ILPP1/443-574/13-7/MD

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 1 października 2013 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-574/13-7/MD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 27 czerwca 2013 r. (data wpływu 1 lipca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 września 2013 r. (data wpływu 25 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług nieodpłatnego udostępniania targowiska i parkingu lokalnej społeczności (pytanie oznaczone we wniosku nr 9) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług nieodpłatnego udostępniania targowiska i parkingu lokalnej społeczności (pytanie oznaczone we wniosku nr 9). Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 23 września 2013 r. o informacje doprecyzowujące opisane zdarzenie przyszłe.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Gmina jest właścicielem targowiska (dalej: targowisko) wraz z sąsiadującym z nim parkingiem (po przeciwnej stronie ulicy). Parking jest położony poza pasem ruchu drogowego.

Gmina ponosi bieżące wydatki związane z utrzymaniem targowiska i parkingu. Wydatki te obejmują zarówno nabycie towarów (np. energię elektryczną niezbędną do oświetlenia targowiska i parkingu, środki czystości, etc.), jak i usług (np. wywóz nieczystości, utrzymanie porządku, etc.). Ponoszone wydatki są dokumentowane wystawionymi przez dostawców/usługodawców na Gminę fakturami VAT.

Ponadto Gmina poniosła na przedmiotowy majątek wydatki inwestycyjne, w szczególności w roku 2010 na modernizację targowiska obejmującą wykonanie odwodnienia placu oraz wymianę nawierzchni placu, a w roku 2011 na modernizację parkingu sąsiadującego z targowiskiem obejmującą również wykonanie odwodnienia i wymianę nawierzchni parkingu. Inwestycje zostały oddane do użytkowania odpowiednio - modernizacja targowiska w roku 2010 a modernizacja parkingu w roku 2011. Parking w dni targowe służy targowisku, a jego modernizacja była podyktowana przede wszystkim koniecznością utworzenia miejsc parkingowych dla odwiedzających targowisko zainteresowanych oraz dodatkowych miejsc do handlu w dniach o zwiększonym ruchu targowym (przykładowo przed Wielkanocą czy 1 listopada - "Wszystkimi Świętymi"). Wydatki zostały sfinansowane ze środków własnych Gminy i zostały udokumentowane wystawionymi na Gminę fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT. Wartość powyższych inwestycji każdorazowo przekraczała 15.000 zł netto.

Gmina nie dokonuje odliczenia VAT naliczonego od wydatków bieżących i inwestycyjnych związanych z targowiskiem oraz parkingiem sąsiadującym z targowiskiem. Gmina zamierza tą kwestię potwierdzić najpierw w drodze interpretacji indywidualnej MF.

Od sprzedających na targowisku Gmina pobiera opłatę targową, stosownie do stawek określonych uchwałą Rady Miejskiej. Dotychczas Gmina nie pobierała żadnych dodatkowych opłat od handlujących na targowisku, w szczególności o charakterze opłat rezerwacyjnych.

Gmina nie pobiera również opłaty za postój na parkingu sąsiadującym z targowiskiem. W regularne dni targowe jest na nim zwiększony ruch z uwagi na licznych odwiedzających targowisko, przyjezdnych z okolicy, którzy tam pozostawiają swoje pojazdy na czas zakupów, a w dni o zwiększonym zapotrzebowaniu na miejsca targowe (w czasie przedświątecznym) na parkingu rozkładają swoje stoiska również handlujący, od których Gmina pobiera opłatę targową, zgodnie z ustalonymi stawkami. W pozostałe dni Gmina udostępnia parking nieodpłatnie na rzecz lokalnej społeczności celem zaparkowania pojazdów.

