ILPP1/443-789/09/10-S1/BD - Możliwość opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości stanowiących majątek prywatny.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Łd 83/10 - stwierdza, że stanowisko Pana, reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2009 r. (data wpływu 6 lipca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 września 2009 r. (data wpływu 8 września 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek - jest prawidłowe.

W dniu 6 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 4 września 2009 r. o doprecyzowanie opisanego stanu faktycznego oraz o dokument, z którego wynika upoważnienie do reprezentowania Wnioskodawcy przez pełnomocnika.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniach 26 czerwca 1998 r., 16 lipca 1998 r., 15 czerwca 1999 r. oraz 26 lipca 1999 r. nabył 4 nieruchomości, w skład których wchodziło łącznie 18 podzielonych i niezabudowanych działek, sklasyfikowanych w ewidencji gruntu jako grunty orne i lasy o łącznej powierzchni 7,3836 ha. Wnioskodawca nabył przedmiotowe nieruchomości do majątku prywatnego, który docelowo miał być przedmiotem darowizny na rzecz czwórki dzieci. W roku 2007 z powodu osobistej sytuacji finansowej Wnioskodawca zmienił pierwotne przeznaczenie części nieruchomości i zdecydował o ich zbyciu. W listopadzie 2007 r. oraz rok później w listopadzie 2008 r. Zainteresowany jako osoba prywatna sprzedał 15 z 18 działek znajdujących się w jego majątku prywatnym. Wnioskodawca podkreśla, że sprzedawane nieruchomości nigdy nie były wykorzystywane do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Nie były również przeznaczane do najmu ani na działalność rolną. Nie było zmienione także przeznaczenie przedmiotowych nieruchomości. Nie dokonywano także żadnych podziałów ani przeniesienia własności.

Z uwagi na toczące się postępowanie sądowe, w momencie sprzedaży dla przedmiotowych nieruchomości brak było planu zagospodarowania przestrzennego, a działki były położone na obszarze w stosunku, do którego Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 20 grudnia 2007 r. stwierdził nieważność uchwały Nr X (...) Rady Gminy z dnia 13 czerwca 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy oraz określił, że uchwała nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się wyroku. Z wypisu ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy teren, na którym znajdowały się sprzedane działki był położony w rejonie oznaczonym jako teren zabudowy mieszkaniowej o charakterze ekstensywnym.

Dodatkowo Wnioskodawca zawarł w dniu 20 lutego 2009 r. umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości położonej w D. Działka do chwili złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie została zbyta.

Wnioskodawca od dnia 1 lutego 1991 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie szycia kostiumów kąpielowych - z tytułu prowadzenia tej działalności od dnia 16 czerwca 1993 r. jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 4 września 2009 r. Wnioskodawca poinformował, że działki, o których mowa we wniosku, zostały nabyte w drodze umowy kupna-sprzedaży. Wnioskodawca wskazał, iż wystąpił już z podobnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej i otrzymał odpowiedź oceniającą negatywnie jego stanowisko.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca w przedstawionym opisie stanu faktycznego jest obowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu zbycia nieruchomości stanowiących jego majątek prywatny.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym opisie stanu faktycznego, będącym przedmiotem wniosku, Zainteresowany dokonuje zbycia części majątku prywatnego wobec czego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży przedmiotowych nieruchomości.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 ww. artykułu - bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza jest definiowana jako wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zdaniem Wnioskodawcy należy podkreślić, iż przepisy dotyczące podatku od towarów i usług są zharmonizowane z prawem wspólnotowym. Dlatego dokonując wykładni prawa krajowego każdorazowo należy uwzględniać postanowienia prawa wspólnotowego.

Definicję podatnika w podatku od towarów i usług zawiera Dyrektywa Rady z dnia 28 listopada 2006 r. Nr 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE serii L Nr 347 str. 1 z późn. zm.). Dyrektywa ta zastąpiła Dyrektywę Rady 77/388/EC z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstwa państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku - VI Dyrektywa oraz Dyrektywę Rady 67/227/EWG z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstwa państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - I Dyrektywa, dalej zwana "Dyrektywą Rady 2006/112/WE". Zgodnie z art. 9 tej Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Ponadto, za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Dyrektywa daje również państwom członkowskim prawo do uznania za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą, a w szczególności transakcji:

* dostawy budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;

* dostawy terenu budowlanego.

Przepis ten jest tożsamy z regulacjami VI Dyrektywy, która została uchylona przez Dyrektywę Nr 2006/112/WE i ma obecnie zastosowanie. Tak więc państwa członkowskie mają prawo wprowadzić opodatkowanie dostawy dokonywanej przez podmioty nie będące podatnikami, której przedmiotem są budynki lub grunty budowlane. W tym kontekście należy wskazać, iż wbrew twierdzeniom niektórych organów podatkowych, przepis art. 12 Dyrektywy 112 nie daje państwom członkowskim prawa do uznania za działalność gospodarczą wskazanych tam czynności. Przewiduje jedynie prawo do zrównania tych czynności z działalnością gospodarczą. Jednakże polski ustawodawca z takiego uprawnienia nie skorzystał.

Mimo, że czynność sprzedaży wydzielonych działek ma pewien przymiot powtarzalności (w określonym przedziale - ilość działek jest skończona), to uznanie osoby fizycznej z tytułu tych sprzedaży za podatnika jest nieuzasadnione ze względu na fakt, iż podatnikiem nie jest podmiot będący "handlowcem". Nie ma żadnego uzasadnienia argument, iż w opisanym zdarzeniu przyszłym osoba fizyczna występuje w charakterze handlowca - osoba fizyczna dokonuje jedynie wyzbycia majątku prywatnego (jest to wykonywanie przysługującego prawa własności).

