ILPP1/443-713/11-5/BD - Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od towarów i usług świadczonych na podstawie umowy kredytowej wykazany na fakturach VAT, wystawionych przez bank.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 4 maja 2011 r. (data wpływu do: Izby Skarbowej w Poznaniu 5 maja 2011 r., Biura KIP w Lesznie 5 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 lipca 2011 r. (data wpływu do: Izby Skarbowej w Poznaniu 20 lipca 2011 r., Biura KIP w Lesznie 25 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zawarł umowy faktoringu niepełnego oraz pozyskał finansowanie poprzez zawarcie umowy kredytowej z Bankiem. Umowy faktoringu zawierają zobowiązanie Faktoranta, tj. Wnioskodawcy do odpłatnego nabywania wierzytelności handlowych przysługujących Faktorantowi wobec Dłużników, potwierdzonych fakturami VAT za dostawy towarów i usług. Faktorant posiada zgody Dłużników na przenoszenie na Faktora wierzytelności, przysługujących Faktorantowi z tytułu wystawionych faktur Dłużnikom na podstawie zamówień/umów. W wyniku zawarcia umowy, zobowiązanym do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz Faktora, tj. Wnioskodawcy są Dłużnicy Faktoranta, jednakże w przypadku niezapłacenia należności przez Dłużnika w terminie płatności, Faktor ma prawo żądać spełnienia świadczenia zarówno od Dłużnika, jak i od Faktoranta.

Umowa faktoringu zawiera w § 3 postanowienia, że Faktor nabywa wierzytelność wraz ze wszystkimi prawami z nią związanymi oraz, że Faktor zobowiązuje się do nabywania wierzytelności we własnym imieniu i na własny rachunek, finansowania Faktoranta poprzez wypłatę uzgodnionych kwot za nabywane wierzytelności, informowania Faktoranta o realizacji płatności przez Dłużników, kierowania wezwań do zapłaty do opóźniających się z zapłatą Dłużników, ewidencjonowania wypłaconych kwot, otrzymanych spłat, odsetek, prowizji, korekt itp. Wszystkie egzemplarze faktur, tj. oryginał i kopia, wystawiane przez Faktoranta Dłużnikom, po zawarciu umowy faktoringu, muszą zawierać adnotację "Wszystkie wierzytelności, wraz z prawami z nimi związanymi, wynikającymi z niniejszej faktury zostały przeniesione na rzecz S.A. zgodnie z zawartą umową faktoringu niepełnego. Zgodnie z niniejszą umową kwotę z niniejszej faktury ze skutkiem zwalniającym z długu można dokonać jedynie na rachunek S.A. w "A" Bank S.A. nr.... Cesja nie obejmuje zobowiązań z tytułu gwarancji i rękojmi. Z tytułu świadczonych usług Faktor otrzymuje wynagrodzenie.

Wnioskodawca zawarł jednocześnie umowę kredytową na kredyt o finansowanie faktur z "A" Bank S.A. Na warunkach i zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy, Bank udziela Kredytobiorcy, tj. Wnioskodawcy kredytu na finansowanie faktur nabywanych na podstawie umów faktoringu niepełnego na okres od dnia udostępnienia do dnia ostatecznej spłaty kredytu. Kredyt przeznaczony jest na zaliczkowe finansowanie faktur nabywanych przez Kredytobiorcę, tj. Wnioskodawcę na podstawie umów faktoringu niepełnego. Kredyt może być wykorzystany wyłącznie w formie finansowania należności wynikających z faktur, które wskazują do zapłaty rachunek do spłat oraz gdzie płatnikiem wskazanym na fakturach jest Kontrahent. Rachunek do spłat to rachunek cesyjny prowadzony w Banku, na który Kontrahent będzie realizował płatności za sfinansowanie faktur, do którego Bank posiada nieodwołane bez jego zgody pełnomocnictwo obciążania wszelkimi kwotami należnymi Bankowi. Spłata kredytu następuje bowiem, zgodnie z umową kredytową z rachunku cesyjnego, na który wpływać będą środki od Kontrahenta tytułem zapłaty za wierzytelności finansowane w ramach Kredytu. W przypadku braku środków na rachunku cesyjnym od Kontrahenta, Bank ma prawo dokonać spłaty w ciężar innych rachunków Kredytobiorcy, tj. Wnioskodawcy, prowadzonych przez Bank.

Kontrahent został zdefiniowany jako dłużnik z tytułu wierzytelności będącej przedmiotem finansowania przez Bank. Bank określił bowiem w umowie kredytowej, że finansuje wyłącznie faktury nabyte, w których dłużnikiem wierzytelności jest S.A.

