ILPP1/443-772/09/12-S/AI - Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy dostawca towarów nie rozliczył podatku w deklaracji VAT.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 5 kwietnia 2012 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-772/09/12-S/AI Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy dostawca towarów nie rozliczył podatku w deklaracji VAT.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 1099/11- stwierdza, że stanowisko Pana reprezentowanego przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2009 r. (data wpływu 1 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy dostawca nie rozliczył podatku w deklaracji VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy dostawca nie rozliczył podatku w deklaracji VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej realizuje dostawy towarów lub świadczy usługi opodatkowane podatkiem VAT. Z tytułu tych czynności Zainteresowany wystawia faktury VAT zawierające kwoty podatku VAT i prowadzi rejestry sprzedaży, w których uwzględnia te faktury. Równocześnie, dla celów powyższej działalności opodatkowanej podatkiem VAT, Zainteresowany dokonuje zakupów towarów lub usług od różnych podmiotów (dalej jako "dostawcy") i otrzymuje od nich faktury VAT zawierające kwoty podatku VAT. Wnioskodawca uwzględnia te faktury w swoich rejestrach zakupów, traktując podatek VAT wynikający z powyższych faktur jako podatek naliczony.

Zainteresowany składa do urzędu skarbowego deklaracje VAT sporządzane na podstawie rejestrów sprzedaży i rejestrów zakupów. Podejmując współpracę z dostawcami Zainteresowany zweryfikuje na podstawie dostępnych informacji, czy dany dostawca jest w istocie podatnikiem podatku VAT i od tego uzależnia podjęcie z nim współpracy. Zastosuje w tym zakresie procedurę obejmującą następujące elementy:

a.

ocena formalna nowych dostawców, obejmująca analizę oryginałów dokumentów rejestracyjnych, w tym w zakresie REGON i NIP, oraz poświadczonych przez organy podatkowe kopii złożonych dokumentów, np. VAT-R; a także uzyskanie kopii tych dokumentów;

b.

archiwizacja powyższych kopii dokumentów;

c.

gromadzenie oświadczeń podpisywanych przez dostawców, których celem jest potwierdzenie w szczególności świadomości tych podmiotów o konieczności rozliczania się z podatku VAT.

Wnioskodawca występować będzie także do właściwego urzędu skarbowego z wnioskami o potwierdzenie, czy dany dostawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony, stosownie do art. 96 ust. 13 ustawy o VAT. O takie potwierdzenia Zainteresowany występować będzie jednak jedynie w niektórych - w jego przekonaniu - uzasadnionych okolicznościami przypadkach.

Podjęcie współpracy (tj. dokonywanie zakupów od danego dostawcy) będzie mogło mieć miejsce jedynie, gdy Wnioskodawca stwierdzi, że dany dostawca jest podatnikiem w rozumieniu przepisów o VAT i w szczególności, pomimo podjętych działań, nic nie wskaże na to, że dostawca ten mógłby okazać się np.:

1.

podmiotem niewywiązującym się ze swoich obowiązków podatkowych,

2.

dopuszczającym się kradzieży lub wprowadzenia do obrotu towarów pochodzących z kradzieży,

3.

dopuszczającym się procederu firmanctwa, tj.:

* posługiwania się przez daną osobę (firmowany) w celu zatajenia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innej osoby,

* udzielania zgody przez daną osobę (firmujący) na używanie przez firmowanego imienia i nazwiska, nazwy lub firmy firmującego w celu zatajenia prowadzonej przez firmowanego działalności gospodarczej lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności, obejmujące także aktywną współpracę firmującego z firmowanym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy Podatnik będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktury wystawionej przez danego dostawcę w sytuacji, gdy okaże się, że dostawca nie rozliczył tego podatku w swojej deklaracji VAT, przy czym Zainteresowany nie wiedział i nie mógł wiedzieć o takim procederze.

2.

Czy w przypadku udzielenia negatywnej odpowiedzi na powyższe, odpowiedź ta będzie inna, w sytuacji, gdy w opisanym w tym pytaniu przypadku Wnioskodawca dysponuje dodatkowo potwierdzeniem zarejestrowania dostawcy jako podatnika VAT czynnego wydanym stosownie do art. 96 ust. 13 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktury wystawionej przez danego dostawcę w sytuacji, gdy okaże się, że dostawca nie rozliczył tego podatku w swojej deklaracji VAT, przy czym Zainteresowany nie wiedział i nie mógł wiedzieć o takim procederze.

UZASADNIENIE

1.

Zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego w polskich przepisach o VAT

Podatek od towarów i usług, będący podatkiem od wartości dodanej, jest podatkiem, którego zasadniczą cechą konstrukcyjną jest ustanowione w przepisie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) fundamentalne prawo podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, zaś kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

a.

z tytułu nabycia towarów i usług,

b.

potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,

c.

od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4 (art. 86 ust. 2 powołanej ustawy).