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje następujące orzeczenia:

* WSA we Wrocławiu z dnia 6 września 2006 r., sygn. I SA/Wr 1254/05,

* WSA we Wrocławiu z dnia 17 kwietnia 2007 r., sygn. I SA/Wr 123/07,

* NSA z dnia 24 kwietnia 2007 r., sygn. I FSK 603/06,

* NSA z dnia 29 października 2007 r., sygn. I FPS 3/07,

* WSA w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2008 r., sygn. III SA/Wa 45/08,

* C-291/92 Dieter Armbrecht,

* C-230/94 Renata Enkler a Finanzamt Hamburg.

Mając powyższe na względzie należy podkreślić, iż Wnioskodawca:

* nabył przedmiotowe nieruchomości w latach 1998 - 1999 do majątku prywatnego i nigdy nie wykorzystywał ich w prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na szyciu kostiumów kąpielowych,

* przed zbyciem przedmiotowych nieruchomości Wnioskodawca nie dokonywał zbycia innych nieruchomości,

* sprzedaż ma charakter jednorazowy i dotyczy nieruchomości nabytych wiele lat temu (w latach 1998 - 1999),

* Wnioskodawca nie zamierza zbyć innych nieruchomości,

* dokonując nabycia spornych działek nie działał w charakterze handlowca, o którym mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Wobec powyższego zbycie nieruchomości przez Wnioskodawcę miało charakter dysponowania majątkiem prywatnym i nie miało nic wspólnego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. W konsekwencji Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu zbycia przedmiotowych nieruchomości i nie musi płacić podatku od towarów i usług z tego tytułu.

W dniu 29 września 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPP1/443-789/09-4/AT, w której stwierdził, że stanowisko Pana, reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2009 r. (data wpływu: 6 lipca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 września 2009 r. (data wpływu: 8 września 2009 r.) jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 20 października 2009 r., zaś odpowiedzi na ww. wezwanie udzielono pismem z dnia 17 listopada 2009 r. nr ILPP1/443/W-119/09-2/HMW (skutecznie doręczonym w dniu 23 listopada 2009 r.).

W dniu 21 grudnia 2009 r. wpłynęła do tut. Organu skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej z dnia 29 września 2009 r. oraz zasądzenie na rzecz Skarżącego kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 7 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Łd 83/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił zaskarżoną interpretację i zasądził od Ministra Finansów na rzecz strony skarżącej kwotę 457 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Łd 83/10 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przez działalność gospodarczą w świetle ust. 2 powołanego artykułu rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów (w tym przypadku gruntów) podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Ponadto należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w latach 1998 - 1999 nabył 4 nieruchomości, w skład których wchodziło łącznie 18 podzielonych i niezabudowanych działek, sklasyfikowanych w ewidencji gruntu jako grunty orne i lasy, o łącznej powierzchni 7,3836 ha. Wnioskodawca twierdzi, że zakupione nieruchomości stanowiły jego majątek osobisty, który docelowo miał być przedmiotem darowizny na rzecz czwórki jego dzieci. Jednak w latach 2007 i 2008 z powodu sytuacji finansowej Zainteresowany jako osoba fizyczna sprzedał, na podstawie umowy kupna-sprzedaży, 15 z 18 działek gruntu sklasyfikowanego według studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy jako teren zabudowy mieszkaniowej o charakterze ekstensywnym. Ponadto, Wnioskodawca zawarł w dniu 20 lutego 2009 r. umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości. Zainteresowany jest podatnikiem VAT zarejestrowanym od roku 1993 z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na szyciu kostiumów kąpielowych. Strona informuje, iż sprzedawane nieruchomości nigdy nie były wykorzystywane do prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, ani też działalności rolniczej. Grunty nie były również przedmiotem najmu. Wnioskodawca nie zmienił przeznaczenia przedmiotowych nieruchomości, nie dokonywał także żadnych podziałów, ani przeniesienia własności.

Powyższe okoliczności wskazują, że nabycie przedmiotowej nieruchomości nie nastąpiło w celach handlowych, lecz do majątku prywatnego, poza zakresem prowadzonej od roku 1993 działalności gospodarczej oraz z zamiarem dokonania darowizny na rzecz bliskich. Natomiast fakt, że Zainteresowany zamiaru tego nie zrealizował oraz dokonał sprzedaży działek nie oznacza, że z tego powodu - wyzbywając się majątku prywatnego - stał się handlowcem, a dokonana czynność przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Brak zamiaru odsprzedaży gruntu w momencie jego nabycia uniemożliwia przyjęcie, że Wnioskodawca z tytułu sprzedaży przedmiotowych działek stał się podatnikiem podatku od towarów i usług z racji prowadzenia działalności handlowej.

Zdaniem tut. Organu w przedmiotowej sytuacji nie powstaje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, bowiem dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód i tym samym z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.

W związku z powyższym sprzedaż działek dokonana przez Wnioskodawcę nie stanowi działalności gospodarczej, z uwagi na fakt, iż transakcja nie ma charakteru zarobkowego, lecz związana jest z przysługującym mu prawem do rozporządzania własnym majątkiem.

Reasumując, dokonując sprzedaży z majątku prywatnego działek, Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.