ILPP1/443-675/08-4/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2008 r. (data wpływu 7 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w odrębną własność (ustanowienie kolejne następuje po 1 maja 2004 r.) - jest prawidłowe.

W dniu 7 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w odrębną własność (ustanowienie kolejne następuje po 1 maja 2004 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Budynki mieszkalne Spółdzielni wybudowane zostały najpóźniej do roku 1997, a więc minął okres 5 lat od zakończenia budowy, nie przysługiwało prawo obniżenia podatku VAT, ulepszenia dokonane w budynkach nie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej tychże lokali.

Spółdzielnia do 30 lipca 2007 r. przekształcała spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego ustanowione po 1 maja 2004 r. na spółdzielcze własnościowe, prawo do lokalu przy zastosowaniu stawki 0% (art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c). Po 30 lipca 2007 r. znowelizowana ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych wykreśliła możliwość ustanawiania spółdzielczych własnościowych praw do lokalu.

Po dniu 1 stycznia 2008 r. tak przekształcone prawo spółdzielcze własnościowe przenoszone jest w odrębną własność. Do tej formy przekształcenia nie znajduje zastosowania art. 29 ustawy o VAT, a więc nie ma też zastosowania wyłączenie ze zwolnienia od podatku z art. 43 ust. 7 ustawy i ustanowienie wyodrębnionej własności objęte jest zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10.

Ustanowienie po 1 stycznia 2008 r. na rzecz uprawnionego członka w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu w przypadku pierwszego zasiedlenia i ustanowienia lokatorskiego prawa do lokalu przed dniem 1 maja 2004 r. na podstawie art. 153 ust. 2, nie podlega ustawie o VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, które przypadło na rzecz osoby uprawnionej w myśl art. 13, art. 14, tj. współmałżonkowi po śmierci lub po rozwodzie, po dniu 1 maja 2004 r., wcześniej zasiedlone i ustanowione na współmałżonka przed 1 maja 2004 r., a następnie po 1 stycznia 2008 r. przenoszone w wyodrębnioną własność nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 153 ust. 2 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, które przypadło po 1 maja 2004 r. na rzecz osoby uprawnionej tj. współmałżonkowi po rozwodzie oraz śmierci jednego z małżonków, ustanowione i zasiedlone przed 1 maja 2004 r., a następnie przeniesione po 1 stycznia 2008 r. na wniosek osoby uprawnionej zgodnie z art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w wyodrębnioną własność nie podlega ustawie o VAT zgodnie z art. 153 ust. 2.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Powołany przepis wskazuje na zakwalifikowanie przez ustawodawcę wymienionych w nim praw spółdzielczych do kategorii towarów, a więc na skorzystanie z uprawnienia przewidzianego w art. 15 ust. 2 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347) stanowiącego, że państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości. Zatem, ustanowienie, przekształcenie lub przeniesienie każdego z tych praw stanowi odrębną dostawę i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

W art. 13 ust. 1 powołanej ustawy postanowiono, iż po ustaniu małżeństwa wskutek rozwodu lub po unieważnieniu małżeństwa małżonkowie powinni w terminie jednego roku zawiadomić spółdzielnię, któremu z nich przypadło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, albo przedstawić dowód wszczęcia postępowania sądowego o podział tego prawa. Były małżonek niebędący członkiem spółdzielni powinien złożyć deklarację członkowską w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym przypadło mu prawo do lokalu. Byłemu małżonkowi przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni.

W myśl natomiast art. 14 ust. 1 cyt. ustawy z chwilą śmierci jednego z małżonków spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada drugiemu małżonkowi. Małżonek ten, jeżeli nie jest członkiem spółdzielni, powinien w terminie jednego roku od dnia śmierci współmałżonka złożyć deklarację członkowską. Małżonkowi zmarłego członka spółdzielni przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Z kolei jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w następstwie niedokonania czynności, o których mowa w art. 13, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują dzieciom i innym osobom bliskim. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na podstawie art. 11 lub niedokonania czynności, o których mowa w art. 14, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują małżonkowi, dzieciom i innym osobom bliskim (art. 15 ust. 2 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług - jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Na podstawie art. 41 ust. 12 cyt. ustawy oraz § 5 ust. 1a pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) dostawa obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części opodatkowana jest 7% stawką VAT.

Artykuł 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stanowi, iż zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy. Zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 7 - zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8.

Stosownie do art. 153 ust. 2 - przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Do czynności polegających na przekształceniu lokatorskich praw do lokali mieszkalnych w odrębną własność - w zależności od okoliczności - zastosowanie może mieć 7% stawka podatku, zwolnienie od podatku lub też wyłączenie z opodatkowania.

Wskazany wyżej art. 153 ust. 2 wyłącza spod działania ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenia praw lokatorskich w prawa własności, wskazane w art. 29 ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli łącznie zostały spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Celem tego przepisu jest wyłączenie spod ustawy przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali zostały ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r. i które zostały zasiedlone przed tą datą.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółdzielnia na podstawie art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dokonuje przeniesienia na rzecz członków spółdzielni własności lokali mieszkalnych. Ustanowienie po raz pierwszy lokatorskich praw do tych lokali mieszkalnych i ich zasiedlenie nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Następnie - po 1 maja 2004 r. - dokonano kolejnego ustanowienia tych praw, w trybie art. 13 i art. 14 powołanej wyżej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż w przedstawionych we wniosku okolicznościach ustanowienie odrębnej własności lokali w miejsce spółdzielczych lokatorskich praw do lokali mieszkalnych nie będzie powodowało obowiązku naliczania od tej czynności podatku VAT. W opisanej sytuacji spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali zostały ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r. i zostały one zasiedlone przed tą datą, zatem w przypadku, gdy przekształcenia dotyczyć będą praw wskazanych w art. 29 ust. 8 ustawy o VAT, czynności te - na mocy art. 153 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług - wyłączone będą z opodatkowania podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. Organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.