ILPP1/443-716/08-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2008 r. (data wpływu: 21 lipca 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 września 2008 r. (data wpływu: 15 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność. W dniu 15 września 2008 r. przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 11 września 2008 r. o doprecyzowanie stanu faktycznego oraz własne stanowisko w sprawie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia w swoich zasobach posiada budynki mieszkalne, wybudowane i zasiedlone w latach 1967 - 1972. Wobec niejednolitych interpretacji prawa podatkowego, wystąpił problem czy przeniesienie spółdzielczego lub własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność podlega obowiązkowi zapłaty podatku VAT.

W uzupełnieniu do wniosku Spółdzielnia oświadczyła, że zasiedlenie i pierwsze ustanowienie praw do lokali mieszkalnych nastąpiło przed 1 maja 2004 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy warunki zawarte w art. 153 ust. 2 (zasiedlenie i ustanowienie), muszą być spełnione łącznie, aby przekształcenie lokalu spółdzielczego lub własnościowego w odrębną własność nie podlegało opodatkowaniu. Czy też każda zmiana użytkownika lokalu, na którego zostało ustanowione lokatorskie prawo i zgodnie z art. 29 ust. 8 nie minął okres 5 lat od tego ustanowienia rodzi obowiązek podatkowy w następujących przypadkach:

Zdaniem Wnioskodawczyni, przenoszenie spółdzielczych i własnościowych praw do lokali mieszkalnych w prawo odrębnej własności, pomimo ustanowienia na tych lokalach kolejnych praw po 1 maja 2004 r., nie rodzi obowiązku opodatkowania podatkiem VAT - art. 153 ust. 2, art. 43 ust. 1 pkt 2, art. 43 ust. 2 i ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Tak więc, przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkaniowego w prawo odrębnej własności stanowi dostawę towarów.

Zasady zawierania z członkiem spółdzielni mieszkaniowej umowy o przekształceniu spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność określają przepisy art. 12 i art. 17 ¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

W myśl art. 12 ust. 1 ¹ ww. ustawy, spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.

Z brzmienia art. 17 ¹⁴ ust. 1 cyt. ustawy wynika, iż na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu:

Również z art. 17 ¹⁴ ust. 1 ¹ wynika, iż spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, zwalnia od podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10 pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących, przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Przez towary używane, należy rozumieć, zgodnie z art. 43 ust. 2 pkt 1 ustawy, budynki, budowle lub ich części - jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat. Jednak ustawodawca powołał w treści ww. przepisu zastrzeżenie w postaci art. 43 ust. 1 pkt 10, które związane jest z przepisem art. 43 ust. 7 i art. 29 ust. 8. Z powyższych przepisów wynika, że do obiektów budownictwa mieszkaniowego nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 tylko przepisy zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Zgodnie z art. 43 ust. 7 zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8.

Stosownie do art. 29 ust. 8 ustawy o VAT - jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

W myśl art. 153 ust. 2 cyt. ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Z powyższego przepisu wynika, iż wyłączeniu spod działania ustawy o podatku od towarów i usług na mocy art. 153 ust. 2 tej ustawy, podlegają czynności przekształcenia spółdzielczych lokatorskich praw, jeżeli łącznie zostały spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Celem tego przepisu jest wyłączenie spod ustawy przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r., i które zostały zasiedlone przed tą datą.

Ustanowienie po dacie 1 maja 2004 r. ponownie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Do przekształcenia zaś tego prawa lokatorskiego w prawo własności ma zastosowanie przepis art. 153 ust. 2 ustawy o VAT, jako, że pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego i ustanowienie do tego lokalu prawa lokatorskiego miało miejsce jednak przed 1 maja 2004 r.

Do ustanowienia prawa odrębnej własności do lokalu w miejsce spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie znajduje zastosowania art. 29 ust. 8 ustawy o VAT, który normuje jedynie przekształcenie lokatorskiego prawa spółdzielczego. Nie ma zatem również do tego przekształcenia zastosowania, wyłączenie ze zwolnienia od podatku, przewidziane w art. 43 ust. 7 ustawy. Oznacza to, że do tegoż przekształcenia stosuje się art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku dostawę obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe.

Reasumując, przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności, ustanowionego po raz pierwszy i zasiedlonego przed 1 maja 2004 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - zgodnie z art. 153 ust. 2 ustawy o VAT. Z kolei, przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni, iż w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 2, art. 43 ust. 2 i ust. 6 ustawy o VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.