ILPP1/443-504/11-4/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2011 r. (data wpływu 22 marca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 czerwca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości "refakturowania" nabywanych usług przez jednostkę wewnętrzną Stowarzyszenia - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości "refakturowania" nabywanych usług przez jednostkę wewnętrzną Stowarzyszenia. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 16 marca 2011 r. o wymagany podpis drugiego członka zarządu Wnioskodawcy, nr NIP oraz o nazwę i adres organu podatkowego właściwego dla Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na mocy postanowienia Sądu Wojewódzkiego z dnia 22 lutego 1993 r., Stowarzyszenie wpisano do rejestru stowarzyszeń. W świetle § 27 statutu w strukturach Stowarzyszenia może działać jednostka wewnętrzna w strukturach Stowarzyszenia, nieposiadająca osobowości prawnej albowiem osobowość prawną na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego posiada Stowarzyszenie, które występuje na zewnątrz jako reprezentant wobec osób trzecich, w tym także jako pracodawca w stosunku do zatrudnionych na umowę o pracę licencjonowanych zarządców nieruchomości. Stowarzyszenie posiada nr NIP oraz REGON.

Działalność Stowarzyszenia nie jest nastawiona na zysk, a jego dochody uzyskiwane za sprawowanie zarządu nad nieruchomością, przeznaczane są w całości na koszty działalności Biura. Nadzór nad działalnością Biura prowadzi Zarząd Stowarzyszenia, w skład którego wchodzą właściciele prywatnych nieruchomości. Stowarzyszenie zarządza nieruchomościami będącymi własnością osób prywatnych oraz wspólnotami mieszkaniowymi.

Do zadań biura jako wyspecjalizowanej jednostki usługowej należy szeroko pojęte prowadzenie zarządu nieruchomością, o której mowa w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Biuro w związku z kosztami związanymi z daną nieruchomością będącą własnością osób prywatnych (z wyłączeniem wspólnot mieszkaniowych) otrzymuje faktury wystawione na Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu ze wskazaniem, której nieruchomości koszt dotyczy. Koszty te obciążają tylko i wyłącznie daną nieruchomość. Biuro reguluje ich płatność ze środków finansowych danej nieruchomości. Na ich podstawie właścicielom danej nieruchomości wystawiane są "refaktury" w celu rozliczenia się przez nich z podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu (jako jednostka wewnętrzna działająca w strukturach Stowarzyszenia) nieposiadająca osobowości prawnej, własnego numeru NIP, REGON, może "refakturować" faktury wystawione na Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu na właścicieli danej nieruchomości prowadzących działalność gospodarczą i będących płatnikami podatku VAT w związku z kosztami poniesionymi na daną nieruchomość.

Zdaniem Wnioskodawcy, Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu może "refakturować" na właścicieli danej nieruchomości wszystkie faktury wystawione na Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu, w związku z kosztami poniesionymi na daną nieruchomość, opierając się na praktyce, jako powszechnie akceptowanym sposobie "refakturowania" usług przez organy podatkowe oraz opierając się na orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok NSA z dnia 14 października 1999 r., sygn. akt I SA/Ka 485/98, niepublikowany), nie pobierając z tego tytułu żadnego narzutu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W świetle przytoczonej definicji można na gruncie podatku od towarów i usług mówić o świadczeniu usług, jeżeli poza samym świadczeniem istnieje również jego odbiorca (świadczeniobiorca, nabywca, konsument); opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają bowiem czynności wykonywane na rzecz podmiotu i osób trzecich.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, stosownie do ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r., stanowi, że podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (...).

Stosownie do treści art. 106 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2011 r., podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Należy podkreślić, iż aby uznać jakieś zdarzenie za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania, bądź powstrzymania się od dokonania czynności.