W wyniku zaobserwowania dużego zainteresowania targowiskiem, Gmina planuje podjęcie decyzji o zmianie sposobu udostępniania przedmiotowego majątku, w szczególności Gmina planuje wprowadzenie rozwiązania polegającego na umożliwieniu podmiotom zewnętrznym prowadzącym handel na targowisku (a w dni targowe o zwiększonym zapotrzebowaniu na miejsca targowe również prowadzącym handel na parkingu) odpłatnej rezerwacji miejsc handlowych, tj. tzw. opłaty rezerwacyjnej. W celu rezerwacji/udostępniania miejsca handlowego, zainteresowani byliby zobowiązani do zawarcia z Gminą stosownej umowy cywilnoprawnej. Z tytułu pobierania opłat rezerwacyjnych Gmina wystawiałaby faktury VAT, rozliczała podatek należny oraz ujmowała te transakcje w deklaracjach VAT. Niezależnie od opłaty rezerwacyjnej, na targowisku (a w wybrane dni również na parkingu) Gmina pobierałaby nadal opłatę targową od wszystkich handlujących podmiotów, tj. od podmiotów, które jednocześnie dokonały rezerwacji miejsca handlowego.

Innymi słowy, targowisko byłoby udostępniane przez Gminę podmiotom zewnętrznym jednocześnie na dwóch różnych zasadach dotyczących odpłatności za prowadzenie handlu w tym miejscu, tj. Gmina pobierałaby opłaty dwojakiego rodzaju:

1.

z mocy prawa, w oparciu o ustawę z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych: opłatę targową - od wszystkich podmiotów prowadzących handel na targowisku;

2.

na podstawie umów cywilnoprawnych pomiędzy Gminą a podmiotami zewnętrznymi za rezerwację miejsca handlowego - od wszystkich podmiotów zewnętrznych prowadzących handel, które byłyby zobowiązane takiej rezerwacji dokonać.

Ponadto parking byłby udostępniany przez Gminę podmiotom zewnętrznym jednocześnie w następujący sposób:

1.

zasadniczo nieodpłatnie na rzecz lokalnej społeczności we wszystkie dni kalendarzowe roku na cel zaparkowania pojazdu;

2.

na prowadzenie handlu w dni o zwiększonym ruchu targowym przy pobieraniu opłaty targowej od handlujących na płycie parkingu i jednocześnie na podstawie umów cywilnoprawnych pomiędzy Gminą a tymi podmiotami.

Gmina wprowadziłaby powyższe rozwiązania w drodze uchwały Rady Miejskiej, ewentualnie zarządzenia Burmistrza Miasta i Gminy w drugiej połowie 2013 r. Cała powierzchnia placu targowego i parkingu podlegałaby rezerwacji (tekst jedn.: w każdym miejscu na placu targowym czy parkingu handlujący winni dokonać stosownej rezerwacji, przy czym osoba powołana przez Gminę do zarządzania targowiskiem dbałaby o zachowanie ciągów komunikacyjnych na obu placach). Każdy handlujący na targowisku oraz na parkingu byłby zobowiązany zgłosić się do Gminy celem zawarcia umowy i zapłaty opłaty rezerwacyjnej.

Gmina nie miałaby obiektywnej możliwości przypisania poniesionych wydatków inwestycyjnych oraz ponoszonych od momentu wprowadzenia opłat rezerwacyjnych wydatków bieżących na utrzymanie obu placów do poszczególnych rodzajów działalności, tj. udostępniania placu targowego na rzecz zainteresowanych za opłatą rezerwacyjną i opłatą targową oraz nieodpłatnego udostępniania placu parkingowego na rzecz lokalnej społeczności oraz odpłatnego udostępnienia za opłatą rezerwacyjną.

Ponadto w piśmie z dnia 23 września 2013 r. Wnioskodawca wskazał, że:

1. Zdaniem Gminy, można uznać, że targowisko oraz parking są zaliczane przez Gminę do środków trwałych podlegających amortyzacji, jakkolwiek nie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, ale odpowiednio na podstawie przepisów rachunkowych. Wartość początkowa zarówno targowiska, jak i parkingu przekracza 15.000 zł.

2. Wydatki inwestycyjne poniesione w roku 2011 związane z modernizacją parkingu stanowiły dla Gminy wydatki majątkowe, tj. wydatki zwiększające wartość tego środka trwałego dla celów księgowych, który został przyjęty do ewidencji dokumentem OT. Zatem, zdaniem Gminy, można uznać, że wydatki inwestycyjne związane z modernizacją parkingu dotyczą ulepszenia parkingu (jakkolwiek nie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, ale na podstawie przepisów rachunkowych).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu nieodpłatnego udostępniania targowiska i parkingu lokalnej społeczności Gmina będzie zobowiązana do naliczenia podatku należnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 9).

Zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu nieodpłatnego udostępniania targowiska i parkingu lokalnej społeczności Gmina nie będzie zobowiązana do naliczenia podatku należnego.

UZASADNIENIE stanowiska Gminy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

2.

eksport towarów,

3.

import towarów na terytorium kraju,

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przy pomocy powyższych przepisów ustawodawca w sposób precyzyjny ustalił, jakie czynności podlegają opodatkowaniu VAT. Tak więc opodatkowanie konkretnej czynności możliwe jest wyłącznie w przypadku uznania jej za czynność podlegającą VAT, wymienioną w katalogu art. 5 ustawy o VAT. Nie jest natomiast możliwe rozszerzenie opodatkowania VAT na inne, niewymienione w ustawie czynności lub zdarzenia.

Ponadto zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.

wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zdaniem Gminy, powyższa regulacja nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sytuacji. W związku z wykorzystywaniem targowiska i parkingu (a więc de facto zarówno wydatków inwestycyjnych, jak i bieżących związanych z utrzymaniem obu placów) w pewnej części także do tego obszaru działalności Gminy, który obejmuje zdarzenia spoza zakresu VAT, niewątpliwie nie dochodzi do przekazania towarów lub ich zużycia na cele osobiste Gminy ani jej pracowników, ani też do darowizn.

Dodatkowo, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Cele związane z realizowaną przez Gminę działalnością.

W ocenie Gminy, nawet gdyby hipotetycznie uznać, że we wskazanej sytuacji Gmina będzie działała w charakterze podatnika VAT, należy podkreślić, że przepis art. 8 ust. 2 pkt 1, a także art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT zrównuje zużycie towarów z odpłatnym świadczeniem usług wyłącznie w sytuacji, gdy dane świadczenie jest wykonywane do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W opinii Gminy zatem, nawet w ewentualnym przypadku uznania przez organy podatkowe, że Gmina we wskazanej sytuacji działa w roli podatnika VAT, nieodpłatne użycie towarów byłoby wykonywane w ramach działalności prowadzonej przez Gminę i w związku z powyższym powyższy przepis i tak nie znalazłby zastosowania. Przedmiotowe, nieodpłatne udostępnianie targowiska i parkingu ma bowiem charakter stricte służący realizacji zadań Gminy, tj. służy lokalnej społeczności. Nie budzi wątpliwości, że są to zdarzenia z zakresu zadań własnych Gminy i tym samym jej działalności (dodatkowo wykonywane poza reżimem cywilnoprawnym).

Stanowisko takie zostało wielokrotnie potwierdzone przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach. W analogicznym stanie faktycznym Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 maja 2012 r., sygn. ILPP2/443-153/12-3/MR, stwierdził, że "Wobec powyższego należy stwierdzić, że w związku z tym, iż Gmina będzie nieodpłatnie udostępniała świetlice wiejskie na rzecz lokalnej społeczności, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na jej nieodpłatność oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne wykorzystanie będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych)."

Do analogicznego stanu faktycznego odniósł się także Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2012 r., sygn. IPTPP1/443-138/12-7/MW. W przedmiotowej interpretacji Dyrektor, odnosząc się do sytuacji częściowo nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich lokalnej społeczności stwierdził, że "świadczone przez Gminę usługi nieodpłatnego wynajmu świetlic wiejskich lokalnej społeczności, jako czynności związane z realizacją zadań własnych Gminy, nie bedą stanowić odpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy i tym samym czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT".

Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone przykładowo w:

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 lutego 2012 r., sygn. IBPP4/443-1680/11/EJ, w której organ podatkowy stwierdził, że "Wobec powyższego, dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują. Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, a tym samym za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. W myśl przytoczonych wyżej przepisów ustawy o samorządzie gminnym zadania własne Wnioskodawcy obejmują między innymi zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Również takie zadania będzie wykonywał Z., bowiem uchwała o utworzeniu gminnej jednostki budżetowej pod nazwą "Z." określa, że zadaniem statutowym Zakładu jest prowadzenie gospodarki wodno-ściekowej. Wobec powyższego podejmowane w tym zakresie przez podatnika (Gminę) działania polegające na nieodpłatnym przekazaniu Z. powstałego w ramach realizowanego projektu majątku, a także mienia wytworzonego poza projektem, a które nie zostało jeszcze oddane do użytkowania, jak i środków trwałych, które Gmina już wcześniej wykorzystywała do wykonywania usług wodno-kanalizacyjnych mieszczą się w celu prowadzonej przez podatnika (Gminę) działalności gospodarczej. W kontekście powyższego należy uznać, że nieodpłatne przekazanie majątku Gminy (tekst jedn.: sieci wodno-kanalizacyjnych oraz inwestycji w toku) Z. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż - nieodpłatne przekazanie będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań publicznych)";

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 31 stycznia 2012 r., sygn. IPTPP4/443-50/11-5/BM, w której organ podatkowy stwierdził, że "Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie w administrowanie sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Zakładowi Usług Komunalnych nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT z uwagi na nieodpłatność tej czynności";

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 stycznia 2012 r., sygn. ILPP1/443-1300/11-4/BD, w której organ podatkowy stwierdził, że "Nie ma zatem podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, tj. w tym przypadku budowa kanalizacji sanitarnej i wodociągu oraz jej wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że nieodpłatne udostępnienie powyższych budowli w roku 2010 Komunalnemu Zakładowi Budżetowemu, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a tym samym niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem przedmiotowe budowle były wykorzystywane do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT";

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. ITPP1/443-1096b/11/MN, w której organ stwierdził, że "Analiza opisanego we wniosku stanu faktycznego na tle powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż użycie towarów (obiektów sportowych) odbywa się do celów działalności Wnioskodawcy. Ze statutu Wnioskodawcy wynika bowiem, że do zakresu prowadzonej działalności należy m.in. udostępnianie bazy sportowej i rekreacyjnej zainteresowanym jednostkom i osobom, w tym: klubom i związkom sportowym, organizacjom kultury fizycznej i turystyki, fundacjom, organizacjom społecznym i zawodowym, szkołom, uczelniom, zakładom pracy i osobom prywatnym, a także prowadzenie działalności służącej upowszechnianiu kultury fizycznej i turystyki. W takich okolicznościach trudno jest bowiem uznać, iż nieodpłatne udostępnianie obiektów sportowych stanowi użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Biorąc powyższe pod uwagę, ww. nieodpłatne udostępnianie obiektów sportowych nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług";

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 7 marca 2011 r., sygn. ILPP2/443-1968/10-2/MR, w której organ podatkowy wskazał, że: "Jak wskazał Wnioskodawca przysługiwało mu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony podczas nabycia towarów i usług, które są związane z zapewnieniem bezpłatnego wstępu na basen uczniom. Mając na uwadze przedstawione wyżej przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że bezpłatne zapewnienie przez MOSiR wstępu na basen uczniom, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi nieodpłatne świadczenie usług. Jednakże w opisanej sytuacji nie jest spełniony drugi warunek, aby ww. czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż w związku z wykonaniem przedmiotowych usług wynikających z zadań statutowych występuje związek z prowadzonym przedsiębiorstwem. W związku z powyższym stwierdzić należy, iż zapewnienie wstępu na basen uczniom jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, tym samym czynność ta nie może być traktowana jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania ww. przepis ustawy, a czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług";

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 września 2010 r., sygn. ILPP2/443-939/10-3/MN, w której organ podatkowy stwierdził, że "Mając na uwadze fakt, iż sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, edukacji publicznej oraz szeroko pojętej pomocy społecznej należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego stwierdzić należy, iż nieodpłatne udostępnianie Hali ww. podmiotom jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Tym samym nie ma podstaw do opodatkowania ww. czynności (nieodpłatnego udostępniania Hali) podatkiem od towarów i usług. Mając zatem na uwadze powyższą analizę przepisów, stwierdzić należy, że nieodpłatne udostępnianie Hali szkołom i przedszkolom publicznym (najczęściej funkcjonującym w formie jednostek budżetowych), a także innym jednostkom organizacyjnym określonym przez Gminę - nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług".