Bank sukcesywnie udostępni Kredytobiorcy do wykorzystania kwotę kredytu, poprzez wykonanie przez Bank Dyspozycji Wypłaty Zaliczki w ciężar kredytu i od tej daty naliczane będą odsetki od kredytu. Kredytobiorca natomiast zobowiązał się spłacić wypłaconą Zaliczkę brutto wraz z należnymi Bankowi odsetkami i prowizjami w okresie tolerowanego opóźnienia, o ile kwota nie została wcześniej spłacona przez Kontrahenta na rachunek cesyjny. Zaliczka brutto, to określona procentowo część finansowanej przez Bank faktury. Zaliczka netto, to zaliczka brutto pomniejszona o kwoty należnych Bankowi odsetek, prowizji dotyczących nabywanych wierzytelności. Każda spłata Zaliczki brutto traktowana jest jako spłata kredytu i odnawia kwotę kredytu pozostającego do wykorzystania o kwotę spłaconej zaliczki brutto lub jej część. Umowa została zawarta na kwotę i walutę 20 mln PLN na okres do dnia 6 czerwca 2012 r.

Jako zabezpieczenie kredytu ustalono w umowie:

W piśmie uzupełniającym z dnia 19 lipca 2011 r. Wnioskodawca przedstawił następujące informacje:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wg stawki 23% od towarów i usług świadczonych na podstawie umowy kredytowej wykazany na fakturach VAT, wystawionych przez Bank.

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka nie ma prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach wystawionych z tytułu wynagrodzenia Banku. Zgodnie bowiem z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy (...) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowania albo jest zwolniona od podatku. Zawarta umowa z bankiem o kredyt na finansowanie, jest umową kredytową i wynagrodzenie należne Bankowi jest zwolnione od podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również wskazać, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Nadmienia się, że w art. 88 ust. 3a pkt 1 i pkt 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2011 r. wskazano, iż nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne m.in. w przypadku, gdy:

Zatem w celu stwierdzenia czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej faktury niezbędne jest nie tylko ustalenie do wykonywania jakich czynności będą wykorzystywane towary i usługi udokumentowane tą fakturą, ale również stwierdzenie, czy nie występują przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ust. 3a ustawy.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zawarł umowy faktoringu niepełnego oraz pozyskał finansowanie poprzez zawarcie umowy kredytowej z Bankiem. Umowy faktoringu zawierają zobowiązanie Faktoranta, tj. Wnioskodawcy do odpłatnego nabywania wierzytelności handlowych przysługujących Faktorantowi wobec Dłużników, potwierdzonych fakturami VAT za dostawy towarów i usług. Faktorant posiada zgody Dłużników na przenoszenie na Faktora wierzytelności. przysługujących Faktorantowi z tytułu wystawionych faktur Dłużnikom na podstawie zamówień/umów. W wyniku zawarcia umowy, zobowiązanym do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz Faktora, tj. Wnioskodawcy są Dłużnicy Faktoranta, jednakże w przypadku niezapłacenia należności przez Dłużnika w terminie płatności, Faktor ma prawo żądać spełnienia świadczenia zarówno od Dłużnika, jak i od Faktoranta.

Wnioskodawca zawarł jednocześnie umowę kredytową na kredyt o finansowanie faktur z "A" Bank S.A. Na warunkach i zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy, Bank udziela Kredytobiorcy, tj. Wnioskodawcy kredytu na finansowanie faktur nabywanych na podstawie umów faktoringu niepełnego na okres od dnia udostepnienia do dnia ostatecznej spłaty kredytu. Kredyt przeznaczony jest na zaliczkowe finansowanie faktur nabywanych przez Kredytobiorcę, tj. Wnioskodawcę na podstawie umów faktoringu niepełnego. Kredyt może być wykorzystany wyłącznie w formie finansowania należności wynikających z faktur, które wskazują do zapłaty Rachunek do spłat oraz gdzie płatnikiem wskazanym na fakturach jest Kontrahent. Rachunek do spłat to rachunek cesyjny prowadzony w Banku, na który Kontrahent będzie realizował płatności za sfinansowanie faktur, do którego Bank posiada nieodwołane bez jego zgody pełnomocnictwo obciążania wszelkimi kwotami należnymi Bankowi. Spłata kredytu następuje bowiem, zgodnie z umową kredytową z rachunku cesyjnego, na który wpływać będą środki od Kontrahenta tytułem zapłaty za wierzytelności finansowane w ramach Kredytu. W przypadku braku środków na rachunku cesyjnym od Kontrahenta, Bank ma prawo dokonać spłaty w ciężar innych rachunków Kredytobiorcy, tj. Wnioskodawcy, prowadzonych przez Bank.

Kontrahent został zdefiniowany jako dłużnik z tytułu wierzytelności będącej przedmiotem finansowania przez Bank. Bank określił bowiem w umowie kredytowej, że finansuje wyłącznie faktury nabyte, w których dłużnikiem wierzytelności jest S.A.

Bank sukcesywnie udostępni Kredytobiorcy do wykorzystania kwotę kredytu, poprzez wykonanie przez Bank Dyspozycji Wypłaty Zaliczki w ciężar kredytu i od tej daty naliczane będą odsetki od kredytu. Kredytobiorca natomiast zobowiązał się spłacić wypłaconą Zaliczkę brutto wraz z należnymi Bankowi odsetkami i prowizjami w okresie tolerowanego opóźnienia, o ile kwota nie została wcześniej spłacona przez Kontrahenta na rachunek cesyjny. Zaliczka brutto, to określona procentowo część finansowanej przez Bank faktury. Zaliczka netto, to zaliczka brutto pomniejszona o kwoty należnych Bankowi odsetek, prowizji dotyczących nabywanych wierzytelności. Każda spłata Zaliczki brutto traktowana jest jako spłata kredytu i odnawia kwotę kredytu pozostającego do wykorzystania o kwotę spłaconej zaliczki brutto lub jej część. Umowa została zawarta na kwotę i walutę 20 mln PLN na okres do dnia 6 czerwca 2012 r.

Jako zabezpieczenie kredytu ustalono w umowie:

* niepotwierdzony przelew wierzytelności obecnych i przyszłych wobec S.A., tj. Kontrahenta, nabytych przez Kredytobiorcę, tj. Wnioskodawcę od dostawców Kontrahenta będących przedmiotem finansowania w ramach kredytu w wysokości 20 mln PLN. Wpływ środków na rachunek sesyjny,

* pełnomocnictwo do rachunku bieżącego Kredytobiorcy, tj. Wnioskodawcy prowadzonego w Banku oraz innych rachunków bankowych istniejących lub jakie zostaną otwarte w Banku. Z tytułu umowy bank pobiera prowizje i odsetki, które powiększa o należny wg stawki 23% podatek VAT, wystawiając na to wynagrodzenie fakturę VAT. W umowie kredytowej strony uzgodniły, ze do obsługi kredytu wykorzystany zostanie system "A" Faktor. "A" Faktor jest to system wewnętrzny Banku, obsługujący transakcje faktoringowe. Wykorzystanie tego systemu w ramach umowy kredytowej pozwala drogą elektroniczną przekazywać wnioski o uruchomienie Zaliczek na finansowanie poszczególnych nabytych przez Kredytobiorcę, tj. Wnioskodawcę wierzytelności i realizować płatności do Faktorantów.

Ponadto, jak wynika z pisma uzupełniającego:

"A" Bank zgodnie z zawartą umową oddaje do dyspozycji na finansowanie nabytych faktur kwotę do 20 mln zł, pobiera prowizje i odsetki za okres finansowania i oznaczył termin spłaty kredytu na dzień 6 czerwca 2012 r. Zarówno umowa jak i regulamin świadczenia usług kredytowych określają stronę, kwotę i walutę kredytu, cel kredytu, zasady i termin spłaty, wysokość oprocentowania i sposób ich zmiany, zabezpieczenie spłaty, sposób kontroli spłaty i wykorzystania kredytu, terminy pozostawienia środków do dyspozycji Zainteresowanego, wysokość prowizji oraz sposób zmiany i rozwiązania umowy, a więc wszystkie elementy umowy kredytu opisane w art. 69 ust. 2 ustawy prawo bankowe. Do obsługi kredytu wykorzystywany jest system "A" Faktor, na co Bank wyraził zgodę i jest to narzędzie informatyczne do obsługi rozliczeń z tytułu zawartej umowy. Zabezpieczeniem kredytu jest umowa o przelew wierzytelności (cesja cicha).

W interpretacji nr ILPP1/443-713/11-4/BD z dnia 11 sierpnia 2011 r. tut. Organ rozstrzygnął, że wynagrodzenie Banku otrzymane w związku ze świadczeniem usług na podstawie zawartej umowy kredytowej, jako wyłączone ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146 pkt 1 ustawy stawką podstawową VAT 23%.

Jak wskazano wyżej, podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach VAT na zasadach przewidzianych w art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie w jakim wydatki te służą czynnościom opodatkowanym, przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z art. 88 tej ustawy.

Zatem w świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu stanu faktycznego należy stwierdzić, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia usługi polegającej na udzielaniu przez Bank kredytu, pod warunkiem, że usługa ta służy wykonywaniu czynności opodatkowanych.

W niniejszej interpretacji odpowiedziano na wniosek w części dotyczącej prawa do odliczenia.

W kwestii dotyczącej opodatkowania czynności wykonywanych przez Bank w związku ze świadczeniem usług na podstawie umowy kredytowej. - w dniu 11 sierpnia 2011 r. wydana została interpretacja nr ILPP1/443-713/11-4/BD.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.