Zgodnie z zapisem art. 30 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

Należy wskazać, iż w myśl art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Przepis ten reguluje zatem takie sytuacje, kiedy podatnik działając we własnym imieniu zawiera umowę, na podstawie której zobowiązuje się do zrealizowania pewnego świadczenia, jednak faktycznie świadczenie to realizowane jest przez podmiot trzeci. W takim przypadku, gdy podatnik kupuje usługę, a następnie odprzedaje ją kontrahentowi w stanie tzw. nieprzetworzonym, uznaje się go za podatnika, który usługę taką świadczy.

Z przepisu art. 79 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE wynika, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym. Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, ani też nie wskazują jak należy rozumieć pojęcie "w imieniu i na rzecz osoby trzeciej". Zgodnie z definicją zawartą w "Słowniku języka polskiego" PWN określenie "w imieniu" oznacza działanie "ze względu na kogoś, dla czyjegoś dobra, odwołując się do kogoś". Natomiast określenie "na rzecz" oznacza tyle, co działanie "na czyjąś korzyść, dla kogoś, dla czyjegoś dobra".

W tym miejscu warto podkreślić, iż od dnia 1 kwietnia 2011 r. regulacje w zakresie przenoszenia kosztów (tzw. "refakturowania") zostały zawarte w dodanym do ustawy art. 8 ust. 2a, który stanowi implementację powołanego wyżej art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady.

Zgodnie z treścią dodanego artykułu w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na mocy postanowienia Sądu Wojewódzkiego z dnia 22 lutego 1993 r., Stowarzyszenie zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń. Wnioskodawca wskazał również, iż Stowarzyszenie uzyskało wpis do Krajowego Rejestru Sądowego i posiada nr NIP oraz REGON. Ponadto Stowarzyszenie występuje jako reprezentant wobec osób trzecich, w tym także jako pracodawca w stosunku do zatrudnionych na umowę o pracę zarządców nieruchomości. Natomiast Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu (działające jako jednostka wewnętrzna w strukturach Stowarzyszenia) nie posiada osobowości prawnej, własnego numeru NIP oraz REGON.

Biuro w związku z kosztami związanymi z daną nieruchomością, będącą własnością osób prywatnych otrzymuje faktury wystawione na Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu ze wskazaniem, której nieruchomości koszt dotyczy. Biuro reguluje ich płatność ze środków finansowych danej nieruchomości. Na ich podstawie właścicielom danej nieruchomości wystawiane są "refaktury" w celu rozliczenia się przez nich z podatku od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz powołane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług oraz Dyrektywy 2006/112/WE, należy uznać, iż Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu nie działa jako odrębny podmiot (a jedynie jako jednostka wewnętrzna w strukturach Stowarzyszenia) i nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług stosownie do treści powołanego wyżej art. 15 ust. 1 ustawy.

Zatem czynność polegająca na przeniesieniu kosztów związanych z daną nieruchomością na konkretnego właściciela nieruchomości nie może być "refakturowana" przez Biuro Usługowe przy Stowarzyszeniu, gdyż zgodnie z brzmieniem art. 106 ust. 1 ustawy tylko podatnicy, o których mowa w art. 15, są uprawnieni do wystawiania faktur.

Nadmienić jednakże należy, iż jeżeli Stowarzyszenie stosownie do definicji zawartej w art. 15 ust. 1 jest podatnikiem podatku od towarów i usług to koszty związane z konkretnymi nieruchomościami, dotyczące usług nabywanych przez Stowarzyszenie we własnym imieniu, ale na rzecz właścicieli lokali, udokumentowane fakturami wystawionymi na nr NIP Stowarzyszenia mogą być przenoszone ("refakturowane"), zgodnie z zasadami wynikającymi z powołanych powyżej regulacji, na właścicieli nieruchomości, których koszty te dotyczą.

Tut. Organ informuje, iż z dniem 1 kwietnia 2011 r. zmianie uległa treść powołanych wyżej przepisów art. 29 ust. 1 i art. 106 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy, zmienionego ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast, w myśl art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.