Mając na uwadze powyższe argumenty, Gmina podkreśliła, że Jej zdaniem nie jest ona zobowiązana do naliczania podatku należnego w związku z wykorzystaniem targowiska i parkingu również do wykonywania nieodpłatnych zadań pozostających poza zakresem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

I tak, na mocy art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza, jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, takie nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu.

Analizując natomiast treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują. Podkreślić należy przy tym, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Nie ma zatem podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem.

Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

I tak, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Konieczność implementacji przepisów prawa wspólnotowego do prawa krajowego wymusiła na ustawodawcy odrębne określenie statusu organów władzy publicznej. I tak, na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE. L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Ponadto w świetle § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 247 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, a także sprawy targowisk i hal targowych (art. 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym).

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

1.

wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług oraz zwolnienie od podatku jednostek samorządu terytorialnego ma charakter wyłącznie podmiotowo - przedmiotowy,

2.

w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia lub ze zwolnienia od podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

* czynności - co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT - muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,

* ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy, lub zwolnienia realizowanych czynności od podatku, w oparciu o § 13 ust. 1 pkt 12 powołanego wyżej rozporządzenia.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego. Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Gmina, będąca zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, jest właścicielem targowiska wraz z sąsiadującym z nim parkingiem (po przeciwnej stronie ulicy). Parking jest położony poza pasem ruchu drogowego.

Od sprzedających na targowisku Gmina pobiera opłatę targową, stosownie do stawek określonych uchwałą Rady Miejskiej. Dotychczas Gmina nie pobierała żadnych dodatkowych opłat od handlujących na targowisku, w szczególności o charakterze opłat rezerwacyjnych. Gmina nie pobiera również opłaty za postój na parkingu sąsiadującym z targowiskiem. W regularne dni targowe jest na nim zwiększony ruch z uwagi na licznych odwiedzających targowisko, przyjezdnych z okolicy, którzy tam pozostawiają swoje pojazdy na czas zakupów, a w dni o zwiększonym zapotrzebowaniu na miejsca targowe (w czasie przedświątecznym) na parkingu rozkładają swoje stoiska również handlujący, od których Gmina pobiera opłatę targową, zgodnie z ustalonymi stawkami. W pozostałe dni Gmina udostępnia parking nieodpłatnie na rzecz lokalnej społeczności celem zaparkowania pojazdów. W wyniku zaobserwowania dużego zainteresowania targowiskiem, Gmina planuje podjęcie decyzji o zmianie sposobu udostępniania przedmiotowego majątku, w szczególności Gmina planuje wprowadzenie rozwiązania polegającego na umożliwieniu podmiotom zewnętrznym prowadzącym handel na targowisku (a w dni targowe o zwiększonym zapotrzebowaniu na miejsca targowe również prowadzącym handel na parkingu) odpłatnej rezerwacji miejsc handlowych, tj. tzw. opłaty rezerwacyjnej. Niezależnie od opłaty rezerwacyjnej, na targowisku (a w wybrane dni również na parkingu) Gmina pobierałaby nadal opłatę targową od wszystkich handlujących podmiotów, tj. od podmiotów, które jednocześnie dokonały rezerwacji miejsca handlowego.

Innymi słowy, targowisko byłoby udostępniane przez Gminę podmiotom zewnętrznym jednocześnie na dwóch różnych zasadach dotyczących odpłatności za prowadzenie handlu w tym miejscu, tj. Gmina pobierałaby opłaty dwojakiego rodzaju:

1.

z mocy prawa, w oparciu o ustawę o podatkach i opłatach lokalnych: opłatę targową - od wszystkich podmiotów prowadzących handel na targowisku;

2.

na podstawie umów cywilnoprawnych pomiędzy Gminą a podmiotami zewnętrznymi za rezerwację miejsca handlowego - od wszystkich podmiotów zewnętrznych prowadzących handel, które byłyby zobowiązane takiej rezerwacji dokonać.

