ILPP1/443-736/11-4/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia z dnia 9 maja 2011 r. (data wpływu 12 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 lipca 2011 (data wpływu 12 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 11 lipca 2011 r. o brakujące informacje.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Od dnia 10 sierpnia 1984 r. Wnioskodawca jestem właścicielem gospodarstwa domowego w C. o powierzchni 11 hektarów. Posiadanie powyższego areału nastąpiło poprzez przejęcie prawne gospodarstwa od rodziców. Zainteresowany jest typowym rolnikiem ryczałtowym, opłaca składki KRUS i podatek rolny w Urzędzie Gminy. Podstawą produkcji Wnioskodawcy jest pszenica i rzepak. Zainteresowany nie jestem podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, nie składa w Urzędzie Skarbowym zeznań podatkowych. Jedynym źródłem utrzymania jest gospodarstwo.

W roku 2009 Wnioskodawca otrzymał decyzję z Urzędu na mocy której część gruntów rolnych została przekwalifikowane na grunty budowlane. Zainteresowany nadmienia, że wyżej wymienione zdarzenie, nastąpiło w wyniku zmian restrukturyzacyjnych. Zostało dokonane uchwałą Urzędu Gminy bez jego inicjatywy. W wyniku dokonanych zmian część gospodarstwa o powierzchni 6,5 hektarów uzyskała status gruntów budowlanych.

Wnioskodawca w roku 2010 podzielił czterdzieści dwa ary gruntu na działki o powierzchni, 10 i 12 arów z zamiarem sukcesywnej sprzedaży.

Dotychczas Zainteresowany dokonał sprzedaży trzech działek. W chwili dokonania sprzedaży powyższych działek nie był świadomy ze może być potraktowany jako podatnik VAT. Wnioskodawca nie chciałby działać niezgodnie z przepisami prawa podatkowego. Nie prowadzi działalności gospodarczej, nie podlega podatkowi VAT, a posiadane grunty są podstawowym źródłem utrzymania jego rodziny. Uzyskane środki przeznacza na stopniową modernizację i rozwój gospodarstwa.

Zainteresowany uzyskał informację, iż z uwagi na fakt, że dokonuje sprzedaży działek budowlanych z zamiarem dokonywania tej czynności w sposób częstotliwy może być uznany jako podatnik VAT.

W wyniku uzupełnienia wniosku Wnioskodawca pismem z dnia 11 lipca 2011 r. poinformował, iż:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji Wnioskodawca może być potraktowany jako podatnik VAT według przepisów określonych w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe transakcje już dokonane, i te które ma zamiar wykonać w czasie przyszłym - bez względu na ich częstotliwość nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Okoliczność, iż powyższa czynność została dokonana wielokrotnie lub jednorazowo nie może być traktowana jako handel. Zainteresowany nie nabył gruntu w celu dalszej odsprzedaży a przekwalifikowanie gruntu rolnego na budowlany nie było jego inicjatywą. Posiadany majątek stanowi własność prywatną Wnioskodawcy. Nie jest przeznaczony do działalności handlowej, a jego sprzedaż zarówno w całości jak i w części jednemu lub wielu nabywcom nie może być uznana jako działalność handlowa ze skutkiem uznania Zainteresowanego jako podatnika VAT. Sprzedaż nie stanowi działalności gospodarczej, Zainteresowany nie ma zamiaru kupować kolejnych działek w celu dalszej ich odsprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Za dostawę towarów - stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - uważa się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Wyjaśnić jednocześnie należy, iż przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m.in. rzeczy (Bednarek Małgorzata, "Mienie", "Komentarz do art. 44-55³ Kodeksu cywilnego", Zakamycze 1997, komentarz do art. 45 k.c.). Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome (Pasecki Kazimierz, "Kodeks cywilny, Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz", Zakamycze 2003, komentarz do art. 45 k.c.).

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Podatnikami, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy art. 15 ust. 2 cyt. ustawy obejmuje:

* wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy;

* czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, iż status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży gruntu jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy. Z kolei, w celu ustalenia, czy dostawa działek wyczerpuje znamiona pojęcia "działalność gospodarcza" koniecznym jest ustalenie, czy zamiarem wykonania czynności jest jej dokonywanie w sposób częstotliwy. Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia "zamiar", jak również nie precyzuje pojęcia "sposób częstotliwy", w każdym przypadku należy badać, czy intencją podmiotu dokonującego określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jednokrotnie).

Zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Zasady wykładni językowej i funkcjonalnej definicji działalności gospodarczej prowadzą do wniosku, że działalność gospodarczą stanowi nie tylko działalność częstotliwa, czyli stała i powtarzalna, ale także jednorazowa czynność, jeżeli wiąże się z nią zamiar częstotliwości, przy czym wspomniana działalność powinna być wykonywana przez producenta, handlowca, usługodawcę, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika lub wykonującego wolny zawód.

