ILPP1/443-681/08-4/MT - Usługi najmu pomieszczeń biurowych świadczone przez powiat na rzecz jednostek organizacyjnych.

"(...) Czy usługi najmu pomieszczeń biurowych świadczone pomiędzy powiatem a jego jednostkami organizacyjnymi, Urzędem Marszałkowskim i Urzędem Skarbowym, podlegają opodatkowaniu stawką 22%?

(...) Z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 tej ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z postanowień art. 15 ust. 6 powołanej ustawy wynika, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W oparciu o § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 97, poz. 970 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywanymi w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Natomiast stosownie do § 8 ust. 1 pkt 14 powołanego rozporządzenia, zwolnione od podatku są usługi świadczone pomiędzy gospodarstwami pomocniczymi jednostek budżetowych, jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi, z wyjątkiem usług wymienionych w poz. 138 i 153 załącznika nr 3 do ustawy oraz usług komunikacji miejskiej.

Z powyższego przepisu wynika, że zwolnienie to dotyczy wyłącznie usług, bez względu na symbol PKWiU, świadczonych pomiędzy gospodarstwami pomocniczymi jednostek budżetowych, jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi. Zwolnienie to nie obejmuje usług w zakresie rozprowadzania wody, usług w zakresie gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów, a także usług sanitarnych i pokrewnych oraz usług komunikacji miejskiej.

Powiat, stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. z 2001 r. Dz. U. nr 142, poz. 1592 ze zm.), posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Osoby te działają przy pomocy obsługujących je urzędów.

Pojęcie podmiotów sfery budżetowej jest bardzo szerokie i obejmuje swym zasięgiem podmioty działające w różnych dziedzinach i formach. Podmioty te mogą działać w formach określonych ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. nr 249, poz. 2104 ze zm.). W myśl art. 4 ust. 1 pkt 2, 3 i 8 ustawy o finansach publicznych, sektor finansów publicznych tworzą m.in.: gminy, powiaty i samorząd województwa zwane dalej "jednostkami samorządu terytorialnego" oraz ich związki; jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, państwowe i samorządowe instytucje kultury. W art. 19 i art. 20 ww. ustawy o finansach publicznych określone zostały kryteria, jakim odpowiadać powinna dana jednostka, aby była uznawana za jednostkę budżetową albo zakład budżetowy. Zgodnie z tą ustawą pod pojęciem jednostek budżetowych należy rozumieć takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Państwowe jednostki budżetowe tworzą, łączą i likwidują ministrowie, kierownicy urzędów centralnych i wojewodowie oraz inne organy działające na podstawie odrębnych przepisów. Natomiast gminne, powiatowe lub wojewódzkie jednostki budżetowe tworzą, łączą i likwidują organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego (art. 21 ust. 1 cyt. ustawy).

Zakładami budżetowymi są zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. ustawy takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania, pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych. Państwowe zakłady budżetowe tworzą, łączą i likwidują ministrowie, kierownicy urzędów centralnych i wojewodowie. Natomiast gminne, powiatowe lub wojewódzkie zakłady budżetowe tworzą, łączą i likwidują organy stanowiące samorządu terytorialnego - art. 25 ust. 1.

Gospodarstwem pomocniczym jest, zgodnie z art. 26 ust. 1 cyt. ustawy, wyodrębniona z jednostki budżetowej, pod względem organizacyjnym i finansowym, część jej podstawowej działalności lub działalność uboczna. Gospodarstwo tworzy i likwiduje kierownik jednostki budżetowej po uprzednim uzyskaniu zgody właściwego ministra, kierownika urzędu centralnego lub wojewody - w przypadku gospodarstw państwowych jednostek budżetowych lub zarządu jednostki samorządu terytorialnego - w przypadku gospodarstw gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek budżetowych - art. 27 ust. 1. Zatem ze zwolnienia określonego w § 8 ust. 1 pkt 14 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, korzystają usługi świadczone pomiędzy zdefiniowanymi wyżej grupami podmiotów.

W oparciu o powołane przepisy, powiat jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia od podatku w zakresie wykonywanych czynności statutowych związanych z wykonywaniem zadań publicznych, nałożonych odrębnymi przepisami wykonywanych w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast w zakresie pozostałych czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych powiat jako osoba prawna jest podatnikiem podatku od towarów i usług (zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

O ile zatem przedmiotem transakcji nie będą czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego odrębnymi przepisami, to biorąc pod uwagę treść cytowanego § 8 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia, do tej transakcji nie będzie miało zastosowania zwolnienie od podatku od towarów i usług, gdyż - jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego - jedną ze stron transakcji jest powiat, a przedmiotem świadczenia - usługi najmu. Ustawodawca zwolnił bowiem od opodatkowania w tym przepisie jedynie usługi świadczone pomiędzy gospodarstwami jednostek budżetowych, jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi. (...)"