. ustawy, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych.

Przepisy wykonawcze regulujące powyższe obowiązki to:

* rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279),

* rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn. z 2003 r. Dz. U. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).

Na mocy § 3 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, pracodawca zapewnia posiłki pracownikom wykonującym prace:

1.

związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal (8375 kJ) u mężczyzn i powyżej 1100 kcal (4605 kJ) u kobiet,

2.

związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10°C lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25°C,

3.

związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca,

4.

pod ziemią.

Ponadto, w myśl § 4 ust. 1 cyt. rozporządzenia, pracodawca zapewnia napoje pracownikom zatrudnionym:

1.

w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25°C,

2.

w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1000,

3.

przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10°C lub powyżej 25°C,

4.

przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet,

5.

na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28°C.

Jak wynika z art. 233 ustawy - Kodeks pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne oraz dostarczyć niezbędne środki higieny osobistej.

Według art. 2373 § 1 powołanej ustawy, nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Na podstawie art. 2373 § 2 cyt. ustawy, pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie.

Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami (art. 2376 § 1 wskazanej ustawy).

Natomiast w świetle art. 2377 § 1 tej ustawy, pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:

1.

jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,

2.

ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zgodnie z art. 2378 § 1 cyt. ustawy, pracodawca ustala rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne w związku z art. 2376 § 1 i art. 2377 § 1, oraz przewidywane okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego.

Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, o których mowa w art. 2376 § 1 i art. 2377 § 1, stanowią własność pracodawcy, o czym stanowi § 2 ww. przepisu.

W myśl art. 23710 § 1 ww. ustawy, pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, które w wyniku stosowania w procesie pracy uległy skażeniu środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi, były przechowywane wyłącznie w miejscu przez niego wyznaczonym.

Na mocy § 2 tego przepisu, powierzanie pracownikowi prania, konserwacji, odpylania i odkażania przedmiotów, o których mowa w § 1, jest niedopuszczalne.

Stosownie do treści art. 435 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Z kolei w oparciu o § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Według ust. 2 tego przepisu, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy, iż zapewnienie pracownikom przez Zainteresowanego:

* posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych (zapewnienie posiłku w formie wydania towaru lub wydanie pracownikom uprawnionym bonu upoważniającego do otrzymania posiłku w formie świadczenia usługi) oraz napojów (soki, woda, mleko, kawa zbożowa, maślanka, herbata),

* odzieży roboczej i ochronnej, obuwia roboczego i ochronnego oraz środków higieny osobistej (np. ręczniki, mydło), środków i sprzętu ochrony indywidualnej (półmaski przemysłowe, ochronniki słuchu, hełmy), a także innych materiałów związanych z likwidacją i ograniczeniem zagrożeń środowiskowych, wyposażenia punktu pierwszej pomocy,

* przeszkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem ich do pracy oraz prowadzenia okresowych szkoleń w tym zakresie,

* prania odzieży roboczej,

* wstępnych oraz okresowych i kontrolnych badań lekarskich, w tym również badań psychofizycznych i psychotechnicznych, towarów związanych z likwidacją zagrożeń wypadkami przy pracy i ich skutków, tj. zapewnienie sprzętu rehabilitacyjnego, aparatów słuchowych, kul, gąbek gentamycynowych,

* okularów korygujących wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego,

w ramach wypełniania obowiązków nałożonych cyt. wyżej przepisami, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie jest bowiem przekazaniem lub zużyciem towarów na cele osobiste pracowników, ani nieodpłatnym świadczeniem usług na cele osobiste pracowników. Przekazywanie pracownikom ww. towarów oraz świadczenie wskazanych usług w ramach stosunku zatrudnienia, do czego Wnioskodawca zobligowany jest przepisami prawa, nie stanowi w tych przypadkach przekazania towarów, ani świadczenia usług na cele osobiste pracowników, gdyż takie przekazania (zużycia) oraz świadczenia mają na celu zabezpieczenie pracownikom zgodnych z przepisami warunków pracy oraz służą prawidłowemu funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.

