ILPP1/443-531/14-2/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 16 czerwca 2014 r. (data wpływu 27 czerwca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT czynności udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek ze środków obrotowych Spółki - jest prawidłowe.

W dniu 27 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT czynności udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek ze środków obrotowych Spółki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

"A" Sp. z o.o. jest firmą handlową i serwisową, z doświadczeniem w branży urządzeń kontrolno-pomiarowych, narzędzi i obrabiarek do obróbki skrawaniem. Wnioskodawca udzielił i w przyszłości zamierza udzielać ze środków obrotowych nieoprocentowane pożyczki swoim pracownikom. W tym celu został opracowany Regulamin udzielania pożyczek ze środków obrotowych, określający warunki i zasady ich otrzymywania przez pracowników oraz każdorazowo będzie zawierana umowa pożyczki, zgodnie z którą w przypadku opóźnienia w ustalonych terminach spłat pracownik będzie również zobowiązany do zapłaty odsetek od pożyczki.

Miejscem zawarcia umów pożyczek oraz, gdzie będą znajdowały się pieniądze w chwili ich zawarcia była i będzie Rzeczypospolita Polska.

Spółka jest podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek. W przeszłości Spółka udzieliła jednorazowo pożyczki spółce z o.o., w której posiada udziały, która to czynność została zakwalifikowana zgodnie z otrzymaną przez Spółkę interpretacją indywidualną z dnia 27 stycznia 2011 r., jako podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy udzielanie nieoprocentowanych pożyczek pracownikom stanowi usługę w rozumieniu art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), która w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług jest zwolniona od VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie pożyczki pracownikowi jest usługą podlegającą przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, i jako świadczenie usług udzielania pożyczek poza sektorem bankowym korzysta ze zwolnienia zgodnie z art. 43 pkt 1 i pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podobnie jak w wyjaśnieniu uzyskanym przez Spółkę w interpretacji indywidualnej dotyczącej usługi udzielenia pożyczki innej spółce, udzielanie pożyczki pracownikom spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielania czy statusu nabywcy. Udzielenie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi zostaje wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie nie będące dostawą towarów. Z powyższego jednoznacznie wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w ww. przepisach w pewnych, w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak wynika z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Z powyższych przepisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

Zatem, dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia.

Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Określony w ustawie zakres opodatkowania wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, na mocy ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca udzielił i w przyszłości zamierza udzielać ze środków obrotowych nieoprocentowane pożyczki swoim pracownikom. W tym celu został opracowany Regulamin udzielania pożyczek ze środków obrotowych, określający warunki i zasady ich otrzymywania przez pracowników.

Wnioskodawca wskazał również, że każdorazowo będzie zawierana umowa pożyczki z pracownikiem, zgodnie z którą w przypadku opóźnienia w ustalonych terminach spłat pracownik będzie również zobowiązany do zapłaty odsetek od pożyczki.

Jak wynika z wniosku, miejscem zawarcia umów pożyczek oraz, gdzie będą znajdowały się pieniądze w chwili ich zawarcia była i będzie Rzeczypospolita Polska.

Wnioskodawca oświadczył, że jest podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek. W przeszłości Spółka udzieliła jednorazowo pożyczki spółce z o.o., w której posiada udziały, a która to czynność została zakwalifikowana zgodnie z otrzymaną przez Spółkę interpretacją indywidualną z dnia 27 stycznia 2011 r., jako podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazał, że nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy transakcja udzielenia nieoprocentowanej pożyczki przez Spółkę pracownikom jest usługą i korzysta ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z powyższej regulacji wynika, że w wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Należy zauważyć, że udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy czynności te nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. Bez znaczenia pozostaje to, że tego rodzaju czynności nie są objęte ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym zakresem działalności prowadzonym na podstawie odrębnych przepisów.

Zatem, w odniesieniu do powyższych przepisów oraz przedstawionych okoliczności sprawy, należy stwierdzić, że w opisanej sprawie Wnioskodawca z tytułu udzielenia pożyczek występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca z tytułu udzielanych pożyczek pracownikom, nie uzyska wynagrodzenia w postaci odsetek. Tym samym, czynność ta nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie, z treści wniosku wynika, że wykonywana usługa udzielania nieoprocentowanych pożyczek pracownikom, nie służy celom działalności gospodarczej Spółki.

W związku z uznaniem czynności udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek ze środków obrotowych Spółki za świadczenie usług na mocy art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stawka podatku - stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy - wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże, zarówno w przepisach ustawy jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a także zwolnień od podatku VAT.

I tak, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Jak wskazano powyżej, czynność udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek ze środków obrotowych Spółki stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jednocześnie, z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z powołanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy, że transakcja udzielania nieoprocentowanych pożyczek przez Spółkę pracownikom stanowi usługę, która w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.