2.

Regulacje wspólnotowe

Przepis art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi implementację przepisów Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE serii L Nr 347 z późn. zm.) zwanej dalej "Dyrektywa Nr 112", gdzie prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazują przepisy art. 167-169.

3.

Konkluzje na gruncie prawa krajowego

W świetle przepisów wspólnotowych wszelkie krajowe ograniczenia w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego nie mogą być interpretowane inaczej aniżeli w powiązaniu z weryfikacją, czy dany podatnik, który odlicza podatek VAT był świadomy lub też mógł wiedzieć, że jego kontrahent jest nieuczciwy lub niesolidny.

Aby pozbawić podatnika prawa do odliczenia podatku VAT nie wystarczy zatem wykazać, że dostawca był oszustem lub z innych względów nie wywiązywał się ze swoich obowiązków podatkowych. Dla pozbawienia tego prawa konieczne jest dodatkowo wykazanie, że podatnik odliczający podatek VAT wiedział lub mógł wiedzieć o oszukańczym procederze lub o zaniechaniach swego dostawcy.

Zasada neutralności podatkowej sprzeciwia się wprowadzeniu powszechnego zróżnicowania między transakcjami legalnymi a nielegalnymi, co oznacza, że sama kwalifikacja zachowania jako karalnego nie powoduje wyłączenia z opodatkowania.

Podstawą do ograniczenia odliczenia podatku naliczonego może być jedynie wykonywanie prawa do odliczenia w sposób oszukańczy lub gdy podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć, że nabywając towar uczestniczył w transakcji wykorzystanej do popełnienia oszustwa w podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, przyjmując, że polskie prawo odmiennie (bardziej surowo) reguluje kwestię braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez podmioty uciekające się do oszustwa lub niewywiązujące się ze swoich zobowiązań podatkowych, to należy stwierdzić, że także w takim przypadku przepisy te nie mogłyby być zastosowane. Przeszkodą w tym względzie jest wspomniana już zasada prymatu prawa wspólnotowego nad prawem krajowym. Tak więc, w przypadku przyjęcia takiego teoretycznego założenia, bez wykazania, że Podatnik wiedział lub mógł wiedzieć o oszukańczym procederze realizowanym przez jego dostawców lub o niewywiązywaniu się przez nich z ich obowiązków podatkowych, nie można kwestionować prawa Podatnika do odliczenia podatku VAT.

4.

Zakres wykorzystania procedury przewidzianej w art. 96 ust. 13 ustawy o VAT

Podatnik nie wyklucza, że wykorzystanie mechanizmu przewidzianego w art. 96 ust. 13 ustawy o VAT, może być w pewnych okolicznościach pomocne przy ustaleniu wiarygodności kontrahenta, i w tym zakresie dopuszcza ten mechanizm w swojej działalności, zgodnie z przedstawionym opisem. Jednakże, Zainteresowany jest świadomy, że - w większości przypadków - nie jest to mechanizm szczególnie przydatny oraz wiarygodny, z następujących powodów:

1.

naczelnik urzędu skarbowego jedynie potwierdza (lub nie potwierdza) fakt formalnej rejestracji określonego podmiotu jako podatnika VAT czynnego lub zwolnionego. Zatem takie potwierdzenie nie jest w praktyce żadnym zabezpieczeniem przed oszustwami, gdyż poszczególne podmioty mogą mieć przeprowadzone wszystkie niezbędne rejestracje, w tym również rejestrację dla celów VAT. Jest zatem uzasadnionym przypuszczenie, że w zdecydowanej większości przypadków organy podatkowe potwierdziłyby fakt zarejestrowania dla celów podatku VAT nawet nieuczciwych kontrahentów;

2.

przy takim kształcie przepisów, praktycznym "substytutem" wspomnianego potwierdzenia może być chociażby podstemplowany przez urząd skarbowy formularz VAT-R;

3.

nawet otrzymanie negatywnej informacji z urzędu skarbowego, tzn. informacji, że dany podmiot nie jest zarejestrowany dla celów VAT jako podatnik VAT czynny nie wyłącza z zasady prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawianych przez taki podmiot;

4.

każde narzędzie, w tym również możliwość uzyskiwania potwierdzeń przewidzianych w art. 96 ust. 13 ustawy o VAT, powinno być stosowane w sposób racjonalny. Mechanizm ten jest jedynie uprawnieniem podatnika, a nie jego obowiązkiem. Należy wyrazić przekonanie, że jeśliby procedura uzyskiwania potwierdzeń przewidzianych w art. 96 ust. 13 ustawy o VAT miała być powszechnie stosowana przez wszystkie podmioty, to oznaczałoby to w krótkim czasie także sparaliżowanie pracy aparatu skarbowego.

Z powyższych względów, zdaniem Wnioskodawcy, nie można na samej podstawie niegromadzenia zaświadczeń na podstawie art. 96 ust. 13 ustawy o VAT, odmawiać żadnemu podatnikowi prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z otrzymanych faktur. Z tego względu, o takie potwierdzenia Podatnik występuje jedynie w niektórych uzasadnionych okolicznościami przypadkach. Uzyskanie bowiem takiego dokumentu od organów podatkowych (potwierdzającego, że dany dostawca jest czynnym podatnikiem) w żaden sposób nie gwarantuje, że w rzeczywistości dany dostawca jest czynnym podatnikiem. W praktyce, z punktu widzenia potwierdzenia wiarygodności danego dostawcy jako podatnika VAT, wartość dowodowa tego potwierdzenia jest analogiczna jak wartość podstemplowanej przez organ podatkowy kopii formularza VAT-R.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje się na następujące wyroki:

* NSA z dnia 13 marca 2009 r., sygn. akt I FSK 36/08,

* NSA z dnia 24 września 2008 r., sygn. akt I FSK. 1028/07,

* NSA z dnia 17 września 1999 r., sygn. akt III SA 5628/98,

* WSA z dnia 2 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Rz 15/09,

* WSA z dnia 14 października 2008 r., sygn. akt I SA/Bd 406/08,

* ETS z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawach połączonych C-439/04 i C-440/04,

* ETS z dnia 21 września 1988 r., w sprawie 50/87,

* ETS z dnia 21 marca 2000 r. w sprawie C-110/98,

* ETS z dnia 12 stycznia 2006 r. w sprawach połączonych C-354/03, C-355/03 i C-484/03,

* ETS z dnia 11 maja 2006 r. w sprawie C-384/04.

W dniu 24 września 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPP1/443-772/09-2/AI, w której stwierdził, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2009 r. (data wpływu 1 lipca 2009 r.) jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 14 października 2009 r., zaś odpowiedzi na ww. wezwanie udzielono pismem z dnia 10 listopada 2009 r., nr ILPP1/443/W-114/09-2/HMW (skutecznie doręczonym w dniu 17 listopada 2009 r.).

W dniu 21 grudnia 2009 r. wpłynęła do tut. Organu skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej z dnia 24 września 2009 r. Postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zawiesił postępowanie w związku z zadanym w przedmiotowej kwestii pytaniem prejudycjalnym skierowanym do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2009 r. WSA w Łodzi podjął zawieszone postępowanie. Wyrokiem z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 1099/11 WSA w Łodzi uchylił zaskarżoną interpretację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 1099/11 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

a.

z tytułu nabycia towarów i usług,

b.

potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,

c.

od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Ponadto, stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18. Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Ustawodawca stworzył zatem podatnikom prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy towarów i usług udokumentowane fakturami VAT będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

I tak, w myśl uregulowań art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a) ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Z kolei ust. 3 powołanego wyżej przepisu stanowi, iż podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

W myśl art. 96 ust. 4 ww. ustawy naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Natomiast zgodnie z przepisem art. 96 ust. 5 ww. ustawy, jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:

1.

przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-13 oraz art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;

2.

przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;

3.

przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz w art. 113 ust. 1, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia;

4.

przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9.

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Natomiast, stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności w art. 15".

W świetle powyżej wskazanego art. 15 ust. 1, status danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług jest niezależny od dokonania rejestracji dla potrzeb tego podatku. Podkreślić należy, iż mocą art. 96 ust. 1 ww. ustawy, na podmioty, o których mowa w art. 15, nałożony został obowiązek złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenia rejestracyjnego, przed dniem dokonania pierwszej czynności określonej w art. 5. Z obowiązku tego zostały wyłączone jedynie podmioty zwolnione od podatku, które mogą przedmiotowe zgłoszenie złożyć, ale nie mają takiego obowiązku. Jednocześnie w art. 96 ust. 4 ww. ustawy, został dokonany wyraźny podział podatników podatku od towarów i usług na "podatników VAT czynnych" oraz "podatników VAT zwolnionych", co znajduje odzwierciedlenie w odmiennym kształtowaniu praw i obowiązków tych dwóch grup podatników.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej realizuje dostawy towarów lub świadczy usługi opodatkowane podatkiem VAT. Z tytułu tych czynności Zainteresowany wystawia faktury VAT zawierające kwoty podatku VAT i prowadzi rejestry sprzedaży, w których uwzględnia te faktury. Równocześnie, dla celów powyższej działalności opodatkowanej podatkiem VAT, Zainteresowany dokonuje zakupów towarów lub usług od różnych podmiotów (dostawców) i otrzymuje od nich faktury VAT zawierające kwoty podatku VAT. Podatnik uwzględnia te faktury w swoich rejestrach zakupów, traktując podatek VAT wynikający z powyższych faktur jako podatek naliczony.