Zgodnie z art. 2 pkt 15, pkt 16, pkt 19, pkt 20 i pkt 21 ustawy:

* przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą (...) a także świadczenie usług rolniczych;

* przez gospodarstwo rolne rozumie się gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym;

* przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych;

* przez produkty rolne rozumie się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim;

* przez usługi rolnicze rozumie się usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.

Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.), za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Należy wskazać, iż definicję działalności gospodarczej wypełnia również rolnik ryczałtowy dokonujący dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze. Jednakże na mocy art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy korzysta tylko ze zwolnienia od podatku w zakresie dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności oraz w zakresie świadczenia usług rolniczych. Jeśli więc osoba taka wykonuje inne czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług, brak jest podstaw prawnych do uznania, iż nie podlegają one opodatkowaniu.

Zaznacza się, iż rolnik sprzedający grunt wykorzystywany w działalności rolniczej nie zbywa majątku osobistego, ale majątek składający się na przedsiębiorstwo rolne. Wobec powyższego osoba taka dokonuje sprzedaży majątku związanego z przedmiotową działalnością gospodarczą (działalnością rolniczą) i jest z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług, nie korzystającym ze zwolnienia od podatku, wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Z powyższego wynika, że jeśli przedmiotem dostawy są grunty niezabudowane mające charakter budowlany lub przeznaczone pod zabudowę, ich dostawa - w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r. - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 23%.

Należy również zauważyć, iż w myśl art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d) ustawy, podatnicy dokonujący dostaw terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę, bez względu na wysokość osiągniętych obrotów nie mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca przejął gospodarstwo rolne od rodziców na podstawie umowy darowizny sporządzonej aktem notarialnym w dniu 10 sierpnia 1984 r. Zainteresowany jest typowym rolnikiem ryczałtowym, opłaca składki KRUS i podatek rolny. Prowadzi działalność rolniczą, jako rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, nie świadczy żadnego rodzaju usług. Gospodarstwo rolne nigdy nie było udostępniane, ani nie było oddawane w dzierżawę osobom trzecim. Wnioskodawca nie zawierał żadnych umów cywilno-prawnych dotyczących przedmiotowego gruntu. Podstawą produkcji Wnioskodawcy jest pszenica i rzepak. Zainteresowany dokonywał i dokonuje sprzedaży produktów rolnych pochodzących z jego gospodarstwa. Gospodarstwo jest jedynym źródłem utrzymania.

W roku 2009 Wnioskodawca otrzymał decyzję z Urzędu na mocy której część gruntów rolnych została przekwalifikowane na grunty budowlane. Zainteresowany nadmienia, że wyżej wymienione zdarzenie, nastąpiło w wyniku zmian restrukturyzacyjnych. Zostało dokonane uchwałą Urzędu Gminy bez jego inicjatywy. W wyniku dokonanych zmian część gospodarstwa o powierzchni 6,5 hektara uzyskała status gruntów budowlanych.

Wnioskodawca w roku 2010 podzielił czterdzieści dwa ary gruntu na działki o powierzchni 10 i 12 arów z zamiarem sukcesywnej sprzedaży.

Dotychczas Zainteresowany dokonał sprzedaży trzech działek. Uzyskane środki przeznacza na stopniową modernizację i rozwój gospodarstwa. Nie jest zamiarem Wnioskodawcy sprzedaż wszystkich działek w określonym okresie czasu, będzie się ich pozbywał sukcesywnie w miarę potrzeb swojej rodziny oraz wynikających z rozwoju i modernizacji własnego gospodarstwa.

Wątpliwości Zainteresowanego budzi uzyskana informacja, iż z uwagi na fakt że dokonuje sprzedaży działek budowlanych z zamiarem dokonywania tej czynności w sposób częstotliwy może być uznany jako podatnik VAT.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż Wnioskodawca dostawę przedmiotowych działek winien opodatkować podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, iż Wnioskodawca jako rolnik ryczałtowy jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. To z kolei przesądza o statusie podatnika określonego w art. 15 ust. 1 ustawy. Jak wskazano wcześniej Zainteresowany dokonując dostawy działek wydzielonych z gospodarstwa rolnego dokonuje de facto zbycia majątku należącego do przedsiębiorstwa rolnego, a nie do majątku osobistego. Uwzględniając ponadto regulacje art. 2 pkt 6 ustawy oraz art. 5 ust. 1 pkt 1 uznać należy, iż sprzedaż (dostawa) przedmiotowych działek (towarów) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Sprzedaż wskazanych działek nie może korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż zwolnienie to nie dotyczy nieruchomości przeznaczonych pod zabudowę. W konsekwencji dostawa działek dokonywana w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 23%.

Reasumując, Wnioskodawca w związku z planowaną sprzedażą działek wydzielonych ze swojego gospodarstwa będzie potraktowany jako podatnik podatku VAT prowadzący działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.