ILPP1/443-491/09-2/AT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Cywilnej X, przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2009 r. (data wpływu 23 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku ze stwierdzeniem niedoborów niezawinionych i zawinionych oraz w zakresie opodatkowania tych niedoborów podatkiem należnym jest:

W dniu 23 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku ze stwierdzeniem niedoborów niezawinionych i zawinionych oraz w zakresie opodatkowania tych niedoborów podatkiem należnym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Firma prowadzi działalność w formie spółki cywilnej osób fizycznych w zakresie handlu hurtowego i detalicznego sprzętu komputerowego. Księgowość jest prowadzona w formie ksiąg rachunkowych. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT i prowadzi wyłącznie sprzedaż opodatkowaną. Na dzień 31 grudnia 2008 r. Zainteresowany przeprowadził inwentaryzację magazynu, która wykazała różnicę między stanem rzeczywistym stwierdzonym w drodze spisu z natury, a stanem wynikającym z ewidencji księgowej - stwierdzono niedobór na łączną kwotę 28.696,41 zł Z kwoty niedoboru uznano kwotę 10.395,47 zł jako niedobór niezawiniony i zaliczono ją do kosztów podatkowych. Pozostałą kwotę w wysokości 18.300,94 zł uznano jako niedobór zawiniony i odniesiono w pozostałe koszty operacyjne. Niedobór zawiniony stanowi 0,55% ogólnej kwoty sprzedaży w roku 2008. Zarówno w przypadku niedoboru niezawinionego, jak i zawinionego zakup w momencie nabycia był dokonany w celu wykonania czynności opodatkowanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Niedobór niezawiniony towarów handlowych nie spowodował konieczności dokonania korekty podatku VAT naliczonego związanego z zakupami tychże towarów.

Ad. 2

Niedobór zawiniony towarów handlowych nie spowodował konieczności dokonania korekty podatku VAT naliczonego związanego z zakupami tychże towarów.

Ad. 3

W związku z powstaniem niedoborów niezawinionych nie wystąpił obowiązek w podatku VAT należnym.

Ad. 4

W związku z powstaniem niedoborów zawinionych nie wystąpił obowiązek w podatku VAT należnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w zakresie pytań nr 1, 3 i 4, a w części dotyczącej pytania nr 2 - za nieprawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

Z powyżej powołanych przepisów nie wynika, by niedobór towarów stanowił dostawę towarów albo świadczenie usług, dlatego też nie podlega on opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stwierdzenie niedoborów zarówno zawinionych, jak i niezawinionych nie powoduje zatem żadnych obowiązków związanych z rozliczeniem należnego podatku VAT.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści wyżej przytoczonego przepisu, wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tj. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej.

Przedstawiona w art. 86 ust. 1 ustawy zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca będący podatnikiem VAT, prowadzącym wyłącznie sprzedaż opodatkowaną w zakresie handlu hurtowego i detalicznego sprzętu komputerowego, w wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji stwierdził niedobór zarówno niezawiniony, jak i zawiniony. Ponadto, Zainteresowany informuje, iż zakupy w momencie nabycia zostały dokonane w celu wykonania czynności opodatkowanych.

Warto w tym miejscu zauważyć, iż niedobory zawinione są to niedobory, które powstały na skutek niedopełnienia obowiązków przez osobę materialnie odpowiedzialną za powierzone jej mienie. Natomiast niedobory niezawinione to te, które powstały z przyczyn niezależnych od osób materialnie odpowiedzialnych. Niedobory te mogą powstać na skutek zdarzeń losowych np.: pożaru, kradzieży, powodzi, zalania, jak również wskutek transportu, braku prądu, złych warunków przechowywania itp. Są to przyczyny, na które osoba materialnie odpowiedzialna nie miała żadnego wpływu.

A zatem dochodzi do sytuacji, w której nabyte towary nie zostaną wykorzystane do działalności opodatkowanej, co jest niezbędnym warunkiem dokonania odliczenia. Przepisy ustawy o VAT nie regulują przedmiotowej sytuacji. Zdaniem tut. Organu, w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, w którym Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia podatku VAT zostaje zachowane.

W świetle powołanego wyroku, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy zakup danego towaru przez Wnioskodawcę jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn od niego niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, czy jak to ujął Trybunał "z powodów pozostających poza kontrolą podatnika", jego prawo do odliczenia w związku z ww. nabyciem zostaje zachowane, a tym samym nie ma podstaw do dokonywania korekt odliczonego podatku.

A contrario, w sytuacji, gdy z przyczyn od podatnika zależnych, w tym przypadku w wyniku niedoborów zawinionych (manka), nie dochodzi do wykorzystania nabytych towarów do działalności opodatkowanej, prawo podatnika do odliczenia zostaje utracone. W takiej sytuacji odliczona kwota podatku z tytułu nabycia towarów, które ostatecznie nie zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej winna być skorygowana.

W świetle powyższego, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy zakup danego towaru przez Wnioskodawcę jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, a późniejsza utrata tego towaru nastąpi z przyczyn niezależnych od Zainteresowanego, w sposób przez niego niezawiniony, zachowa on prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towaru, a tym samym nie ma podstaw do dokonania korekt odliczonego podatku. Natomiast, jeżeli utrata tego towaru nastąpi z przyczyn od Strony zależnych (niedobór zawiniony), dany towar w efekcie końcowym nie zostanie wykorzystany do działalności opodatkowanej, to prawo Wnioskodawcy do odliczenia w związku z ww. nabyciem zostanie utracone, a tym samym będzie zobowiązany dokonać korekty uprzednio odliczonego podatku naliczonego.

Odnosząc się do powołanych wyżej regulacji prawnych oraz przedstawionej we wniosku sytuacji, tut. Organ udziela następujących odpowiedzi na pytania zawarte we wniosku:

Ad. 1

W przypadku wystąpienia niedoborów niezawinionych towarów handlowych, tj. z przyczyn niezależnych od Podatnika, zakupionych z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, brak jest podstaw do dokonania korekty podatku naliczonego odliczonego przy ich zakupie.

Ad. 2

W przypadku wystąpienia niedoborów zawinionych towarów handlowych, tj. z przyczyn zależnych od Podatnika, zakupionych z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, prawo do odliczenia zostało utracone. Zatem, Spółka jest zobowiązana dokonać korekty podatku naliczonego odliczonego przy zakupie przedmiotowych towarów.

Ad. 3

W związku z powstaniem niedoborów niezawinionych nie wystąpił obowiązek w podatku VAT należnym.

Ad. 4

W związku z powstaniem niedoborów zawinionych nie wystąpił obowiązek w podatku VAT należnym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.