Ponadto parking byłby udostępniany przez Gminę podmiotom zewnętrznym jednocześnie w następujący sposób:

1.

zasadniczo nieodpłatnie na rzecz lokalnej społeczności we wszystkie dni kalendarzowe roku na cel zaparkowania pojazdu;

2.

na prowadzenie handlu w dni o zwiększonym ruchu targowym przy pobieraniu opłaty targowej od handlujących na płycie parkingu i jednocześnie na podstawie umów cywilnoprawnych pomiędzy Gminą a tymi podmiotami.

Gmina wprowadziłaby powyższe rozwiązania w drugiej połowie 2013 r. Cała powierzchnia placu targowego i parkingu podlegałaby rezerwacji (tekst jedn.: w każdym miejscu na placu targowym czy parkingu handlujący winni dokonać stosownej rezerwacji, przy czym osoba powołana przez Gminę do zarządzania targowiskiem dbałaby o zachowanie ciągów komunikacyjnych na obu placach).

Gmina nie miałaby obiektywnej możliwości przypisania poniesionych wydatków inwestycyjnych oraz ponoszonych od momentu wprowadzenia opłat rezerwacyjnych wydatków bieżących na utrzymanie obu placów do poszczególnych rodzajów działalności, tj. udostępniania placu targowego na rzecz zainteresowanych za opłatą rezerwacyjną i opłatą targową oraz nieodpłatnego udostępniania placu parkingowego na rzecz lokalnej społeczności oraz odpłatnego udostępnienia za opłatą rezerwacyjną.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą przy tym kwestii opodatkowania usług nieodpłatnego udostępniania targowiska i parkingu lokalnej społeczności.

Z powyższych rozważań wynika, że przedmiotowe nieodpłatne udostępnianie targowiska i parkingu będzie służyło realizacji zadań własnych Gminy, o których mowa art. 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym i będzie w tym zakresie służyło lokalnej społeczności.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że w związku z tym, iż Gmina będzie nieodpłatnie udostępniała targowisko i parking na cele gminne, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na jej nieodpłatność oraz fakt, że nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne wykorzystanie będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych dotyczących zaspakajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w szczególności w zakresie spraw gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, a także spraw targowisk i hal targowych).

Podsumowując, z tytułu nieodpłatnego udostępniania targowiska i parkingu lokalnej społeczności Gmina nie będzie zobowiązana do naliczenia podatku należnego.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania usług nieodpłatnego udostępniania targowiska i parkingu lokalnej społeczności (pytanie oznaczone we wniosku nr 9). Natomiast pozostała część wniosku została rozstrzygnięta w odrębnych interpretacjach indywidualnych z dnia 1 października 2013 r.:

* w zakresie opodatkowania usług udostępniania przez Gminę miejsc handlowych na targowisku i na parkingu na rzecz zainteresowanych podmiotów zewnętrznych na podstawie umów cywilnoprawnych (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) o sygn. ILPP1/443-574/13-4/MD,

* prawa do odliczenia, w drodze korekty, podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne związane z modernizacją targowiska, prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki bieżące związane z utrzymaniem targowiska i trybu skorzystania z tego prawa oraz dokonania ww. korekty w sposób jednorazowy w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi zmiana przeznaczenia opisanego targowiska (pytania oznaczone we wniosku nr 2, 3, 6, 7, 8) o sygn. ILPP1/443-574/13-5/MD,

* w zakresie prawa do odliczenia, w drodze korekty, podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne związane z modernizacją parkingu i trybu skorzystania z tego prawa oraz prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki bieżące związane z utrzymaniem parkingu i trybu skorzystania z tego prawa (pytania oznaczone we wniosku nr 4, 5, 6, 7, 8) o sygn. ILPP1/443-574/13-6/MD.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl