ILPP1/443-724/11-4/NS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Archiwum, przedstawione we wniosku z dnia 2 maja 2011 r. (data wpływu 9 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 lipca 2011 r. (data wpływu 15 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywania kwerend, reprodukcji, zaświadczeń, odpisów i wypisów materiałów archiwalnych - jest prawidłowe.

W dniu 9 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywania kwerend, reprodukcji, zaświadczeń, odpisów i wypisów materiałów archiwalnych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 12 lipca 2011 r. (data wpływu 15 lipca 2011 r.) o pełnomocnictwo.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Archiwum działa na mocy przepisów ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673 z późn. zm.) oraz Statutu Archiwum z dnia 17 lipca 1998 r. (nadanego Zarządzeniem nr (...) Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 23 cyt. ustawy z dnia 14 lipca 1983 r., działalność archiwalna obejmuje gromadzenie, ewidencjonowanie, przechowywanie, opracowanie, zabezpieczenie i udostępnianie materiałów archiwalnych oraz prowadzenie działalności informacyjnej.

Szczegółowe zadania i zakres działania Archiwum określa § 5 Statutu z dnia 17 lipca 1998 r. Zgodnie z nim do zadań Archiwum należy:

Centralnym organem administracji rządowej w sprawach państwowego zasobu archiwalnego jest Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych (art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r.), który koordynuje działalność archiwalną na terenie Państwa (art. 21 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy). Działalność archiwalną w zakresie państwowego zasobu archiwalnego prowadzi państwowa sieć archiwalna, którą tworzą archiwa państwowe (art. 22 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z § 6 ust. 1 Statutu Archiwum, zasób Archiwum stanowią materiały archiwalne powstałe w wyniku działalności organów administracji rządowej oraz innych państwowych jednostek organizacyjnych, organów jednostek samorządu terytorialnego oraz innych samorządowych jednostek organizacyjnych z terenu właściwości działania Archiwum, a także jego zasób historyczny.

Archiwum jest jednostką organizacyjną sektora finansów publicznych nie posiadającą osobowości prawnej, działającą jako jednostka budżetowa, rozliczającą się z budżetem Państwa metodą brutto. Zadania Archiwum określone w § 5 Statutu wykonywane są nieodpłatnie. Archiwum nie pobiera również opłat z tytułu wstępu i udostępniania przechowywanych materiałów. Korzystający z materiałów archiwalnych, poprzez wykonywane przez pracowników Archiwum, kwerendy, reprodukcje, zaświadczenia, odpisy i wypisy tych materiałów ponoszą koszty ich wykonania według cennika ustalonego przez Dyrektora Archiwum. Otrzymywane opłaty przekazywane są w całości na dochody budżetowe państwa. Przy realizacji wniosków o kwerendy, reprodukcje, zaświadczenia, odpisy i wypisy obowiązują przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (interes prawny, terminy, charakter wydawanych dokumentów).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opłaty uzyskiwane przez Archiwum z tytułu wykonywanych kwerend, reprodukcji, zaświadczeń, odpisów i wypisów materiałów archiwalnych stanowiących zasób Archiwum - w całości odprowadzane na dochody budżetowe - podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty uzyskiwane przez Archiwum z tytułu wykonywania kwerend, reprodukcji, zaświadczeń, odpisów i wypisów materiałów archiwalnych stanowiących zasób Archiwum-odprowadzane w całości na dochody budżetowe - nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zainteresowany uważa, że w omawianej sprawie następuje wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Archiwum jest urzędem obsługującym organy władzy publicznej (art. 18, art. 21, art. 22, art. 23 i art. 24 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach), realizującym zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa (ustawa jw. i Statut), dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Opłaty otrzymywane w związku z realizacją wniosków o kwerendę, reprodukcję, zaświadczenia, odpisy i wypisy materiałów archiwalnych stanowiących zasób Archiwum ściśle wywodzą się z działalności statutowej i realizacja tych wniosków (np. badanie interesu prawnego, terminy załatwiania, charakter prawny dokumentu itp.) następuje w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Nie są to więc czynności wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zatem, mając na uwadze stan faktyczno-prawny, opłaty, o których mowa w niniejszym wniosku, nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając na uwadze powyższe, uzasadnionym jest twierdzenie, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Unormowanie to zgodne jest z art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), który stwierdza, iż krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego, nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak również przepisy wykonawcze do niej nie zawierają pojęcia "organów władzy publicznej", wobec czego należy posiłkować się definicją zawartą w obowiązującej od dnia 1 stycznia 2010 r. ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.).

Jak wynika z art. 9 pkt 1 i pkt 3 ww. ustawy, sektor finansów publicznych tworzą m.in. organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały, a także jednostki budżetowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu określającego w szczególności jej nazwę, siedzibę i przedmiot działalności - art. 11 ust. 2 powołanej ustawy.

W oparciu natomiast o art. 11 ust. 3 tej ustawy, podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany "planem finansowym jednostki budżetowej".

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 123, poz. 698), narodowy zasób archiwalny służy nauce, kulturze, gospodarce narodowej oraz potrzebom obywateli.

Na mocy ust. 2 ww. przepisu, narodowy zasób archiwalny, w zależności od stosunku własności materiałów archiwalnych, dzieli się na:

Nadzór nad narodowym zasobem archiwalnym sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego za pośrednictwem Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych (art. 4 ust. 1 ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach).

Na podstawie art. 18 ust. 1 ww. ustawy, centralnym organem administracji rządowej w sprawach państwowego zasobu archiwalnego jest Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych. Działalność archiwalną w zakresie państwowego zasobu archiwalnego prowadzi państwowa sieć archiwalna, którą tworzą m.in. archiwa państwowe - art. 22 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy.

Stosownie do art. 23 tej ustawy, działalność archiwalna obejmuje gromadzenie, ewidencję, przechowywanie, opracowanie, zabezpieczenie i udostępnianie materiałów archiwalnych oraz prowadzenie działalności informacyjnej.

Artykuł 24 ust. 1-3 powołanej ustawy stanowi, iż archiwa państwowe tworzy i likwiduje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w drodze rozporządzenia, na wniosek Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Archiwa państwowe podlegają Naczelnemu Dyrektorowi Archiwów Państwowych. Działalnością archiwów państwowych kierują zaś dyrektorzy powoływani przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.

W świetle art. 28 wskazanej ustawy, do zakresu działania archiwów państwowych należy w szczególności:

Ponadto, w oparciu o art. 16 ust. 1 ww. ustawy, materiały archiwalne udostępnia się jednostkom organizacyjnym i obywatelom dla potrzeb nauki, kultury, techniki oraz gospodarki. Udostępnianie materiałów archiwalnych dla powyższych potrzeb jest bezpłatne.

Natomiast zgodnie z ust. 2a ww. przepisu, Archiwa państwowe wykonują usługi archiwalne w zakresie wyszukiwania, prowadzenia kwerend, kopiowania, przetwarzania i przekazywania danych przy użyciu systemów teleinformatycznych lub informatycznych nośników danych oraz konserwacji materiałów archiwalnych na potrzeby, o których mowa w ust. 1. Archiwa państwowe mogą również prowadzić działalność usługową, polegającą na przechowywaniu, kopiowaniu i konserwacji dokumentacji o czasowym okresie przechowywania, w tym dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Archiwum jest jednostką organizacyjną sektora finansów publicznych nieposiadającą osobowości prawnej, działającą jako jednostka budżetowa. Zadania Archiwum określone Statucie wykonywane są nieodpłatnie. Wnioskodawca nie pobiera również opłat z tytułu wstępu i udostępniania przechowywanych materiałów. Natomiast korzystający z materiałów archiwalnych poprzez, wykonywane przez pracowników Archiwum, kwerendy, reprodukcje, zaświadczenia, odpisy i wypisy tych materiałów, ponoszą koszty ich wykonania według cennika ustalonego przez Dyrektora Archiwum. Otrzymywane opłaty przekazywane są w całości na dochody budżetowe państwa. Przy realizacji wniosków o kwerendy, reprodukcje, zaświadczenia, odpisy i wypisy obowiązują przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (interes prawny, terminy, charakter wydawanych dokumentów).

W świetle powołanych wcześniej przepisów zasadnicze znaczenie ma ustalenie, czy Archiwum Państwowe jest organem władzy publicznej, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Zgodnie z cytowanymi przepisami ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, Archiwum Państwowe podlega Naczelnemu Dyrektorowi Archiwów Państwowych, który jest centralnym organem administracji rządowej w sprawach państwowego zasobu archiwalnego. Archiwa państwowe tworzą państwową sieć archiwalną, która prowadzi działalność archiwalną w zakresie państwowego zasobu archiwalnego.

Archiwum jest jednostką organizacyjną sektora finansów publicznych, nieposiadającą osobowości prawnej, działającą jako jednostka budżetowa. Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych, jednostki budżetowe pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Z powyższego wynika, iż organem władzy publicznej jest Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, natomiast Archiwum Państwowe jest urzędem obsługującym ww. organ władzy publicznej. Żeby jednak Zainteresowany nie był uznany za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, musi również spełniać warunek dotyczący realizowania zadań nałożonych odrębnymi przepisami, dla realizacji których został powołany.

Archiwum wykonuje usługi archiwalne w zakresie wykonywania kwerend, reprodukcji, zaświadczeń, odpisów i wypisów materiałów archiwalnych, stanowiących zasób archiwum państwowego. Opisane zadania wynikają ze statutu Archiwum (§ 5 ust. 2), na podstawie którego działa jednostka budżetowa, o czym stanowi art. 11 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Wskazane usługi wchodzą w zakres usług archiwalnych, o których mowa w art. 16 ust. 2a ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Archiwum, w świetle przepisów wskazanej ustawy, zostało powołane do realizacji tych zadań. Ponadto, pobierając opłaty w związku ze świadczeniem usług archiwalnych Wnioskodawca odprowadza je w całości na rachunek dochodów budżetu państwa.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż Archiwum, w przypadku świadczonych usług archiwalnych, o których mowa we wniosku, jest urzędem obsługującym organ władzy publicznej, który realizuje zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany. Archiwum nie wykonuje tych czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, zatem nie będzie miało tutaj zastosowania wyłączenie wskazane w treści art. 15 ust. 6 ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny sprawy należy stwierdzić, iż Archiwum świadcząc usługi archiwalne w zakresie wykonywania kwerend, reprodukcji, zaświadczeń, odpisów i wypisów materiałów archiwalnych stanowiących zasób archiwum państwowego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, na mocy art. 15 ust. 6 ustawy, zatem opłaty uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu ww. czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.