ILPP1/443-47/13-4/NS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 kwietnia 2013 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-47/13-4/NS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2013 r. (data wpływu 21 stycznia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 kwietnia 2013 r. (data wpływu 11 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług - jest:

* nieprawidłowe - w części dotyczącej możliwości stosowania przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą adresu głównego miejsca prowadzenia działalności na fakturach sprzedaży i zakupu,

* prawidłowe - w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości stosowania przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą adresu głównego miejsca prowadzenia działalności na fakturach sprzedaży i zakupu oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 4 kwietnia 2013 r. (data wpływu 11 kwietnia 2013 r.) o informacje doprecyzowujące przedstawiony stan faktyczny oraz własne stanowisko Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu z dnia 4 kwietnia 2013 r.).

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą od 1 kwietnia 2009 r. Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej jest konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych. Przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług Zainteresowany złożył naczelnikowi urzędu skarbowego dokument "Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R". W części B.2 tego dokumentu zgodnie z objaśnieniami jest obowiązek wpisania adresu zamieszkania w przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy podatnika będącego osobą fizyczną i dlatego Wnioskodawca wpisał adres swojego zamieszkania: X. Zatem, z dniem rozpoczęcia działalności, tj. od 1 kwietnia 2009 r., Zainteresowany został zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług - rozpoczął wykonywanie i nadal wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Przez cały okres prowadzonej działalności Wnioskodawca jest uprawnionym podatnikiem do odliczania podatku VAT wynikającego z faktur zakupu, ponieważ dokonywane zakupy materiałów i usług służą i są wykorzystywane wyłącznie do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Zainteresowany nie wykonywał i nie wykonuje żadnych czynności zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Całość sprzedaży usług polegających na naprawach, przeglądach i konserwacji pojazdów samochodowych Wnioskodawca opodatkowuje podatkiem VAT - wystawia faktury VAT, a w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wartość usług jest ewidencjonowana w kasie fiskalnej, która została zainstalowana w miejscu wykonywania usług.

W roku 2012 Zainteresowany wybudował budynek usługowy, w którym zamierza wykonywać wszystkie usługi objęte działalnością gospodarczą i tym samym w Centralnej Ewidencji i Informacji o Podmiotach Gospodarczych dokonał zmiany polegającej na wpisaniu nowego adresu siedziby swojego przedsiębiorstwa, tj. Y.

Z uwagi na zmianę siedziby od roku 2013 na fakturach VAT jako nabywca i sprzedawca Wnioskodawca zaczął używać adresu miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, tj. Y. Jest to adres głównego i jedynego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Pod tym adresem potencjalni klienci mogą zidentyfikować firmę Zainteresowanego w CEIDG, gdzie widnieje wyłącznie adres miejsca wykonywania działalności zarejestrowanego podmiotu gospodarczego. Wydruk z CEIDG jest jedynym dokumentem potwierdzającym fakt prowadzenia działalności gospodarczej, którym Wnioskodawca jako przedsiębiorca może się legitymować przy zawieraniu umów z dostawcami. W ostatnim okresie dostawcy usług telekomunikacyjnych i energii elektrycznej zamieszczają na fakturach VAT wyłącznie adres siedziby firmy Zainteresowanego i odmawiają zamieszczania adresu zamieszkania, gdyż w przedkładanym dokumencie z CEIDG brak tego adresu.

Pod adresem zamieszkania Wnioskodawca nie wykonuje żadnych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą i dlatego w roku 2013 zdecydował, iż na fakturach sprzedaży i zakupów będzie używać adresu siedziby firmy, będącego miejscem wykonywania działalności, by pozostać wiarygodnym w oczach klientów oraz nie wprowadzać w błąd kontrahentów, którzy mają możliwość sprawdzenia w bazie CEIDG podawanych przez Zainteresowanego danych adresowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą Wnioskodawca może używać adresu głównego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na fakturach VAT jako nabywca i sprzedawca.

2.

Czy z faktur VAT z zamieszczonym adresem miejsca wykonywania działalności gospodarczej, Zainteresowanemu przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego na tych fakturach.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu z dnia 4 kwietnia 2013 r.):

Ad. 1

Na podstawie zmiany w CEIDG na fakturach sprzedaży usług i fakturach nabycia materiałów i usług służących prowadzonej działalności gospodarczej, Zainteresowany może zamieszczać adres głównego miejsca prowadzenia działalności, tj. Y.

Podstawa prawna:

art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 sierpnia 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur (...).

" § 5 ust. 1 Faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1) imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy".

Przywołane przepisy nie precyzują czy wymaganym adresem na fakturach VAT jest adres zamieszkania wystawcy i nabywcy faktury czy też adres siedziby lub głównego miejsca wykonywania działalności. Zatem Wnioskodawca uważa, że w Jego przypadku dokument księgowy - faktura VAT - zawierająca imię i nazwisko przedsiębiorcy lub oprócz imienia i nazwiska także nazwę przedsiębiorstwa, adres siedziby firmy zgodny z wpisem w CEIDG oraz NIP są wystarczające dla uznania faktury za prawidłową w rozumieniu ustawy o VAT.

Ad. 2

W kontekście stanowiska Zainteresowanego przedstawionego wyżej, że zamieszczenie na fakturze VAT adresu siedziby Jego firmy nie stanowi błędu tego dokumentu, uważa On, że faktura VAT z tytułu zakupów materiałów i usług uprawnia do rozliczenia podatku od towarów i usług.

W opinii Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ustawy o VAT, przysługuje Mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim zakupione materiały i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Z uwagi na fakt, że przedmiotem działalności Zainteresowanego są wyłącznie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług uważa On, że jest uprawniony do obniżania podatku należnego o podatek naliczony wynikający z dokumentujących nabycie materiałów i usług faktur VAT, na których widnieje adres siedziby Jego firmy, będący także adresem głównego miejsca wykonywania działalności, wskazany w CEIDG, tj. Y.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* nieprawidłowe - w części dotyczącej możliwości stosowania przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą adresu głównego miejsca prowadzenia działalności na fakturach sprzedaży i zakupu,

* prawidłowe - w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Jak stanowi art. 106 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia:

1.

określi szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania;

2.

może określić wzory faktur dla wszystkich lub niektórych rodzajów czynności;

3.

może określić przypadki, w których faktury mogą być wystawiane przez inne podmioty niż wymienione w ust. 1 i 2, oraz szczegółowe zasady i warunki wystawiania faktur w takich przypadkach.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur zostały określone, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w ww. art. 106 ust. 8 ustawy, w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. brzmieniem § 4 ust. 1 rozporządzenia, nadanym rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2012 r. poz. 1428), fakturę wystawia:

1.

zarejestrowany podatnik VAT czynny;

2.

podatnik, o którym mowa w art. 16 ustawy, przy dokonywaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu.

W myśl § 5 ust. 1 rozporządzenia, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1.

datę jej wystawienia;

2.

kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3.

imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4.

numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. a;

5.

numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. b;

6.

datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży;

7.

nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8.

miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9.

cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10.

kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze otrzymanie należności, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11.

wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12.

stawkę podatku;

13.

sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14.

kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15.

kwotę należności ogółem.

Powołany wyżej przepis nie ustala jednoznacznie jaki adres należy podać na fakturze - siedziby, prowadzenia działalności czy zamieszkania. Jednakże dane dotyczące podatnika podawane na fakturze winny być przede wszystkim zgodne z danymi identyfikacyjnymi wykazanymi w zgłoszeniu rejestracyjnym dla potrzeb podatku od towarów i usług VAT-R.

Wskazać należy, iż Minister Finansów rozporządzeniem z dnia 5 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją podatników w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 55, poz. 539 z późn. zm.) określił wzór zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R, który stanowi załącznik nr 1 do tego rozporządzenia. W zgłoszeniu tym podatnicy, będący osobami fizycznymi, określają adres zamieszkania, natomiast podatnicy niebędący osobami fizycznymi adres siedziby. Zatem, osoba fizyczna, będąca podatnikiem, w części B.2. zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R ma obowiązek podać adres zamieszkania.

Ponadto należy mieć również na uwadze regulacje z Księgi Pierwszej. Część ogólna, Tytuł II. Osoby, Dział III Przedsiębiorcy i ich oznaczenie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), dotyczące przedsiębiorcy i jego oznaczenia.

Na mocy art. 431 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Artykuł 432 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, iż przedsiębiorca działa pod firmą.

Stosownie do art. 434 Kodeksu cywilnego, firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.

Z powyższego wynika, że dodatki, które mogą zostać dołączone do imienia i nazwiska, mają służyć lepszej identyfikacji przedsiębiorcy posługującego się firmą.

Z kolei zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.), przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

W myśl art. 14 ust. 1 cyt. ustawy, przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Według ust. 2 tego artykułu, wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi.

Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają odrębne przepisy (art. 14 ust. 7 ww. ustawy).

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą od 1 kwietnia 2009 r. Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej jest konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych. Przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług Zainteresowany złożył naczelnikowi urzędu skarbowego dokument "Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R". W części B.2 tego dokumentu zgodnie z objaśnieniami jest obowiązek wpisania adresu zamieszkania w przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy podatnika będącego osobą fizyczną i dlatego Wnioskodawca wpisał adres swojego zamieszkania. Zatem, z dniem rozpoczęcia działalności, tj. od 1 kwietnia 2009 r., Zainteresowany został zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług - rozpoczął wykonywanie i nadal wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Przez cały okres prowadzonej działalności Wnioskodawca jest uprawnionym podatnikiem do odliczania podatku VAT wynikającego z faktur zakupu, ponieważ dokonywane zakupy materiałów i usług służą i są wykorzystywane wyłącznie do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Zainteresowany nie wykonywał i nie wykonuje żadnych czynności zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Całość sprzedaży usług polegających na naprawach, przeglądach i konserwacji pojazdów samochodowych Wnioskodawca opodatkowuje podatkiem VAT - wystawia faktury VAT, a w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wartość usług jest ewidencjonowana w kasie fiskalnej, która została zainstalowana w miejscu wykonywania usług. W roku 2012 Zainteresowany wybudował budynek usługowy, w którym zamierza wykonywać wszystkie usługi objęte działalnością gospodarczą i tym samym w Centralnej Ewidencji i Informacji o Podmiotach Gospodarczych dokonał zmiany polegającej na wpisaniu nowego adresu siedziby swojego przedsiębiorstwa. Z uwagi na zmianę siedziby od roku 2013 na fakturach VAT jako nabywca i sprzedawca Wnioskodawca zaczął używać adresu miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Jest to adres głównego i jedynego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Pod tym adresem potencjalni klienci mogą zidentyfikować firmę Zainteresowanego w CEIDG, gdzie widnieje wyłącznie adres miejsca wykonywania działalności zarejestrowanego podmiotu gospodarczego. Wydruk z CEIDG jest jedynym dokumentem potwierdzającym fakt prowadzenia działalności gospodarczej, którym Wnioskodawca jako przedsiębiorca może się legitymować przy zawieraniu umów z dostawcami. W ostatnim okresie dostawcy usług telekomunikacyjnych i energii elektrycznej zamieszczają na fakturach VAT wyłącznie adres siedziby firmy Zainteresowanego i odmawiają zamieszczania adresu zamieszkania, gdyż w przedkładanym dokumencie z CEIDG brak tego adresu. Pod adresem zamieszkania Wnioskodawca nie wykonuje żadnych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą i dlatego w roku 2013 zdecydował, iż na fakturach sprzedaży i zakupów będzie używać adresu siedziby firmy, będącego miejscem wykonywania działalności, by pozostać wiarygodnym w oczach klientów oraz nie wprowadzać w błąd kontrahentów, którzy mają możliwość sprawdzenia w bazie CEIDG podawanych przez Zainteresowanego danych adresowych.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia jaki adres powinien widnieć na fakturach zakupu i sprzedaży, tj. adres zamieszkania czy adres siedziby firmy, gdzie faktycznie wykonywana jest działalność.

Należy wskazać, iż na wystawionych fakturach podatnicy są obowiązani do umieszczania adresów podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym dla podatku od towarów i usług VAT-R.

Biorąc pod uwagę opisane we wniosku okoliczności oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że pomimo braku precyzyjnego sformułowania w przepisach jaki adres (miejsca zamieszkania czy miejsca prowadzenia działalności) podatnik winien wskazać na fakturze, przyjąć należy, iż będzie to adres zgodny z dokonanym zgłoszeniem rejestracyjnym dla podatku od towarów i usług VAT-R, tj. w przypadku osób fizycznych powinien to być adres zamieszkania. Należy zauważyć bowiem, że adres zamieszkania dla podatnika będącego osobą fizyczną jest tym, czym adres siedziby dla podatnika będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, czyli informacją identyfikującą go jako podatnika.

Należy jednak zauważyć, że powołany wyżej przepis § 5 rozporządzenia określa minimalny zakres danych, jakie powinna zawierać faktura i nie nakłada ograniczeń w sprawie umieszczania dodatkowych danych identyfikujących dostawców, nabywców czy też towary. Tym samym, umieszczenie na fakturze oprócz adresu zamieszkania także adresu prowadzenia działalności nie będzie błędem, bowiem zostało ono przez Wnioskodawcę zgłoszone do właściwego organu podatkowego.

Dla oceny zaistniałego stanu faktycznego należy również rozpatrzyć jakie konsekwencje prawne powoduje stosowanie w fakturach błędnego adresu podmiotu.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego - na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy - stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z powyższych przepisów wynika, iż podstawą dla dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest faktura wystawiona w oparciu o art. 106 ustawy.

Generalnie faktura jest dokumentem odzwierciedlającym prawidłowy przebieg zdarzenia gospodarczego zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Przy ocenie zdarzenia gospodarczego nie można jednak pominąć okoliczności towarzyszących transakcji, wskazujących, na rzeczywisty charakter podmiotu dokonującego zakupu. Faktura jest dokumentem o charakterze sformalizowanym.

Co do zasady zatem, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. A contrario nie będzie można uznać za prawidłową faktury, gdy sprzecznie z jej treścią wykazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało, bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura VAT potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106 ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z tych powodów należy uznać, że chociaż zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy faktura powinna zawierać dane dotyczące podatnika i nabywcy, to jednak nie wszystkie wykazane braki faktur wykluczają możliwość ustalenia tych danych przy prawidłowej analizie innych zapisów zawartych w fakturach. W szczególności należy to odnieść do takich wad, jak brak jednostek miary towaru, jego ilości i ceny jednostkowej. Są to elementy rachunkowe faktury, mające zasadnicze znaczenie dla określenia wysokości zobowiązania podatkowego, bez których nie jest możliwe zweryfikowanie, czy wysokość podatku została ustalona prawidłowo.

Ponadto podkreślić należy, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 3a ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2013 r., nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1.

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a.

wystawionymi przez podmiot nieistniejący,

b.

w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii;

2.

transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;

3.

wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż;

4.

wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a.

stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,

b.

podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c.

potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;

5.

faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;

6.

zaświadczenie, o którym mowa w art. 86 ust. 5, zawiera informacje niezgodne ze stanem faktycznym;

7.

wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

Nadmienić należy, iż na mocy art. 1 pkt 40 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, od dnia 1 kwietnia 2013 r. w ww. art. 88 ust. 3a:

* w pkt 1 uchyla się lit. b,

* uchyla się pkt 3,

* uchyla się pkt 6.

Z powyższego wynika, iż nie występuje ograniczenie prawa do odliczenia w przypadku, gdy faktura dokumentująca sprzedaż towarów lub usług zawiera błędny adres nabywcy.

Należy zatem zauważyć, iż wskazanie błędnego adresu podatnika przy jednoczesnym prawidłowym numerze NIP jest jedynie wadą techniczną, niewyłączającą możliwości prawidłowego określenia nabywcy towaru lub usługi, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego. Z powyższego wynika, iż o prawidłowości faktur VAT wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur VAT wyłącznie z powodu wspomnianych braków mających charakter wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają one na przedmiot i podstawę opodatkowania.

Z tego też względu należy uznać, iż chociaż faktury VAT, w których figuruje adres miejsca prowadzenia działalności gospodarczej nabywcy (bez wskazania jego miejsca zamieszkania) nie spełniają wymogów określonych przepisami prawa, nie można uznać, że faktury te zawierają błędy, które nie pozwalają na rzeczywiste odzwierciedlenie przebiegu zdarzeń gospodarczych. Zatem pomimo, że na przedmiotowych fakturach zamiast wskazania miejsca zamieszkania podatnika podano tylko miejsce prowadzenia działalności, to na podstawie pozostałych danych zawartych w fakturze (prawidłowej nazwy oraz prawidłowego numeru identyfikacji podatkowej), Wnioskodawca może być zidentyfikowany - zatem faktury te stanowią podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, bowiem jak wskazał Zainteresowany, dokonywane zakupy materiałów i usług służą i są wykorzystywane wyłącznie do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe ustalenia należy stwierdzić, że:

Ad. 1

Na fakturach VAT wystawianych przez Wnioskodawcę jako osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, jak również na fakturach VAT dokumentujących nabycie towarów i usług, należy wskazać adres zamieszkania, który został zgłoszony na formularzu VAT-R złożonym we właściwym dla Zainteresowanego Urzędzie Skarbowym.

Ad. 2

Pomimo ww. nieprawidłowości, Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach z zamieszczonym adresem miejsca wykonywania działalności gospodarczej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl