ILPP1/443-598/14-2/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 11 lipca 2014 r. (data wpływu 16 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania momentu dokonania korekty podatku należnego oraz zwiększenia podstawy opodatkowania w związku z cesją wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania momentu dokonania korekty podatku należnego oraz zwiększenia podstawy opodatkowania w związku z cesją wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest właścicielem Firmy.

W miesiącu marcu 2013 r. na podstawie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług, Firma skorzystała z prawa skorygowania podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, tzw. "ulga za złe długi". Dłużnikiem jest Firma "A". Częściowe spłaty były na bieżąco korygowane zgodnie z ust. 4 ww. ustawy "w przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części".

W dniu 10 kwietnia 2014 r. została podpisana umowa nazwana "umowa przelewu wierzytelności" pomiędzy Dłużnikiem Firmą "A", cedentem (Wnioskodawcą) i cesjonariuszem Firmą "B", na podstawie której cesjonariusz Firma "B" ma dokonać zapłaty do dnia 30 kwietnia 2015 r. W dniu podpisania umowy Firma nie otrzymała zapłaty, de facto zmienił się tylko dłużnik.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Kiedy powstanie obowiązek dokonania korekty, zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego, czy w momencie otrzymania faktycznej zapłaty, czy w dniu podpisania ww. umowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek dokonania korekty, zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego powinien powstać w momencie otrzymania faktycznej zapłaty, bez względu na to kto spełni obowiązek zapłaty, czy pierwotny dłużnik, czy cesjonariusz.

W tym przypadku podpisana umowa nie spełnia warunków określonych w art. 89a ust. 4 ustawy, tzn. w dniu 10 kwietnia 2014 r. wierzytelność nie została uregulowana i nie została także zbyta, ponieważ Firma nadal jest wierzycielem i oczekuje zapłaty od nowego dłużnika.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Kwestie dotyczące rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały określone w przepisach m.in. art. 89a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

Należy również wskazać, że z uwagi na fakt, że Wnioskodawca w miesiącu marcu 2013 r. dokonał korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju, tut. Organ oparł niniejszą interpretację o przepisy art. 89a w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r.

I tak, zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy, podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Na mocy art. 89a ust. 1a ustawy, nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Na podstawie art. 89a ust. 2 ustawy, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:

W myśl art. 89a ust. 3 ustawy, korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

W przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części (art. 89a ust. 4 ustawy).

Zgodnie z powyższym, w przypadku gdy podatnik (wierzyciel) skorzystał z procedury "ulgi na złe długi" na podstawie art. 89a ustawy, a następnie dokonał zbycia wierzytelności objętej tą procedurą, to zgodnie z ww. art. 89a ust. 4 ustawy, obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta.

W świetle art. 89a ust. 5 ustawy, wierzyciel obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty, o której mowa w ust. 1, zawiadomić o tej korekcie właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wraz z podaniem kwot korekty oraz danych dłużnika.

Stosownie do art. 89a ust. 7 ustawy, przepisów ust. 1-5 nie stosuje się, jeżeli między wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca w miesiącu marcu 2013 r. na podstawie art. 89a ustawy skorzystał z prawa skorygowania podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Dłużnikiem jest Firma "A". Częściowe spłaty były na bieżąco korygowane zgodnie z ust. 4 ww. ustawy.

W dniu 10 kwietnia 2014 r. została podpisana umowa nazwana "umowa przelewu wierzytelności" pomiędzy Dłużnikiem Firmą "A", cedentem (Wnioskodawcą) i cesjonariuszem Firmą "B", na podstawie której cesjonariusz Firma "B" ma dokonać zapłaty do dnia 30 kwietnia 2015 r. W dniu podpisania umowy Zainteresowany nie otrzymał zapłaty, de facto zmienił się tylko dłużnik.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wskazania momentu dokonania korekty podatku należnego oraz zwiększenia podstawy opodatkowania w związku z cesją wierzytelności.

W tym miejscu należy wskazać, że umowa sprzedaży (zbycia) wierzytelności stanowi źródło odrębnego (nowego) stosunku zobowiązaniowego. W związku ze sprzedażą (zbyciem) wierzytelności dotychczasowy wierzyciel otrzymuje wynagrodzenie za sprzedaż (zbycie) wierzytelności. Istniejący dług (wierzytelność pierwotna) zostaje zbyty, w następstwie czego podatnik - dłużnik powinien zaspokoić nabywcę wierzytelności (tzw. cesjonariusza) zamiast podatnika - sprzedawcy (tzw. cedenta). Tym samym podatnik - sprzedawca (dotychczasowy wierzyciel) nie posiada już wierzytelności, o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy, a zatem przestała istnieć przesłanka do stosowania procedury "ulgi na złe długi".

W tej sytuacji powstaje obowiązek złożenia stosownej korekty po zbyciu wierzytelności polegającej na zwiększeniu kwoty podatku należnego w wysokości dokonanej wcześniej korekty VAT. Nie ma przy tym znaczenia po jakiej cenie ta wierzytelność została zbyta. Podatnik zbywając wierzytelność przestaje być wierzycielem, gdyż prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi w zakresie sprzedanej wierzytelności przechodzą na nabywcę wierzytelności. Przepis art. 89a ust. 4 ustawy obowiązek dokonania stosownej korekty wiąże z faktem uregulowania należności w jakiejkolwiek formie.

Zatem zbycie wierzytelności po skorzystaniu z ulgi, stanowi niewątpliwą przesłankę do konieczności wykazania podatku należnego. W przeciwnym wypadku dochodziłoby do uzyskania nieuzasadnionej korzyści, tj. sytuacji, w których dostawa towarów lub świadczenie usług nie byłyby obciążone podatkiem VAT.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz wskazane powyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawca w dniu 10 kwietnia 2014 r. dokonał zbycia wierzytelności, w odniesieniu do której skorzystał z regulacji prawnej przewidzianej art. 89a ust. 1 ustawy, zatem zgodnie z przywołanym wcześniej przepisem art. 89a ust. 4 ustawy, zobowiązany jest do dokonania, w rozliczeniu podatku VAT za okres, w którym nastąpiło ww. zbycie, korekty (powiększenia) kwoty podatku należnego o wartość podatku należnego odnoszącego się do zbytej wierzytelności.

Podsumowując, Wnioskodawca ma obowiązek dokonania korekty zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego - zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy - w rozliczeniu za okres, w którym nastąpiło zbycie wierzytelności, czyli w dniu podpisania umowy, na podstawie której Zainteresowany dokonał jej zbycia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.