Wnioskodawca składa do urzędu skarbowego deklaracje VAT sporządzane na podstawie rejestrów sprzedaży i rejestrów zakupów. Podejmując współpracę z dostawcami Zainteresowany zweryfikuje na podstawie dostępnych informacji, czy dany dostawca jest w istocie podatnikiem podatku VAT i od tego uzależni podjęcie z nim współpracy. W uzasadnionych okolicznościami przypadkach Wnioskodawca występować będzie także do właściwego urzędu skarbowego z wnioskami o potwierdzenie, czy dany dostawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony, stosownie do art. 96 ust. 13 ustawy o VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy odnoszą się do kwestii, czy będzie miał on prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktury wystawionej przez danego dostawcę w sytuacji, gdy okaże się, że dostawca nie rozliczył podatku (wykazanego w fakturze) w deklaracji VAT, przy czym Zainteresowany nie wiedział i nie mógł wiedzieć o takim procederze.

W przedmiotowej sprawie, celem wyjaśnienia powyższych wątpliwości, zasadnym jest przywołanie orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-438/09 z dnia 22 grudnia 2010 r. dotyczącego właśnie budzącego wątpliwości Wnioskodawcy art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a) ustawy o VAT. W powołanym orzeczeniu Trybunał stwierdził, że artykuł 18 ust. 1 lit. a) oraz art. 22 ust. 3 lit. b) szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, w brzmieniu ustalonym na mocy dyrektywy Rady 2006/18/WE z dnia 14 lutego 2006 r., należy interpretować w ten sposób, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku od wartości dodanej zapłaconego z tytułu nabycia usług wykonanych przez innego podatnika niezarejestrowanego jako podatnik podatku od wartości dodanej, w sytuacji gdy odnośne faktury zawierają wszystkie informacje wymagane przez wskazany art. 22 ust. 3 lit. b), a w szczególności zawierają informacje niezbędne do ustalenia tożsamości osoby, która wystawiła te faktury, oraz rodzaju wykonanych usług oraz, że artykuł 17 ust. 6 szóstej dyrektywy 77/388, w brzmieniu ustalonym na mocy dyrektywy 2006/18 należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on przepisom krajowym, na mocy których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku od wartości dodanej zapłaconego innemu podatnikowi będącemu usługodawcą niezarejestrowanym dla celów tego podatku.

W uzasadnieniu ww. orzeczenia Trybunał stwierdził, że niezależnie od wagi zgłoszenia rejestracyjnego z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania systemu VAT uchybienie temu obowiązkowi przez jednego podatnika nie może podważać przysługującego innemu podatnikowi prawa do odliczenia wynikającego z art. 17 ust. 2 szóstej dyrektywy.

Zdaniem Trybunału, z ogółu poczynionych w orzeczeniu rozważań wynika także, że art. 17 ust. 6 szóstej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on przepisom krajowym, na mocy których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT zapłaconego innemu podatnikowi będącemu dostawcą lub usługodawcą niezarejestrowanym dla celów tego podatku.

Przenosząc powyższe na grunt sprawy będącej przedmiotem wniosku o interpretację należy stwierdzić, że jeśli:

* faktury otrzymane przez Wnioskodawcę, jako podatnika VAT, dokumentują czynności faktycznie dokonane,

* czynności udokumentowane takimi fakturami są opodatkowane podatkiem VAT (tj. nie są to czynności zwolnione od podatku lub niepodlegające opodatkowaniu),

* faktury zakupu zawierają dane niezbędne do ustalenia tożsamości osoby, która wystawiła te faktury oraz rodzaju dostarczanych towarów,

* działania podejmowane przez Wnioskodawcę, jak i sprzedawcę nie miały na celu obejścia przepisów prawa,

* Wnioskodawca nie wiedział i nie mógł wiedzieć o tym, że dana transakcja miała na celu obejście przepisów prawa,

* Wnioskodawca wykorzystuje nabyte towary czy usługi do czynności opodatkowanych,

to sam brak rejestracji sprzedawcy, który się niezarejestrował jako podatnik podatku VAT, nie stanowi przeszkody dla Wnioskodawcy w zakresie realizacji prawa do odliczenia podatku VAT zapłaconego z tytułu nabycia towarów czy usług.

Biorąc pod uwagę opis sprawy, obowiązujące przepisy prawa podatkowego, a także mając na uwadze cyt. orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji gdy dostawca nie był zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w momencie wystawienia faktury (dokonywanej transakcji) w sytuacji, gdy sprzedawca, tj. Wnioskodawca o tym nie wiedział i nie mógł wiedzieć.

W związku z pozytywną odpowiedzią na pierwsze pytanie, pytanie drugie stało się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji pierwotnej, tj. 24 września 2009 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl