ILPP1/443-766/09-2/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2009 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 26 czerwca 2009 r., data wpływu do Biura KIP w Lesznie 29 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na usługi świadczone na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na usługi świadczone na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Przedmiotem działalności Spółki jest m.in. dochodzenie wierzytelności w imieniu i na rzecz podmiotów trzecich. W szczególności Spółka świadczy za wynagrodzeniem usługi, na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń y z siedzibą w x, związane z postępowaniami regresowymi określonymi w art. 3 ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (dalej: "uodu"). Postępowania regresowe Towarzystwa Ubezpieczeń y prowadzone są po wypłacie odszkodowań na podstawie zawartych umów ubezpieczenia, w stosunku do osób trzecich odpowiedzialnych za szkodę, w związku z przejściem na mocy art. 828 § 1 Kodeksu cywilnego roszczeń przysługujących ubezpieczającemu na Towarzystwo Ubezpieczeń do wysokości wypłaconego odszkodowania.

Przedmiotowe usługi są zlecane Spółce przez y na podstawie art. 3 ust. 6 uodu, są świadczone w imieniu i na rzecz tego towarzystwa ubezpieczeń wobec czego, na mocy tego przepisu są traktowane jako czynności ubezpieczeniowe. Świadczone przez Spółkę usługi polegają na:

* wezwaniu przedsądowym dłużnika do zapłaty,

* sporządzaniu pozwu i pism procesowych,

* skierowaniu sprawy na drogę postępowania sądowego,

* nadzorowaniu przebiegu sprawy w postępowaniu sądowym,

* sporządzaniu wniosku egzekucyjnego i wniesieniu go do właściwego organu egzekucyjnego.

Zgodnie z opinią Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego wydaną w dniu XXX na wniosek yyy z siedzibą w XXX, wyżej wskazane usługi świadczone przez Spółkę na rzecz ww. Towarzystwa Ubezpieczeń mieszczą się w grupowaniu PKWiU 67.20.10-00.00 "Usługi związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi", wprowadzonym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (zgodnie z PKWiU wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. przedmiotowe usługi sklasyfikowane są w grupowaniu 67.20.10-00 "usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych"). Spółce w związku ze świadczonymi usługami przysługuje wynagrodzenie prowizyjne, którego wysokość uzależniona jest od odzyskanych kwot oraz kosztów zastępstwa w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi świadczone przez Spółkę powinny być zwolnione od podatku od towarów i usług, czy opodatkowane 22% stawką podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie w imieniu i na rzecz yyy usług opisanych we wniosku jest zwolnione od podatku od towarów i usług na mocy z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż stanowią one usługi mieszczące się w zakresie usług wymienionych pod poz. 3 załącznika nr 4 do ww. ustawy - pomocnicze związane z ubezpieczeniami. Stanowisko Spółki zostało potwierdzone przez opinię Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego wydaną w dniu XXX na wniosek yyy z siedzibą w XXX, zgodnie z którą usługi świadczone przez Spółkę na rzecz ww. Towarzystwa zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. mieszczą się w grupowaniu 67.20.10-00.00 "usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi" (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych). W oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, usługi wymienione w załączniku nr 4 do ww. ustawy są zwolnione od podatku od towarów i usług. Usługi świadczone przez Spółkę w imieniu i na rzecz towarzystwa, zgodnie z opinią Urzędu Statystycznego, są wymienione w załączniku nr 4 ww. ustawy. W poz. 3 załącznika nr 4 wskazano, że zwalnia się od podatku usługi pośrednictwa finansowego, wymienione w sekcji J ex (65-67) z wyłączeniem m.in. wymienionych w pkt 4 usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla ubezpieczycieli (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń. Z przepisu tego wynika, że wyłączenie z zakresu usług zwolnionych od podatku nie dotyczy usług świadczonych w powyższym zakresie przez same zakłady ubezpieczeniowe (w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej) oraz podmiotów działających w imieniu i na rzecz tych zakładów. Wnioskodawca zaznacza, iż w analogicznej sprawie, Kancelaria Prawna XXX świadcząca usługi ubezpieczeniowe na rzecz yyy w takim samym zakresie wystąpiła do Ministerstwa Finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Kancelaria ta otrzymała w dniu XXX interpretację uznającą stanowisko za prawidłowe w kwestii zwolnienia od podatku VAT tzw. czynności ubezpieczeniowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Natomiast stosownie do przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 cyt. ustawy.

Przepis art. 8 ust. 3 ustawy stanowi ponadto, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy, podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział stawki preferencyjne oraz zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Stosownie zaś do poz. 3 powyższego załącznika, zwolnione są od podatku usługi zaklasyfikowane w PKWiU - sekcja J ex (65-67), tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

W tym miejscu należy zauważyć, że na podstawie § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU (Dz. U. Nr 207, poz. 1293), obowiązującego od 1 stycznia 2009 r. przedłużono do dnia 31 grudnia 2009 r. stosowanie - do celów m.in. opodatkowania podatkiem od towarów i usług - Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wykonywanie opisanych we wniosku czynności przez Wnioskodawcę na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń zostało zaklasyfikowane przez Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu 67.20.10-00.00, pod nazwą "usługi związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi", wprowadzonym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), tj. zgodnie z Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) w grupowaniu PKWiU 67.20.10-00 "usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych".

Usługi sklasyfikowane w PKWiU z 18 marca 1997 r. w grupowaniu 67.20.10-00 stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 cytowanej ustawy, jednakże w niektórych przypadkach korzystają one ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy w powiązaniu z poz. 3 załącznika nr 4. Z powyższego zwolnienia - w każdym przypadku - wyłączone są jednak usługi ściągania długów oraz factoringu (w oparciu o pkt 5 poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy).

Wskazane w pkt 5 poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT, wyłączenie usług ściągania długów i factoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13 B (1) (d) Szóstej Dyrektywy 77/388/EWG Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. U. UE serii L Nr 145 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r., albowiem, stosownie do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE serii L Nr 347.1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Stosownie do przepisu art. 3 ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.), przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych poprzez prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych związanych z wykonywaniem umów ubezpieczenia, reasekuracji oraz gwarancji ubezpieczeniowych.

Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 6 ww. ustawy, zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

W przestawionym we wniosku stanie faktycznym Zainteresowany wskazał, że świadczy na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń usługi polegające na:

* wezwaniu przedsądowym dłużnika do zapłaty,

* sporządzeniu pozwu i pism procesowych,

* skierowaniu sprawy na drogę postępowania sądowego,

* nadzorowaniu przebiegu sprawy w postępowaniu sądowym,

* sporządzeniu wniosku egzekucyjnego i wniesieniu go do właściwego organu egzekucyjnego.

Czynności tego rodzaju nie powodują "uwolnienia" usługobiorcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności, a jedynie pełnią funkcje subsydiarną w zakresie czynności proceduralnych mających na celu odzyskanie długu przez Towarzystwo Ubezpieczeń.

Stosownie do treści przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. wyłączeniu ze zwolnienia podlega windykacja należności.

Również w poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT, stanowiącego wykaz usług zwolnionych od podatku znajdują się usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J ex (65-67) oraz określone zostały usługi, które nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Do usług wyłączonych ze zwolnienia ustawodawca zaliczył m.in. usługi ściągania długów, nie przyporządkowując im jednak właściwego grupowania PKWiU.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia "windykacja" i "dług". Zgodnie z "Małym słownikiem języka polskiego" (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999, pod redakcją Elżbiety Sobol) "windykacja" to "dochodzenie na drodze sądowej zwrotu rzeczy znajdującej się w posiadaniu osoby nieuprawnionej" (s. 1023), natomiast "dług" to "zaciągnięta pożyczka, zwykle gotówkowa; zobowiązanie do określonych świadczeń pieniężnych lub w naturze" (s. 132).

Reasumując, czynności które wykonuje Wnioskodawca, prowadzone w imieniu i na rachunek Towarzystwa Ubezpieczeń, mają na celu ściąganie długów, związanych z postępowaniem regresowym. Zatem czynności te, jako wyłączone ze zwolnienia zgodnie z załącznikiem nr 4 do ustawy i nieobjęte obniżoną stawką podatku, opodatkowane są według 22% stawki podatku VAT, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy zauważyć, iż powołana przez Spółkę interpretacja indywidualna wydana została w indywidualnej sprawie osadzonej w konkretnym stanie faktycznym i tylko do niego się zawęża, w związku z tym nie ma mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na usługi świadczone na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń. Natomiast, kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na usługi świadczone na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 20 sierpnia 2009 r. nr ILPP1/443-766/09-3/AW.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.