W opisie sprawy Zainteresowany wskazał również, że w związku z charakterem prowadzonej działalności, Spółka posiada uprawnienia, na podstawie których przyznaje zasłużonym pracownikom górnictwa honorowe wyróżnienia w postaci stopni górniczych oraz honorowych szpad górniczych. Zasady przyznawania powyższych wyróżnień reguluje ustawa z dnia 14 lutego 2003 r. o stopniach górniczych, honorowych szpadach górniczych i mundurach górniczych. Przepisy ww. ustawy regulują zasady odpłatności pracownika za zakup szpad i mundurów górniczych, do których stosuje się Spółka finansując ich zakup stosownie do uregulowań cyt. ustawy. Tym samym, honorowa szpada górnicza przyznawana jest bezpłatnie, a koszty z tym związane ponosi jednostka organizacyjna występująca z wnioskiem o nadanie stopnia górniczego, natomiast zakup munduru górniczego (wraz z płaszczem i czakiem) może być finansowany przez jednostkę występującą z wnioskiem o nadanie stopnia górniczego w wysokości do 67% kosztów jego zakupu na wniosek osoby posiadającej odpowiedni stopień górniczy. Spółka nadmieniła, iż przekazanie munduru górniczego w części finansowanej przez pracownika opodatkowane jest podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 14 lutego 2003 r. o stopniach górniczych, honorowych szpadach górniczych i mundurach górniczych (Dz. U. Nr 52, poz. 449), stopnie górnicze oraz honorowe szpady górnicze są honorowymi wyróżnieniami pracowników górnictwa oraz innych osób mających zasługi w dziedzinie górnictwa, przyznawanymi w szczególności pracownikom:

1.

zatrudnionym przy wykonywaniu prac geologicznych, wydobywaniu kopalin ze złóż oraz ich przerobie, a także przy ochronie złóż kopalin, wód podziemnych oraz przy budowie obiektów górniczych;

2.

jednostek działających w dziedzinie górnictwa;

3.

urzędów górniczych, jednostek szkolnictwa i instytutów naukowo-badawczych prowadzących działalność naukową i dydaktyczną w dziedzinie nauk górniczych, geologicznych i geofizycznych.

Na podstawie art. 10 ww. ustawy, osoba posiadająca stopień górniczy ma prawo noszenia:

1.

uroczystego munduru górniczego wraz z odznakami stopnia górniczego oraz przyznaną honorową szpadą górniczą;

2.

służbowego munduru górniczego wraz z odznakami stopnia górniczego.

Mundur górniczy jest symbolem przynależności do górniczego stanu, wyrazem tradycji i szczególnego uznania dla ciężkiej i odpowiedzialnej pracy górniczej - art. 11 ust. 1 cyt. ustawy.

W myśl art. 11 ust. 2 tej ustawy, osoby posiadające uroczysty mundur górniczy uprawnione są do jego noszenia podczas:

1.

świąt państwowych;

2.

Dnia Górnika;

3.

uroczystości dekoracji orderami, odznaczeniami państwowymi i odznakami;

4.

uroczystości nadania stopnia górniczego i wręczenia honorowej szpady górniczej;

5.

innych uroczystości, ceremonii i wystąpień ważnych dla środowiska górniczego.

Natomiast w oparciu o ust. 3 ww. przepisu, osoby posiadające służbowy mundur górniczy są upoważnione do noszenia go podczas wykonywania czynności służbowych.

Jak wynika z art. 13 ust. 1 powołanej ustawy, zakup munduru górniczego, płaszcza oraz czaka może być finansowany przez jednostkę występującą z wnioskiem o nadanie stopnia górniczego, w wysokości do 67% kosztów ich zakupu, o ile osoba posiadająca taki stopień o to wystąpi.

Natomiast art. 14 ust. 1 wskazanej ustawy stanowi, iż honorowa szpada górnicza przyznawana jest osobom zatrudnionym w przemyśle wydobywczym oraz pracownikom innych środowisk związanych z górnictwem przez kierownika jednostki działającej w dziedzinie górnictwa.

Honorowa szpada górnicza przyznawana jest bezpłatnie, a koszty z tym związane ponosi jednostka organizacyjna, o której mowa w ust. 1 - art. 14 ust. 2 ww. ustawy.

Wskazać należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji potrzeb osobistych, można jednak przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a zatem potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Natomiast potrzeby pracownicze to te, których spełnienie nie wynika z autonomii woli stron, ale do zaspokajania których pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów prawa, np.: przepisów Kodeksu pracy, przepisów innych ustaw regulujących prawa i obowiązku pracowników i pracodawców, postanowień zbiorowych układów pracy, postanowień porozumień zbiorowych, przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy itp.

Uwzględniając powyższe należy uznać, iż nieodpłatne przekazania wskazanych towarów swoim pracownikom, których obowiązek dokonania wynika z przytoczonych powyżej przepisów, są czynnością związaną z działalnością gospodarczą Spółki oraz służą zgodnemu z przepisami prawa funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. A zatem ww. czynności, jako nie wypełniające warunków art. 7 ust. 2 ustawy, znajdują się poza zakresem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie nieodpłatne przekazanie towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, których zapewnienie pracownikom jest obowiązkiem Wnioskodawcy uregulowanym w odrębnych przepisach, jak również przekazanie szpad i mundurów, w części finansowanej przez Spółkę, zgodnie z regulacjami ustawy o stopniach górniczych, honorowych szpadach górniczych i mundurach górniczych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz pracowników w stanie faktycznym. Natomiast kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz pracowników została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 22 sierpnia 2011 r. nr ILPP1/443-796/11-3/NS.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl